شیرینی قهرمانی با طعم تلخ بی توجهی

Robocup ابتكار عمل بین‌المللی آموزشی و تحقیقاتی است كه هدف عمده آن تعمیق و گسترش تحقیقات روباتیك و هوش مصنوعی به واسطه طرح سوال استاندارد و استفاده از فناوری‌های نوین روباتیكی و الكترونیكی در بررسی و ارائه راه‌حل آنهاست.
ایده اصلی برگزاری چنین مسابقاتی در قالب برگزاری رقابت‌های روبات‌های فوتبالیست برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ ارائه شد. به دنبال انجام مطالعاتی كه ۲ سال به طول كشید، مشخص شد كه برگزاری چنین رقابت‌هایی امكان‌پذیر است. در آگوست سال ۱۹۹۵، اعلام غیررسمی صورت در خصوص معرفی نخستین كنفرانس و بازی‌های فوتبال روبوكاپ صورت گرفت. در جولای سال ۱۹۹۷، نخستین كنفرانس رسمی و بازی‌های مرتبط با آن در ناگویای ژاپن برگزارشد. به دنبال آن، این هماوردها در پاریس، استكهلم، ملبورن، سیاتل، فوكوآكا، بوسان، پاودا، لیسبون، اوزاكا و برمن ادامه یافت. این مسابقات كه هر سال برگزار می‌شود، شمار قابل توجهی از مشتاقان علوم روباتیكی را به خود جلب می‌كند. در مسابقات امسال كه یازدهمین سال برگزاری آن است، رقابت‌ها و سمپوزیوم‌های آن در آتلانتا واقع در ایالت جورجیا برگزار شد.
● آغاز نبرد غول‌های روباتیك جهان
آتلانتای آمریكا به مدت ۱۰ روز شاهد برگزاری بزرگترین رقابت روباتیك جهان موسوم به مسابقات جهانی روبوكاپ ۲۰۰۷ بود. ایالت جورجیای آمریكا در هفته گذشته میزبان ۱۷۰۰ محقق و ۳۰۰ تیم روباتیك شركت‌كننده از ۳۳ كشور جهان بود.
این مسابقات در بخش‌های روبات‌های فوتبالیست، روبات‌های امداد و نجات و روبات‌های انسان نما برگزار شد و برای نخستین بار روبات‌هایی موسوم به روبات‌های MEMS-sized در این مسابقات حضور یافتند. مسابقات روباتیك ۲۰۰۷ آتلانتا در مقایسه با سال‌های قبل از بخش‌های جدیدی برخوردار بود كه برگزاری لیگ ویژه روبات‌های میكروسكوپی از آن جمله است. در این رقابت‌های جدید نانوروبات‌ها به وسیله كنترل‌كننده‌های خارجی كنترل می‌شوند و كنترل‌كنندگان از سیستم‌های كنترلی بی‌سیم برای هدایت آنها استفاده می‌كنند. در مسابقات امسال تیم‌های متعددی از ایران نیز در بخش‌های مختلف مسابقات حضور یافتند كه از آن جمله می‌توان به روبات امداد و نجات دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی موسوم به Resquake اشاره كرد. مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ آتلانتا پس از نزدیك به ۱۰ روز تلاش و رقابت نزدیك بیش از ۳۵ كشور جهان با موفقیت ژاپنی‌ها و آلمانی‌ها در انستیتو جورجیای این كشور پایان یافت.
مسابقات امسال با حضور اسمی ۳۹ كشور جهان در قالب حضور ۱۷۰۰ شركت‌كننده برگزار شد و از دید كارشناسان به ویژه پروفسور تاكر بالچ رئیس این مسابقات، برگزاری آن برای نخستین بار در یك محیط دانشگاهی (انستیتو فناوری جورجیا) یكی از نقاط عطف آن بوده است. از سوی دیگر نظم و مدیریت حاكم بر مسابقات گرچه یكی از جنبه‌های مثبت و چشمگیر این دوره از مسابقات محسوب می‌شود اما این نكته نمی‌تواند كارشكنی‌های آمریكا و اعمال رفتارهای تبعیض‌آمیز در قبال تیم‌های ایرانی و برخی تیم‌های دیگر را توجیه كند.
تیم‌های شركت‌كننده در روز اول جولای مصادف با دهم تیر ماه به محل اصلی برگزاری مسابقات وارد شده و در دوم جولای (یازدهم تیر‌ماه) تمرینات آماده‌سازی را برگزار كردند. این روز، روز آماده‌سازی تیم‌ها عنوان شد. طبق برنامه‌ریزی‌هایی كه صورت گرفته بود، در روز سوم (دوازدهم تیر‌ماه) و از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ بعد از ظهر مسابقات راند نخست موسوم به Round-robin۱ برگزار شد. در این روز مراسم رسمی افتتاحیه مسابقات نیز برگزار شد. طی روزهای چهارم جولای (سیزدهم تیر‌ماه) تا ششم جولای (پانزدهم تیر‌ماه) راندهای دوم تا چهارم مسابقات برگزار شد. رقابت‌های مرحله نیمه‌نهایی در روز هفتم جولای (شانزدهم تیر‌ماه) برگزار شد و در روز هشتم جولای (هفدهم تیر ماه) نیز رقابت‌های نهایی بین تیم‌های صعود كرده به مراحل پایانی انجام شد كه برگزاری جشن ویژه اهدای جوایز نیز با حضور نمایندگان تیم‌های برتر و مسوولان و برگزار‌كنندگان، پایانی خوش برای شركت‌كنندگان در این مسابقات بود.
مسابقات امسال در ۴ بخش عمده روبات‌های امدادگر، روبات‌های خانگی، فوتبالیست و بخش جدیدی به نام نانوگرم برگزار شد. بخش نانوگرم برای نخستین بار در مسابقات روبوكاپ راه‌اندازی شد و از این رو تنها ۵ تیم از آمریكا، سوئیس و كانادا در این بخش جدید حضور یافتند كه در نهایت تیم سوئیسی به مقام نخست دست یافت.
در بخش روبات‌های خانگی نیز تیم AllemaniAC از آلمان پس از پشت‌سر گذاشتن رقبای خود از كشورهای مختلف از جمله چین و ژاپن به مقام نخست دست یافت. در بخش پرطرفدار و قدیمی روبات‌های فوتبالیست كه در سطوح مختلف برگزار شد تیم‌هایی از چین، آلمان، هلند، آمریكا و ژاپن مقام‌های اول تا سوم را بین خود تقسیم كردند. متاسفانه در این بخش از مسابقات هیچ یك از تیم‌های ایرانی به موفقیت‌های قابل توجهی دست نیافتند. شاید یكی از مهم‌ترین عوامل چنین ناكامی، عدم حضور بسیاری از تیم‌های ایرانی به واسطه صادر نشدن ویزا برای آنها بود.
همچنین در بخش روبات‌های چهارپا(Four Legs) نیز تیم‌های دانشجویی از آمریكا و استرالیا حائز بهترین مقام‌ها شدند.
در كل كشورهایی نظیر تایلند، فرانسه، ایتالیا، شیلی، مكزیك و فنلاندی ها نیز كه سرمایه‌گذاری‌های كلانی روی تیم‌های خود كرده بودند نتوانستند به موفقیت‌های چشمگیری دست یابند و در این میان تیمی از ایتالیا در بخش روبات‌های جونیور كه در آن تیم اسپادانای ایران اول شد، به مقام دوم نائل شد. مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ آتلانتا با برگزاری سمپوزیوم بین‌المللی رسما پایان یافت.
● كارنامه ایران در مسابقات جهانی روبوكاپ
در مسابقات امسال تیم‌های ایرانی به ویژه تیم‌های شركت‌كننده در بخش روبات‌های واقعی (قابل لمس) دستاورد چندانی نداشتند و بروز برخی ناهماهنگی‌ها و ناملایمات آمریكایی‌ها موجب افت نسبی تیم‌های ایرانی شد. در مسابقات امسال تیم دانش‌آموزی دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان كه با هزینه‌های شخصی راهی آتلانتا شده بود و توانست مقام نخست سال گذشته آلمان را تكرار كند، گل سرسبد موفقیت تیم‌های ایرانی بوده است. این تیم دو نفره متشكل از خیرآبادی و نادری با به ثمر رساندن بیش از ۲۰۰ گل و ثبت ۷۰۰ امتیاز ركورد بی‌سابقه‌ای را برجای گذاشتند. همچنین تیم MRL دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین در بخش شبیه‌ساز امدادگر مقام اول را از آن خود كرد. این تیم همچنین توانست در لیگ توسعه نرم‌افزارهای شبیه‌ساز مقام سوم را به دست آورد. تیم اسپادانا از دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان نیز در لیگ دانش‌آموزی با غلبه بر رقبای خود توانست مقام نخست را به خود اختصاص دهد. تیم دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف مقام دوم و تیم تی‌سان از چین مقام سوم را كسب كردند. تیم دانشجویان دانشگاه صنعتی‌اصفهان مقام دوم لیگ فوتبالیست كوچك را به خود اختصاص داد و دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی با عنوان رسكیوك و ربوپارس مقام هشتم و نهم را در لیگ امدادگر واقعی كسب كرد. در مسابقات امسال تیم‌هایی نیز از دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه اصفهان، شهید رجایی، امیركبیر و دانشگاه آزاد قزوین نیز حضور داشتند كه نتایج چندان جالب توجهی كسب نكردند.
