«دست» زبان است

از دیرباز، کف دست باز، نشانه «حقیقت»، «صداقت»، «بیعت»، «تسلیم» و... بوده است. دربرخوردهای روزمره، مردم از دو حالت اساسی کف دست استفاده می کنند.
▪ در حالت اول، کف دست رو به بالا می باشد که علامت گدایی برای پول یا غذا است.
▪ در حالت دوم، کف دست رو به پایین قرار می گیرد، انگار چیزی را پایین نگه داشته یا از بالا آمدنش ممانعت می کند. یکی از معتبرترین روش ها در تشخیص اینکه شخصی صادق و شریف است یا خیر ، مشاهده حالات کف دست است.
همانطور که یک سگ برای اظهار تسلیم و سلطه پذیری، گردن خود را جلو می آورد، انسان هم از کف دست هایش برای اظهار همین رفتار یا احساس استفاده می کند. به عنوان مثال، زمانی که شخصی می خواهد کاملا صادق و رک باشد، یک یا هر دو کف دست خود را در برابر طرف مقابل نمایان می کند و احتمالا می گوید، «بگذار کاملا رک باشم» زمانیکه شخصی رفتاری صادقانه در پیش می گیرد و یا شروع به گفتن حقیقت می کند کف دست هایش یا بخشی از آن ها را برای طرف مقابل نمایان می کند.
همانند اکثر حرکات بدن، این حرکت کاملا ناآگاهانه انجام می شود، و بدین ترتیب شما را متوجه صداقت آن شخص می کند. کودک هنگام دروغ گویی یا پنهان کردن یک چیز، کف دست هایش را پشت خود قایم می کند.
همچنین، شوهری که می خواهد به همسر خود دروغ بگوید، دست هایش را در جیب خود می گذارد یا دست به سینه می شود و این حرکت، همسر وی را متوجه کتمان حقیقت می کند. اغلب به فروشنده ها می آموزند، چنان چه مشتری دلیلی برای نخریدن محصول آن ها ارائه می کند، به کف دست هایش نگاه کنند، زیرا دلایل معتبر فقط با کف دست های نمایان همراه است.
● استفاده عمدی از کف دست برای فریب دادن
این سوال شاید به ذهن خواننده برسد که «اگر کف دست هایم به هنگام دروغ گویی نمایان باشد، مردم گفته مرا باور خواهند کرد؟» پاسخ به این سوال آری و خیر است. اگر یک دروغ آشکارا با کف دست های نمایان همراه کنید، شاید برای شنوندگان خود ریاکار به نظر برسید، زیرا خیلی دیگر از حرکاتی که باید به هنگام صداقت نمایان باشند، وجود ندارند و حرکات منفی که هنگام دروغ گویی استفاده می شوند، با کف دست های باز متناقض است.
همانطور که قبلا ذکر شد، کلاهبردارها و دروغ گوهای حرفه ای کسانی هستند که می توانند دروغ های خود را هنرمندانه با علائم غیرکلامی تکمیل کنند. هرچه استفاده کلاهبردار از رفتار غیرکلامی حاکی از صداقت به هنگام دروغ گویی ماهرانه تر باشد، حرفه او بهتر انجام می شود.
البته می توانید هنگام برقراری ارتباط با دیگران، بازکردن کف دست ها را تمرین نمایید و خود را محق تر جلوه دهید; از طرفی، هر قدر که حرکات کف دست های باز تبدیل به یک عادت شود، تمایل به دروغ گویی نیز کمتر می شود. نکته جالب اینجاست که اکثر مردم به سختی می توانند با کف دست های باز دروغ بگویند و در واقع استفاده از این حرکت، شاید بر کاهش دروغ گویی تاثیر داشته باشد و مردم را تشویق کند که با شما صادق باشند.
● قدرت کف دست
یکی از اشارات غیرکلامی که کمترین توجه را به خود معطوف داشته اما از بیشترین قدرت برخوردار است، توسط کف دست انسان ارائه می شود; و زمانی که به نحو صحیح مورد استفاده قرار گیرد توشه ای از اقتدار برای استفاده کننده اش فراهم می کند و قدرت صدور فرمان سکوت به دیگران را می دهد. در حرکات کف دست، سه حالت اصلی وجود دارد:
۱) کف دست رو به بالا.
۲) کف دست رو به پایین.
۳) کف دست بسته با یک انگشت به حالت اشاره.
