سخنگوی اسلام کیست؟

یک میلیارد مسلمان واقعا چگونه می‌اندیشند؟
جان ال.اسپوزتیو و دلیه مجاهد
معرفی: یعقوب نعمتی وروجنی
پس از حوادث یازده سپتامبر، بسیاری از آمریکایی‌ها به اشتباه اکثریت مسلمانان را با اعتقادات و اقدامات اقلیت تندرو، یکی می‌پندارند. سوال این است که مسلمانان جهان درباره غرب، دموکراسی یا افراط‌گرایی چگونه می‌اندیشند؟ کتاب جدید اسپوزتیو با عنوان “سخنگوی اسلام کیست؟” این اکثریت خاموش را در کانون بررسی خود قرار داده است. کتاب مذکور، ماحصل ۶ سال مطالعه‌ای است که موسسه گالوپ در میان ۳۵ کشور مسلمان‌نشین انجام داده است. در طی این پژوهش میدانی بیش از ۵۰ هزار مسلمان مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند.
این افراد، طیف وسیعی را اعم از شهری و روستایی، پیر و جوان، زن و مرد، تحصیلکرده و عامی تشکیل می‌دهند.
سوالاتی که در طی این مطالعه مطرح شده‌‌اند عبارتند از: چرا جهان اسلام این قدر ضد آمریکایی هست؟ افراط‌گرایان چه کسانی هستند؟ آیا مسلمانان واقعا دموکراسی را می‌خواهند؟ زنان مسلمان به دنبال چیستند؟ جواب این سوالات نه توسط کارشناسان،‌ افراط‌گرایان، روشنفکران، بلکه از طریق شواهد تجربی - یعنی نظرات یک میلیارد مسلمان - ارائه شده است.
اهم نتایجی که از طریق این پژوهش به دست آمده است را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد:
- مسلمانان و آمریکایی‌ها همانند هم حمله به غیرنظامیان را به عنوان اعمالی غیراخلاقی و غیرموجه، محکوم می‌کنند.
- اکثریت اعظمی از مسلمانان در صورتی که بتوانند قوانین اساسی جدیدی بنویسند، آزادی بیان را تضمین خواهند نمود و خواستار این هستند که رهبران مذهبی، نقش مستقیمی در تدوین قوانین اساسی نداشته باشند.
- مسلمانان جهان می‌گویند که انحطاط اخلاقی و زوال ارزش‌های سنتی در غرب را تقبیح می‌کنند. خود آمریکایی‌ها نیز در این مورد، نظر مشابهی دارند.
- زمانی که از آرزوهای مسلمانان برای آینده‌شان پرسیده می‌شود آنان می‌گویند که خواستار شغل بهتر و امنیت هستند، نه منازعه و خشونت.
- از نظر مسلمانان مهمترین کاری که غربیان برای بهبود روابط با جوامع اسلامی می‌توانند انجام دهند، تغییر دیدگاه‌های منفی‌شان نسبت به اسلام و احترام به اسلام است.
پژوهش فوق، پیشنهاد می‌کند که منازعه‌ مابین مسلمانان و غرب، گریزناپذیر نبوده و در واقع بیشتر به خط مشی‌ها مربوط است تا اصول؛ با این حال نویسندگان هشدار می‌دهند تا زمانی که سیاستگذاران به مردم توجه نکنند و شناخت درستی از ماهیت منازعه مذکور به دست نیاورند تندروهای هر دو طرف به اقدامات خود ادامه خواهند داد.
دلیه مجاهد، تحلیلگر ارشد و مدیر اجرایی مرکز مطالعات اسلامی موسسه گالوپ می‌باشد. وی همچنین در نشریاتی همچون وال‌استریت ژورنال، فارین پالیسی، مجله بررسی‌های بین‌‌المللی هاروارد و دیگر نشریات معتبر و علمی، قلم می‌زند.
جان اسپوزیتو، مدرس دین و امور بین‌‌ا‌لملل و استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه جرج تاون می‌باشد. اسپوزیتو همچنین کارشناس اسلام، ‌اسلام سیاسی از آفریقای شمالی تا جنوب آسیا و دین و مسائل بین‌المللی نیز هست.
وی ویراستار ارشد دایره‌المعارف چهار جلدی جهان مدرن اسلام، تاریخ اسلام، فرهنگ اسلام و جهان اسلام؛ گذشته و حال که همگی توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شده‌اند بوده است. عنوان تعدادی از ۳۵ کتاب تالیفی وی عبارتند از: جنگ نامقدس: ترور به نام اسلام تهدید اسلامی: افسانه یا واقعیت؟، اسلام و سیاست، اسلام سیاسی، افراط‌گرایی، انقلاب یا اصلاح؟، اسلام و دموکراسی و سخنگوی اسلام کیست. بسیاری از کتاب‌های وی به زبان‌های عربی، ترکی، فارسی، اندونزیایی، اردو، ژاپنی، چینی و زبان‌های اروپایی ترجمه شده‌اند.
مقالات وی در نشریاتی همچون وال‌استریت ژورنال، نیویورک تایمز، واشنگتن پست و ... چاپ می‌شود همچنین وی در شبکه‌های خبری همانند CNN، BBC و رسانه‌های مهم اروپا، آسیا و خاورمیانه به بحث و گفتگو درباره اسلام و مسائل بین‌المللی می‌پردازد.
کتاب “سخنگوی اسلام کیست؟” در ۲۳۰ صفحه، توسط انتشارات موسسه گالوپ و در فوریه ۲۰۰۸، منتشر شده است.

منبع : روزنامه رسالت