شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
مجله ویستا
رهایش دارو؛ سوار بر جریانهای الکتریکی
اصول و عملکرد سیستمهای یونتوفورز
در محیط الکترولیت، اتمها و مولکولها دائماً در حال از دست دادن و گرفتن الکترون هستند و بهطور مرتب، از حالت یونی به غیریونی تبدیل میشوند. همچنین ذرات درون الکترولیت بهطور قابل ملاحظهای حرکات تصادفی دارند و حتی بار الکتریکی که به الکترولیت اعمال میگردد، باعث جریان مستمری از یونهای دارای بار الکتریکی مناسب در هر جهت میشود. اگر بتوان محیط الکترولیت را با غشائی به دو قسمت تقسیم کرد، همانند وضعیت درمانی، حرکت یونها بهجای حرکت تصادفی بیشتر در جهت عبور از روی غشاء هدایت و تحریک میشود. این همان وضعیتی است که هنگام یونتوفورز رخ میدهد. در این روش درمانی، بافتها محیط الکترولیتی دائم و مؤثری هستند که در تماس با پد یا اسفنج خیس شده با محلول داروی یونزه است. بنابراین یونهای دارای بار الکتریکی مثبت مجبور میشوند که از قطب مثبت به طرف قطب منفی رانده شده و در این مسیر از پوست به داخل بافت نفوذ کنند و بالعکس همین قضیه برای یونهای منفی رخ میدهد.بعضی از این یونها بار خود را در بافت از دست داده و بهطور شیمیائی فعال میشوند، بنابراین با این روش میتوان بعضی از داروها را بهطور موضعی در دسترس بافت قرار داد. اثر هر داروی وارد شده به بافت از طریق یونتوفورز کاملاً شبیه داروئی است که بهطور سیستماتیک وارد بدن میگردد. زیرا وقتی داروئی وارد مایع بافتی میشود، در حجم بافت پراکنده شده و اثر موضعی خود را برجای میگذارد. در سال ۱۹۵۵ با استفاده از یونتوفورز مولد راکتیو، پراکندگی دارو در بافت اثبات شده است. تعداد یونهای وارد شده به بافت در زیر الکترود فعال هم با شدت و هم با مدت زمان برقراری جریان متناسب است. در واقع نشان داده شده است که تعداد یونهای وارد شده به بافت متناسب با ریشه سوم حاصلضرب مدت برقراری جریان (t) برحسب دقیقه در i شدت جریان (میکروآمپر) است. در موارد عملی شدت جریان با حد تحمل پوست محدود میگردد که حداکقر ۱/۰ تا ۳/۰ میلیآمپر در واحد سطح (cm) است. غلظت یونها در محلول با تعداد یونهای در دسترس ارتباط مستقیم دارد، اما به هر حال آزمایشات نشان داده که تقریباً ۱ یا ۲ درصد، حداکثر غلظتی است که نتایج رضایتبخشی را برجا میگذارد. قابلیت هدایت و pH ماده استفاده شده به همراه حضور یونهای غیرداروئی که با یون داروئی رقابت میکنند، همه از عوامل تأثیرگذار بر نفوذ یون داروئی در بافت است. بهعلاوه بعضی یونها نظیر روی و نقره وضعیتی را فراهم میآورند که نفوذ را کاهش ساختمانهای عمیق نظر مفاصل نیز استفاده کرد. همچنین شواهد بهدست آمده از آزمایشات روی حیوانات نشان دهنده وجود غلظت بالائی از مواد نشان دارد در بافتهای عمیق زیر محل یونتوفورز است.
نحوه عملکرد یونتوفورز در یک نگاه
وارد کردن یونها به بدن از جمله مواردی است که در فیزیوتراپی استفاده میشود. پس از آمادهسازی وسایل موردنیاز و دستگاه و نیز آمادهسازی بیمار، پدهای مرطوب آغشته به یونهای موردنظر را روی محل درمان میگذاریم، اگر یونها حامل بار مثبت بودند، مانند سولفات روی و سولفات مس و...، پد آن را که کوچکتر است، روی موضع قرار میدهیم و اگر یونها دارای بار الکتریکی منفی بودند، مانند کلروسدیم، استامید سدیم و... الکترود منفی یا پد کاتد را روی موضع قرار میدهیم. پس از بانداژ آن شدت جریان را در حد مطلوب بالا برده و یونها را از بدن عبور میدهیم. یونتوفورز بیش از نیم قرن مورد استفاده قرار گرفته است. بعد از انتشار کتابی از Abramowitsch Neaossikine در مورد یونتوفورز، چند کمپانی جدید ابزاری را که منحصراً برای این کار طراحی شده بود، تولید کردند. همچنین یونیتهائی انحصاراً برای کاربرد یونتوفورز، طراحی شدند که بهوسیله کامپیوتر برنامهریزی میشوند. جریان موردنیاز برای انتقال یون از یک ژنراتور ولتاژ پائین استاندارد بهدست میآورد.تولید جریان
برای تولید جریان درمانی DC نیاز به یک مولد ولتاژ ثابت یکسو با خروجیهای مثبت و منفی است. در صورت استفاده از برق شهر باید آن را کاهش داد و به شکل مربعی درآورد. با یک تقیسم کننده پتانسیل مثلاً یک مقاومت متغیر بهطور موازی سر راه خروجی میتوان ولتاژ لازم را برای اعمال شدت جریان موردنیاز روی بافت تنظیم کرد. با قرار گرفتن تقسیم کننده روی صفر هیچ ولتاژی بهکار نمیرود، پس هیچ جریانی نیز وجود ندارد و آمپرمتر سری با بیمار، ISO را نشان میدهد. مثلاً با اعمال ۵۰ ولت به بیمار، اگر مقاومت مسیر کلاً ۵ کیلو اهم باشد، یعنی ۱۰ میلیآمپر جریان برقرار خواهد شد که از بافت میگذرد. کلاً با تغییر ولتاژ اعمالی به بیمار، میزان جریان کاربردی برای بیمار از مقدار صفر قابل تنظیم است. بیشتر دستگاهها دارای کلیدی برای اتصال به مدارهای مختلف هستند که دامنه متفاوتی از شدت I را در اختیار میگذارند. باید توجه داشت که مقدار جریان در بدن بیمار نه فقط به ولتاژ بلکه به مقاومت پوست نیز بستگی دارد. اثرات فیزیولوژیک و استفادههای درمانی از جریانهائی با شدت پائین برای اثراتی که در پوست ایجاد میکنند و همچنین اثر یونتوفورزی آنها استفاده میشود. شدت جریان به مقداری است که هیچ آسیب بافتی ایجاد نکند و بیمار نیز احساس ناراحتی نکند. بهطور معمول این مقدار باید کمتر از حدود ۳۳/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع باشد، اما مقادیر بین ۱ و ۵/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع نیز پیشنهاد شده است. اثرات فیزیولوژیک و درمانی استفاده از جریانهای مستقیم به شرح زیر است: ۱. تحریک حسی، ۲. پرخونی ارتجاع سطحی، ۳. الکتروتونوس ـ تغییر تحریکپذیری عصب، ۴. صدمه یا تخریب بافتی، ۵. تسکین درد، ۶. تسریع ترمیم بافتی، ۷. یونتوفورز.
تحریک حسی
در حین عبور جریان DC احساس خفیف گز گز شدن ایجاد میشود که ممکن است با ظهور مختصری قرمزی و خارش پوست همراه باشد. اگر مقدار جریان کافی برای مدتی طولانی از پوست عبور کند، اندکی ارتجاع پوستی زیر محل الکترودها دیده میشود، زیرا الکترود منفی (کاتد) نمایانتر است. این تحریک منحصر به محل قرار گرفتن الکترودها است.
پرخونی
محدوده منطقه ارتجاع مشخص کننده پرخونی مویرگی است که شباهتی به پرخونی ناشی از گرما که همراه با اتساع سرخرگی است، ندارد. ارتجاع اولیه حدود ۲۰ دقیقه طول میکشد. البته امکان دارد بعد از چند ساعت یا حتی دو روز، عوامل تحریککننده دیگری نظیر گرما یا آب گرم آن را ایجاد کند. سازوکار چنین ارتجاعی با ارتجاع ناشی از محرکهای شیمیائی نظیر عامل التهابی یا ارتجاع ناشی از تشعشعات ماوراءبنفش متفاوت است و هنوز دقیقاً شناخته نشده است.
الکتروتونوس
تحریک عصب زیر آستانه تحریک نمیتواند موجب آغاز پتانسیل عمل گردد، اما میتواند اختلاف پتانسیل غشا را متأثر کند. در این حالت کاتد موجب پتانسیل دپلاریزه موضعی و به شدت فزآیندهای میشود که با زمان بهطور تصاعدی کاهش مییابد. آند حالت معکوس ایجاد میکند که همان هیپرپلاریزاسیون است. کاهش پتانسیل مثبت غشاء خارجی عصب موجب افزایش تحریکپذیری آن میگردد، در حالی که مثبت کردن بیشتر این پتانسیل اثری معکوس دارد که منجر به کاهش تحریکپذیری میشود.
تسکین درد
تحریک حسی انتهای اعصاب سطحی (بهدلیل تغییرات الکترود شیمیائی) و مهار کردن درد از طریق تئوری را میتوان توجیه قابل قبولی برای تشریح این پدیده به حساب آورد.
تسریع روند التیام
براساس آزمایشات متعدد جریانهای کمشدت میتوانند سرعت التیام را افزایش دهند. Becker و همکارانش (۱۹۹۷) نشان دادند که جریانهای مستقیم خفیفی که از طریق الکترودهای کاشته شده به استخوان اعمال میگردد، در تشکیل و شکل دادن بافتهای استخوانی مؤثر هستند. این روش بهطور مؤثر و موفقیتآمیزی در درمان دو قطعه استخوان جدا شده بهکار گرفته شده است. افزودن تحریک الکتریکی به برنامه درمانی زخمهای سطحی نشان داده که موجب افزایش سرعت التیام میشود، گرچه هنوز استفاده از این روش درمانی بهصورت وسیعی کاربرد ندارد. انواع مختلفی از جریانها با هدف تسریع در التیام زخم بهکار گرفته شدهاند، اما همه آنها دارای یک جزء جریان مستقیم هستند و اثر قطبیت این جریانها در مرتبه بعدی قرار دارد.
موارد عدم استفاده از تحریک الکتریکی برای ترمیم زخم
به نظر نمیرسد هیچ گزارشی از صدمات جدی و مشخصی ناشی از این درمانها وجود داشته باشد. بعضی اوقات زخم موضعی زیر الکترود غیرفعال بهعلت استفاده از جریانهای با شدت زیاد یا کاملاً تمیز نبودن پوست مشاهده میگردد. این جریانهای الکتریکی را نباید روی بافتهای دارای محلولهائی با رشد غیرطبیعی بهکار برد. زیرا ممکن است فعالیت چنین سلولهائی را افزایش دهد و منجر به رشد سرطانی این سلولها یا متاستاز آنها گردد. چنانچه زخم با استفاده از داروهای محتوی یونهای فلزی آزاد یا سایر یونها تحت درمان قرار گیرد، باید زخم را قبل از درمان کاملاً شستوشو داد، زیرا یونهای دارای بار مثبت که توسط آند و یونهای دارای بار منفی که توسط کاتد به داخل زخم رانده شده، موجب التهاب زخم میگردد.تخریب بافتی
دانسیته زیاد جریان موجب صدمه بافتی میگردد. انعقاد پروتئینها زیر قطب مثبت و ذوب شدن آنها زیر قطب منفی اتفاق میافتد. این اثرات زمانی رخ میدهد که غلظت جریان زیاد باشد، مثل وقتی که یک سیم میلهای شکل با یک الکترود سوزنی داخل یاروی پوست قرار گیرد. از این اثر برای از بین بردن بافتهای زائد نظیر زگیل استفاده میکنند. استفاده از این روش برای برداشتن موهای زائد کاملاً شناخته شده است. در این حالت، الکترود مثبت غیرفعال و بزرگی روی سطح پوست دور از ناحیه درمان قرار میگیرد و الکترودی ظریف و سوزی شکل با قطب منفی داخل پیاز مو قرار گرفته و جریان الکتریکی برای ذوب کردن و تخریب پیاز مو جهت از بین بردن رویش موی اپی تلیوم بهکار میرود. اثرات فیزیولوژیک و درمانی یونتوفورز بستگی به ماهیت داروی مورد استفاده دارد. انواع متعددی از مواد برای اهداف مختلف درمانی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
۱. بیحسی موضعی: با استفاده از یونتوفورز مواد مناسبی نظیر لیگنوکائین یا پروکائین میتوان بیحسی موضعی در شخص ایجاد کرد. زمان بیحسی را میتوان بهطور قابل ملاحظهای با افزودن آدرنالین افزایش داد. در مطالعه مقایسهای بین اثر بیحسی ناشی از یونتوفورز و تزریق زیرجلدی معلوم شد که بیحسی با تزریق زیرجلدی ۲/۲۲ دقیقه طول میکشد، در حالی که این مدت با روش یونتوفورز ۵/۱۴ دقیقه بوده است. از این روش بریا درمان بیماری هرپس زوستر و نورالژی عصب سهقلو استفاده میگردد. گاهی اوقات از این روش برای ایجاد بیحسی موضعی در جراحیهای کوچک گوش و چشم که تزریق زیرجلدی بسیار دردناک دارند، نیز استفاده میشود. کاربرد این شکل از درمان مستلزم بهکارگیری توجه خاصی است، زیرا بیحسی هنگام عبور جریان الکتریکی از پوست موجب افزایش بیش از حد و تمرکز جریان روی پوست میشود.
