جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

آمنوره‌ (قطع‌ قاعدگی‌) ثانویه‌


آمنوره‌ (قطع‌ قاعدگی‌) ثانویه‌
● اطلاعات‌ اولیه‌
آمنوره‌ (قطع‌ قاعدگی‌) ثانویه‌ عبارت‌ است‌ از توقف‌ قاعدگی‌ برای‌ حداقل‌ ۳ ماه‌ در خانمی‌ كه‌ قبلاً قاعده‌ می‌شده‌ است‌.
● علایم‌ شایع‌
از بین‌ رفتن‌ دوره‌ قاعدگی‌ برای‌ حداقل‌ ۳ ماه‌ یا بیشتر در خانمی‌ كه‌ حداقل‌ یك‌ بار قاعدگی‌ داشته‌ است‌.
● علل‌
▪ بارداری‌ (اگر نزدیكی‌ رخ‌ داده‌ است‌)
▪ شیردهی‌ به‌ كودك‌ شیرخوار
▪ قطع‌ مصرف‌ قرص‌های‌ ضدبارداری‌
▪ یائسگی‌ (در صورتی‌ كه‌ سن‌ بیش‌ از ۳۵ سال‌ و بارداری‌ وجود نداشته‌ باشد)
▪ استرس‌ عاطفی‌ یا اختلال‌ روانی‌
▪ جراحی‌ و برداشتن‌ تخمدان‌ها و رحم‌
▪ اختلال‌ غدد درون‌ریز، از جمله‌ هیپوفیز، هیپوتالاموس‌، تیرویید، پاراتیرویید، غدد فوق‌ كلیوی‌، و تخمدان‌ها
▪ دیابت‌ شیرین‌ (مرض‌ قند)
▪ بیماری‌ سل‌
▪ چاقی‌، بی‌اشتهایی‌ عصبی‌، یا پرخوری‌ عصبی‌
▪ فعالیت‌ جسمانی‌ شدید مثل‌ دوهای‌ استقامت‌
● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ استرس‌
▪ تغذیه‌ نامناسب‌
▪ استفاده‌ از بعضی‌ داروها مثل‌ مخدرها، فنوتیازین‌ها (از داروهای‌ ضد روان‌پریشی‌)، رزرپین‌، یا هورمون‌ها
▪ ورزش‌ شدید
● پیشگیری‌
▪ اگر قطع‌ قاعدگی‌ به‌ علت‌ یك‌ بیماری‌ زمینه‌ساز مثل‌ بیماری‌ سل‌، دیابت‌، یا بی‌اشتهایی‌ عصبی‌ رخ‌ داده‌ است‌، باید این‌ بیماری‌ زمینه‌ساز درمان‌ شود.
▪ اگر علت‌ قطع‌ قاعدگی‌ مشخص‌ نیست‌، هیچ‌گونه‌ روش‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ وجود ندارد.
تغذیه‌ باید خوب‌ باشد و باید سعی‌ شود وزن‌ در حد مناسب‌ نگهداری‌ شود.
● عواقب‌ مورد انتظار
▪ قطع‌ قاعدگی‌ خطری‌ برای‌ سلامتی‌ نیست‌. برطرف‌ شدن‌ آن‌ بستگی‌ به‌ علت‌ زمینه‌ساز دارد:
▪ اگر آمنوره‌ ناشی‌ از بارداری‌ یا شیردهی‌ باشد، قاعدگی‌ بعد از اتمام‌ آنها باز خواهد گشت‌.
▪ اگر ناشی‌ از قطع‌ قرص‌های‌ ضدبارداری‌ باشد، قاعدگی‌ بعد از ۲ ماه‌ تا ۲ سال‌ باید باز گردد.
▪ اگر ناشی‌ از یائسگی‌ باشد، قاعدگی‌ها مرتباً كاهش‌ یافته‌ و شاید دیگر هیچگاه‌ برنگردد. برداشتن‌ رحم‌ نیز باعث‌ قطع‌ قاعدگی‌ به‌ طور دایمی‌ خواهد شد.
