وقتی مهریه و جهیزیه‌ات بیمه می‌شود

بعضی از ضرب‌المثل‌ها و حرف‌ها هستند که بد جوری چسبیده‌اند به زندگی ما، مثل همین حکایت «کی مهریه را داده و کی گرفته!» یا مثل همین جمله نخ نما شده« تا چشم بر هم بزنی بچه‌ها بزرگ شده‌اند، دخترها زودتر قد می‌کشند!»
می‌دانیم کمی سردرگم‌تان کرده‌ایم! نتوانستید پل ارتباطی میان مهریه و قد کشیدن بچه‌ها را پیدا کنید؟
اجازه بدهید یک راست برویم سر اصل مطلب و بگوییم قرار است درباره بیمه مهریه و بیمه جهیزیه حرف بزنیم، به گمانمان دیگر چندان نکته کوری در ماجرا نمانده باشد، همه خوب می‌دانیم حکایت کی مهریه را داده و کی گرفته، تنها در حد یک تعارف است اما اینکه بچه‌ها زود قد می‌کشند می‌تواند پدر‌های دختر دار را خیلی زود نگران تهیه جهیزیه با این هزینه‌های کمر شکن کند. پس شاید بد نباشد دست دخترمان را بگیریم، برویم و میان آمار ۲۳۸۲۵ فقره‌ای بیمه جهیزیه بشویم یا اینکه رگ خواب مردها را پیدا کنیم،آنها را تا مراکز بیمه بکشانیم و بگوییم مگر من چه چیزی کمتر از آنهایی دارم که بیمه مهریه شده‌اند، من هم دلم می‌خواهد بروم و داخل آ ن آمار ۳۰۲ فقره‌ای بیمه مهریه بایستم!
سیمین محمودی رئیس اداره کل پژوهش و اطلاعات آماری با اشاره به اینکه این دو بیمه‌نامه از سال ۱۳۷۵ شروع به ارائه خدمات کرده‌اند گفت: «این دو بیمه‌نامه می‌تواند کمکی برای تهیه جهیزیه و یا پرداخت مهریه به‌صورت اقساط در دراز مدت باشد، البته به شرط آنکه زن و مرد به توافق برسند که این مبلغ می‌تواند از اصل مهریه کسر شود که در غیر این صورت این مبلغ غیر از اصل مهریه به زن تعلق می‌گیرد.»
● جهیزیه‌های نمور
دختر هنوز هوای عروسک بازی از سرش نیفتاده که مادر هرازگاهی یک دست قاشق و چنگال، یک دیس مسی یا چیزی می‌خرد و همان‌طور که زل می‌زند به خاله‌بازی دخترک بشقاب‌ها را با وسواس روزنامه‌پیچ می‌کند و می‌برد ته انبار، حالا تمام این سال‌ها همه می‌دانند که سراغ اسباب‌های ته انبار نمی‌توان رفت، البته به غیر از خود مادر که گاهگاهی آن زودپز را در می‌آورد، می‌برد توی آشپزخانه و با خود فکر می‌کند «برای او یکی قشنگ‌ترش را می‌خرم،» البته این آخری‌ها دو دست کارد و چنگال زنگ زده و یک تشک نمور را هم مادرآورد و همان طور که غرولند می‌کرد تشک را توی آفتاب باد داد،دست آخر برد توی اتاق و فکر کرد برای او یکی قشنگ ترش را می‌خرد.
مادرها خوب می‌دانند که دختر‌ها خیلی زود قد می‌کشند، همین امروز و فردا است که کسی پیدا شود و در را از پاشنه در بیاورد. پس همه ما مادرهایی را دیده‌ایم که ته انبار را پر از اسباب کرده‌اند و یک روز تو روزهای جوانی دختر،با کلی ذوق انبار را ریخته‌اند توی حیاط و همان وقت که گفته‌اند؛ «خدا را شکر نگاه کن جاروبرقی هم خریده‌ام» دختر لب‌هایش را ورچیده، اسباب‌ها را با نوک انگشت بلند کرده و گفته است: «من این اسباب‌ها را ببرم؟ همه بوی نا می‌دهند، از مد افتاده‌اند، اینها را بردار برای خودت، جاروی خانه نیم سوز شده برای من نو‌اش را بخر.»البته این جور وقت‌ها بیشتر مادرها با توجه به بودجه‌شان می‌روند و جهیزیه نو می‌خرند.
اما مادرهای دیگری هم هستند که با اینکه خوب می‌دانند دختر خیلی زود قد می‌کشد اما توی آپارتمان‌های کوچک هیچ جایی پیدا نمی‌کنند برای انبارکردن جهیزیه، بعد بدون آنکه متوجه شوند وقت شوهردادن دختر کمرشان زیر بار هزینه‌ها می‌شکند.
اما بیمه جهیزیه می‌تواند راهکار مناسبی باشد تا هم مجبور نشد یک مشت خرت و پرت توی انبار را به اسم جهیزیه بارکامیون کرد و هم اینکه بتوان از عهده مخارج برآمد. می‌توان در بیمه جهیزیه بین ۵ تا ۱۰ سال را برای مدت بیمه انتخاب کرد و مبلغی حدود ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان ماهانه پرداخت کرد تا در موعد انقضای بیمه‌نامه مبلغ سرمایه‌گذاری شده را پس گرفت، البته معمولا مبلغی که طی مدت قرارداد از بیمه‌گذار دریافت می‌شود مبلغی کمتر از حق بیمه‌ای است که بیمه‌گر پرداخت می‌کند.
محمودی تنها پر کردن یک فرم پیشنهاد را برای بیمه شدن کافی می‌داند و می‌گوید: برای این بیمه احتیاج به یک بیمه‌گذار(کسی که حق بیمه را بپردازد) یک بیمه شونده (که می‌تواند مادر باشد که دستورات بیمه روی او انجام شود) و در نهایت یک استفاده‌کننده (دختر خانواده ) است که می‌تواند در هر سنی باشد،وقتی فردی بیمه جهیزیه شد درآن صورت تعهداتی بر عهده هر دو طرف قرارداد منعقد می‌شود که اولین وظیفه بیمه‌گذار پرداخت حق بیمه است و وظیفه بیمه‌گر انجام تعهدات است.
اما بیایید ماجرا را به زبان ساده‌تر روایت کنیم، پدری که بیمه‌گذار می شود تنها وظیفه‌اش پرداخت حق بیمه است، اما بیمه شده می‌تواند مادر خانواده باشد که وظایف بیمه‌گر درباره او انجام می‌شود اگر بیمه شده در طول مدت بیمه در قید حیات باشد سرمایه بیمه به‌صورت کامل به دختر پرداخت می‌شود، امااگر بیمه شده در طول مدت بیمه فوت کند یا از کار افتاده شود از آن به بعد بیمه‌گذار حق بیمه پرداخت نمی‌کند ودر پایان مدت قرارداد سرمایه به‌صورت کامل بر اساس تعهدات بیمه‌گر به دختر پرداخت می‌شود. البته اگر این فوت بر اثر حادثه باشد مبلغ ۲ برابر پرداخت می‌شود.
حالا با تمام این حرف‌ها اگر هوس کردید و خواستید دخترتان را بیمه جهیزیه کنید شاید بد نباشد بدانید که بعد از گذشت دو سال می‌توانید مبلغ سرمایه بیمه و زمان آن را افزایش دهید،از سوی دیگر اگر دخترخانم‌ها خواستند زودتر از موعد انقضای بیمه ازدواج کنند می‌توانید بیمه‌نامه را
باز خرید کنند و تمام ذخیره ریالی خود تا آن تاریخ را از بیمه‌گر دریافت کنند.
● بیمه مهریه چیزی غیر از اصل مهریه است
شرایط بیمه مهریه تفاوت چندانی با بیمه جهیزیه ندارد، در آن تنها یک اجبار وجود دارد و آن اینکه بیمه شده حتماً باید زوج باشد و استفاده کننده کسی غیر از زوجه نمی‌تواند باشد، البته بیمه‌گذار می‌تواند هم خود زوج یا پدرش باشد یا هرکس دیگر که پرداخت حق بیمه را تقبل کند اما تعهدات بیمه‌گذار پرداخت سرمایه بیمه در پایان قرارداد به زن است البته درصورتی که حق بیمه‌ها به‌صورت کامل پرداخت شده باشد. محمودی می‌گوید: «این بیمه‌نامه بر اساس مهریه مشخص شده در عقد نامه نیست در واقع تنها حکم یک کمک برای خانواده‌ها را دارد و این سرمایه‌گذاری می‌تواند کمتر یا حتی بیشتر از مبلغ مهریه باشد، همچنین انجام آن هیچ تعهدی از مرد برای ندادن مهریه زن در صورت درخواست زن، ایجاد نمی‌کند مگر آنکه آنها به توافق برسند و جایی آن را ثبت کنند که این مبلغ می‌تواند از اصل مهریه کسر شود در غیر این‌صورت زن در حالی که طلاق بگیرد یا مهریه‌اش را طلب کند مرد موظف است تمام مبلغ مهریه را پرداخت کند.اما بیمه مهریه یک تفاوت با بیمه جهیزیه دارد و آن اینکه اگر در طول مدت قرارداد بیمه شده فوت کند بیمه‌گر در همان زمان تمام ذخیره ریالی موجود در بیمه را به زن پرداخت می‌کند در حالی که در بیمه جهیزیه دختر سرمایه خود را در پایان مدت قرارداد دریافت می‌کرد مگر آنکه قصد داشت بیمه‌نامه‌اش را بازخرید کند.
اما نکته آخر اینکه اگر زوجی در بین مدت بیمه از یکدیگر سوا شوند و از آن تاریخ به بعد مرد هیچ حق بیمه‌ای پرداخت نکند تمام ذخیره ریالی بیمه تا آن روز به زن پرداخت می‌شود.
● امنیت روانی بیمه‌ها
هر چند که این بیمه‌نامه‌ها می‌تواند تأثیرات روانی مثبتی داشته باشد اما اینکه ما زن‌ها آدم‌های سوءاستفاده‌گری نباشیم در تأمین این امنیت روانی مؤثر است، چنانچه دکتر قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه معتقد است به شرطی که زن‌ها بعد از دریافت سرمایه بیمه هوس طلاق‌گرفتن نکنند این نوع از بیمه‌نامه‌ها می‌تواند روابط عاطفی زن و مرد را محکم ترکند، چرا که زن‌ها بیشتر احترام و علاقه همسران‌شان را می‌بینند از آن طرف به زندگی هم دلگرم‌تر می‌شوند، از سوی دیگر این بیمه‌نامه‌ها می‌تواند یک پشتوانه مالی برای آینده زن به حساب بیاید.
دکتر قرایی مقدم با اشاره به وضعیت اقتصادی امروز معتقد است بیمه‌های جهیزیه می‌تواند پدر، مادرها را از استرس رسیدن دخترها به سن ازدواج دور نگه دارد، آن‌وقت توانسته‌ایم دختران جوان را به ازدواج ترغیب کنیم و همچنین یکی از موانع ازدواج را از میان برداریم. در نهایت این بیمه‌نامه‌ها می‌تواند سلامت روحی و روانی بیشتری برای خانواده‌ها ایجاد کند.

مرضیه سبزعلیان

منبع : روزنامه تهران امروز