احترام به برآیند انتخاب

سیاست به مسائل و روابط اجتماعی انسان‌ها وابسته است، هر کتابی که به امور اجتماعی انسان‌ها پرداخته باشد، کتابی سیاسی است و هر قانونی که به روابط اجتماعی انسان‌ها بپردازد سیاسی می‌باشد.
سیاست در واقع به معنی مدیریت است. سیاست و امور سیاسی در یک جامعه به کیفیت اداره زندگی جوامع انسانی در بخش‌های مختلف از قبیل: مدیریت نظامی، مدیریت اجتماعی، مدیریت اقتصادی، مدیریت علمی و بهداشتی و ... ارتباط دارد.
در مطالعه و دقت در سیره انبیای الهی در می‌یابیم که پیامبران همچون حضرت موسی (علیه السلام )، یا حضرت ابراهیم (علیه السلام ) و رسول گرامی اسلام حضرت محمد (صلی‌الله علیه و آله) با تلاش‌ها و مجاهدت‌های گوناگون اگر با رژیم‌های استبدادگر مبارزه می‌کردند، کار سیاسی بود. رژیم طاغوتی را سرنگون کردند، کاری سیاسی بود، رژیم الهی و حکومت عدالت محور را استقرار بخشیده و اداره می‌کردند، کاری سیاسی بود. تشکیل دولت می‌دادند و امتی را به وجود آوردند و یا تدوین قانون داشتند، کاری سیاسی بود. و وقتی هم که پس از پیروزی در اجرای عدالت اقتصادی و اجتماعی می‌کوشیدند و با مفسدین مبارزه می‌کردند و به کار و تولید و سازندگی می‌پرداختند و یا مشکلات نظامی، اقتصادی و بهداشتی مردم را برطرف می‌کردند، کاری سیاسی بود. پیامبران الهی خود در راس امور اجتماعی قرار داشتند و رهبری مردم را بر عهده می‌گرفتند، دوران جنگ و صلح را می‌گذراندند، جامعه را به سوی کمال هدایت می‌کردند، در حقیقت کاری سیاسی می‌کردند.
اگر آیات قرآن کریم را نسبت به آغاز مبارزات حضرت موسی یا حضرت عیسی و یا حضرت ابراهیم (علیهم السلام) تا پایان مراحل تشکیل دولت و ملت، استخراج کنیم، متوجه خواهیم شد که کار و مبارزه پیامبران الهی دارای ویژگی‌های ارزشمند سیاسی بوده و انواع مدیریت‌ها و سیاست‌ها را به کار گرفته و با انواع ظلم‌ها و نابرابر‌ی‌ها مبارزه می‌کردند.
اگر در یادگار ارزشمند امیرالمومنین (علیه السلام)، یعنی کتاب “نهج‌البلاغه” بیندیشیم و کنکاش کنیم، در خواهیم‌یافت. اگرچه نهج‌البلاغه کتاب اخلاق است، کتاب معنویت، عرفان، فلسفه، نیایش و راز و نیاز است، یک کتاب کامل سیاست نیز هست، چرا که خطبه‌ها و نامه‌ها و برخی از حکمت‌های آن در دوران پنج ساله حکومت امام علی (علیه السلام) پدید آمده است. و در این کتاب نورانی انواع دستو‌رالعمل‌های نظامی، اقتصادی، علمی، اجتماعی و ... وجود دارد که تمامی آنها سیاست است و به امور سیاسی اختصاص دارد.
با مطالعه و دقت در خطبه‌های سراسر معارف حضرت زهرا (س) در مقاطع مختلف، مسائل سیاسی موج می‌زند. صلح‌نامه‌ امام حسن مجتبی (علیه السلام) سرشار از مسائل مربوط به سیاست است، تمام قطعات و لحظه‌های حرکت سید‌الشهدا (ع) در قیام خونبار عاشورا و مبارزه با یزید، برخوردهای حضرت زینب‌(س) در مواجهه با مردم کوفه و شام، ارائه خطبه آتشین امام سجاد (علیه السلام) و زینب کبری در مجلس یزید، علاوه بر ابعاد و جنبه‌های مختلفی که دارد، سرشار از سیاست است. و همه این سیاست‌ها ممزوج شده با دیانت، معنویت و انگیزه‌های الهی است.
انقلاب اسلامی ایران نیز از آغاز نهضت در سال ۱۳۴۲ و در دوران مبارزه با رژیم ستمشاهی پهلوی و نهایتا پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، در واقع یک حرکت الهی، دینی و سیاسی بود و سیاست دینی امام خمینی(ره) موجب استقرار حکومت الهی در ایران شد و ایران را به مرکز ثقل جهان اسلام تبدیل کرد.
و لذا سیاستمداران اسلامی، سیاست را جزء لاینفک دیانت و مذهب می‌دانند. و کسانی که امور سیاسی را جدای از مسائل اعتقادی و دینی می دانند، سیاستمدار اسلامی نیستند. متاسفانه برخی از مردم، حیله و نیرنگ و دروغگویی و دورویی و انواع رذایل اخلاقی را سیاست و سیاستمداری می‌پندارند! در حالی‌که یک سیاستمدار مسلمان نباید آلوده به انحرافات اخلاقی باشد. امام علی (علیه السلام) در خطبه ۴۱ نهج‌البلاغه از مسخ ارزش‌ها و دیدگاه‌های انحرافی روزگار خود می‌نالد و می‌فرماید: اصبحنا فی زمان قد اتخذ اکثر اهله الغدر کیسا (در روزگاری قرار گرفته‌ایم که بیشتر مردم نیرنگ بازی را سیاست می‌دانند)!!
