ابوالقاسم منصوربن حسن فردوسی

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۳۳۰ - ۳۲۹ -۴۱۶ - ۴۱۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: حکیم و شاعر
در قریۀ باژ از ناحیۀ طابران طوس در خانوادۀ دهقانی به دنیا آمد و در طوس نشو و نما یافت. وی در ابتدا زندگی مرفه و آسوده‌ای داشت ولی بر اثر گذشت زمان و صرف سرمایۀ خویش در راه اتمام "شاهنامه" و ضعف عمومی طبقۀ دهقانان ، در اواخر عمر تنگدست شد. فردوسی بر ادبیات عرب و فلسفه و کلام نیزتسلط داشت. وی سراسر عمر را در وطن خویش طوس گذراند و جزء یکی دوبار به سفر نرفت. او علاقۀ وافری به ایران و ایرانیان داشت لذا به محض آگاهی از کار ناتمام دقیقی طوسی که به‌کار نظم "شاهنامه" پرداخته بود. در صدد برآمد که آن را به انجام برساند. فردوسی در سرودن "شاهنامه" گذشته از روح وطن‌خواهی و احساسات میهنی ، کما بیش مشوّقاتی داشته است که بعضی از آنها را نام می‌برد. وی پس از ختم "شاهنامه" ، به احتمالی ، خود آن را از طوس به غزنین برد و به سلطان محمود تقدیم کرد ، تا هم از این راه آسایشی در اواخر زندگی خود بیابد و هم از رهگذر نام محمود و نفوذ او ، نثر کتاب وی با توفیق بیشتر همراه باشد و از گزند حوادث در امان بماند. ولی برخلاف انتظار او مورد توجه و محبت محمود قرار نگرفت. شاید به‌دلایل اختلاف مذهب شاعر و شاه و حسد و سعایت شاعران درباری بود که پادشاه غزنوی چنین رفتاری با شاعر نمود. فردوسی بعد از ملاقات محمود غزنوی عمر زیادی نکرد و زندگی را بدرود گفت. قبر وی در طوس مشهد است. او با سرودن "شاهنامه" زبان فارسی را مستحکم کرد و "شاهنامه" را شناسنامۀ قوم ایرانی قرار داد. "شاهنامه" حدود پنجاه هزار بیت و بزرگ‌‌‌‌‌ترین حماسۀ تاریخ بشر و یکی از گنج‌های پر ارزش فرهنگ و ادب فارسی است که در مدت سی سال سروده شده و بی‌شک اکثر منظومه‌های تاریخی و حماسی بعد از آن از "شاهنامه" متأثر شده‌اند. در مورد نام ، نام پدر ، کنیه ، لقب ، سال تولد و وفات وی در تذکره‌ها اقوال متفاوتی به چشم می‌خورد که به آوردۀ دکتر صفا کهن‌ترین قول همان است که ذکر شد.

منبع : مطالب ارسالی