▪ اگر غدد درون‌ریز دچار اختلال‌ شده‌ باشند، با تجویز هورمون‌ كاهش‌ یافته‌ معمولاً باعث‌ بازگشت‌ قاعدگی‌ خواهد شد.
▪ اگر قطع‌ قاعدگی‌ ناشی‌ از بیماری‌هایی‌ چون‌ بی‌اشتهایی‌ یا پرخوری‌ عصبی‌ باشد، درمان‌ موفقیت‌آمیز این‌ بیماری‌ها برای‌ بازگشت‌ قاعدگی‌ ضروری‌ است‌.
▪ اگر قطع‌ قاعدگی‌ ناشی‌ از دیابت‌ یا بیماری‌ سل‌ باشد، امكان‌ دارد قاعدگی‌ هرگز باز نگردد.
▪ اگر قطع‌ قاعدگی‌ ناشی‌ از فعالیت‌ جسمانی‌ شدید باشد، با كاهش‌ فعالیت‌، قاعدگی‌ باز خواهد گشت‌.
● عوارض‌ احتمالی‌
در صورتی‌ كه‌ هیچ‌گونه‌ علت‌ جدی‌ زمینه‌ساز پیدا نشود، هیچ‌ عارضه‌ای‌ رخ‌ نخواهد داد.
امكان‌ دارد بعضی‌ از علایم‌ كمبود استروژن‌، مثل‌ گُرگرفتگی‌ و خشكی‌ مجرای‌ تناسلی‌ بروز كنند.
امكان‌ دارد توانایی‌ بچه‌دار شد مختل‌ شود.
● درمان‌
▪ برای‌ كمك‌ به‌ تشخیص‌، معمولاً آزمایشاتی‌ چون‌ آزمایش‌ بارداری‌، اندازه‌گیری‌ هورمون‌ها در خون‌، و پاپ‌ اسمیر، ضروری‌ هستند. امكان‌ دارد كارهای‌ تشخیصی‌ای‌ كه‌ نیاز به‌ جراحی‌ دارند، مثل‌ لاپاروسكپی‌ یا هیستروسكوپی‌، نیز توصیه‌ شوند.
▪ ممكن‌ است‌ با عمل‌ جراحی‌، دهانه‌ رحم‌ گشادشده‌ و با كورت‌ دیواره‌ داخلی‌ رحم‌ كورت‌ كشیده‌ می‌شود.
▪ درمان‌ بیماری‌ زمینه‌ساز در صورت‌ وجود
▪ روان‌ درمانی‌ یا مشاوره‌ در صورتی‌ كه‌ قطع‌ قاعدگی‌ ناشی‌ از استرس‌ باشد.
▪ زمان‌های‌ قاعدگی‌ خود را یادداشت‌ نمایید تا اگر قاعدگی‌ مجدداً قطع‌ شد، زودتر تشخیص‌ داده‌ شود.
● داروها
▪ از پروژسترون‌ و یا استروژن‌ می‌توان‌ جهت‌ درمان‌ و نیز تشخیص‌ استفاده‌ نمود. جنبه‌ تشخیصی‌ درمان‌ پروژسترون‌ این‌ گونه‌ است‌ كه‌ پروژسترون‌ قطع‌ شود و خونریزی‌ قاعدگی‌ رخ‌ دهد، معلوم‌ می‌شود كه‌ دستگاه‌ تناسلی‌ فعال‌ است‌.
▪ امكان‌ دارد برای‌ درمان‌ بیماری‌ زمینه‌ساز از داروهای‌ دیگر نیز استفاده‌ شود.
● فعالیت‌
هیچ‌ محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.
● رژیم‌ غذایی‌
▪ معمولاً رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.
▪ اگر اضافه‌ وزن‌ یا كاهش‌ وزن‌ وجود دارد، تغییر رژیم‌ غذایی‌ برای‌ تصحیح‌ مشكل‌ توصیه‌ می‌شود.
● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ آمنوره‌ را دارید.
▪ اگر قاعدگی‌، علی‌رغم‌ درمان‌، تا ۶ ماه‌ باز نگردد.
▪ اگر دچار علایم‌ جدید و نامنتظره‌ بروز كنند. هورمون‌های‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ عوارض‌ جانبی‌ شوند.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان