ویژگی های محله های قدیمی فردوس

قبل از زلزله شهریور ماه ۱۳۴۷ شهرستان فردوس دارای ۵ محله به نام های سادات، عنبری، میدان، تالار و سردشت بود.
۱) محله سادات: این محله که با محله سردشت هم قرینه بود در جنوب غربی شهر قرار داشت که حدود ۲۶ درصد مردم شهر فردوس در این محله زندگی می کردند، که از این تعداد تقریبا ۳۰ درصد کشاورز، ۳۸ درصد کارگران روزمزد و ۳/۲۴ درصد کسبه و پیشه ور و ۲/۸ درصد کارمندان جزء بودند.
لازم به ذکر است که هر یک از محله ها با وحدت و انسجام با دیگر محله ها در رفت و آمد بودند و مایحتاج یکدیگر را بر طرف می کردند.
دایره همسر گزینی غالبا در محدوده خود محل انجام می گرفت.وجود هیئت های مذهبی و مساجد بسیار باعث شده بود که مردم با یکدیگر تماس داشته باشند، به طوری که در ماه محرم با برپایی دسته های سینه زنی و زنجیرزنی و برافراشتن علم و بیرق و با یک برنامه حساب شده هیئت هر محله ای به محله دیگر می رفت و مراسم عزاداری را در آن جا برگزار می کردند که این مسئله نقش قابل توجهی در جلوگیری از اختلاف داشت.
۲) محله عنبری: از مغرب به محله میدان و از شمال به محله تالار و از مشرق به زمین های زراعی محدود می شد و حدود ۲۰ درصد از مردم در این محله زندگی می کردند که از این تعداد ۱/۱۹ درصد کارمندان دولت، ۹/۱۸ درصد تجار و کسبه، ۵/۲۷ درصد کشاورز و ۵/۳۴ درصد کارگران روزمزد بودند.
در این محله بیشتر افراد ثروتمند زندگی می کردند.
۳) محله میدان: این محله از قدیمی ترین محله های شهر بود که از شمال به محله تالار و از مشرق به محله عنبری و از مغرب به محله سادات محدود می شد و حدود ۳/۱۸ درصد از مردم در این محله زندگی می کردند که از این تعداد ۵/۱۷ درصد کارمندان، ۴/۴۴ درصد تجار و کسبه و ۱۰ درصد کشاورز و ۱/۲۸ درصد کارگران روز مزد بودند.
بازار شهر و مسجد جامع و مزار سلطان محمد و سلطان ابراهیم و مدرسه علمیه به نام مدرسه حبیبیه در این محله قرار داشت.
۴) محله تالار: این محله هم مانند محله میدان از قدیمی ترین محله های شهر بود که از مغرب و شمال غربی به محله سردشت و از جنوب به محله میدان و از جنوب غربی به محله سادات و از جنوب شرقی به محله عنبری محدود می شد.
خیابان پهلوی (فرهنگ امروز) مرز مشترک این محله با محله میدان بود حدود ۲۰ درصد از مردم در این محله زندگی می کردند که از این تعداد ۱۳ درصد کارمندان، ۸/۲۶ درصد تجار و کسبه و ۶/۱۹ درصد کارگران روز مزد بودند.
۵) محله سردشت: در مجاورت تالار و در شمال غربی شهر قرار داشت و خیابان فردوسی مرز مشترک بین دو محله بود.
حدود ۱۵ درصد از مردم در این محله زندگی می کردند که از این تعداد ۷/۶ درصد کارمندان، ۹/۱۴ درصد تجار و کسبه و ۴/۳۵ درصد کشاورز و ۴۳ درصد کارگران روزمزد بودند.

برگرفته از کتاب تاریخ و مشاهیر فردوس
حسین جوادی

منبع : روزنامه خراسان