لرزه نگاری

قرنهاست كه انسان به مطالعه زمین لرزه ها كه موجب خسارتهای جانی و مالی وسیعی می شده­اند علاقه­مند بوده است. اولین تلاش در چنین راهی به چینی­ها مربوط می شود. ۱۳۲ قبل از میلاد مسیح یك فیلسوف چینی به نام چانگ- هنگ۱ لرزه نگاری به نام لرزه نما اختراع نمود.. چنین دستگاهی مشاهدهٔ بروز یك حركت را امكان پذیر می کرد ولی اندازه گیری میزان حركت با آن ممكن نبود.
پس از چنین وسیله ای ظاهراً از زلزله نگار دیگری در تاریخ ذكر نشده است تا اینكه در قرن هجدهم از سیستمهای پاندولی كه جهت موج دریافتی را نشان می دادند، (ابتدا در ایتالیا و سپس در ژاپن) مجدداً استفاده شد. اولین لرزه نگاشت روی كاغذ به طور همزمان در ایتالیا، انگلستان و آلمان در سال ۱۸۸۹ به دست آمد. در سالهای بعد نیز جرم و اندازه لرزه نگارها همچنان بزرگتر گردید تا اینكه وزن آنها به حدود ۱۹ تن رسید. چنین وزنی موجب ایجاد یك اینرسی زیاد نسبت به كل تغییرمكان زمین می گردید ولی از سوی دیگر ضرر آن این بود كه امكان جا به جایی چنین لرزه نگاری وجود نداشت.
امروزه شبکه عظیمی از لرزه نگارها در سراسر جهان نصب شده و در حال ثبت ارتعاشات می­باشند. شتابنگارهای ثبت شده توسط این دستگاهها امکان مطالعه دقیق زمین لرزه ها را فراهم می­آورد. شکل زیر بصورت شماتیک نگاشت ثبت شده از زلزله را نشان میدهد. همانطور که در بخش قبل گفته شد، در اثر زلزله امواج مختلفی منتشر می­شوند که سرعت و دامنه هرکدام از این موجها متفاوت می­باشد. سرعت متفاوت باعث می­شود که زمان رسیدن هرکدام از این موجها متفاوت باشد و در نتیجه بر روی نگاشت ثبت شده قابل تشخیص باشند.
محل کانون و عمق زلزله نیز بر اساس تفاوت موجود بین زمان رسیدن موجهای P و S محاسبه میشود.