گره زیمبابوه به دست چه کسی باز می شود؟

«جاکوب زوما» رئیس حزب کنگره ملی آفریقا که خود را برای ریاست جمهوری آفریقای جنوبی در سال ۲۰۰۹میلادی آماده می کند، سرگرم انجام یک دیدار زنجیره ای از سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه است. آقای زوما در این سفر از سوی «کالما موتلانته» معاون حزب، «ماتئوس پوسا» خزانه دار و «توکیو سکسویله» بازرگان برجسته و از اعضای فعال حزب همراهی می شود. گذشته از اهداف اقتصادی این سفر، همزمانی آن با رویدادهای جاری در کشور زیمبابوه و نزدیک شدن تاریخ دادگاه محاکمات زوما در ماه آگوست آینده، اهمیت آن را دو چندان کرده است. به گزارش ایرنا دیدارهای فشرده زوما با محافل سیاسی و اقتصادی انگلستان و بیانیه مشترک وی با «گلدن براون» نخست وزیر و رهبر حزب کارگر، در خصوص مسایل جاری در زیمبابوه، بیشترین نگاهها را متوجه این سیاستمدار زیرک و چموش آفریقای جنوبی کرده است. زوما که پس از برکناریش از معاونت ریاست جمهوری آفریقای جنوبی، در ماه ژوئن ۲۰۰۶میلادی، شانس کمی برای بازگشت به قدرت داشت، توانست با مانورهای زیرکانه ای که در جریان محاکماتش بخرج داد، در ماه دسامبر ۲۰۰۷ میلادی رهبری حزب را بدست گیرد. از زوما اکنون بعنوان فردی که بیشترین شانس را برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۹دارد نام برده می شود، گرچه او هنوز با چالشهای مهمی برای تقویت اعتبارش در داخل و خارج از آفریقای جنوبی روبروست. محافل خبری آفریقای جنوبی سفر حساب شده زوما را به انگلستان با توجه به نقش تاریخی لندن در آفریقا و اهمیت سرمایه گذاریهای انگلستان در اقتصاد آفریقای جنوبی، مهم تلقی می کنند. به ویژه آنکه، «تابو امبکی» رئیس جمهوری فعلی آفریقای جنوبی بخاطر مواضع محتاطانه اش در قبال مسایل زیمبابوه، مورد انتقادات شدید محافل داخلی و غربی قرار گرفته است. روزنامه «میل اند گاردین» چاپ ژوهانسبورگ، در شمارگان روز جمعه خود با اشاره به زمانبندی حساب شده دیدار زوما از لندن و اظهارات وی در خصوص مسایل زیمبابوه نوشت: «آشکار است که زوما تلاش می کند، حساب خود را از سیاستهای دولت امبکی در این باره جدا کند.» بنوشته میل اند گاردین، در حالیکه رویدادهای زیمبابوه به مهم ترین سوژه مطبوعات انگلستان در هفته های اخیر تبدیل شده است، زوما در بیانیه مشترکی با براون خواستار احترام موگابه به حق انتخاب مردم زیمبابوه شد و به طور محترمانه از وی خواست قدرت را به حریف واگذار کند. زوما علاوه بر آن در گفت وگو با شبکه خبری «بی بی سی»، در واکنش به خودداری دولت زیمبابوه از اعلام نتایج قطعی شمارش آرای انتخابات ۲۹ماه مارس گفت: «وظیفه موگابه نیست که نتایج انتخابات را اعلام کند.» برخلاف تابو امبکی رئیس جمهوری آفریقای جنوبی که وجود یک بحران سیاسی را در زیمبابوه انکار می کند و مخالف افزایش فشارهای دیپلماتیک بر علیه دولت موگابه است، زوما گفت: «این قابل قبول نیست که وقتی کسی انتخابات را می بازد، بخواهد به زور بر اریکه قدرت باقی بماند.» میل اند گاردین می نویسد: به نظر می رسد، زوما تلاش می کند خود را بعنوان «متحد براون» نشان دهد. «مارک شرودر» مدیر بخش آفریقای زیرصحرا در «انستیتو پیش بینی های راهبردی استراتفورد» هفته گذشته گفت: اگر زوما موفق به ارائه راه حل قابل قبولی برای بحران زیمبابوه، با جلب رضایت انگلستان و آمریکا شود، آنوقت به مقدار زیادی به نگرانیها در خصوص توانایی رهبری وی پایان داده خواهد شد. روزنامه «سووتن» چاپ ژوهانسبورگ در مقاله روز جمعه خود نوشت: مخالفتهای داخلی با سیاست خارجی دولت آقای امبکی در قبال زیمبابوه بشدت بالا گرفته است و حزب کنگره ملی آفریقا و متحدانش به طور تلویحی خواستار انتقال قدرت در زیمبابوه هستند. اتحادیه کارگران آفریقای جنوبی (کوساتو) ، حزب کمونیست و شاخه جوانان حزب کنگره ملی آفریقا، خواستار برسمیت شناختن پیروزی «جنبش تغییرات دمکراتیک» به رهبری «مورگان چانگیرای» در زیمبابوه هستند. «سووتن» می نویسد: «آشکار است که نیروهای طرفدار زوما در حزب کنگره ملی آفریقا فرش (قدرت) را از زیر پای امبکی بیرون می کشند و حزب کنترل اوضاع را بیشتر از گذشته در دست گرفته است.»
سووتن با اشاره به بخشی از بیانیه مشترک زوما و براون در لندن در خصوص اهمیت همکاریهای دو طرف برای «فائق آمدن بر چالشهای احزاب مترقی» می نویسد: «بدون تردید، آنچه توجه براون را به زوما جلب کرده است، مواضع وی بر علیه رابرت موگابه است.» سووتن می افزاید: «طولی نخواهد کشید که مرد قدرتمند هراره (موگابه) رنگ واقعی خود را نشان خواهد داد و به زوما پاسخ لازم را خواهد داد.» نشریه «دتایمز» چاپ آفریقای جنوبی در همین باره نوشت: به نظر می رسد زوما راه حلی به جز تشدید فشارها بر علیه دولت موگابه برای اعلام نتایج شمارش آرای انتخابات ۲۹مارس ندارد. «دتایمز» با اشاره به تردیدها درباره عمق ذکاوت سیاست خارجی زوما می افزاید: «با شکست دیپلماسی آرام امبکی در قبال زیمبابوه، منزوی کردن دولت موگابه و فشار اقتصادی، بهترین گزینه هایی هستند که باقی مانده است. جاکوب زوما بخاطر تلاشهای صلح جویانه اش در کشورهای بحران زده آفریقا مانند بروندی، آنگولا و کنگو مورد احترام رهبران آفریقایی است، ولی موگابه رهبری نیست که زوما براحتی بتواند حریف او شود.

پرتوریا

منبع : روزنامه ابرار