دادگاه رسمی است

جیغ آن قدر بلند است كه بشقاب كفی از دستت رها می‌شود توی ظرفشویی و چهار تكه می‌شود.
صدا از اتاق بچه‌هاست پای خرس پشمالوی عزیز پسرت دست دختر بچه یكی از مهمانهاست سرش هم دست پسرت هر دو هنوز دارند می كشند دختره گریه می‌كند پسر ۳ ساله‌ات همه معلومات عمومی‌اش را به كار گرفته و دارد اسم تمامی حیواناتی كه بلد است.دارد داد می‌زند تا مثلا فحش داده باشد:«شتر مرغ پلنگ خرگوش»! تن دوپاره قربانی قبلی افتاده كف اتاق احشای تكه پارچه‌ای عروسك ریخته بیرون اتاق مین گذاری شده است، پر از اشیای خرد شده و اجسامی كه به طرف مقابل پرتاب شده‌اند.
اگر جنگ بین بچه‌های خودت بود یك دادگاه جمع و جور و یكی از آن قطعنامه‌هایت كار را راه می‌انداخت. اما دختر بچه قامیل شوهر است. تازه صدای جیغ و گریه همه مهمانها را كشیده اینجا و الان هیات منصفه تكمیل صف كشیده‌اند: مادر شوهر و خواهر شوهر و جاری‌ها وكیل مدافع و دادستان و همه چی دادگاه رسمی رسمی است. پسرت هنوز دارد اسم همه حیوانهای باغ وحش را ردیف می‌كند. دختره به هق هق افتاده پیش بندی كفی آشپزخانه ، شنل قضاوت بطری مایع ظرفشویی هم چكش دادگاه بكوب روی كابینت و نظرت را بده. همه در سكوت منتظرند.
● داوری درجنگ و جدال بچه‌ها
۱ـ اگر می‌خواهیم به بچه‌ها یاد بدهیم درست و عادلانه بازی كنند.
كارهایی هست كه نباید بكنیم اولین و مهمترینش این كه بچه را زور نكنیم كاری را بكند. به هیچ وجه در هیچ حالتی اسباب بازی را به زور از دست بچه نكشیم و ندهیم به آن یكی اگر این كار را بكنیم به بچه چی را یاد دادیم؟ همان كاری كه می‌خواهیم انجام ندهد؟
خوب است رئیس اداره شما یكهو بیاید تو اتاقتان پوشه‌ای را كه جلوی شماست از روی میزتان بردارد و بدهد به همكارتان خیلی حس همكاری و مشاركت با همكاران در شما برانگیخته می‌شود؟ یا بیشتر حرصی می‌شوید و می‌افتید روی لج و لجبازی؟
اگر خودمان از زور برای گرفتن اسباب بازی استفاده كنیم. بهش یاد دادیم توی این جور موقعیت‌ها از زورش استفاده كند نه عقلش.
می‌توانیم فقط دست دراز كنیم طرفش و ازش بخواهیم اسباب بازی را بدهد به ما خودش!
۲ـ بچه‌های بزرگتر را مجبور نكنیم چیزی كه مال خودشان است بدهند به كوچكتره چون كوچكتره گریه زاری راه انداخته و آن را می خواهد اگر می خواهیم بچه مشاركت و كنار آمدن با بقیه را یاد بگیرد. اولین درس احترام گذاشتن به حق و حقوق دیگران است. اینكه اندازه مهم است كه بزرگتره یاد بگیرد مهربان باشد و اسباب‌بازی‌هایش را به دیگران هم بدهد.
۳ـ وقتی می‌خواهیم دعواهای بچه‌ها را رفع و رجوع كنیم. معمولا بهشان می‌گوییم: «نوبتی بازی كنید» اما می‌دانید بچه برای اینكه مفهوم نوبت را بفهمد، باید اول زمان را فهمیده باشد. بچه‌ها تا ۳ سالگی مفهوم زمان را درست نمی فهمند. اینها كارهایی بود كه نباید بكنیم اما چه كار باید بكنیم:
۱ـ تا جایی كه می‌شود دخالت نكنیم
باید كمك كنیم خودشان بتوانند راه حلی برای اختلافشان پیدا كنند و ما تا آنجایی كه ممكن است بیرون ماجرا بمانیم. می توانیم بازوی دو تا بچه درگیر سر اسباب بازی را بگیریم و مساله را برایشان روشن‌تر كنیم: «شما دو تایی یك اسباب بازی را می‌خواهید این هم كه ممكن نیست از این فقط یكی داریم چی كار كنیم؟ » بعد باید زود بكشیم عقب، تا خودشان راهی پیدا كنند. اگر نتوانستند می‌شود چند تا راه حل پیشنهاد كنیم تا از بین آنها یكی را انتخاب كنند.
۲ـ خودمان معذرت خواهی كنیم
هیچ عیبی ندارد از طرف بچه‌ نو پایمان كه اسباب بازی را از دست آن یكی بچه كشیده ما معذرت خواهی كنیم این طوری هم به آن یكی بچه احترام گذاشتیم. هم از كوچولوی خودمان توقع بیش از اندازه نداشتیم و بهش فشار وارد نكردیم.
۳ـ واقع گرا باشیم
زیادی از دستش حرص نخوریم وقتی اسباب بازی به كسی نمی‌دهد خیال نكنیم یك خسیس درجه یك زاییدیم مدام یاد خودمان بندازیم این یك مرحله از رشد است اول باید یك حسی از خودش و جهان اطرافش داشته باشد. بعد مشاركت را یاد بگیرد همین خودخواهی بعدا تبدیل به مهربانی خواهد شد. اگر این یادمان باشد برخوردهایمان خود به خود ملایم‌تر و آرام‌تر می‌شود.
۴ـ آتش معركه را داغ‌تر نكنیم
از همه مهمتر همین است كه موفق شوند خودشان با هم كنار بیایند اگر یكی‌شان نمی‌دهد و آن یكی هم اعتراضی ندارد. شما یكهو معلمی‌تان گل نكند تصمیم نگیرید همان وسط نوبتی كار كردن و مشاركت این حرفها را آموزش بدهید. بگذارید ماجرا روند طبیعی خودش را برود و گرنه كارها را خراب‌تر می‌كنیم.
۵ـ حواسشان را پرت كنیم
نكته طلایی تربیت بچه‌های نوپا لازم نیست همه دعواها آن هم تو بچه‌های كوچكتر رفع و رجوع بشود حواس هر دو تا یا یكی‌شان را پرت كنید، صورت مسأله پاك می‌شود. بعد دوباره با هم دوست می‌شوند.

جام جم ۲۳/۹/۸۳
نفیسه مرشد زاده

منبع : بنياد انديشه اسلامي