لذا با عنایت به اهمیت مسائل سیاسی و شناخت بیشتر شخصیت‌های سیاسی به برخی از ویژگی‌های یک سیاستمدار اسلامی ضرورتا اشاره می‌شود؛
● ویژگی‌های سیاستمدار اسلامی
۱) پرهیز از سیاست‌های شیطانی:
یک سیاستمدار اسلامی باید از سیاست‌های شیطانی فاصله بگیرد. امام علی (علیه السلام) فرمود: از پیامبر (ص) شنیدم که سرانجام مکر و فریب و خیانت، آتش جهنم است. اگر چنین نبود، همانا من از همه مردم عرب در سیاست بازی قوی‌تر و سیاست بازتر بودم.
۲) صبر و بردباری در امور سیاسی:
یک سیاستمدار مسلمان باید نسبت به امور سیاسی صبور و بردبار باشد. روزی امیرالمومنین (علیه السلام)، با رسول خدا (ص) به طرف مسجد قبا در حرکت بودند. پیامبر (ص) به یاد کینه‌توزی‌های مردم نسبت به امام علی (علیه السلام) افتاد که پس از پیامبر (ص) بر او روا می‌دارند. و آن گاه علی (علیه السلام) را در آغوش گرفت و گریست. امام علی (ع) پرسید:‌ من چه باید بکنم؟ پیامبر (ص) فرمود: باید صبر کنی و بردبار باشی. و لذا امیرالمومنین (علیه‌السلام) پس از رسول خدا در برابر مصیبت‌ها و اهانت‌ها و مظلومیت‌ها صبر کرد و فرمود: صبر کردم در حالی که خار در چشم و استخوان در گلو داشتم.
۳) پرهیز از سهم‌خواهی:
یک سیاستمدار اسلامی نباید تقاضای امتیازخواهی و سهم‌خواهی نماید.‌ یکی از آفت‌های مهلک در امور سیاسی سهم‌خواهی سیاسیون و سیاستمداران است که براساس تعالیم اسلامی این گونه افراد از جرگه سیاستمداران اسلامی جدا می‌باشند.
۴) هوشیاری و دوراندیشی در مسائل سیاسی:
ضرورت سیاستمدار دینی این است که مسائل مقطعی و سطحی، او را از بینش قوی سیاسی و دوراندیشی نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی دور نکرده بلکه بتواند دورنمای حرکت و موضع‌ها و جریان‌های سیاسی را هوشیارانه پیش‌بینی کند.
۵) تلاش در بیداری مردم:
‌یک سیاستمدار اسلامی باید مردم را با آگاهی لازم بسیج نماید، و برای اینکه بتواند به این مهم برسد باید با بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های بیدار کننده و نیز تعیین شخصیت‌های خوشنام و موجه و سخنرانی‌های حساب شده، مردم را از فتنه‌های سیاسی آگاه سازد و نسبت به بیداری آنان تلاش نماید.
۶) احترام به آرای عمومی:
احترام به آرای عمومی مردم بدون توجه به نتیجه آرا از ویژگی‌های سیاستمدار اسلامی است. کسانی که به علت عدم انتخاب یا عدم امکان انتخاب افراد دلخواه خود، حرکت عظیم و متحد مردمی و انتخاب آنان را زیر سوال برده و یا غیر واقعی جلوه می‌دهند و از روی بی‌تقوایی مسئولان و مجریان دست‌اندرکار را متهم نموده و حرکات ضد اخلاقی و ضد انسانی از خود نشان می‌دهند، در حقیقت دست به سیاست شیطانی زده و موجبات بی‌حرمتی به آرای عمومی مردم شده‌اند. نمونه بارز احترام به آرای مردم را می‌توان در سیاستمدار بزرگ قرن، حضرت امام خمینی(ره) دید که در اولین انتخابات ریاست جمهوری، با اینکه می‌دانست افراد باکفایت‌تر برای تصدی ریاست جمهوری اسلامی وجود دارند، لیکن به جهت احترام به آرای عمومی حکم ریاست جمهوری بنی‌‌صدر را تنفیذ فرمودند تا اینکه مردم خود به بی‌کفایتی و بی‌لیاقتی بنی‌صدر فراری پی بردند. لذا هر چند همه ما وظیفه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی را جهت یک انتخاب مطلوب در عرصه‌های مختلف جامعه داریم لیکن نتایج و برآیند انتخاب مردم باید مورد احترام قرار گیرد.

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحسین کوششی

منبع : روزنامه رسالت