۲. تسکین تعریق آیدیوپاتیک پوست: شاید بتوان گفت یکی از موفقیتآمیزترین موارد استفاده یونتوفورز، درمان تعریق آیدیوپاتیک پوست باشد. این حالت معمولاً کف دستها و پاشنه پا و گاهی اوقات ناحیه زیربغل را مبتلا میکند. استفاده از انواع داروهای ضدتعریق ممکن است بیاثر باشد. پس تنها راه عبارت است از سمپاتکتومی دستها و پاها یا برداشتن پوست ناحیه زیربغل. استفاده از یونتوفورز با گلیکوپرونیوم برومید، درمانی ساده، مؤثر و مطمئن بهخصوص برای دست و پا است. غدد عرق بیرونریز در کف دستها و پاشنه پاها توسط سیستم سمپاتیک عصبدهی میشوند، اما تحریک آنها از طریق استیل کولین است. بهگونهای که وجود یک عامل آنتی کولین ژیک (داروی گلیکوپیرونیوم برومید) در داخل پوست بلافاصله تعریق را کاهش میدهد. مدت زمان پایداری این اثر متفاوت است. Abell Morgan بهطور متوسط ۷/۳۳ روز برای کف دست در ۱۶ بیمار و ۲/۴۷ روز برای پاشنه در ۴ بیمار گزارش کرده است. تعداد کمی از بیماران نیاز به تکرار درمان بعد از هر ۴ تا ۶ هفته دارند. مدت عدم تعریق بعد از درمان نه تنها بین بیماران متفاوت بود، بلکه در درمانهای موفق بین بیماران یکسان نیز اختلاف داشت. Low دو بیمار را با تکنیک استاندارد تحت درمان قرار داد، متوسط دوره خشکی گزارش شده آنها ۳۰ و ۳۸ روز با دامنه ۱۷ تا ۶۲ روز است. درمان ناحیه زیربغل موفقیت کمتری به همراه داشته و دوره خشکی فقط برای مدت کوتاهی، ۳/۷ روز، برقرار بوده است. این مسئله اشاره به این نکته دارد که دارو ممکن است در اپیدرم نگهداشته شود و تدریجاً آزاد گردد، بنابراین هرچه پوست ضخیمتر باشد، داروی بیشتری را در خود ذخیره میکند. استفاده از یونتوفورز آب لولهکشی نیز دارای اثر ضدتعریق موفقیتآمیزی بوده است. در این روش از آند بهعنوان الکترود فعال استفاده میشود. اثر کاهش تعریق احتمالاً بهخاطر ایجاد مانع در مقابل کانالهای عروق توسط تغییر وضعیت کراتین است. متأسفانه اثر ضدتعریق آب لولهکشی بیش از چند روز به طول نمیانجامد و لازم است که درمان دوباره پس از چند روز تکرار شود تا اثر خشکی برای مدت طولانیتری در پوست منطقه تحت درمان باقی بماند.
۳. کاربرد آنتیبیوتیکها: کاربرد آنتیبیوتیک روی مناطق بدون گردش خون توسط یونتوفورز نیز مورد مطالعه قرار گرفته است. استفاده از یونتوفورز آنتیبیوتیک جنتامایسین روی التهاب غضروفی گوش بعد از سوختگی نشان داده که میتواند تأثیر درمانی بسیار موفقیتآمیزی روی کنترل عفونت داشته باشد. در درمان عفونتهای مزمن، استفاده از یونتوفورز نقره متالیک کاربرد دارد. زخمهای مزمن یا یونتوفورز نیکوتینیت (Xanthion Nicotinate) و همینطور داروی اتساعدهنده عروقی هیستامین دی فسفات قابل درماناند.
۴. کاربرد داروهای ضدالتهابی: مطالعات مختلف استفاده از یونتوفورز داروهای ضدالتهابی را برای درمان التهابهای تاندونی و بوریتها بهعنوان روشی موفق نشان داده است. مزیت این روش نسبت به تزریق دارو، استریل بودن و عدم احساس درد در آن است، ولی اشکال عمده آن طولانی بودن مدت دردهای اسکلتی عضلانی استفاده میشود. برای مثال Omer و Demirtus استفاده از یونتوفورز سالیسیلات سدیم و دیکلوفناک سدیم را برای درمان التهاب اپی کنریل گزارش کردند و دیکلوفناک سدیم را مؤثرتر یافتند. توجه روی یونتوفورز داروهای NSAID اخیراً افزایش یافته است.
۵. داروهائی با منشأ عصبی: برای درمان سندروم دردهای مزمن مخصوصاً برای بیمارانی که از دردهای پس از بیماری هرپس یا سایر دردهای عصبی و دردهای مزمن سرطانی رنج میبرند، استفاده از یونتوفورز آلکالوئیدهای وینکا (Ulclastire Vincristine) پیشنهاد شده است.
آلکالوئیدهای وینکا دارای اثر سمی روی بافتهای زنده هستند. آنها میکروتوبولها را مهار کرده و در درمان بافتهای بدخیم مورد استفاده قرار میگیرند. تزریق غلظت مناسب این داروها میتواند موجب تخریب بافت گردد. استعمال آنها روی بافتهای اعصاب حسی پوست با روش یونتوفورز موجب بروز یک اثر غیرمعمول میگردد. آنها با تأثیر خود روی این بافتهای عصبی آزاد، مزاحم انتقال سیگنالهای درد از طریق سیستم آکوپلاسی میگردند. گزارش آزمایشات بالینی نشان دهنده موفقت کامل استفاده از یونتوفورز این داروها بر کاهش دردهای نوروژیک بوده است.
موارد استفاده دیگر: محققان داروهای متعدد دیگری را گزارش کردهاند که یونتوفورز آنها اثرات درمانی خاصی از خود بهجای میگذارد. برای کاهش ورم موضعی از داروی هیالورونیداز استفاده شده است. استفاده از یونتوفورز در درمان زخمهای ایسکمیک و التهاب آلرژیک غشاء مخاط بینی قبلاً پیشنهاد شده و مورد استفاده قرار گرفته است. از یون یدو کلر برای افزایش انبساطپذیری بافت جوشگاه زخم همراه با کشش استفاده شده است. یونتوفورز در درمان عفونتهای قارچی و یونتوفورز سالیسیلات برای تسکیل درد بیماریهای روماتیسمی استفاده شده است.پس بهطور خلاصه از یونتوفورز داروهای مناسب جهت موارد زیر استفاده میشود:
۱. بیحسی موضعی،
۲. تسکین تعریق افزایش یافته،
۳. آنتیباکتریال،
۴. تسکین دردهای نوروژنیک،
دیگر اهداف درمانی شامل:
۱. کاهش Ode میلیآمپر،
۲. ترمیم زخمهای مزمن،
۳. افزایش قابلیت کششپذیری اسکارها،
۴. عفونتهای قارچی پوستی،
۵. تسکین درد.
اصول کاربرد یونتوفورز
۱. آمادهسازی بیمار: مرحله اول آگاه کردن بیمار از احساسی است که در طول درمان خواهد داشت. همچنین باید تفهیم شود که هر تغییر ناگهانی در حس درد و احساس موضعی را گزارش کند. سپس عضو موردنظر آماده میشود. از آنجائی که لایه خارجی پوست مسئول اصلی مقاومت اهمی در مقابل عبور جریان است، کاهش مقاومت آن قبل از درمان توسط مرطوب کردن و گرم کردن با استفاده از پوششهای گرم و شستن آن بسیار مفید است. بهعلاوه اینکه شستوشو به برداشتن مواد چرب از روی پوست کمک میکند تا این کانالهای عبوری به خوبی در دسترس جریان قرار گیرند.
۲. تنظیم دستگاه: استفاده از دو الکترود برای تشکیل یک مدار کامل جهت برقراری جریان ضروری است. مدار با استفاده از برقراری جریان از طریق ظرف آب یا محلول یا استفاده از پدهای مناسب از جنس موادی که آب یا محلول را در خود نگه میدارند، برقرار میگردد. این مواد میتواند از جنس اسفنج، گاز یا حولههای مناسب باشد. پد باید به اندازه کافی ضخیم باشد تا بتواند محلول کافی در خود نگه دارد. ضخامت پد بهگونهای باید باشد که با فشاری مختصر حداقل ضخامتی به قطر یک سانتیمتر بهدست آید. با چنین ضخامتی میتوان مطمئن بود که تماس خوبی با سطح پوست حتی در سطوح نامنظم بهدست میآید. این ضخامت میتواند الکترولیت کافی برای رقیق کردن ترکیبات شیمیائی تشکیل شده در محل اتصال الکترود با الکترولیت را در خود نگه دارد. جریان توسط بعضی از انواع الکترودهای کربنی، فویل آلومینیومی با دیگر ورقههای فلزی که مختصری از پد مربوطه کوچکتر (یک سانتیمتر) هستند، روی پوست اعمال میشود. الکترود باید سطحی و دارای گوشههای گرد باشد تا موجب تمرکز جریان نشود. پد و الکترود باید کاملاً در محل اتصال محکم شوند تا فشار یکسانی در همه جای تماس وجود داشته باشد، و غلظت جریان در همه نقاط یکنواخت باشد. میتوان برای درمان، اندامها را در ظرف غوطهور کرد. جریان نیز توسط الکترودی که متصل به کنار ظرف است، در آب برقرار میگردد. اگر از ظرف آب برای یک الکترود یا دو ظرف برای دو الکترود استفاده میکنیم، باید به بیمار سفارش کرد که در حین درمان، اندام را از ظرف خارج نکند، زیرا موجب قطع مدار و وقفه در عبور جریان و در نتیجه، شوک الکتریکی و حتی انقباض سریع عضلانی میشود.
۳. استفاده از جریان: هنگام استفاده از جریان لازم است شدت را آهسته افزایش داد. هنگامی که پیچ کنترل شدت بالاتر از صفر است، هیچگاه نباید دستگاه را خاموش یا روشن کرد، زیرا موجب تحریک ناگهانی حسی یا حرکتی میگردد (شوک الکتریکی). در دقایق اولیه درمان و با برقراری جریان به تدریج مقاومت پوست کاهش مییابد، بهگونهای که مقدار جریان خوانده شده روی آمپرمتر مختصری زیاد میشود، بدون اینکه درجه کنترل جریان تغییر کرده باشد. اما اگر آمپرمتر مختصری زیاد میشود، بدون اینکه درجه کنترل جریان تغییر کرده باشد. اما اگر آمپرمتر افزایش ناگهانی در میزان جریان را نشان دهد، لازم است جریان را تدریجاً کاهش داده و سطح زیر الکترود را خوب بررسی کرد، زیرا کاهش مقاومت پوست میتواند علامتی برای شروع سوختگی شیمیائی باشد. تکنیک استفاده از یونتوفورز براساس اطمینان از راندن یونهای داروئی به داخل پوست توسط استفاده از الکترود صحیح است. یونهای دارای بار مثبت باید زیر الکترود مثبت قرار گیرند و یونهای دارای بار منفی زیر الکترود منفی. تمام یونهای نام برده شده مثبت بوده و باید زیر الکترود مثبت قرار گیرند. بهاستثناء یونهای سالیسیلات، ید، کلرید و استات که منفیاند. در بعضی موارد محلولهای مورد استفاده مثل گلیکوپرونیوم برمید بسیار گراناند، پس هنگامی که دستها و پاها را برای درمان تعریق بیش از حد با این دارو مورد درمان قرار میدهیم، میتوان دست یا پا را داخل کیسه پلاستیکی کوچکی قرار داد و یک الکترود و پد با اندازه مناسب را داخل کیسه روی پوست ثابت کرد، بدین ترتیب از هدر رفتن دارو جلوگیری کرد. این روش به استفاده از ظرف محلول برای قرار دادن الکترود ترجیح دارد.دوز درمانی
هدایت یونها به داخل بافت هم به غلظت جریان و هم مدت زمان برقراری جریان بستگی دارد. در بیشتر نوشتهها به سادگی بهجای غلظت جریان و زمان تقریبی اعمال جریان از مقدار کل برای معرفی دوز درمانی استفاده شده است. افزایش زمان درمان برای هر مقدار غلظت جریان تنها موجب انتقال مقدار بسیار کمی یون به داخل بافت میگردد. بنابراین به نظر میرسد که ترجیحاً دوزهای تقریبی پیشنهادی کاملاً برای یونتوفورز مستدل هستند، چرا که غلظتهای جریانی قابل تشخیص بوده و بیمار به راحتی آن را تحمل میکند و در محدوده درمانی ۲/۰-۱/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع است. حتی اگر شدت بالاتری استفاده شود، تعداد یونهای وارد شده به بافت در دو زمان ۱۰ و ۴۰ دقیقه برقراری جریان کمتر از ۲ برابر است. از آنجائی که حد تحمل بیمار موجب محدودیت شدت مورد استفاده میگردد، باید همیشه در نظر داشت که زمان جریان کاربردی باید در سطح راحتی باشد و برای جبران دوز درمانی زمان درمان را افزایش داد. بنابراین میتوان دوز درمانی را با میلیآمپر در دقیقه نمایش داد که عبارت است از حاصلضرب کل جریان در مدت زمان درمان. حدس زده شده که استفاده از جریان ۱۲ میلیآمپر به مدت ۱۲ دقیقه جهت یونتوفورز گلیکوپرولیت در درمان ازدیاد تعریق یک دست در بزرگسالان مناسب است. غلظت چنین جریانی حدود ۸/۰-۱/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع یا ۱۵ تا ۲۰ میلیآمپر برای ۱۵ دقیقه است. براساس تجربه دوز درمانی ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیآمپر بر دقیقه برای هر دست یا پا مناسب است. باید در نظر داشت که علاوه بر اثرات سامانهای، اثرات موضعی نیز رخ میدهد که این اثرات جانبی ناخواسته و ناخوشایند هستند. دوز درمانی باید کمتر از مقداری باشد که این اثرات رخ میدهد و این مقدار از بیمار به بیمار دیگر تفاوت میکند. استفاده از دور پائین (کمتر از ۱۰۰ میلیآمپر در دقیقه) در اولین جلسه درمانی و تشخیص اثرات جانبی آن کاملاً مستدل و منطقی است. برای کودکان دوز اولیه باید حتی کمتر از ۵۰ یا ۷۰ میلیآمپر در دقیقه باشد. دوز مؤثر درمانهائی که اثرات فوری قابل تشخیصی بهجا میگذارند، نظیر توقف تعریق ناشی از گلیکوپرولیت یا بیحسی ناشی از لیدوکائین در انتهای درمان خود مشخص میشود. در اینگونه موارد اگر اثر درمانی کافی نباشد، میتوان درمان را برای مدت طولانیتری ادامه داد. برای درمانهای یونتوفورز، دوز درمانی شبیه مقادیری است که برای درمان افزایش تعریق استفاده میشود. اما اغلب با زمانهای طولانیتر، در اغلب موارد شدت جریان به میزان ۵ میلیآمپر برای پدی به وسعت ۱۰۰ سانتیمترمربع پیشنهاد شده که غلظتی برابر ۵/۰ میلیآمپر بر سانتیمتر ایجاد میکند. زمان درمان بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه است. وقتی از جریان مستقیم استفاده میشود، برای یونتوفورز دوز پیشنهادی براساس قطب الکترود فعال برای اثر تسکین درد استفاده شود، جریانهائی با غلظت نسبتاً بالا ۵/۰ تا ۸/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه میتوان بهکار برد. در صورت استفاده از قطب مثبت روی منطقه تحت درمان غلظت کمتری حدود ۲۵/۰-۱۵/۰ به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پیشنهاد شده است.
آمادهسازی الکترودها
الکترودهای تجاری اغلب برای یونتوفورز مفید نیستند، آنها معمولاً بسیار نازک، کوچک و نزدیک هماند و معمولاً هم تفاوت بین اندازه آند و کاتد بسیار کم است. در ضمن از آنجائی که بسیاری از حاملها و ناقلهای بار، پمادهائی هستند که برخی دارای یونهای منفی است، استفاده مؤثر از الکترودهای ساخته شده مشکل میشود. در ضمن برخی مارکها به سرنگهای زیرپوستی برای تزریق محلول شیمیائی به داخل مخزن یک الکترود نیاز دارند. اگر از یک پماد استفاده میشود، استفاده از مخزن و ظرف آب ضروری است. به تازگی الکترودهای جدیدی ارائه شده که اندازههای مساوی دارند و براساس مواد شیمیائی بافری هستند که تولید اسید هیدروکلریک در آند و هیدروکسید سدیم در کاتد را مینیمم میکند. در ضمن این الکترودها نسبتاً گران هستند که در پی آن، هزینهها را برای بیمار بالا میبرند. پس ترجیحاً از مواد ارزان و دستساز بهعنوان الکترود استفاده میشود. الکترودها بهوسیله ورقههای آلومینومی و حولههای کاتدی قابل ساخت هستند. در فویلهای آلومینیومی برای رسیدن به اندازه مطلوب باید آن را چندین بار تا کرده و سپس صاف نمود، در ضمن باید اندکی کوچکتر از پارچههائی باشد که روی آنها قرار میگیرند تا تماس بین فلز و پوست ایجاد شود. حولههای کاغذی هم باید به تعداد ۲ یا ۳ بار برای هر الکترود بدون چروک تا زده شود و دقت گردد که اندازه الکترود کاتد ۲ برابر الکترود آند باشد. سپس با آب گرم یا محلول یونی کاملاً خیس شوند. در ضمن بایستی آب اضافه آنها کاملاً با فشار گرفته شود تا چروک ناخواستهای در آنها باقی نماند. سپس روی محل موردنظر از بدن بیمار بهوسیله بانداژ پلاستیکی نرم یا یک کیسه شنی سبک محکم شود.
تغییرات شیمیائی در بافت
سوختگی شیمیائی که میتواند در اثر افزایش زیاد غلظت جریان رخ دهد، بهعلت مقاومت پائین پوست و تماس مستقیم سیم یا الکترود با پوست صورت میگیرد. شوک الکتریکی: در اثر قطع ناگهانی مدار که معمولاً در روشن و خاموش کردن دستگاه بدون توجه به صفر بودن پیچ کنترل شدت جریان روی میدهد، واقع میشود. علل دیگر شامل قطع سیم یا بیرون آمدن دست یا پای بیمار از داخل ظرف یونتوفورز است.
تحریک پوستی که برخی از بیماران احساس میکنند، ناشی از حساسیت به مواد شیمیائی تولید شده توسط جریان است. معمولاً با شستوشوی ناحیه بعد از درمان از بروز این مشکل جلوگیری میشود. هنگام استفاده از درمان یونتوفورز روی سطح بزرگ ممکن است اثرات سیستماتیک رخ دهد، مثل سردرد، دردهای ناحیه شکمی یا خشکی مختصر دهان در هنگام استفاده از داروهای آنتی کولیزژیک. در نتیجه، بیماران نباید بعد از درمان ورزش شدید داشته باشند. اگر علائم شدید باشد، وسعت منطقه درمان را باید کاهش داد. حاملگی از موارد عدم کاربرد یونتوفورز محسوب میشود. Balgan و همکارانش (۱۹۹۱) واکنش قلبی ـ عروقی را هنگام یونتوفورز بررسی کردند و دریافتند که این روش درمانی نمیتواند فشارخون یا ضربان قلب افراد سالم را تغییر دهد. اما به حال پیشنهاد کردند که فیزیوتراپیستها باید از بیماران در مورد سابقه واکنش پوستی، سرگیجه، غش و ضعف یا افزایش فشارخون پس از تزریقات هیستامین سؤال کند. زیرا انتظار میرود بیماری با چنین علائم، واکنش شدیدی به یونتوفورز هیستامین نشان دهد.
بعضی از توصیههای عمومی هنگام یونتوفورز عبارت است از:
۱. خراشها و بریدگیهای روی سطح مورد درمان باید با یک لایه نازک از Petrola Tum پوشانده شود.
۲. سینیها را فقط با آب کافی برای پوشاندن دستها یا پاها پر کنید.
۳. بعد از قرار دادن آب قسمت از بدن در سینی دستگاه، ماشین را روشن کنید تا جائی که حس خارش نامطلوب در ناحیه مؤثر تا حداکثر ۲۰ میلیآمپر ایجاد شود.
۴. درمان برای ۲۰ دقیقه در یک جلسه، به مدت دو یا ۳ روز در هفته یا ۱۰ دقیقه و به مدت ۳ تا ۵ روز در هفته.۵. میتوان دستها و پاها را بهطور همزمان تحت درمان قرار داد (با قرار دادن دستها و پاها داخل سینیهای جداگانه).
۶. فرکانس درمان متغیر خواهد بود. ولی یک تا سه بار در یک هفته معمولاً ضروری است. اگر محتوای مواد معدنی و کانی tap water کم باشد، ممکن است جریان ناکافی ظاهر شود. با افزودن یک قاشق جوششیرین به هر سینی میتوان این مشکل را جبران نمود.
۷. بیماران باردار یا بیماران دارای ضربان ساز یا آریتمیها را درمان نکنید.
۸. کودکان نیز میتوانند با یونتوفورز درمان شوند، ولی ممکن است تحمل سطوح جریانی مشابه بزرگسالان را نداشته باشند، در یک گروه ۱۸ نفره از بیماران که دارای تعریق بیش از حد در کف دستهایشان بودند، یونتوفورز برای یک دست را استفاده کردند، در حالی که دست دیگرشان برای کنترل گرفته میشد. این بیماران در طی ۳ هفته، هر هفته ۳ بار به مدت ۲۰ دقیقه تحت درمان با جریان ۱۲ تا ۲۰ میلیآمپر قرار گرفتند، ۱۵ نفر از ۱۸ نفر کاهش چشمگیری در تولید عرق در دستهایشان داشتند. تحقیقات نشان داده شده است که افرادی که با جریان AC درمان شدند، هیچ تغییری در تعریق بیش از حد، بعد از ۲۵ درمان نداشتند، ولی آنهائی که با جریانهای AC-DC درمان شدند، با نرخ مشابه افرادی که تحت جریان DC بودند، بهبود یافتند، اما هیچ نشانهای از خارش، سوزش یا ناراحتی وجود نداشت. نویسندگان اینگونه استنباط کردند که AC همراه با آفست DC میتواند انتخاب مناسبی برای درمان باشد.
میکرویونتوفورز
میکرویونتوفورز عبارت است از راندن یونها و مولکولهای باردار به مقادیر بسیار کم از داخل محلولهائی که در میکروپیپتهای شیشهای قرار گرفتهاند. میکرویونتوفورز معمولاً در موارد زیر استفاده میشود:
۱. تزریق رنگها و مسیریابهای عصبی برای آزمایشات،
۲. برای تقسیمبندی ترکیبات نورواکتیو (Neuro active) برای مثال انتقالدهندهها، تلفیق کنندهها، داروها، هورمونها که از میکرویونتوفورز برای مشخص کردن اثرات آنها روی پارامترها Firing تک نورونهای In vivo استفاده میشود.
۳. تزریق میکرویونتوفورز بهوسیله اعمال یک ولتاژ در طول میکروپیپت (الکترود) انجام میشود که به این وسیله باعث قطبی شدن آن میشویم. اگر ولتاژی به یک محلول اعمال شود، یونها و مولکولهای باردار، از منبع میدان الکتریکی اعمال شده بسته به نوع شارژ ذاتیشان دور یا به آن نزدیک خواهند شد. اگر پیپت نزدیک یک نورون قرار داشته باشد، امکان تزریق داروها وجود دارد و اثرات داروئی آنها با ایجاد تغییراتی که در نرخ و سرعت یا در الگوی firing ایجاد میکند، استنتاج میشود. بهصورت معمول این تکنیک (داروشناسی عصبی) برای تعیین اثرات مواد مختلف روی پارامترهای Firing نورونها استفاده میشود. یک مزیت مهم و عمده روش میکرویونتوفورز این است که تشخیص اثرات داروها روی نورونهای Single بدون اثر کل سیستم عصبی امکان دارد. چنین چیزی موقعی که داروها بهصورت سامانهای توزیع میشوند، امکان دارد رخ دهد. در کاربرد عملی از میکروپیپتهای چند لولهای (multi barrel) استفاده میشود که از پیتهای شیشهای به هم چسبانده شده یا (Heat-jused) (معمولاً ۵ یا ۷) ساخته شدهاند که مسیرها و لولههای داروئیشان بهصورت شعاعی قرار گرفته، یک کانال پیپت برای ثبتها و تخلیههای یونیت (واحد) سلولی در مرکزشان قرار گرفته است (الکترودهای ترکیبی). جریان لازم برای میکرویونتوفورز بهوسیله منبع جریان بسیار دقیق تولید میشود (پمپهای یونتوفورز). میکروپیپتهای multi barrel به آزمایش کننده اجازه تست چندین ترکیب را در یک نورون میدهد، اگر پمپ یونتوفوز بهوسیله کامپیوتر کنترل شود.