● قهرمانی با طعم بی‌توجهی
تیم دو نفره دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان در حالی در مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ آتلانتا به مقام قهرمانی دست یافت كه با هزینه شخصی و بدون هیچ گونه حمایتی از سوی وزارت آموزش و پرورش به این مسابقات اعزام شده و به این موفقیت دست یافتند. جعفری عضو كمیته ملی روبوكاپ ایران افزود: امسال و به واسطه ممنوعیتی كه از سوی وزارت آموزش و پرورش در خصوص استفاده از منابع مالی این وزارتخانه برای اعزام تیم‌های دبیرستانی به مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ آتلانتا اعلام شد، تیم دانش‌آموزی دبیرستان شهید اژه‌ای با هزینه شخصی راهی این مسابقات شد.
وی افزود: این تیم در مرحله نخست به تیمی از اسرائیل برخورد كرد كه با امتناع تیم دانش‌آموزی شهید اژه‌ای از حضور در برابر آن، امتیاز منفی در كارنامه تیم ایران ثبت شد با این حال این تیم موفق شد، مقام قهرمانی را در بخشJunior Soccer از آن خود كند.
جعفری ادامه داد: اقدام دولت آمریكا در خصوص عدم صدور ویزا برای برخی تیم‌های ایرانی در حالی صورت گرفته است كه ایران از سال ۲۰۰۰ به این سو سابقه حضور درخشان دانش‌آموزی در مسابقات مختلف روبوكاپ را داشته است. اژه‌ای رئیس دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان گفت: جدا از آنكه تیم دانش‌آموزی ما با مشكلات مالی فراوان راهی آتلانتا شد، این تیم پس از حضور در نیویورك، نتوانست با هواپیما راهی آتلانتا شود و به جهت مشكل تراشی مقامات آمریكایی مجبور شد سفر چند ساعته‌ای را با اتوبوس تجربه كند. وی افزود: به دلیل عدم امكان استفاده از منابع مالی آموزش و پرورش، خانواده این دانش‌آموزان پیگیر قضیه شده و تاكنون با هزینه كاملا شخصی در مسابقات حضور یافته‌اند. البته قرار است كه پس از بازگشت از سوی شركت‌ها و نهادهایی نظیر فولاد مباركه، شركت احیا و شورای شهرداری اصفهان منابع مالی صرف شده تامین شود.
اژه‌ای ادامه داد: این تیم در حالی با هزینه شخصی به آتلانتا رفته است كه وزارت آموزش و پرورش از كسب مقام نخست روبوكاپ ۲۰۰۶ آلمان از سوی همین تیم اصفهانی آگاه بوده است.
وی افزود: اعضای این تیم دانش‌آموزی را نوژن نادری و امیر حسین خیر‌آبادی تشكیل داده‌اند كه پدر نوژن نیز به عنوان سرپرست با آنها راهی آتلانتا شده است. اژه‌ای در خصوص هزینه تحمیل شده به خانواده این دانش‌آموزان گفت: با احتساب هزینه ساخت كارگاه ویژه در دبیرستان، این تیم بالغ بر ۱۰ میلیون تومان هزینه كرده است.
● نگاه سیاسی آمریكا به روبوكاپ جهانی
دو هفته پیش از آغاز نبرد روبات‌های جهانی در آتلانتا اخباری مبنی بر عدم صدور ویزای تیم‌های ایرانی به گوش رسید. پروفسور تاكر بالچ رئیس مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ در گفت‌وگو با مهر در این زمینه گفت: اقدام دولت آمریكا در خصوص عدم صدور ویزا برای برخی از تیم‌های شركت‌كننده ایرانی، مضحك و سوال‌برانگیز است. وی ادامه داده بود: من نسبت به اقدام آمریكا برای عدم صدور ویزا به تیم‌های ایرانی ناامید شده‌ام و این حركت را كاملا سیاسی می‌دانم. استاد برجسته محاسبات هوشمندانه انستیتوفناوری جورجیا گفت: به نظر من اقدام دولت آمریكا برای عدم صدور ویزا برای برخی تیم‌های ایرانی كه خواستار حضور در آتلانتا بودند، اقدامی عمدی و اشتباه بوده است. البته پروفسور بالچ به نكته دیگری نیز اشاره كرده و گفته است: تیم‌های ایرانی كه برای این مسابقات ثبت‌نام كرده بودند با مشكلی همچون عدم سازماندهی گسترده مواجه بوده‌اند و همین مساله در كنار كارشكنی دولت آمریكا موجب شد تا برخی از آنها نتوانند در گرفتن ویزا موفق باشند. وی افزود: متاسفانه متوجه شدیم برخی تیم‌های ایرانی كه موفق به دریافت ویزا به بهترین راه شده بودند از راهنمایی دوستان ایرانی خود خودداری كرده‌اند و این برای من جای تاسف دارد. این مشكلی است كه در خصوص برخی تیم‌های چینی نیز شاهد آن بوده‌ایم.
