تندرو ایران، مشکلات خود را دارد

محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران در ماه مارس پیش بینی کرد که باراک اوباما هرگز به عالی ترین مرتبت در آمریکا نخواهد رسید. او گفت "آنها راهی را پیدا خواهند کرد تا او را از کاخ سفید دور نگاه دارند، حتی اگر تمامی ملت آمریکا به نفع او رأی دهد."
در ماه جولای، اجمدی نژاد مبادرت به پیش بینی دیگری کرد. او اعلام کرد قیمت نفت هرگز از بشکه ای ۱۰۰ دلار پایین تر نخواهد آمد.
شاید که پیش بینی های احمدی نژاد تحت تأثیر خواب و خیال بود. جناح فوق محافظه کار که او نماینده آن است در طول دوران ریاست جمهوری بوش رونق یافته است. دشمنی آمریکا به رییس جمهور ایران امکان داد تا خود را به عنوان یک قربانی بی عدالتی و قهرمان مطرح کند و در همین حال قیمت های بی سابقه نفت به او امکان داد تا ولخرجی کند.
ولی اکنون با غلط از آب در آمدن هر دو پیش بینی احمدی نژاد ، دو مشکل مطرح می شود. کارشناسان اقتصادی ایران حتی قبل از سقوط قیمت های نفت از بشکه ای ۱۴۷ دلار در اواسط تابستان به قیمت کنونی حدود ۵۰ دلار، نسبت به ولخرجی ها که موجب شد تورم به مرز ۳۰ درصد برسد، هشدار داده بودند.
دولت اکنون با در دست داشتن تنها ۲۵ میلیارد دلار از ۲۰۰ میلیارد دلار درآمدهای نفتی طی سه سال گذشته، با گزینه های سختی روبروست. بودجه کنونی آن بر اساس بشکه ای ۸۰ دلار است.
با توجه به تحریم های بین المللی که به خاطر سرپیچی های هسته ای بر ایران تحمیل شده، روشن نیست که دولت برای تأمین مالی به کجا می تواند روی بیاورد. بانک های محلی گزینه ای وسوسه انگیز نیستند. یک فرمان ریاست جمهوری که آنها را مجبور به کاهش نرخ های بهره بر وام های کوچک به میزان ۱۲ درصد کرد که این نرخ بسیار پایین تر از نرخ تورم می باشد، موجب شده که برخی از وام دهندگان به مرز ورشکستگی برسند.
کارشناسان اقتصادی ایرانی بر آن شده اند تا با ارسال نامه هایی به رییس جمهور ، سیاست های وی را مورد انتقاد قرار دهند. آخرین بار، ۶۰ تن از اساتید دولت وی به را به "خیال پردازی مفرط، تعجیل در عمل و ایجاد تشنج با دنیای خارج" متهم کردند. در نامه مزبور گفته شده است که "ایران در مقایسه با همسایگان خود رشد کمتری داشته ، بازار رقابت را از دست داده و نتوانسته است برای رفع بیکاری شدید کاری صورت دهد."
ایران با خطر سقوط قریب الوقوع مواجه نیست. بازار بورس تهران از جولای گذشته تا کنون تنها به میزان ۱۶ درصد سقوط کرده است. تحریم ها، سرمایه گذاری های خارجی در بخش تولید نفت و گاز را تحت تأثیر قرار داده و هزینه معاملات را بالا برده است ولی هنوز کمبودی برای خریداران عادی ایجاد نکرده است.
با این وجود ،قیمت های رو به افزایش ،مردم را عصبی کرده است. تلاش برای اعمال مالیات سه درصدی بر ارزش افزوده کالاها در ماه سپتامبر موجب شد تاجران بازار برای اولین بار بعد از انقلاب سال ۱۹۷۹ دست به اعتصاب بزنند و دولت را مجبور به عقب نشینی کنند.
شروع جیره بندی بنزین در سال گذشته که تلاشی برای محدود کردن مصرف که به خاطر پرداخت های هنگفت یارانه های دولتی بسیار بالا رفته بود، موجب بروز آشوب شد.
در رأس همه اینها، احمدی نژاد با مشکلات فزاینده سیاسی مواجه است. وزیر کشور تندرو او که از هم قطاران نزدیک او بود در ماه اکتبر و پس از آن که فاش گردید مدرک ادعایی وی از دانشگاه آکسفورد جعلی بوده، توسط مجلس عزل شد.
محافظه کاران مذهبی از آن زمان تا کنون یکی دیگر از وفاداران وی ، معاون امور فرهنگی و جهانگردی ، را به خاطر زیر پا گذاشتن حرمت قرآن با برپایی جشنی که در آن بازیگران زن نسخه هایی از کتاب مقدس را به حالت نمایشی حمل می کردند، مورد حمله قرار دادند.
هنوز به نظر می رسد که احمدی نژاد از حمایت رهبر عالی قدرتمند ایران، آیت اله علی خامنه ای، برخوردار باشد. با این وجود برخی از تحلیل گران می گویند احتمال دارد که آیت اله خامنه ای وی را به عنوان یک مایه درد سر در انتخابات ریاست جمهوری تابستان آینده تلقی کند.
آزمایش حیاتی این خواهد بود که احمدی نژاد چگونه با دولت جدید آمریکا برخورد کند. تا به امروز وی ادعا کرده است که انعطاف ناپذیری ایران در مورد جاه طلبی های هسته ای ، هزینه قابل تحملی داشته است. نشست های اخیر که طی آنها روسیه و چین مانع از اقدام غرب برای تشدید تحریم ها شده اند، به عنوان نشانی از موفقیت ایران تلقی شده است.
اوباما می گوید که مایل است بدون پیش شرط با ایران مذاکره کند و بنابراین پیروزی وی در برابر جان مک کین ، به عنوان شکست تندروی در آمریکا تلقی می شود. با این وجود اظهارات اخیر مقامات رسمی ایران حاکی از آن است که عده ای از آنها اوباما را به عنوان یک مخالف نیرومندتر مشاهده می کنند.
احمدی نژاد دست به اقدام بی سابقه و ارسال نامه تبریک به رییس جمهور منتخب آمریکا زد. ولی خیلی زود مقامات دیگر هشدار دادند که آمریکا به راحتی راهکارهای مذاکره را از "سخت" به "نرم" عوض می کند و از محبوبیت وسیع اوباما برای دور هم جمع کردن نیروهای بیشتری علیه جمهوری اسلامی استفاده می کند.
آزمایش اخیر یک موشک جدید توسط ایران به همراه طرح پیشرفته ای از سوخت نیمه جامد ، به ادامه بی اعتنایی ولی شاید همچنین به درجه ای از بیم و هراس فزاینده اشاره دارد.

منبع : پایگاه خبری ـ تحلیلی فرارو