جابهجائی رنگها و مواد مسیریاب
(Deposition of dyes & tracer substance)
یک ماده ردیاب یا رنگی میتواند بهوسیله یونتوفورز به داخل سیتوپلاسم یا سلول (یونتوفورز داخل سلولی) یا به داخل فضای خارجی سلولی (یونتوفورز خارج سلولی) تزریق شود. یونتوفورز داخل سلولی بهوسیله ردیابی با رنگ برای نشانه گذاشتن روی محلول برای آزمایشات بافتشناسی بعدی است. مطالعات یونتوفورز خارج سلولی برای نشانهگذاری مکانهائی از مغز که ثبت انجام گرفته، استفاده میشود.برآمدگیهای عصبی (Projections) نیز با استفاده از ردیابهای استفاده شده در میکرویونتوفورز داخل مناطق خاصی از مغز مطالعه میشوند. در چنین آزمایشتاتی ترکیبات ردیابی که به فضای داخل سلوکی یونتوفورز میشوند، بهوسیله پایانههای آکسون یا بهوسیله دندریتها منتقل میکردند، بنابراین بهصورت داخلی سلولی از همه سلول میگذرند. جابهجائی داخل سلولی یک رنگ یا ردیاب بهوسیله میکرویونتوفورز برای نشانهگذاری سلول جهت آزمایش بافتشناسی استفاده میشود. متداولترین و پراستفادهترین نشانهگذاریهای یونتوفورز داخل سلول شامل Lucifer Fellow و HRP) horseradish Perozidese) است. جابهجائی داخل سلولی معمولاً با اعمال جریانهای یونتوفورتیک در حد چند نانوآمپر برای چند دقیقه انجام میشود. در مطالعات خارج سلولی Phasecgus Volganis Leucoaggrtinin معمولاً بهعنوان یک مسیریاب مشهور استفاده میشود. یک کاربرد مهم جابهجائی خارج سلولی رنگها (برای مثال Pontamine sley Blue or Fast Green) نشانهگذاری مکان مثبت/یونتوفورز در الکتروفیزیولوژی خارج سلولی است. بهطور معمول این ترکیبات بهوسیله جریان ۱۰-۱ میکرو آمپر اعمال شده برای ۴۵-۱ دقیقه تزریق میشود.
تست کردن اثر ترکیبات نورواکتیو بهوسیله میکرویونتوفورز
تزریق یونتوفورتیک از پیپتهای چندلولهای در نزدیکی نورون امکان مشاهده رنج وسیعی از ترکیبات را برای فعالیت بافتشناسی در سلولهای نواحی خاصی از مغز فراهم میکند. سپس توانائی آن موادی که روی نرخ آتش این نورونها اثر میگذارند، سنجیده میشود و تلاشهائی برای جستوجوی تشابهات اساسی بین فعالیتهای ناشی از داروها و نتایج اثرات برانگیخته شده بهوسیله سیناپسها انجام میگردد. ممکن است تفاوتها و تضادها روی عکسالعملهای ناشی از دارو و سیناپس نیز تست شود. برای انجام میکروداروشناسی بهوسیله میکرویونتوفورز مقادیر به شدت کوچک با استفاده از جریانهای یونتوفورتیک تزریق میشوند (حدوداً بین ۱۰ و ۱۰۰ نانوآمپر برای ۱۲-۵ ثانیه).
میکروالکترودها برای ثبت ترکیبی خارج سلولی یونتوفورز
فونتاژهای یونتوفورز چند لولهای (Multibarrel) از شیشه بروسیلیکات با لولههائی به ضخامت مویرگ شناخته میشوند. برای استفاده معمولاً ۵ یا ۷ قطعه لوله با ذوب کردن یا بهوسیله چسب قبل از کشش به هم چسبانده میشوند. در مطالعات خارج سلولی میکرویونتوفورز معمولاً به همراه ثبت آتش عصبی استفاده میشود. برای انجام این کار لوله وسطی از یک پیپت چند لولهای بهوسیله یک محلول الکترولیت مناسب مانند کلرید سدیم پر میشود یا بهجای این کار میتوان از یک میکروپیپت مالتی بارل به همراه یک الکترود مثبت تک معمولی مانند تنگستن استفاده کرد. اخیراً فیبرهای کربن بسیار کوچک (۸-۵) بهعنوان المانهای هادی در الکترودهای ترکیبی ثبت/یونتوفورز معرفی شدهاند که نسبت S/N (سیگنال به نویز) عالی را فراهم میکند. ثبت اسپایک (Spike) خارج سلولی: سیگنالهای دریافت شده بهوسیله الکترودهای خارج سلولی در سطح میکروولت است و برای اینکه قابل پردازش در اکثر دستگاههای الکترونیکی مانند اسیلوسکوپها و آنالایزرها و کامپیوترها باشد، نیاز به تقویت شدن دارند. مدار شامل یک آمپلیفایر تفاضلی تغذیه شده با باتری رکوپل شده با (ac battery powerd Ac-Coupled) است که برای ثبت نویز پائین خارج سلولی از سلولهای عصبی میکروالکترودهای فیبرکربن مانند کربواستارها (Carbo Star) طراحی شده است و با تنگستن و دیگر میکروالکترودهای هادی (Solid-Conductor) نیز به خوبی کار میکند. طراحی پروب headstage اولین مرحله از تقویت را در واسطه میکروالکترود انجام میدهد که باعث تداخل نویزی کمتری میشود.
میکروپیپتها و الکترودها
الکترودهای ترکیبی در میکرویونتوفورز: میکرویونتوفورز اغلب همراه با ثتب خارج سلولی firing عصبی استفاده میشود. اسپایکهای خارجی سلولی بهصورت نوعی دامنه کمتر از ۱۰۰ میکروآمپر دارند و بهوسیله پتانسیلهای عمل در طول غشاء نورونها تولید میشوند که میتوان آنها را از طریق لوله مرکزی پیپت چند لولهای که بهوسیله یک محلول الکترولیت مناسب مانند کلریدسدیم پر شده است، ثبت کرد. اما میکروپیپتهای شیشهای پر شده با الکترولیت در یک مونتاژ مالتی بارل از نظر الکتریکی بسیار نویزی هستند. میکروالکترودهای هادی جامد مانند تنگستن یا الکترودهای فیبریکربن در مقایسه، نویز بسیار کمتری در ثبتهای خارج سلولی نشان میدهند. به همین دلیل، تلاشهای بسیاری برای ترکیب یک الکترود تنگستن با مجموعهای از لولههای یونتوفورز انجام گرفته است. تکنیک معمول چسباندن دو نوع الکترودها به هم است (ساختار سوار شدن روی هم یا Piggyback configuration) یا وارد کردن سیستم تنگستن تیز شده داخل یکی از لولهها (ساختار فلز در شیشه metal-in-glass configuration). هر دو متد، فرآیندهائی وقتگیر و از نظر تکنیکی بسیار مشکل دارند. فیبرکربن شامل شده در الکترودهای ترکیبی ثبت/یونتوفورز بهطور قابل توجهی سادهتر و ارزانتر نسبت به الکترودهای تنگستن است. فیبرهای کربن قطر ۸-۵ میکرومتر دارند و جهت سیگنال به نویز عالی در تست از خود نشان میدهند. الکترودهای فیبرکربنی همچنین میتوانند برای آنالیز ولت متری (Voltammetric) انتقال دهندهها استفاده شوند. در ادامه، یک سری الکترودهای فیبرکربنی Carbostar را که بریا یونتوفورز و ثبت خارج سلولی/آنالایزرهای الکتروشیمیائی با استفاده میشوند، معرفی میکنیم. الکترودهای Carbostar بهوسیله یک روش ساخت خشک منفرد ساخته شدهاند. بنابراین انتقال آنها در طول فواصل طولانی ایمن است. لولههای یونتوفورز self-filling هستند که باعث ساده شدن استفاده آنها میشود.
Carbostar I: الکترودهای فیبرکربنی تک لوله برای ثبت خارج سلولی و یا ولت متری in vivo.
ُCarbostar ۴: الکترودهای ترکیبی کربنی ۴ لولهای برای ثبت خارج سلولی و میکرویونتوفورز هستند. برای زمانی که ۲ یا ۳ ماده قرار است روی نرخ آتش نورونی تست شوند، پیشنهاد میشود.
Carbostar ۵: میکروسکوپ نوری از الکترود کربواستار ۷ که سر فیبرکربنی آن را که از ساقه شیشهای آنکه ۶ لوله یونتوفورز متصل به هم بهوسیله ذوب شدن است، نشان میدهد. سختی فیبرکربنی پایداری مکانیکی خوبی را برای الکترود فراهم میکند و سر تیز آن نفوذ آسان به بافت را ممکن میکند.
ثبت نمونه: از یک نورون ساقه مغزی بهوسیله یک Ex Amp-۶۰ KB به همراه یک الکترود فیبرکربنی کربواستار ۳ گرفته شده است. Firing سلول بهوسیله NMDA یونتوفورز شده برانگیخته شده بود. جریانها برای یونتوفورز NMDA بهوسیله پمپ یونتوفورز Union-۶۳ فراهم شدند. دامنه سیگنالها بهوسیله یک برد در بافت دیتای National Instrument نمونهبرداری و در فرکانس ۲۰KHz دیجیتال شده است. نشانهگذاری ناحیه پشت بهوسیله Pontamin Sley Blue: امکان ثبت خارج سلولی hippocapus یک موش صحرائی بهوسیله تزریق PSB از طریق لوله یونتوفورز یک الکترود کربواستار ۴ نشانهگذاری شده است. محلول PSB چهار درصد (w/v) در محلول m ۰/۱ استات سدیم ساخته شده و بهوسیله سرنگ فیلتر ۱/۰ میکرومتر درست قبل از استفاده فیلتر شده و با محلول فیلتر شده یک لوله یونتوفورز الکترود کربواستار ۴ پر شده و تزریق یونتوفورتیک بهوسیله یک پمپ یونتوفورز BAB-۵۰۰ با استفاده از ۵pA برای مدت ۱۵ دقیقه انجام میگردد. بافت بهوسیله یک Vibratome به قسمتهای ۵۰ میکرومتر بریده شده است. سپس برشها بهوسیله یک روش ساده نشانهگذاری و شمرده میشوند.
پمپهای یونتوفورز
این پمپها، منابع جریان با دقت بسیار بالا برای میکرویونتوفورز هستند. در طول یک آزمایش بهخاطر تغییر مقاومت پیپت (بهدلایل مختلف اغلب بیولوژیک) باید منبع جریان ثابتی باشد که بهصورت اتوماتیک فلوی ثابتی را در لوله مستقل از مقاومت الکترود برقرار کند. توضیحات دستهبندی پمپهای یونتوفورز در قسمتهای قبلی آورده شده است. پمپ یونتوفورز میکروآمپر BAB-۵۰۰ برای deposition خارج سلولی: ماکزیمم جریان خروجی ۲۰ میکروآمپر است که بهوسیله یک ren-turn dial با صحبت ۰۱/۰ میکروآمپر سهمد عملکردی میتواند انتخاب شود. در مد پیوسته، جریان یونتوفورز پلاریته از مثبت به منفی پیوسته تولید میشود. در مد خارجی، BAB-۵۰۰ میتواند از طریق جک به هر تولیدکننده پالس منطقی یا کامپیوتر وصل شود. جریان خروجی هر زمانی که گیت منطقی ورودی high است، روشن بهطور منطقی هرگاه Low است، قطع است. در مد پالس، تایمر داخلی روشن میشود و جریان برای ۵ ثانیه و در هر ۱۰ ثانیه تولید میشود. یعنی ۵ ثانیه روشن و ۵ ثانیه قطع. پلاریته جریان خروجی با سوئیچ کردن انتخاب میشود. پمپ یونتوفورز نانوآمپری Onion-۳۶ برای مطالعات داخل سلولی: این مدل نسخه عبور یافته پمپ یونتوفورز قبلی است. این یک منبع جریان ثابت دقیق است که میتواند با دو بازه جریان قابل انتخاب عمل کند. بازه ۰ تا ۲۰۰ میکروآمپر امکان تحویل خارج سلولی مواد مختلفی را برای تست اثرات آنها روی firing عصبی میدهد. نگهداری و تزریق جریانها میتواند بهوسیله دکمههائی که روی یک تابلوی جداگانه است، با صحت ۱/۰ نانوآمپر تنظیم شوند. سوئیچ کردن بین نگهداری و تزریق جریانها میتواند بهطور دستی با استفاده از مد سوئیچ انجام شود یا میتواند بهطور خودکار از طریق جک از راه دور صفحه پشتیبانی با استفاده از یک کامپیوتر یا یک تایمر انجام گردد. جریان تزریقی زمانی که ورودی دور بهطور منطقی high است، فعال میشود. جریان نگهداری زمانی که بهوطور منطقی low شود، روشن است.