تفاوت بین این سه حالت، با یک مثال مشخص می شود: «فرض کنیم که از شخصی درخواست می کنید که جعبه ای را بلند کند و به نقطه دیگری در همان اتاق حمل کند. فرض را بر این می گذاریم که شما از یک نوع آهنگ صدا، کلمات و حالت چهره استفاده می کنید و فقط حالت کف دست های خود را تغییر می دهید. حالت کف دست رو به بالا به عنوان یک حرکت غیرتهدیدآمیز و سلطه پذیر استفاده می شود که یادآور التماس گدای خیابانی است.
شخصی که از او درخواست حرکت دادن جعبه شده است، احساس نمی کند که درخواست همراه با فشار است و در یک وضعیت معمولی مافوق یا زیردست، از این درخواست احساس تهدیدشدگی نمی کند. زمانی که کف دست برگشته و به سمت پایین است، بلافاصله اقتدار را تداعی می کند. شخصی که از او چنین درخواستی شده، احساس می کند که برداشتن جعبه یک فرمان است و شاید نسبت به شما احساس دشمنی بکند، که این بستگی به نوع ارتباط شما با او دارد.
به عنوان مثال، اگر شخصی که از او این درخواست را نموده اید، همکار هم طراز شما است، می تواند درخواست شما را که با کف دست رو به پایین همراه بوده رد کند; اگر کف دست شما به سمت بالا باشد، تمایل بیشتری به پذیرفتن درخواست شما نشان می دهد.
اگر شخصی که این درخواست از او می شود، زیر دست شما باشد، این حرکت قابل قبول است زیرا شما از اقتدار لازم برای استفاده از آن برخوردار می باشید. استفاده از انگشت اشاره یکی از ناراحت کننده ترین اشاراتی است که یک شخص می تواند در حین صحبت کردن بکار ببرد، بخصوص موقعی که همراه با کلمات سخنگو ضربه بزند. اگر شما عادت به این کار دارید، توجه خود را به حرکات کف دست رو به پایین و بالا معطوف نمایید. به زودی در می یابید که رفتار راحت تری توسط شما ایجاد می شود و اثر مثبت تری بر دیگران می گذارید.
● مصافحه(دست دادن)
«مصافحه»، یادگاری از زمان انسان های غارنشین است. هر زمانیکه انسان های غارنشین با هم ملاقات می کردند، دست های خود را به هوا می بردند و کف دست را نمایان می کردند تا مشخص شود که هیچگونه سلاحی در دست ندارند یا پنهان نکرده اند. با گذشت قرن ها، حرکت «کف دست در هوا» اصلاح شد و به کف دست روی قلب و انواع دیگر حرکات تغییر یافت. نوع امروزی این رسم قدیمی برای ادای احترام، قفل کردن کف دست ها درهم و دست دادن است که امروزه در اغلب کشورها، به هنگام شروع ملاقات و نیز خاتمه آن، اجرا می شود و دست ها معمولا بین پنج تا هفت بار حرکت داده می شوند.
● دست دادن سلطه پذیر و سلطه گر
با توجه به مطالبی که درباره تاثیر فرمان دادن با کف دست رو به بالا و یا رو به پایین گفتیم، حال اجازه دهید اهمیت این دو حالت کف دست را به هنگام دست دادن بررسی نماییم. فرض کنید برای اولین بار با شخصی آشنا شده اید و طبق رسم همیشگی برای ادای احترام با یکدیگر دست می دهید. با این کار یکی از سه نگرش اساسی از طریق دست دادن انتقال پیدا می کند که عبارتند از:
▪ سلطه گرانه: «این شخص سعی می کند بر من مسلط باشد. بهتر است مراقب باشم»
▪ تسلیم آمیز: «من می توانم بر این شخص مسلط باشم. او طبق خواسته من عمل می کند»
▪ برابر: «من این شخص را دوست دارم. با هم سازگار خواهیم بود»
این سه نگرش می تواند ناآگاهانه انتقال پیدا کند و یا تمرین و کاربری آگاهانه روش های دست دادن که در زیر آمده می تواند یک اثر فوری بر شخص داشته باشد. اطلاعات این بخش نمایان گر گوشه ای از نتایج مطالعات مستند روش های کنترلی دست دادن است. نگرش سلطه گرانه، با برگرداندن دست، به طوری که در هنگام دست دادن، کف دست به سمت پایین باشد انتقال پیدا می کند. نیازی نیست که کف دست مستقیما رو به زمین باشد، اما نسبت به کف دست شخص، می باید به سمت پایین باشد و این برای او بدین معنی خواهد بود که شما مایلید در رابطه تان کنترل و سلطه داشته باشید. مطالعات انجام شده روی پنجاه وچهار مدیر ارشد موفق نشان داد که نه تنها ۴۲ نفر آن ها آغازگر دست دادن بودند، بلکه از روش سلطه گرانه نیز استفاده نمودند. همانطور که یک سگ برای نشان دادن حالت تسلیم به پشت غلت می خورد یا گردن خود را جلو می آورد، انسان از کف دستی که رو به بالا است، برای نشان دادن تسلیم به دیگران استفاده می کند. این حرکت به خصوص زمانی مهم است که می خواهید طرف مقابل کنترل داشته باشد یا احساس کند که بر وضعیت مسلط است. البته، با اینکه دست دادن با کف دست رو به بالا نشان گر تسلیم است، موقعیت های متعادل تری نیز شاید وجود داشته باشد که باید آن ها را در نظر گرفت. به عنوان مثال، شخصی که از آرتروز دست رنج می برد، ناچار است به علت وضعیتش کمتر فشار بیاورد، لذا برگرداندن کف دست او به حالت تسلیم، بسیار آسان است.
افرادی که در حرفه خود از دست هایشان استفاده می کنند، مانند جراحان، هنرمندان و نوازندگان نیز شاید در دست دادن کمتر فشار بیاورند و این فقط به خاطر مراقبت از دست هایشان است. اشارات و حرکاتی که پس از دست دادن دنبال می شوند، راهنمایی های بیشتری برای سنجش شخص ارائه می دهد. شخص مطیع از علائم سلطه پذیر استفاده می کند و شخص سلطه گر علائم پرخاشگرانه تری بکار می برد. زمانیکه دو شخص سلطه گر با یکدیگر دست می دهند، یک مبارزه نمادین روی می دهد; در حالی که هر یک سعی می کند کف دست دیگری را به حالت تسلیم برگرداند، کف دست هر دو در یک حالت عمودی قرار می گیرد و هر دو در یک حالت عمودی قرار می گیرد و هر یک حس احترام و تفاهم را به دیگری انتقال می دهد. این روش گرفتن دست به طور عمودی، روشی است که یک پدر زمانی که می خواهد به پسرش «دست دادن مثل یک مرد» را یاد بدهد، از آن استفاده می کند. زمانیکه با یک شخص سلطه گر روبه رو می شوید، نه تنها مشکل می توان کف دست او را به حالت تسلیم برگرداند، بلکه انجام این عمل بسیار واضح است.
روش ساده ای برای خنثی کردن دست دادن سلطه گرانه وجود دارد که علاوه بر برگرداندن کنترل به سمت شما، با تجاوز به حریم شخصی طرف مقابل، او را ناراحت می کند. برای آموختن این روش «خلع سلاح» باید به تمرین جلو آوردن پای چپ خود در حالی که دست خود را برای دست دادن جلو می آورید، بپردازید. سپس پای راست خود را به جلو بیاورید و روبه روی او به سمت چپ حرکت کنید و وارد حریم شخصی اش شوید. حال، پای چپ خود را به طرف پای راست بیاورد تا این حرکت کامل شود; سپس با او دست بدهید. این شیوه باعث می شود که حالت دست دادن طرف مقابل به حالت تسلیم برگردد. همچنین باعث می شود که با ورود به حریم خصوصی او، کنترل به دست شما بیفتد. شیوه دست دادن خود را بررسی نمایید و مشخص نمایید که هنگام دست دادن، با پای چپ به جلو می روید یا با پای راست. اکثر مردم راست پا هستند; از این رو زمانیکه با شخصی سلطه گر روبه رو می شوند، در وضعیت نامطلوبی قرار می گیرند زیرا انعطاف کم یا فضای اندکی برای حرکت کردن در قلمرو مصافحه دارند، لذا شخص دیگر کنترل را به دست می گیرد. به تمرین دست دادن با جلو گذاشتن پای چپ بپردازید; متوجه می شوید که خنثی کردن یک شخص سلطه گر و در دست گرفتن کنترل، نسبتا ساده است.

منبع : روزنامه ابتکار