گیاهان داروئی

● استفاده از گیاهان داروئی در سرطان‌های کودکان، بهبود علائم سرطان‌ها و معالجهٔ آثار جانبی روش‌های معمول درمان
▪ چکیده: استفاده از طب مکمل و جایگزین در سرطان‌های کودکان در حال افزایش است. با وجود این‌که تعداد فراوانی از گیاهان داروئی استفاده می‌شوند، تمرکز این مقاله بر مرور مطالعاتی است که در مورد گیاهان داروئی مؤثر در درمان علائم سرطان و آثار جانبی روش‌های معمول معالجهد آن نوشته شده‌اند.
زنجبیل در درمان تهوع و استفراغ استفاده می‌شود، علف چای (Sr.johns coork) در درمان افسردگی و اضطراب موفق نشان داده است. اکیناسه به‌عنوان محرک سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود. درمان‌های گیاهی در مبتلایان به سرطان‌های کودکان اغلب توسط والدین انجام می‌شود. بسیاری از درمان‌های گیاهی مفید و مؤثرند اما برخی از تأثیرات متقابل دارو ـ گیاه باید مدنظر قرار گیرند.
این مسئله برای پرستار بخش انکولوژی مشکلی را ایجاد می‌کند زیرا درمان‌های گیاهی توسط والدین و درمان‌های طبی توسط پزشک انجام می‌شوند. آموزش به بیمار، خانواده و پزشک برای درمان سالم و مؤثر بیمار ضرور به نظر می‌رسد.
● ممانعت داروی گیاهی چینی از آزاد شدن واسطه‌های التهابی در سلول‌های اولیه کشت شده مرینژیت آلرژیک
▪ مقدمه: نشان دادیم یک داروی گیاهی چینی، تحت عنوان ۱۰۱ ـ RCM، که در طب سنتی چین فروموله شده است، گرفتگی و آبریزش بینی و سایر علائم رینیت آلرژیک فصلی را کاهش داد. این مطالعه برای بررسی اثر ۱۰۱ ـ RCM تولید و آزادسازی مدیاتورهای التهابی که در رینیت آلرژیک فصلی نقش دارند انجام شده است.
▪ متد: آزادسازی هیسامین تحت اثر ترکیب g۸/ـ۸۰ در مالت سن‌های صفاقی Rat مطالعه شد تولید لکرترین B۹ تحت اثر کلسیم یونوفور A۲۳۱۸۷ در نوتروفیل‌های خوک به روش Hplc cuscy بررسی شد. تولید پروستاگلاندین E۲ تحت اثر یسپویلی ساکلرید در ماکروفاژهای موش به روش رونویسی از ژن‌های ۱ـ cox،ـ ۲ـ cox
▪ نتایج: اثر مهارهای وابسته به دوز بر تولید و آزادسازی هیسامین وابسته به ترکیب مالت سل‌های صفاقی و پروستاگلاندین وابسته به یسپویلی ساکارید از سلول‌های x دارد. در غلظت‌های بالاتر از طیف تولید لکوترین وابسته به را از نوتروفیون‌های خوکی مهار می‌کند به‌علاوه در غلظت سبب مهار بروز پروتئین می‌شود اما بر تولید پروتئین بی‌تأثیر است.
▪ بحث: نتایج نشان می‌دهند که سبب مهار سنتز و یا آزادسازی هیسامین، لکوترین و پروستاگلاندین در سلول‌های کشت شده می‌شود. این اثرات بر واسطه‌های التهابی متعددی می‌تواند علت توانائی آن در کاهش علائم رینیت آلرژیک باشد.
● داروی گیاهی برای کمردرد
▪ نوع مطالعه: مرور سیستماتیک مطالعات راندومیزهٔ کنترل شده.
▪ اهداف: بررسی اثر داروی گیاهی بر کمردرد معمولی در مقایسه با اثر پلاسبو، عدم درمان و درمان‌های استاندارد، پذیرفته‌شده و معمول.
▪ مقدمه: کمردرد مشکلی شایع و باری اقتصادی در جوامع توسعه یافته می‌باشد. درصد بزرگی از مبتلایان به کمردرد مزمن از طب مکمل استفاده کرده یا به ارائه کنندگان خدمات طب مکمل و جایگزین مراجعه می‌کنند. داروهای گیاهی متعددی برای استفاده در کمردرد پیشنهاد شده‌اند.
▪ متد: منابع اطلاعاتی زیر بررسی شدند:
(Medline (۱۹۹۶ to April ۲۰۰۳
(Embade (۱۹۸۰ tp April
(Cochraine conholled trials regisreh (۱, ۲۰۰۳
Cochraine complementahy modirine field hricels registen
به علاوه لیست منابع مقالات مسروری، گایدلاین‌ها و مطالعات به‌دست آمده بررسی شدند. مطالعات بالینی تصادفی، در بالغین (بالای ۱۵ سال سن) که از کمردرد مزمن، تحت حاد یا حاد شکایت داشتند انجام شده بودند. انواع مداخلات استفاده از داروهای گیاهی که مصرف پزشکی داشته باشد تعریف شده بود، را شامل می‌شد. مقیاس‌هائی که برای سنجش نتایج اولیه استفاده شدند، میزان درد و کارآئی فرد بودند. ۲تن از مؤلفان (J.J.G. , W.T.) جستجوی منابع اطلاعاتی را انجام دادند. یکی از مؤلفان (J.J.G)با متخصصان مربوطه ارتباط برقرار کرده و اسناد مهم را به‌دست آورد.
▪ نتایج: ۱۰ مطالعه مشمول شرایط این مقالهٔ مسروری قرار گرفتند. ۲ مطالعهٔ بالینی با کیفیت بسیار خوب، شواهد قوی مبنی بر اثر کوتاه مدت Hanpagophylum Proucmbens (پنجهٔ شیطان) بر درد، در رودهای ۵۰ تا ۱۰۰mg یافتند و مطالعه بالینی با کیفیت متوسط شواهد متوسطی یافتند مبنی بر اثرات کوتاه مدت Salix Alba (بید) با دوز استاندارد شدهٔ روزانه ۱۲۰ mg ـ ۲۴۰ بر درد و مطالعهٔ دیگری اثر آن را برابر با میزان ۱۲Refecokib/۵mg روزانه، دانسته بود. سه مطالعه بالینی نیز شواهد متوسطی مبتنی بر اثر گزار بودن مصرف موضعی Capsicum frateycens (فلفل سرخ) دو برابر پلاسبو یافتند و مطالعهٔ دیگری اثر آن را با یک داروی هومپوپاتی برابر ارزیابی کرد.
▪ بحث: به نظر می‌رسد بیشتر از پلاسبو درد را کاهش می‌دهند. مطالعات دیگری که اثر آن گیاهان را با درمان‌های استاندارد مقایسه کنند، میزان تأثیر آنها را روشن خواهند کرد.

فاطمه حاجی‌آخوندی
عضو انجمن علمی طب سنتی ایران
مرکز رشد استعدادهای درخشان
دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع : فصلنامه عطارنامه