فاطمه یاوری
در محیط الکترولیت، اتمها و مولکولها دائماً در حال از دست دادن و گرفتن الکترون هستند و بهطور مرتب، از حالت یونی به غیریونی تبدیل میشوند. همچنین ذرات درون الکترولیت بهطور قابل ملاحظهای حرکات تصادفی دارند و حتی بار الکتریکی که به الکترولیت اعمال میگردد، باعث جریان مستمری از یونهای دارای بار الکتریکی مناسب در هر جهت میشود. اگر بتوان محیط الکترولیت را با غشائی به دو قسمت تقسیم کرد، همانند وضعیت درمانی، حرکت یونها بهجای حرکت تصادفی بیشتر در جهت عبور از روی غشاء هدایت و تحریک میشود. این همان وضعیتی است که هنگام یونتوفورز رخ میدهد. در این روش درمانی، بافتها محیط الکترولیتی دائم و مؤثری هستند که در تماس با پد یا اسفنج خیس شده با محلول داروی یونزه است. بنابراین یونهای دارای بار الکتریکی مثبت مجبور میشوند که از قطب مثبت به طرف قطب منفی رانده شده و در این مسیر از پوست به داخل بافت نفوذ کنند و بالعکس همین قضیه برای یونهای منفی رخ میدهد.بعضی از این یونها بار خود را در بافت از دست داده و بهطور شیمیائی فعال میشوند، بنابراین با این روش میتوان بعضی از داروها را بهطور موضعی در دسترس بافت قرار داد. اثر هر داروی وارد شده به بافت از طریق یونتوفورز کاملاً شبیه داروئی است که بهطور سیستماتیک وارد بدن میگردد. زیرا وقتی داروئی وارد مایع بافتی میشود، در حجم بافت پراکنده شده و اثر موضعی خود را برجای میگذارد. در سال ۱۹۵۵ با استفاده از یونتوفورز مولد راکتیو، پراکندگی دارو در بافت اثبات شده است. تعداد یونهای وارد شده به بافت در زیر الکترود فعال هم با شدت و هم با مدت زمان برقراری جریان متناسب است. در واقع نشان داده شده است که تعداد یونهای وارد شده به بافت متناسب با ریشه سوم حاصلضرب مدت برقراری جریان (t) برحسب دقیقه در i شدت جریان (میکروآمپر) است. در موارد عملی شدت جریان با حد تحمل پوست محدود میگردد که حداکقر ۱/۰ تا ۳/۰ میلیآمپر در واحد سطح (cm) است. غلظت یونها در محلول با تعداد یونهای در دسترس ارتباط مستقیم دارد، اما به هر حال آزمایشات نشان داده که تقریباً ۱ یا ۲ درصد، حداکثر غلظتی است که نتایج رضایتبخشی را برجا میگذارد. قابلیت هدایت و pH ماده استفاده شده به همراه حضور یونهای غیرداروئی که با یون داروئی رقابت میکنند، همه از عوامل تأثیرگذار بر نفوذ یون داروئی در بافت است. بهعلاوه بعضی یونها نظیر روی و نقره وضعیتی را فراهم میآورند که نفوذ را کاهش ساختمانهای عمیق نظر مفاصل نیز استفاده کرد. همچنین شواهد بهدست آمده از آزمایشات روی حیوانات نشان دهنده وجود غلظت بالائی از مواد نشان دارد در بافتهای عمیق زیر محل یونتوفورز است.
نحوه عملکرد یونتوفورز در یک نگاه
وارد کردن یونها به بدن از جمله مواردی است که در فیزیوتراپی استفاده میشود. پس از آمادهسازی وسایل موردنیاز و دستگاه و نیز آمادهسازی بیمار، پدهای مرطوب آغشته به یونهای موردنظر را روی محل درمان میگذاریم، اگر یونها حامل بار مثبت بودند، مانند سولفات روی و سولفات مس و...، پد آن را که کوچکتر است، روی موضع قرار میدهیم و اگر یونها دارای بار الکتریکی منفی بودند، مانند کلروسدیم، استامید سدیم و... الکترود منفی یا پد کاتد را روی موضع قرار میدهیم. پس از بانداژ آن شدت جریان را در حد مطلوب بالا برده و یونها را از بدن عبور میدهیم. یونتوفورز بیش از نیم قرن مورد استفاده قرار گرفته است. بعد از انتشار کتابی از Abramowitsch Neaossikine در مورد یونتوفورز، چند کمپانی جدید ابزاری را که منحصراً برای این کار طراحی شده بود، تولید کردند. همچنین یونیتهائی انحصاراً برای کاربرد یونتوفورز، طراحی شدند که بهوسیله کامپیوتر برنامهریزی میشوند. جریان موردنیاز برای انتقال یون از یک ژنراتور ولتاژ پائین استاندارد بهدست میآورد.تولید جریان
برای تولید جریان درمانی DC نیاز به یک مولد ولتاژ ثابت یکسو با خروجیهای مثبت و منفی است. در صورت استفاده از برق شهر باید آن را کاهش داد و به شکل مربعی درآورد. با یک تقیسم کننده پتانسیل مثلاً یک مقاومت متغیر بهطور موازی سر راه خروجی میتوان ولتاژ لازم را برای اعمال شدت جریان موردنیاز روی بافت تنظیم کرد. با قرار گرفتن تقسیم کننده روی صفر هیچ ولتاژی بهکار نمیرود، پس هیچ جریانی نیز وجود ندارد و آمپرمتر سری با بیمار، ISO را نشان میدهد. مثلاً با اعمال ۵۰ ولت به بیمار، اگر مقاومت مسیر کلاً ۵ کیلو اهم باشد، یعنی ۱۰ میلیآمپر جریان برقرار خواهد شد که از بافت میگذرد. کلاً با تغییر ولتاژ اعمالی به بیمار، میزان جریان کاربردی برای بیمار از مقدار صفر قابل تنظیم است. بیشتر دستگاهها دارای کلیدی برای اتصال به مدارهای مختلف هستند که دامنه متفاوتی از شدت I را در اختیار میگذارند. باید توجه داشت که مقدار جریان در بدن بیمار نه فقط به ولتاژ بلکه به مقاومت پوست نیز بستگی دارد. اثرات فیزیولوژیک و استفادههای درمانی از جریانهائی با شدت پائین برای اثراتی که در پوست ایجاد میکنند و همچنین اثر یونتوفورزی آنها استفاده میشود. شدت جریان به مقداری است که هیچ آسیب بافتی ایجاد نکند و بیمار نیز احساس ناراحتی نکند. بهطور معمول این مقدار باید کمتر از حدود ۳۳/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع باشد، اما مقادیر بین ۱ و ۵/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع نیز پیشنهاد شده است. اثرات فیزیولوژیک و درمانی استفاده از جریانهای مستقیم به شرح زیر است: ۱. تحریک حسی، ۲. پرخونی ارتجاع سطحی، ۳. الکتروتونوس ـ تغییر تحریکپذیری عصب، ۴. صدمه یا تخریب بافتی، ۵. تسکین درد، ۶. تسریع ترمیم بافتی، ۷. یونتوفورز.
تحریک حسی
در حین عبور جریان DC احساس خفیف گز گز شدن ایجاد میشود که ممکن است با ظهور مختصری قرمزی و خارش پوست همراه باشد. اگر مقدار جریان کافی برای مدتی طولانی از پوست عبور کند، اندکی ارتجاع پوستی زیر محل الکترودها دیده میشود، زیرا الکترود منفی (کاتد) نمایانتر است. این تحریک منحصر به محل قرار گرفتن الکترودها است.
پرخونی
محدوده منطقه ارتجاع مشخص کننده پرخونی مویرگی است که شباهتی به پرخونی ناشی از گرما که همراه با اتساع سرخرگی است، ندارد. ارتجاع اولیه حدود ۲۰ دقیقه طول میکشد. البته امکان دارد بعد از چند ساعت یا حتی دو روز، عوامل تحریککننده دیگری نظیر گرما یا آب گرم آن را ایجاد کند. سازوکار چنین ارتجاعی با ارتجاع ناشی از محرکهای شیمیائی نظیر عامل التهابی یا ارتجاع ناشی از تشعشعات ماوراءبنفش متفاوت است و هنوز دقیقاً شناخته نشده است.
الکتروتونوس
تحریک عصب زیر آستانه تحریک نمیتواند موجب آغاز پتانسیل عمل گردد، اما میتواند اختلاف پتانسیل غشا را متأثر کند. در این حالت کاتد موجب پتانسیل دپلاریزه موضعی و به شدت فزآیندهای میشود که با زمان بهطور تصاعدی کاهش مییابد. آند حالت معکوس ایجاد میکند که همان هیپرپلاریزاسیون است. کاهش پتانسیل مثبت غشاء خارجی عصب موجب افزایش تحریکپذیری آن میگردد، در حالی که مثبت کردن بیشتر این پتانسیل اثری معکوس دارد که منجر به کاهش تحریکپذیری میشود.
تسکین درد
تحریک حسی انتهای اعصاب سطحی (بهدلیل تغییرات الکترود شیمیائی) و مهار کردن درد از طریق تئوری را میتوان توجیه قابل قبولی برای تشریح این پدیده به حساب آورد.
تسریع روند التیام
براساس آزمایشات متعدد جریانهای کمشدت میتوانند سرعت التیام را افزایش دهند. Becker و همکارانش (۱۹۹۷) نشان دادند که جریانهای مستقیم خفیفی که از طریق الکترودهای کاشته شده به استخوان اعمال میگردد، در تشکیل و شکل دادن بافتهای استخوانی مؤثر هستند. این روش بهطور مؤثر و موفقیتآمیزی در درمان دو قطعه استخوان جدا شده بهکار گرفته شده است. افزودن تحریک الکتریکی به برنامه درمانی زخمهای سطحی نشان داده که موجب افزایش سرعت التیام میشود، گرچه هنوز استفاده از این روش درمانی بهصورت وسیعی کاربرد ندارد. انواع مختلفی از جریانها با هدف تسریع در التیام زخم بهکار گرفته شدهاند، اما همه آنها دارای یک جزء جریان مستقیم هستند و اثر قطبیت این جریانها در مرتبه بعدی قرار دارد.
موارد عدم استفاده از تحریک الکتریکی برای ترمیم زخم
به نظر نمیرسد هیچ گزارشی از صدمات جدی و مشخصی ناشی از این درمانها وجود داشته باشد. بعضی اوقات زخم موضعی زیر الکترود غیرفعال بهعلت استفاده از جریانهای با شدت زیاد یا کاملاً تمیز نبودن پوست مشاهده میگردد. این جریانهای الکتریکی را نباید روی بافتهای دارای محلولهائی با رشد غیرطبیعی بهکار برد. زیرا ممکن است فعالیت چنین سلولهائی را افزایش دهد و منجر به رشد سرطانی این سلولها یا متاستاز آنها گردد. چنانچه زخم با استفاده از داروهای محتوی یونهای فلزی آزاد یا سایر یونها تحت درمان قرار گیرد، باید زخم را قبل از درمان کاملاً شستوشو داد، زیرا یونهای دارای بار مثبت که توسط آند و یونهای دارای بار منفی که توسط کاتد به داخل زخم رانده شده، موجب التهاب زخم میگردد.تخریب بافتی
دانسیته زیاد جریان موجب صدمه بافتی میگردد. انعقاد پروتئینها زیر قطب مثبت و ذوب شدن آنها زیر قطب منفی اتفاق میافتد. این اثرات زمانی رخ میدهد که غلظت جریان زیاد باشد، مثل وقتی که یک سیم میلهای شکل با یک الکترود سوزنی داخل یاروی پوست قرار گیرد. از این اثر برای از بین بردن بافتهای زائد نظیر زگیل استفاده میکنند. استفاده از این روش برای برداشتن موهای زائد کاملاً شناخته شده است. در این حالت، الکترود مثبت غیرفعال و بزرگی روی سطح پوست دور از ناحیه درمان قرار میگیرد و الکترودی ظریف و سوزی شکل با قطب منفی داخل پیاز مو قرار گرفته و جریان الکتریکی برای ذوب کردن و تخریب پیاز مو جهت از بین بردن رویش موی اپی تلیوم بهکار میرود. اثرات فیزیولوژیک و درمانی یونتوفورز بستگی به ماهیت داروی مورد استفاده دارد. انواع متعددی از مواد برای اهداف مختلف درمانی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
۱. بیحسی موضعی: با استفاده از یونتوفورز مواد مناسبی نظیر لیگنوکائین یا پروکائین میتوان بیحسی موضعی در شخص ایجاد کرد. زمان بیحسی را میتوان بهطور قابل ملاحظهای با افزودن آدرنالین افزایش داد. در مطالعه مقایسهای بین اثر بیحسی ناشی از یونتوفورز و تزریق زیرجلدی معلوم شد که بیحسی با تزریق زیرجلدی ۲/۲۲ دقیقه طول میکشد، در حالی که این مدت با روش یونتوفورز ۵/۱۴ دقیقه بوده است. از این روش بریا درمان بیماری هرپس زوستر و نورالژی عصب سهقلو استفاده میگردد. گاهی اوقات از این روش برای ایجاد بیحسی موضعی در جراحیهای کوچک گوش و چشم که تزریق زیرجلدی بسیار دردناک دارند، نیز استفاده میشود. کاربرد این شکل از درمان مستلزم بهکارگیری توجه خاصی است، زیرا بیحسی هنگام عبور جریان الکتریکی از پوست موجب افزایش بیش از حد و تمرکز جریان روی پوست میشود.
۲. تسکین تعریق آیدیوپاتیک پوست: شاید بتوان گفت یکی از موفقیتآمیزترین موارد استفاده یونتوفورز، درمان تعریق آیدیوپاتیک پوست باشد. این حالت معمولاً کف دستها و پاشنه پا و گاهی اوقات ناحیه زیربغل را مبتلا میکند. استفاده از انواع داروهای ضدتعریق ممکن است بیاثر باشد. پس تنها راه عبارت است از سمپاتکتومی دستها و پاها یا برداشتن پوست ناحیه زیربغل. استفاده از یونتوفورز با گلیکوپرونیوم برومید، درمانی ساده، مؤثر و مطمئن بهخصوص برای دست و پا است. غدد عرق بیرونریز در کف دستها و پاشنه پاها توسط سیستم سمپاتیک عصبدهی میشوند، اما تحریک آنها از طریق استیل کولین است. بهگونهای که وجود یک عامل آنتی کولین ژیک (داروی گلیکوپیرونیوم برومید) در داخل پوست بلافاصله تعریق را کاهش میدهد. مدت زمان پایداری این اثر متفاوت است. Abell Morgan بهطور متوسط ۷/۳۳ روز برای کف دست در ۱۶ بیمار و ۲/۴۷ روز برای پاشنه در ۴ بیمار گزارش کرده است. تعداد کمی از بیماران نیاز به تکرار درمان بعد از هر ۴ تا ۶ هفته دارند. مدت عدم تعریق بعد از درمان نه تنها بین بیماران متفاوت بود، بلکه در درمانهای موفق بین بیماران یکسان نیز اختلاف داشت. Low دو بیمار را با تکنیک استاندارد تحت درمان قرار داد، متوسط دوره خشکی گزارش شده آنها ۳۰ و ۳۸ روز با دامنه ۱۷ تا ۶۲ روز است. درمان ناحیه زیربغل موفقیت کمتری به همراه داشته و دوره خشکی فقط برای مدت کوتاهی، ۳/۷ روز، برقرار بوده است. این مسئله اشاره به این نکته دارد که دارو ممکن است در اپیدرم نگهداشته شود و تدریجاً آزاد گردد، بنابراین هرچه پوست ضخیمتر باشد، داروی بیشتری را در خود ذخیره میکند. استفاده از یونتوفورز آب لولهکشی نیز دارای اثر ضدتعریق موفقیتآمیزی بوده است. در این روش از آند بهعنوان الکترود فعال استفاده میشود. اثر کاهش تعریق احتمالاً بهخاطر ایجاد مانع در مقابل کانالهای عروق توسط تغییر وضعیت کراتین است. متأسفانه اثر ضدتعریق آب لولهکشی بیش از چند روز به طول نمیانجامد و لازم است که درمان دوباره پس از چند روز تکرار شود تا اثر خشکی برای مدت طولانیتری در پوست منطقه تحت درمان باقی بماند.
۳. کاربرد آنتیبیوتیکها: کاربرد آنتیبیوتیک روی مناطق بدون گردش خون توسط یونتوفورز نیز مورد مطالعه قرار گرفته است. استفاده از یونتوفورز آنتیبیوتیک جنتامایسین روی التهاب غضروفی گوش بعد از سوختگی نشان داده که میتواند تأثیر درمانی بسیار موفقیتآمیزی روی کنترل عفونت داشته باشد. در درمان عفونتهای مزمن، استفاده از یونتوفورز نقره متالیک کاربرد دارد. زخمهای مزمن یا یونتوفورز نیکوتینیت (Xanthion Nicotinate) و همینطور داروی اتساعدهنده عروقی هیستامین دی فسفات قابل درماناند.
۴. کاربرد داروهای ضدالتهابی: مطالعات مختلف استفاده از یونتوفورز داروهای ضدالتهابی را برای درمان التهابهای تاندونی و بوریتها بهعنوان روشی موفق نشان داده است. مزیت این روش نسبت به تزریق دارو، استریل بودن و عدم احساس درد در آن است، ولی اشکال عمده آن طولانی بودن مدت دردهای اسکلتی عضلانی استفاده میشود. برای مثال Omer و Demirtus استفاده از یونتوفورز سالیسیلات سدیم و دیکلوفناک سدیم را برای درمان التهاب اپی کنریل گزارش کردند و دیکلوفناک سدیم را مؤثرتر یافتند. توجه روی یونتوفورز داروهای NSAID اخیراً افزایش یافته است.
۵. داروهائی با منشأ عصبی: برای درمان سندروم دردهای مزمن مخصوصاً برای بیمارانی که از دردهای پس از بیماری هرپس یا سایر دردهای عصبی و دردهای مزمن سرطانی رنج میبرند، استفاده از یونتوفورز آلکالوئیدهای وینکا (Ulclastire Vincristine) پیشنهاد شده است.
آلکالوئیدهای وینکا دارای اثر سمی روی بافتهای زنده هستند. آنها میکروتوبولها را مهار کرده و در درمان بافتهای بدخیم مورد استفاده قرار میگیرند. تزریق غلظت مناسب این داروها میتواند موجب تخریب بافت گردد. استعمال آنها روی بافتهای اعصاب حسی پوست با روش یونتوفورز موجب بروز یک اثر غیرمعمول میگردد. آنها با تأثیر خود روی این بافتهای عصبی آزاد، مزاحم انتقال سیگنالهای درد از طریق سیستم آکوپلاسی میگردند. گزارش آزمایشات بالینی نشان دهنده موفقت کامل استفاده از یونتوفورز این داروها بر کاهش دردهای نوروژیک بوده است.
موارد استفاده دیگر: محققان داروهای متعدد دیگری را گزارش کردهاند که یونتوفورز آنها اثرات درمانی خاصی از خود بهجای میگذارد. برای کاهش ورم موضعی از داروی هیالورونیداز استفاده شده است. استفاده از یونتوفورز در درمان زخمهای ایسکمیک و التهاب آلرژیک غشاء مخاط بینی قبلاً پیشنهاد شده و مورد استفاده قرار گرفته است. از یون یدو کلر برای افزایش انبساطپذیری بافت جوشگاه زخم همراه با کشش استفاده شده است. یونتوفورز در درمان عفونتهای قارچی و یونتوفورز سالیسیلات برای تسکیل درد بیماریهای روماتیسمی استفاده شده است.پس بهطور خلاصه از یونتوفورز داروهای مناسب جهت موارد زیر استفاده میشود:
۱. بیحسی موضعی،
۲. تسکین تعریق افزایش یافته،
۳. آنتیباکتریال،
۴. تسکین دردهای نوروژنیک،
دیگر اهداف درمانی شامل:
۱. کاهش Ode میلیآمپر،
۲. ترمیم زخمهای مزمن،
۳. افزایش قابلیت کششپذیری اسکارها،
۴. عفونتهای قارچی پوستی،
۵. تسکین درد.
اصول کاربرد یونتوفورز
۱. آمادهسازی بیمار: مرحله اول آگاه کردن بیمار از احساسی است که در طول درمان خواهد داشت. همچنین باید تفهیم شود که هر تغییر ناگهانی در حس درد و احساس موضعی را گزارش کند. سپس عضو موردنظر آماده میشود. از آنجائی که لایه خارجی پوست مسئول اصلی مقاومت اهمی در مقابل عبور جریان است، کاهش مقاومت آن قبل از درمان توسط مرطوب کردن و گرم کردن با استفاده از پوششهای گرم و شستن آن بسیار مفید است. بهعلاوه اینکه شستوشو به برداشتن مواد چرب از روی پوست کمک میکند تا این کانالهای عبوری به خوبی در دسترس جریان قرار گیرند.
۲. تنظیم دستگاه: استفاده از دو الکترود برای تشکیل یک مدار کامل جهت برقراری جریان ضروری است. مدار با استفاده از برقراری جریان از طریق ظرف آب یا محلول یا استفاده از پدهای مناسب از جنس موادی که آب یا محلول را در خود نگه میدارند، برقرار میگردد. این مواد میتواند از جنس اسفنج، گاز یا حولههای مناسب باشد. پد باید به اندازه کافی ضخیم باشد تا بتواند محلول کافی در خود نگه دارد. ضخامت پد بهگونهای باید باشد که با فشاری مختصر حداقل ضخامتی به قطر یک سانتیمتر بهدست آید. با چنین ضخامتی میتوان مطمئن بود که تماس خوبی با سطح پوست حتی در سطوح نامنظم بهدست میآید. این ضخامت میتواند الکترولیت کافی برای رقیق کردن ترکیبات شیمیائی تشکیل شده در محل اتصال الکترود با الکترولیت را در خود نگه دارد. جریان توسط بعضی از انواع الکترودهای کربنی، فویل آلومینیومی با دیگر ورقههای فلزی که مختصری از پد مربوطه کوچکتر (یک سانتیمتر) هستند، روی پوست اعمال میشود. الکترود باید سطحی و دارای گوشههای گرد باشد تا موجب تمرکز جریان نشود. پد و الکترود باید کاملاً در محل اتصال محکم شوند تا فشار یکسانی در همه جای تماس وجود داشته باشد، و غلظت جریان در همه نقاط یکنواخت باشد. میتوان برای درمان، اندامها را در ظرف غوطهور کرد. جریان نیز توسط الکترودی که متصل به کنار ظرف است، در آب برقرار میگردد. اگر از ظرف آب برای یک الکترود یا دو ظرف برای دو الکترود استفاده میکنیم، باید به بیمار سفارش کرد که در حین درمان، اندام را از ظرف خارج نکند، زیرا موجب قطع مدار و وقفه در عبور جریان و در نتیجه، شوک الکتریکی و حتی انقباض سریع عضلانی میشود.
