کاهش سهمیه خودروهای عمومی! چرا؟

پیرو درج خبری مبنی بر تصمیم به کاهش سهمیه خودروهای بنزین سوز عمومی مانند تاکسی و وانت بار در روزنامه اعتماد ملی مورخ سه شنبه ۲۴ اردیبهشت باعث بروز نگرانی های فراوانی در میان صنف دارندگان تاکسی و وانت بار گردید.با گذشت نزدیک به یک سال از سهمیه بندی بنزین خودروهای شخصی و همگانی در ایران به نظر می رسد دولت بدون بررسی همه جانبه نقاط قوت و ضعف سهمیه بندی و رفع ضعف ها و کاستی های این پروژه در اقدامی یک جانبه عدم دستیابی به اهداف سهمیه بندی بنزین که همانا کاهش مصرف سوخت خودروهای بنزین سوز بوده است را می خواهد با کاهش سهمیه وسایل نقلیه عمومی جبران نماید.
یعنی درواقع از قشری که بیش از دیگران نیاز به استفاده از یارانه سوخت دارند. البته این در حالی است که دولت تقریبا به هیچ کدام از ۲۵ بند تبصره ۱۳ بودجه سال ۸۶ عمل نکرده است.
بدون وارد شدن به بندهای ۲۵ گانه تبصره ۱۳ تقریبا همه کارشناسان مسائل حمل ونقل و خودرو بر این نکته اتفاق نظر دارند که مصرف سرسام آور سوخت در ایران دو دلیل عمده دارد:
۱) تولید خودروهای با فناوری پایین و در نتیجه بالابودن میزان سوخت.
۲) نابسامانی سیستم حمل ونقل عمومی که از سوی برخی کارشناسان هرج و مرج نامیده می شود.
البته موارد دیگری در این زمینه وجود دارد که چندان به بحث کنونی ما ارتباط نداشته و از آن موقتا در می گذریم.
در اینجا پرسشی که از وزیر محترم نفت و وزیر صنایع که ایشان دست برقضا خود نیز مدیریت اجرای تبصره ۱۳ را به عهده داشته اند، به ذهن می رسد این است که آیا در این مدت اقداماتی در زمینه کاهش مصرف سوخت خودروهای عمومی انجام یافته است؟ متاسفانه خودروهای وانت بار موجود در کشور سال ها است که هیچ گونه تغییر و تحولی در ساخت و تولید آنها انجام نشده است. وانت پیکان که سواری آن سه سال پیش با فشار وزارت نفت به علت مصرف بسیار بالای سوخت و ناایمنی از رده خارج شده است هنوز به صورت وانت تولید و استفاده کننده به علت نبود هیچ جایگزین دیگری، ناچار و محکوم به استفاده از آن می باشد. خودرویی با فناوری ۵۰ سال پیش آن هم با قیمت نجومی ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان! خوب بود وزیر محترم نفت پیش از کاهش سهمیه بنزین وانت بارها به کارشناسان خود رجوع کند که دلیل کنار گذاشتن تولید سواری پیکان از سوی دولت آن هم با کمک یک میلیاردی آن وزارتخانه چه بوده است؟ شاید مجموعه همین اقدامات بود که باعث گردید وانت پیکان در ماه های بهمن، اسفند و فروردین در نمایندگی های مجاز نایاب و البته در دست دلالان با قیمت گزاف موجود بود.
از سوی دیگر وانت بار نیسان که برای حمل بارهای سنگین و جابه جایی در بین شهرها از آن استفاده می گردد کیفیت بهتری از پیکان نداشته و مصرف سوخت بسیار بالایی نسبت به خودروهای مشابه دارد.
▪ آقای وزیر محترم نفت آیا می دانند مصرف سوخت وانت پیکان صدی ۱۲ و نیسان صدی ۱۷ می باشد؟
ـ دولت درحالی به انواع خودروهای سواری مدل بالابا قیمت های سرسام آور اجازه ورود می دهد که استفاده کنندگان این نوع خودروهای لوکس، اقشار بالای جامعه و از مابهتران هستند. چرا دولت برای کمک به کاهش مصرف سوخت و همچنین تسهیل حمل ونقل عمومی اجازه واردات سواری های کم مصرفی که برای استفاده به صورت تاکسی طراحی شده اند و با قیمت بسیار مناسب، کیفیت و ایمنی بالاو مصرف سوخت بسیار پایین طراحی شده اند اجازه ورود نمی دهد؟ چرا تولید و عرضه وانت بار در ایران اینقدر محدود و در واقع محدود به تولیدات دو، سه مدل از تولیدات شرکت های زیر پوشش دولت و بدون رقیب بخش خصوصی است؟
● گازسوز کردن خودروها
بررسی مجموعه فعالیت هایی که درباره گازسوز کردن خودروهای عمومی در سال گذشته انجام شده، نشان می دهد که دولت در این برنامه توفیق چندانی نداشته است. گازسوز کردن خودروهای عمومی در دو محور بر اساس تبصره ۱۳ بودجه سال ۸۶ قرار بود انجام شود. این دو محور عبارتند از:
۱) تولید خودروهای با موتور پایه گازسوز و گازسوز کارخانه ای
۲) گازسوز کردن کارگاهی خودروهای عمومی
به رغم گشایش چندباره خط تولید موتورهای پایه گازسوز، متاسفانه هنوز خودرویی با این موتور در بازار دیده نشده است و نه تنها خودروهای پایه گاز سوز به بازار نیامد بلکه دارندگان خودروهای گازسوز هریک ماه ها چشم به راه دریافت کپسول و کیت آن به سر بردند و بعضا هرگز کپسولی دریافت نکردند. این در حالی است که خودروهای وانت گازسوز به علت کاهش قدرت این موتورها تا حدود ۲۵ درصد مناسب وانت بارها نیست.
از سوی دیگر صف های طولانی گاز که البته در فصل سرما به کلی گازرسانی به خودروها در اثر کمبود گاز و کاهش فشار متوقف گردیده بود، ساعت ها از وقت دارندگان اینگونه خودروها را تلف می کرد. از همین رو است که پس از ارائه بنزین آزاد بسیاری از دارندگان خودروهای دوگانه سوز عطای آن را به لقایش بخشیده و به کمک جیب مبارک، بنزین لیتری ۴۰۰ تومان را به سوخت گاز تقریبا رایگان ترجیح دادند.
آقایان تصمیم گیرنده در این باره خوب است به این نکته توجه داشته باشند که در همه جای دنیا دولت ها به سامانه حمل ونقل همگانی یارانه بیشتری عطا می کنند زیرا در مجموع این کار به سود جامعه و اقتصاد وآحاد مردم آن کشورها است.
وانت باردارها مجموعا از قشر زحمتکش و کم درآمدی هستند که به ناچار در هوای گرم تابستان یا سرد زمستان در ترافیک و هوای آلوده با شرایطی دشوار به کار حمل ونقل بار اشتغال دارند. نقش وانت بارها را نمی توان در اقتصاد کشور ن
ادیده گرفت اگر چه خود این صنف سال ها است که از سوی دولت ها همواره نادیده گرفته شده اند؛ صنفی که هزاران تن بار کارخانه ها را از باراندازهای حاشیه شهرها به بازار و مراکز عرضه حمل می کند؛ صنفی که بدون هیچ هزینه ای برای دولت همچون مورچه بردبار و آرام در گذرگاه های شهرهای بزرگ و کوچک بعضا بار کامیونی را بردوش خود حمل می کنند تا باری از مردم بر زمین نماند، شایسته توجه بیشتر از سوی دولت هستند.

دکتر نادر هوشمندیار

منبع : کارنا