● نگاه سیاسی به آدم‌های آهنی ایرانی
یكی از دانش‌آموزان تیم روبات‌های دبیرستان شهید اژه‌ای كه در مسابقات جهانی روبوكاپ آمریكا به مقام قهرمانی دست یافته است، گفت: قهرمانی ما در جهان با بی‌توجهی مسوولان داخلی در اعزام و فشار مسوولان آمریكایی در زمان مسابقات حاصل شد.
امیرحسین خیرآبادی یكی از اعضای تیم دو نفره دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان پس از قهرمانی در مسابقات روبوكاپ ۲۰۰۷ آتلانتا در بخش روبات‌های Junior Soccer به مهر گفت: در حالی كه ویزای ما تنها ۱۰ روز اعتبار داشت اما از همان بدو ورود به خاك آمریكا مورد بی‌مهری این كشور قرار گرفتیم. این رفتار زننده از همان ابتدای سفر آغاز شده بود و آمریكا تنها به دو نفر از تیم چهار نفره ما ویزا داد و پدر یكی از اعضا به عنوان سرپرست تیم را همراهی كرد.
وی با اشاره به معطلی بی‌دلیل ۵ ساعته در فرودگاه نیویورك افزود: پس از دردسرهای فراوان مجوز پرواز به آتلانتا را اخذ كردیم اما ناگهان با خیل انبوهی از مقامات امنیتی فرودگاه مواجه شدیم. آنها پس از متوقف‌كردن ما، نسبت تروریست به ما دادند و گفتند كه این روبات بوی گاز می‌دهد و حتما یك بمب است(!).
این دانش‌آموز قهرمان در مسابقات جهانی روبوكاپ ادامه داد: در نهایت توانستیم آنها را متقاعد كنیم اما پرواز را از دست داده بودیم و مجبور به سفر زمینی با اتوبوس شدیم. خیرآبادی افزود: در دور نخست مسابقات به اسرائیل برخوردیم كه از رقابت با آنها امتناع كردیم. گرچه با این اقدام عنوان باخت در كارنامه ما ثبت شد اما از آن روز به بعد با بردهای پیاپی و خیره‌كننده ضمن كسب ۷۰۰ امتیاز كه قابل توجه بود، رتبه نخست را كسب كردیم.
وی در خصوص نتایج حاصله در این مسابقات گفت: در دور یك چهارم نهایی چین را مغلوب كرده و در نیمه نهایی نیز آلمان را پشت‌سر گذاشتیم و در فینال نیز ژاپن را از پای درآوردیم. در مجموع و در این بخش ایران مقام نخست، ژاپن دوم و ایتالیا سوم شد. البته ما در دور مقدماتی تیم آمریكا را ۱۶ بر ۳ مغلوب كرده بودیم. خیرآبادی ادامه داد: در این مسابقات ضمن كسب مقام نخست، ركورد چند سال پیش در خصوص ثبت بیشترین گل زده كه ۲۲ گل بود را با زدن ۳۲ گل به استرالیا شكستیم. در مجموع ۱۲ بازی كه انجام دادیم در ۱۱ بازی با قاطعیت برنده شدیم. در پرونده ما بالغ بر بیش از ۲۰۰ گل زده و تنها ۱۲ گل خورده ثبت شده است. عضو تیم اسپادانای دبیرستان شهید اژه‌ای اصفهان ادامه داد: در مسابقات ۲۰۰۶ آلمان عملكرد نسبتا بهتری داشتیم كه علت افت ما در این دوره شركت نصف و نیمه تیم در آتلانتاست. در آتلانتا پرچم مقدس ایران را برافراشتیم و از این بابت احساس غرور می‌كنیم.

منبع : روزنامه تهران امروز