۳. استفاده از جریان: هنگام استفاده از جریان لازم است شدت را آهسته افزایش داد. هنگامی که پیچ کنترل شدت بالاتر از صفر است، هیچگاه نباید دستگاه را خاموش یا روشن کرد، زیرا موجب تحریک ناگهانی حسی یا حرکتی میگردد (شوک الکتریکی). در دقایق اولیه درمان و با برقراری جریان به تدریج مقاومت پوست کاهش مییابد، بهگونهای که مقدار جریان خوانده شده روی آمپرمتر مختصری زیاد میشود، بدون اینکه درجه کنترل جریان تغییر کرده باشد. اما اگر آمپرمتر مختصری زیاد میشود، بدون اینکه درجه کنترل جریان تغییر کرده باشد. اما اگر آمپرمتر افزایش ناگهانی در میزان جریان را نشان دهد، لازم است جریان را تدریجاً کاهش داده و سطح زیر الکترود را خوب بررسی کرد، زیرا کاهش مقاومت پوست میتواند علامتی برای شروع سوختگی شیمیائی باشد. تکنیک استفاده از یونتوفورز براساس اطمینان از راندن یونهای داروئی به داخل پوست توسط استفاده از الکترود صحیح است. یونهای دارای بار مثبت باید زیر الکترود مثبت قرار گیرند و یونهای دارای بار منفی زیر الکترود منفی. تمام یونهای نام برده شده مثبت بوده و باید زیر الکترود مثبت قرار گیرند. بهاستثناء یونهای سالیسیلات، ید، کلرید و استات که منفیاند. در بعضی موارد محلولهای مورد استفاده مثل گلیکوپرونیوم برمید بسیار گراناند، پس هنگامی که دستها و پاها را برای درمان تعریق بیش از حد با این دارو مورد درمان قرار میدهیم، میتوان دست یا پا را داخل کیسه پلاستیکی کوچکی قرار داد و یک الکترود و پد با اندازه مناسب را داخل کیسه روی پوست ثابت کرد، بدین ترتیب از هدر رفتن دارو جلوگیری کرد. این روش به استفاده از ظرف محلول برای قرار دادن الکترود ترجیح دارد.دوز درمانی
هدایت یونها به داخل بافت هم به غلظت جریان و هم مدت زمان برقراری جریان بستگی دارد. در بیشتر نوشتهها به سادگی بهجای غلظت جریان و زمان تقریبی اعمال جریان از مقدار کل برای معرفی دوز درمانی استفاده شده است. افزایش زمان درمان برای هر مقدار غلظت جریان تنها موجب انتقال مقدار بسیار کمی یون به داخل بافت میگردد. بنابراین به نظر میرسد که ترجیحاً دوزهای تقریبی پیشنهادی کاملاً برای یونتوفورز مستدل هستند، چرا که غلظتهای جریانی قابل تشخیص بوده و بیمار به راحتی آن را تحمل میکند و در محدوده درمانی ۲/۰-۱/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع است. حتی اگر شدت بالاتری استفاده شود، تعداد یونهای وارد شده به بافت در دو زمان ۱۰ و ۴۰ دقیقه برقراری جریان کمتر از ۲ برابر است. از آنجائی که حد تحمل بیمار موجب محدودیت شدت مورد استفاده میگردد، باید همیشه در نظر داشت که زمان جریان کاربردی باید در سطح راحتی باشد و برای جبران دوز درمانی زمان درمان را افزایش داد. بنابراین میتوان دوز درمانی را با میلیآمپر در دقیقه نمایش داد که عبارت است از حاصلضرب کل جریان در مدت زمان درمان. حدس زده شده که استفاده از جریان ۱۲ میلیآمپر به مدت ۱۲ دقیقه جهت یونتوفورز گلیکوپرولیت در درمان ازدیاد تعریق یک دست در بزرگسالان مناسب است. غلظت چنین جریانی حدود ۸/۰-۱/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع یا ۱۵ تا ۲۰ میلیآمپر برای ۱۵ دقیقه است. براساس تجربه دوز درمانی ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیآمپر بر دقیقه برای هر دست یا پا مناسب است. باید در نظر داشت که علاوه بر اثرات سامانهای، اثرات موضعی نیز رخ میدهد که این اثرات جانبی ناخواسته و ناخوشایند هستند. دوز درمانی باید کمتر از مقداری باشد که این اثرات رخ میدهد و این مقدار از بیمار به بیمار دیگر تفاوت میکند. استفاده از دور پائین (کمتر از ۱۰۰ میلیآمپر در دقیقه) در اولین جلسه درمانی و تشخیص اثرات جانبی آن کاملاً مستدل و منطقی است. برای کودکان دوز اولیه باید حتی کمتر از ۵۰ یا ۷۰ میلیآمپر در دقیقه باشد. دوز مؤثر درمانهائی که اثرات فوری قابل تشخیصی بهجا میگذارند، نظیر توقف تعریق ناشی از گلیکوپرولیت یا بیحسی ناشی از لیدوکائین در انتهای درمان خود مشخص میشود. در اینگونه موارد اگر اثر درمانی کافی نباشد، میتوان درمان را برای مدت طولانیتری ادامه داد. برای درمانهای یونتوفورز، دوز درمانی شبیه مقادیری است که برای درمان افزایش تعریق استفاده میشود. اما اغلب با زمانهای طولانیتر، در اغلب موارد شدت جریان به میزان ۵ میلیآمپر برای پدی به وسعت ۱۰۰ سانتیمترمربع پیشنهاد شده که غلظتی برابر ۵/۰ میلیآمپر بر سانتیمتر ایجاد میکند. زمان درمان بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه است. وقتی از جریان مستقیم استفاده میشود، برای یونتوفورز دوز پیشنهادی براساس قطب الکترود فعال برای اثر تسکین درد استفاده شود، جریانهائی با غلظت نسبتاً بالا ۵/۰ تا ۸/۰ میلیآمپر بر سانتیمترمربع را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه میتوان بهکار برد. در صورت استفاده از قطب مثبت روی منطقه تحت درمان غلظت کمتری حدود ۲۵/۰-۱۵/۰ به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پیشنهاد شده است.
آمادهسازی الکترودها
الکترودهای تجاری اغلب برای یونتوفورز مفید نیستند، آنها معمولاً بسیار نازک، کوچک و نزدیک هماند و معمولاً هم تفاوت بین اندازه آند و کاتد بسیار کم است. در ضمن از آنجائی که بسیاری از حاملها و ناقلهای بار، پمادهائی هستند که برخی دارای یونهای منفی است، استفاده مؤثر از الکترودهای ساخته شده مشکل میشود. در ضمن برخی مارکها به سرنگهای زیرپوستی برای تزریق محلول شیمیائی به داخل مخزن یک الکترود نیاز دارند. اگر از یک پماد استفاده میشود، استفاده از مخزن و ظرف آب ضروری است. به تازگی الکترودهای جدیدی ارائه شده که اندازههای مساوی دارند و براساس مواد شیمیائی بافری هستند که تولید اسید هیدروکلریک در آند و هیدروکسید سدیم در کاتد را مینیمم میکند. در ضمن این الکترودها نسبتاً گران هستند که در پی آن، هزینهها را برای بیمار بالا میبرند. پس ترجیحاً از مواد ارزان و دستساز بهعنوان الکترود استفاده میشود. الکترودها بهوسیله ورقههای آلومینومی و حولههای کاتدی قابل ساخت هستند. در فویلهای آلومینیومی برای رسیدن به اندازه مطلوب باید آن را چندین بار تا کرده و سپس صاف نمود، در ضمن باید اندکی کوچکتر از پارچههائی باشد که روی آنها قرار میگیرند تا تماس بین فلز و پوست ایجاد شود. حولههای کاغذی هم باید به تعداد ۲ یا ۳ بار برای هر الکترود بدون چروک تا زده شود و دقت گردد که اندازه الکترود کاتد ۲ برابر الکترود آند باشد. سپس با آب گرم یا محلول یونی کاملاً خیس شوند. در ضمن بایستی آب اضافه آنها کاملاً با فشار گرفته شود تا چروک ناخواستهای در آنها باقی نماند. سپس روی محل موردنظر از بدن بیمار بهوسیله بانداژ پلاستیکی نرم یا یک کیسه شنی سبک محکم شود.
تغییرات شیمیائی در بافت
سوختگی شیمیائی که میتواند در اثر افزایش زیاد غلظت جریان رخ دهد، بهعلت مقاومت پائین پوست و تماس مستقیم سیم یا الکترود با پوست صورت میگیرد. شوک الکتریکی: در اثر قطع ناگهانی مدار که معمولاً در روشن و خاموش کردن دستگاه بدون توجه به صفر بودن پیچ کنترل شدت جریان روی میدهد، واقع میشود. علل دیگر شامل قطع سیم یا بیرون آمدن دست یا پای بیمار از داخل ظرف یونتوفورز است.
تحریک پوستی که برخی از بیماران احساس میکنند، ناشی از حساسیت به مواد شیمیائی تولید شده توسط جریان است. معمولاً با شستوشوی ناحیه بعد از درمان از بروز این مشکل جلوگیری میشود. هنگام استفاده از درمان یونتوفورز روی سطح بزرگ ممکن است اثرات سیستماتیک رخ دهد، مثل سردرد، دردهای ناحیه شکمی یا خشکی مختصر دهان در هنگام استفاده از داروهای آنتی کولیزژیک. در نتیجه، بیماران نباید بعد از درمان ورزش شدید داشته باشند. اگر علائم شدید باشد، وسعت منطقه درمان را باید کاهش داد. حاملگی از موارد عدم کاربرد یونتوفورز محسوب میشود. Balgan و همکارانش (۱۹۹۱) واکنش قلبی ـ عروقی را هنگام یونتوفورز بررسی کردند و دریافتند که این روش درمانی نمیتواند فشارخون یا ضربان قلب افراد سالم را تغییر دهد. اما به حال پیشنهاد کردند که فیزیوتراپیستها باید از بیماران در مورد سابقه واکنش پوستی، سرگیجه، غش و ضعف یا افزایش فشارخون پس از تزریقات هیستامین سؤال کند. زیرا انتظار میرود بیماری با چنین علائم، واکنش شدیدی به یونتوفورز هیستامین نشان دهد.
بعضی از توصیههای عمومی هنگام یونتوفورز عبارت است از:
۱. خراشها و بریدگیهای روی سطح مورد درمان باید با یک لایه نازک از Petrola Tum پوشانده شود.
۲. سینیها را فقط با آب کافی برای پوشاندن دستها یا پاها پر کنید.
۳. بعد از قرار دادن آب قسمت از بدن در سینی دستگاه، ماشین را روشن کنید تا جائی که حس خارش نامطلوب در ناحیه مؤثر تا حداکثر ۲۰ میلیآمپر ایجاد شود.
۴. درمان برای ۲۰ دقیقه در یک جلسه، به مدت دو یا ۳ روز در هفته یا ۱۰ دقیقه و به مدت ۳ تا ۵ روز در هفته.۵. میتوان دستها و پاها را بهطور همزمان تحت درمان قرار داد (با قرار دادن دستها و پاها داخل سینیهای جداگانه).
۶. فرکانس درمان متغیر خواهد بود. ولی یک تا سه بار در یک هفته معمولاً ضروری است. اگر محتوای مواد معدنی و کانی tap water کم باشد، ممکن است جریان ناکافی ظاهر شود. با افزودن یک قاشق جوششیرین به هر سینی میتوان این مشکل را جبران نمود.
۷. بیماران باردار یا بیماران دارای ضربان ساز یا آریتمیها را درمان نکنید.
۸. کودکان نیز میتوانند با یونتوفورز درمان شوند، ولی ممکن است تحمل سطوح جریانی مشابه بزرگسالان را نداشته باشند، در یک گروه ۱۸ نفره از بیماران که دارای تعریق بیش از حد در کف دستهایشان بودند، یونتوفورز برای یک دست را استفاده کردند، در حالی که دست دیگرشان برای کنترل گرفته میشد. این بیماران در طی ۳ هفته، هر هفته ۳ بار به مدت ۲۰ دقیقه تحت درمان با جریان ۱۲ تا ۲۰ میلیآمپر قرار گرفتند، ۱۵ نفر از ۱۸ نفر کاهش چشمگیری در تولید عرق در دستهایشان داشتند. تحقیقات نشان داده شده است که افرادی که با جریان AC درمان شدند، هیچ تغییری در تعریق بیش از حد، بعد از ۲۵ درمان نداشتند، ولی آنهائی که با جریانهای AC-DC درمان شدند، با نرخ مشابه افرادی که تحت جریان DC بودند، بهبود یافتند، اما هیچ نشانهای از خارش، سوزش یا ناراحتی وجود نداشت. نویسندگان اینگونه استنباط کردند که AC همراه با آفست DC میتواند انتخاب مناسبی برای درمان باشد.
میکرویونتوفورز
میکرویونتوفورز عبارت است از راندن یونها و مولکولهای باردار به مقادیر بسیار کم از داخل محلولهائی که در میکروپیپتهای شیشهای قرار گرفتهاند. میکرویونتوفورز معمولاً در موارد زیر استفاده میشود:
۱. تزریق رنگها و مسیریابهای عصبی برای آزمایشات،
۲. برای تقسیمبندی ترکیبات نورواکتیو (Neuro active) برای مثال انتقالدهندهها، تلفیق کنندهها، داروها، هورمونها که از میکرویونتوفورز برای مشخص کردن اثرات آنها روی پارامترها Firing تک نورونهای In vivo استفاده میشود.
۳. تزریق میکرویونتوفورز بهوسیله اعمال یک ولتاژ در طول میکروپیپت (الکترود) انجام میشود که به این وسیله باعث قطبی شدن آن میشویم. اگر ولتاژی به یک محلول اعمال شود، یونها و مولکولهای باردار، از منبع میدان الکتریکی اعمال شده بسته به نوع شارژ ذاتیشان دور یا به آن نزدیک خواهند شد. اگر پیپت نزدیک یک نورون قرار داشته باشد، امکان تزریق داروها وجود دارد و اثرات داروئی آنها با ایجاد تغییراتی که در نرخ و سرعت یا در الگوی firing ایجاد میکند، استنتاج میشود. بهصورت معمول این تکنیک (داروشناسی عصبی) برای تعیین اثرات مواد مختلف روی پارامترهای Firing نورونها استفاده میشود. یک مزیت مهم و عمده روش میکرویونتوفورز این است که تشخیص اثرات داروها روی نورونهای Single بدون اثر کل سیستم عصبی امکان دارد. چنین چیزی موقعی که داروها بهصورت سامانهای توزیع میشوند، امکان دارد رخ دهد. در کاربرد عملی از میکروپیپتهای چند لولهای (multi barrel) استفاده میشود که از پیتهای شیشهای به هم چسبانده شده یا (Heat-jused) (معمولاً ۵ یا ۷) ساخته شدهاند که مسیرها و لولههای داروئیشان بهصورت شعاعی قرار گرفته، یک کانال پیپت برای ثبتها و تخلیههای یونیت (واحد) سلولی در مرکزشان قرار گرفته است (الکترودهای ترکیبی). جریان لازم برای میکرویونتوفورز بهوسیله منبع جریان بسیار دقیق تولید میشود (پمپهای یونتوفورز). میکروپیپتهای multi barrel به آزمایش کننده اجازه تست چندین ترکیب را در یک نورون میدهد، اگر پمپ یونتوفوز بهوسیله کامپیوتر کنترل شود.
جابهجائی رنگها و مواد مسیریاب
(Deposition of dyes & tracer substance)
یک ماده ردیاب یا رنگی میتواند بهوسیله یونتوفورز به داخل سیتوپلاسم یا سلول (یونتوفورز داخل سلولی) یا به داخل فضای خارجی سلولی (یونتوفورز خارج سلولی) تزریق شود. یونتوفورز داخل سلولی بهوسیله ردیابی با رنگ برای نشانه گذاشتن روی محلول برای آزمایشات بافتشناسی بعدی است. مطالعات یونتوفورز خارج سلولی برای نشانهگذاری مکانهائی از مغز که ثبت انجام گرفته، استفاده میشود.برآمدگیهای عصبی (Projections) نیز با استفاده از ردیابهای استفاده شده در میکرویونتوفورز داخل مناطق خاصی از مغز مطالعه میشوند. در چنین آزمایشتاتی ترکیبات ردیابی که به فضای داخل سلوکی یونتوفورز میشوند، بهوسیله پایانههای آکسون یا بهوسیله دندریتها منتقل میکردند، بنابراین بهصورت داخلی سلولی از همه سلول میگذرند. جابهجائی داخل سلولی یک رنگ یا ردیاب بهوسیله میکرویونتوفورز برای نشانهگذاری سلول جهت آزمایش بافتشناسی استفاده میشود. متداولترین و پراستفادهترین نشانهگذاریهای یونتوفورز داخل سلول شامل Lucifer Fellow و HRP) horseradish Perozidese) است. جابهجائی داخل سلولی معمولاً با اعمال جریانهای یونتوفورتیک در حد چند نانوآمپر برای چند دقیقه انجام میشود. در مطالعات خارج سلولی Phasecgus Volganis Leucoaggrtinin معمولاً بهعنوان یک مسیریاب مشهور استفاده میشود. یک کاربرد مهم جابهجائی خارج سلولی رنگها (برای مثال Pontamine sley Blue or Fast Green) نشانهگذاری مکان مثبت/یونتوفورز در الکتروفیزیولوژی خارج سلولی است. بهطور معمول این ترکیبات بهوسیله جریان ۱۰-۱ میکرو آمپر اعمال شده برای ۴۵-۱ دقیقه تزریق میشود.
تست کردن اثر ترکیبات نورواکتیو بهوسیله میکرویونتوفورز
تزریق یونتوفورتیک از پیپتهای چندلولهای در نزدیکی نورون امکان مشاهده رنج وسیعی از ترکیبات را برای فعالیت بافتشناسی در سلولهای نواحی خاصی از مغز فراهم میکند. سپس توانائی آن موادی که روی نرخ آتش این نورونها اثر میگذارند، سنجیده میشود و تلاشهائی برای جستوجوی تشابهات اساسی بین فعالیتهای ناشی از داروها و نتایج اثرات برانگیخته شده بهوسیله سیناپسها انجام میگردد. ممکن است تفاوتها و تضادها روی عکسالعملهای ناشی از دارو و سیناپس نیز تست شود. برای انجام میکروداروشناسی بهوسیله میکرویونتوفورز مقادیر به شدت کوچک با استفاده از جریانهای یونتوفورتیک تزریق میشوند (حدوداً بین ۱۰ و ۱۰۰ نانوآمپر برای ۱۲-۵ ثانیه).
میکروالکترودها برای ثبت ترکیبی خارج سلولی یونتوفورز
فونتاژهای یونتوفورز چند لولهای (Multibarrel) از شیشه بروسیلیکات با لولههائی به ضخامت مویرگ شناخته میشوند. برای استفاده معمولاً ۵ یا ۷ قطعه لوله با ذوب کردن یا بهوسیله چسب قبل از کشش به هم چسبانده میشوند. در مطالعات خارج سلولی میکرویونتوفورز معمولاً به همراه ثبت آتش عصبی استفاده میشود. برای انجام این کار لوله وسطی از یک پیپت چند لولهای بهوسیله یک محلول الکترولیت مناسب مانند کلرید سدیم پر میشود یا بهجای این کار میتوان از یک میکروپیپت مالتی بارل به همراه یک الکترود مثبت تک معمولی مانند تنگستن استفاده کرد. اخیراً فیبرهای کربن بسیار کوچک (۸-۵) بهعنوان المانهای هادی در الکترودهای ترکیبی ثبت/یونتوفورز معرفی شدهاند که نسبت S/N (سیگنال به نویز) عالی را فراهم میکند. ثبت اسپایک (Spike) خارج سلولی: سیگنالهای دریافت شده بهوسیله الکترودهای خارج سلولی در سطح میکروولت است و برای اینکه قابل پردازش در اکثر دستگاههای الکترونیکی مانند اسیلوسکوپها و آنالایزرها و کامپیوترها باشد، نیاز به تقویت شدن دارند. مدار شامل یک آمپلیفایر تفاضلی تغذیه شده با باتری رکوپل شده با (ac battery powerd Ac-Coupled) است که برای ثبت نویز پائین خارج سلولی از سلولهای عصبی میکروالکترودهای فیبرکربن مانند کربواستارها (Carbo Star) طراحی شده است و با تنگستن و دیگر میکروالکترودهای هادی (Solid-Conductor) نیز به خوبی کار میکند. طراحی پروب headstage اولین مرحله از تقویت را در واسطه میکروالکترود انجام میدهد که باعث تداخل نویزی کمتری میشود.
میکروپیپتها و الکترودها
الکترودهای ترکیبی در میکرویونتوفورز: میکرویونتوفورز اغلب همراه با ثتب خارج سلولی firing عصبی استفاده میشود. اسپایکهای خارجی سلولی بهصورت نوعی دامنه کمتر از ۱۰۰ میکروآمپر دارند و بهوسیله پتانسیلهای عمل در طول غشاء نورونها تولید میشوند که میتوان آنها را از طریق لوله مرکزی پیپت چند لولهای که بهوسیله یک محلول الکترولیت مناسب مانند کلریدسدیم پر شده است، ثبت کرد. اما میکروپیپتهای شیشهای پر شده با الکترولیت در یک مونتاژ مالتی بارل از نظر الکتریکی بسیار نویزی هستند. میکروالکترودهای هادی جامد مانند تنگستن یا الکترودهای فیبریکربن در مقایسه، نویز بسیار کمتری در ثبتهای خارج سلولی نشان میدهند. به همین دلیل، تلاشهای بسیاری برای ترکیب یک الکترود تنگستن با مجموعهای از لولههای یونتوفورز انجام گرفته است. تکنیک معمول چسباندن دو نوع الکترودها به هم است (ساختار سوار شدن روی هم یا Piggyback configuration) یا وارد کردن سیستم تنگستن تیز شده داخل یکی از لولهها (ساختار فلز در شیشه metal-in-glass configuration). هر دو متد، فرآیندهائی وقتگیر و از نظر تکنیکی بسیار مشکل دارند. فیبرکربن شامل شده در الکترودهای ترکیبی ثبت/یونتوفورز بهطور قابل توجهی سادهتر و ارزانتر نسبت به الکترودهای تنگستن است. فیبرهای کربن قطر ۸-۵ میکرومتر دارند و جهت سیگنال به نویز عالی در تست از خود نشان میدهند. الکترودهای فیبرکربنی همچنین میتوانند برای آنالیز ولت متری (Voltammetric) انتقال دهندهها استفاده شوند. در ادامه، یک سری الکترودهای فیبرکربنی Carbostar را که بریا یونتوفورز و ثبت خارج سلولی/آنالایزرهای الکتروشیمیائی با استفاده میشوند، معرفی میکنیم. الکترودهای Carbostar بهوسیله یک روش ساخت خشک منفرد ساخته شدهاند. بنابراین انتقال آنها در طول فواصل طولانی ایمن است. لولههای یونتوفورز self-filling هستند که باعث ساده شدن استفاده آنها میشود.
Carbostar I: الکترودهای فیبرکربنی تک لوله برای ثبت خارج سلولی و یا ولت متری in vivo.
ُCarbostar ۴: الکترودهای ترکیبی کربنی ۴ لولهای برای ثبت خارج سلولی و میکرویونتوفورز هستند. برای زمانی که ۲ یا ۳ ماده قرار است روی نرخ آتش نورونی تست شوند، پیشنهاد میشود.
Carbostar ۵: میکروسکوپ نوری از الکترود کربواستار ۷ که سر فیبرکربنی آن را که از ساقه شیشهای آنکه ۶ لوله یونتوفورز متصل به هم بهوسیله ذوب شدن است، نشان میدهد. سختی فیبرکربنی پایداری مکانیکی خوبی را برای الکترود فراهم میکند و سر تیز آن نفوذ آسان به بافت را ممکن میکند.
ثبت نمونه: از یک نورون ساقه مغزی بهوسیله یک Ex Amp-۶۰ KB به همراه یک الکترود فیبرکربنی کربواستار ۳ گرفته شده است. Firing سلول بهوسیله NMDA یونتوفورز شده برانگیخته شده بود. جریانها برای یونتوفورز NMDA بهوسیله پمپ یونتوفورز Union-۶۳ فراهم شدند. دامنه سیگنالها بهوسیله یک برد در بافت دیتای National Instrument نمونهبرداری و در فرکانس ۲۰KHz دیجیتال شده است. نشانهگذاری ناحیه پشت بهوسیله Pontamin Sley Blue: امکان ثبت خارج سلولی hippocapus یک موش صحرائی بهوسیله تزریق PSB از طریق لوله یونتوفورز یک الکترود کربواستار ۴ نشانهگذاری شده است. محلول PSB چهار درصد (w/v) در محلول m ۰/۱ استات سدیم ساخته شده و بهوسیله سرنگ فیلتر ۱/۰ میکرومتر درست قبل از استفاده فیلتر شده و با محلول فیلتر شده یک لوله یونتوفورز الکترود کربواستار ۴ پر شده و تزریق یونتوفورتیک بهوسیله یک پمپ یونتوفورز BAB-۵۰۰ با استفاده از ۵pA برای مدت ۱۵ دقیقه انجام میگردد. بافت بهوسیله یک Vibratome به قسمتهای ۵۰ میکرومتر بریده شده است. سپس برشها بهوسیله یک روش ساده نشانهگذاری و شمرده میشوند.
پمپهای یونتوفورز
این پمپها، منابع جریان با دقت بسیار بالا برای میکرویونتوفورز هستند. در طول یک آزمایش بهخاطر تغییر مقاومت پیپت (بهدلایل مختلف اغلب بیولوژیک) باید منبع جریان ثابتی باشد که بهصورت اتوماتیک فلوی ثابتی را در لوله مستقل از مقاومت الکترود برقرار کند. توضیحات دستهبندی پمپهای یونتوفورز در قسمتهای قبلی آورده شده است. پمپ یونتوفورز میکروآمپر BAB-۵۰۰ برای deposition خارج سلولی: ماکزیمم جریان خروجی ۲۰ میکروآمپر است که بهوسیله یک ren-turn dial با صحبت ۰۱/۰ میکروآمپر سهمد عملکردی میتواند انتخاب شود. در مد پیوسته، جریان یونتوفورز پلاریته از مثبت به منفی پیوسته تولید میشود. در مد خارجی، BAB-۵۰۰ میتواند از طریق جک به هر تولیدکننده پالس منطقی یا کامپیوتر وصل شود. جریان خروجی هر زمانی که گیت منطقی ورودی high است، روشن بهطور منطقی هرگاه Low است، قطع است. در مد پالس، تایمر داخلی روشن میشود و جریان برای ۵ ثانیه و در هر ۱۰ ثانیه تولید میشود. یعنی ۵ ثانیه روشن و ۵ ثانیه قطع. پلاریته جریان خروجی با سوئیچ کردن انتخاب میشود. پمپ یونتوفورز نانوآمپری Onion-۳۶ برای مطالعات داخل سلولی: این مدل نسخه عبور یافته پمپ یونتوفورز قبلی است. این یک منبع جریان ثابت دقیق است که میتواند با دو بازه جریان قابل انتخاب عمل کند. بازه ۰ تا ۲۰۰ میکروآمپر امکان تحویل خارج سلولی مواد مختلفی را برای تست اثرات آنها روی firing عصبی میدهد. نگهداری و تزریق جریانها میتواند بهوسیله دکمههائی که روی یک تابلوی جداگانه است، با صحت ۱/۰ نانوآمپر تنظیم شوند. سوئیچ کردن بین نگهداری و تزریق جریانها میتواند بهطور دستی با استفاده از مد سوئیچ انجام شود یا میتواند بهطور خودکار از طریق جک از راه دور صفحه پشتیبانی با استفاده از یک کامپیوتر یا یک تایمر انجام گردد. جریان تزریقی زمانی که ورودی دور بهطور منطقی high است، فعال میشود. جریان نگهداری زمانی که بهوطور منطقی low شود، روشن است.
فاطمه یاوری
منبع : ماهنامه مهندسی پزشکی و علوم آزمایشگاهی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست