روشهای اعمال مدیریت مصرف برق در لوازم خانگی

بحث مدیریت مصرف برق، همه ساله با فرارسیدن تابستان از ابعاد گسترده‌ای برخوردار می‌شود. استفاده‌زیاد شهروندان و مشتركان از سیستم‌های سرمایشی و بهره‌گیری بیشتر از لوازم برقی خنك كننده خانگی- به ویژه – در مناطق گرمسیر سبب می‌شود كه صنعت برق كشور با افزایش میزان مصرف روبه رو باشد.
در مقاله زیر كه به وسیله مهندس فرشید اسلامدوست از كاركنان شركت توزیع برق استان‌گیلان تهیه و تنظیم‌شده، مساله مدیریت مصرف برق در مصارف خانگی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
به دلیل اینكه درآمد حاصل از فروش برق تنها بخشی از هزینه‌های سرمایه‌گذاری صنعت برق را تامین می‌كند، از این رو این صنعت بسیار زیاد متكی به درآمدهای عمومی است با اعمال مدیریت مصرف برق كه شامل مجموعه ای از فعالیتهای بهم‌پیوسته بین صنعت برق و مشتركان آن به منظور بهینه سازی و منطقی كردن مصرف برق است، می توان با كارآئی بیشتر و هزینه كمتر به مطلوبیت بهینه‌ای در زمینه مصرف برق دست یافت. بدین‌ترتیب هم عرصه كننده و هم مصرف كننده برق به سود بیشتری دست خواهند یافت و افزایش تولید برق و توسعه سطح رفاه جامعه نیز به دست خواهد آمد.
●فن‌آوری ساخت وسایل برقی خانگی
اكثر كارخانه‌های تولید وسایل برقی خانگی در ایران از فن آوری دهه ۷۰ میلادی برخوردار هستند. از آن زمان تاكنون به ویژه در آمریكا و اروپا فن‌آوری ساخت وسایل برقی با شتاب قابل توجهی به سمت تحول و صرفه‌جویی بیشتر گام برداشته است.
در یخچال و فریزر و ماشین لباسشویی بیش از ۵۰ درصد مصرف آب و برق كاهش یافته است كه این روند كماكان ادامه دارد. در بخش روشنایی نیز گرایش عمده به سمت تولید و استفاده از لامپهای پربازده و كم مصرف است.
در كشور ما نیز درمورد ساخت كارخانه های جدید وسایل خانگی باید به سمتی حركت كرد كه كارخانه های قدیمی بهینه و به تجهیزات و امكانات روز مجهز شود. مسلم است این امر مستلزم سرمایه گذاری بسیار كلان و حمایت كامل دولت است. این مساله به بررسی، مطالعه و تجزیه و تحلیلهای فنی و اقتصادی فراوان و اثربخشی نیازمند بوده و نرخ بازگشت سرمایه و كشش وسایل برقی تولیدشده از دید مصرف‌كننده نیز باید ملاك عمل قرار گیرد.
●اقدامات فرهنگی و آموزشی
در زمینه اقدامات فرهنگی و آموزشی، مصرف كنندگان نیز می باید با استفاده از امكانات فرهنگی و آموزشی از قبیل چاپ بروشور، پیامهای بازرگانی، برنامه‌های آموزشی رادیو، تلویزیونی و ... درمورد ضرورت مصرف بهینه برق آشنا شوند.
به منظور بهره‌گیری مناسب از انرژی برق می‌توان دستورالعملهای زیر را مورد تاكید قرار داد.
دستورالعملهای كلی
۱- مناسب است كه نسبت به میزان مصرف برق خود حساس بوده، ارقام كنتور برق را با ارقام موجود در قبوض كنترل كنیم و برای خود هدف بلندمدتی در جهت كاهش تدریجی مصرف برق در نظر بگیریم و با كاهش مصرف برق در هزینه های خود صرفه‌جویی كنیم.
۲- لازم است فرزندان راهنمایی شوند كه در مصرف برق اسراف نكنند و از آنها خواسته شود كه چراغهای اضافی را خاموش كرده و وسایل برق را بیهوده روشن نگذارند.
۳- هنگام خرید لوازم برقی به میزان مصرف برق آنها كه روی برچسب مصرف انرژی نوشته شده، دقت كنید و وسایلی را انتخاب كنید كه ضمن مصرف برق كمتر، دارای بازدهی بالایی هستند.
۴- به دلیل اینكه تولید برق در ساعات اوج مصرف هزینه بیشتری دربر خواهد داشت، سعی كنید با كاهش مصرف خود در این ساعات به صنعت برق در تامین برق مطمئن و كاستن از میزان خاموشیها كمك كنید.
۵- بهتر است از بخاری برقی، آبگرمكن برقی و نظایر آن تا حد امكان استفاده نشود.
۶- تاسیسات برق ساختمان خود را حداقل هر ۶ ماه یكبار به وسیله اشخاص كاردان مورد رسیدگی قرار دهید تا از سالم بودن عایقها، مشعلها، پمپها و ... مطمئن شوید.
۷- بهتر است حد امكان از اتو، ماشین لباسشویی، جاروبرقی و سایر لوازم پرمصرف در ساعات اوج مصرف استفاده نشود.
●روشنایی
۱- از لحاظ علمی استفاده از نور طبیعی بر سلامت روحی و روانی افراد خانواده می افزاید، بنابراین بهتر است كه در روز از نور طبیعی، حداكثر استفاده به عمل آید.
۲- در رنگ آمیزی دیوارها، سقف، پنجره ها و درها از رنگ روشن استفاده شود تا میزان بازتاب نور افزایش یابد.
۳- بهتر است از مبلها و پرده‌هایی با رنگ روشن به منظور افزایش بهره نوری استفاده شود. بدیهی است استفاده از رنگهای روشن در محیط زندگی علاوه بر افزایش بهره نوری،
بر شادابی و تندرستی افراد خانواده نیز می‌افزاید.
۴- با توجه به اینكه عمر لامپهای رشته ای معمولی حدود ۱۰۰۰ ساعت است و قطع و وصل مكرر از عمر آنها می كاهد، باید سعی شود از قطع و وصل غیرضروری جلوگیری شود.
۵- لامپهای رشته ای با گذشت حدود ۱۰۰۰ ساعت استفاده، افت شدید نوری خواهند داشت، لذا نباید منتظر بود تا با سوختن لامپ، آنها تعویض شوند، بلكه بطور معمول باید پس از گذشت هر شش ماه استفاده، به دلیل كاهش شدید نور، لامپها عوض شوند.
۶- گرد و غبار موجود در محیط از میزان بهره نوری لامپها می كاهد و آنها را كدر می سازد. تمیزكردن منظم لامپها سبب می شود تا نور بهتری در محیط زندگی ما وجود داشته باشد.
۷- در صورت امكان استفاده از لامپهای فلورسنت به ویژه در راهرو، زیرزمین، حیاط، گاراژ و آشپزخانه در اولویت قرار گیرد.
۸- در ساعات اوج مصرف،‌ خاموش كردن لامپهای اضافی باعث
می شود در شبكه خاموشی وجود نداشته باشد.
۹- دقت شود هیچ فضایی بیهوده روشن نماند. اگر در اتاق نشیمن
هستید، آشپزخانه و یا فضاهای دیگر را بی‌جهت روشن نگذارید. همچنین سعی شود از روشنایی تجملی پرهیز شود.
۱۰- در هنگام سیم كشی برق درساختمان، سعی شود هر لامپ با كلید مستقلی قطع و وصل شود. به ویژه درمورد لوسترها حتماَ از كلید دوپل استفاده شود تا بتوان در مواقع غیرضروری برخی از لامپها را خاموش كرد.
۱۱- استفاده از كلیدهای زمان‌دار در راهروها و محلهای عبور به منظور خاموش كردن چراغ فضاهای بلااستفاده توصیه می شود.
۱۲- استفاده از لامپهای كم‌مصرف به جای لامپهای شمعی لوسترها و رشته ای ۱۰۰ وات در اتاقهای نشیمن، پذیرایی و آشپزخانه توصیه می شود.
۱۳- نزدیك كردن لامپ به سطح كار (مثلاَ میز تحریر) با استفاده از چراغهای آویز، به منظور افزایش راندمان روشنایی لازم است.
●یخچال و فریزر
۱- در هنگام خرید یخچال و فریزر به میزان مصرف برق آنها توجه شود. در بسیاری موارد می توانید با هزینه یكسان، یخچال و یا فریزری پیدا كنید كه مصرف برق كمتری داشته باشد.
۲- استفاده از یخچال و فریزر به میزان نیاز افراد خانوار بستگی دارد. خانوارهای كم جمعیت با استفاده از یخچال و فریزر كوچكتر، علاوه بر صرفه جویی در هزینه برق، پول كمتری نیز بابت خرید آن می پردازند.
۳- سعی شود از تمام ظرفیت یخچال استفاده شود زیرا در صورت پربودن یخچال، هنگام باز و بسته كردن در آن، هوای كمتری جابجا شده و در نتیجه تلفات انرژی كمتری خواهد داشت.
۴- از باز و بسته كردن بیهوده در یخچال و فریزر اجتناب كرده و سعی شود كه با برنامه ریزی صحیح، مواد مورد نیاز را یكباره از یخچال خارج كرده و یا درون آن قرار دهید.
۵- از قراردان یخچال و فریزر در كنار لوازم گرم كننده نظیر بخاری، اجاق گاز، سماور برقی و ... اجتناب شود.
۶- از قراردادن یخچال و فریزر در مجاورت دیوار یا پنجره هایی كه در معرض تابش مستقیم خورشید قرار دارند، اجتناب شود.
۷- به منظور هوادهی بهتر در اطراف یخچال و فریزر، سعی شود فاصله مناسب از دیوارها و كف حفظ شود. استفاده از پایه های زیرین به افزایش عمر مفید اینگونه وسایل كمك می كند.
۸- موتور و مبدل حرارتی پشت یخچال و فریزر هرچند وقت یكبار تمیز شود.
۹- برفك زدایی متناوب و تمیزكردن یخچال و فریزر، از عوامل مهم در افزایش طول عمر و موجب حفظ كیفیت مواد غذایی است. سعی شود این كار، ماهی یكبار انجام گیرد.
۱۰- لاستیك دور در یخچال و فریزر به طور مرتب بازرسی شود و در صورتی كه در به خوبی به بدنه متصل نمی شود و یا خاصیت آهن ربایی آن از بین رفته باشد، نسبت به ترمیم آنها اقدام شود.
۱۱- در صورت وجود لامپ روشنایی در یخچال و فریزر، مطمئن شوید كه هنگام بسته شدن در، لامپ، خاموش می شود.
●كولر گازی
۱- پیش از خرید كولر، از وجود علامت استاندارد و برچسب انرژی بر روی آن اطمینان حاصل كنید.
۲- ظرفیت و اندازه كولر باید متناسب با فضای مورد استفاده باشد.
۳- قبل از شروع استفاده از كولر، حتماَ آن را سرویس كنید.
۴- هنگام ترك خانه، كولر را خاموش كنید.
۵- از كولر هنگام نیاز استفاده كنید.
۶- استفاده بی مورد یا همزمان از وسایل خانگی گرمازا مانند اجاق گاز و سماور، لامپ و ... باعث گرمترشدن محیط می شود.
۷- سعی كنید از سرعت كم كولر استفاده شود.
۸- سعی كنید از كولر در ساعات اوج مصرف كه مصرف انرژی به حداكثر می رسد خودداری كنید.
۹- پنجره هایی را كه در معرض مستقیم تابش نور خورشید قرار دارند،
با پرده های مناسب بپوشانید.
۱۰- حتی‌الامكان در فصل گرما از لباس نازك و روشن استفاده كنید.
۱۱- درهای اتاقها و محلهایی را كه مورد استفاده قرار نمی گیرند ببندید.
●ماشین لباسشویی
۱- پیش از خرید ماشین لباسشویی از وجود علامت استاندارد و برچسب انرژی بر روی آن اطمینان حاصل كنید.
۲- سعی شود كه از ظرفیت ماشین لباسشویی به طور كامل استفاده به عمل آید.
۳- در هنگام خرید ماشین لباسشویی، ماشینهای با دو شیر ورودی آب گرم و آب سرد را انتخاب و خریداری شود.
۴- در شستشوی هرگونه لباس سعی شود ماشین در حداقل دمای مناسب و مورد لزوم تنظیم شود تا از مصرف بیش از حد برق و اتلاف آب گرم جلوگیری شود.
۵- حتی‌المقدور سعی شود به جای استفاده از خشك كن ماشین لباسشویی، پس از آخرین شست‌وشو،
با خارج كردن لباسها، از تهویه طبیعی برای خشك كردن آنها استفاده شود.
۶- فیلتر آب خروجی ماشین لباسشویی تمیز نگهداشته شود.
۷- به هیچ وجه از ماشین لباسشویی در ساعات اوج مصرف استفاده نشود. روزهای تعطیل و ساعات اولیه صبح بهترین ایام برای روشن كردن ماشین لباسشویی است.

مهندس فرشید اسلام دوست - شركت توزیع نیروی برق استان گیلان
E-mail: [e-mail]

منبع : ماهنامه پیک برق