فراوانی اجسام، علایم کلینیکی و پیامدهای بلع جسم خارجی دستگاه گوارش فوقانی

● هدف:
بلع جسم خارجی در کودکان شایع است و حدود ۲۰% موارد نیاز به مداخله آندوسکوپی یا جراحی جهت برداشتن آن دارد. خوردن جسم خارجی نوک تیز با خطر جدی همراه است و نیاز به اقدامات درمانی بطور اورژانس دارد. هدف از این مطالعه آنالیز علایم کلینیکی بلع جسم خارجی اتفاقی در کودکان و ارزیابی تاثیر آندوسکوپی فیبرواپتیک جهت درآوردن آن است.
● روش مطالعه:
کلیه بیماران با سابقه بلع جسم خارجی که به بیمارستان مرکز طبی کودکان مراجعه کرده بودند بعد از انجام رادیوگرافی ساده گردن و شکم بر حسب نوع جسم خورده شده، محل آن، وجود علایم همراه، تحت آندوسکوپی اورژانس یا غیر اورژانس قرار می گرفتند.
● یافته ها:
از کل ۱۲۰ مورد، ۷۵ بیمار (۶۲.۵%) مذکر و ۴۵ بیمار (۳۷.۵%) مونث بودند. میانگین سنی ۴ سال بود. در ۹۳.۳% موارد والدین از بلع جسم خارجی خورده شده توسط کودک مطلع بودند. اغلب بیماران بدون علامت کلینیکی واضحی بودند. در ۵ بیمار که مدت زمان بیش از یک هفته از خوردن جسم خارجی گذشته بود علایمی چون سیالوره، استفراغ، دیسفاژی و ادینوفاژی وجود داشت. محل شایع اجسام خارجی به ترتیب در ۶۶.۶% موارد معده، در ۲۵% موارد در مری و در ۲.۵% موارد در دومین قسمت دئودنوم بود. شایع ترین اجسام خورده شده سکه (۳۰%) و باطری دیسکی (۱۲.۵%) بود و اجسام نوک تیز، (سوزن، میخ، سنجاق قفلی سرباز) در ۱۰% موارد مشاهده شد. اغلب بیماران در ۲۴ ساعت اول مراجعه کرده بودند (۹۳.۳% موارد) تنها در ۸ بیمار (۶.۶%) عارضه ایجاده شده بود که ۳ مورد آن به صورت اولسر و اروزیون در مری و ۵ مورد نیز اولسر سطحی در معده رویت شد که با درمان طبی بهبود یافتند.
● نتیجه گیری:
شایع ترین جسم خارجی بلع شده در کودکان در این مطالعه سکه و پس از آن باطری دیسکی بود. عوارض بلع جسم خارجی در مطالعه حاضر با استفاده از آندوسکوپی فیبرواپتیک و مداخله به موقع آن به خیلی کم بود. آندوسکوپ فیبرواپتیک یک روش موثر و ایمن در برداشت اجسام خارجی از قسمت فوقانی مجرای گوارش است.

فاطمه فرهمند
غلام حسین فلاحی
فاطمه یوردخانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی