۱۷ آوریل ۱۸۹۸ ـ رسیدن به سوسیالیسم از راه تحول

۱۷ آوریل ۱۸۹۸ روزی است که ادوارد برنشتاین کتاب خود « سوسیالیسم از راه تحول » را در برلن منتشر ساخت که بعدا به بسیاری از زبانها ترجمه شد. با این کتاب « سوسیال دمکراسی » که اینک بیشتر کشورهای اروپا و آفریقا و چندین کشور در قاره های دیگر آن را ملاک نظام خود قرار داده اند متولد شد که یک « ایسم » عملی تر و موافقتر با طبیعت بشر تلقی شده است.
برنشتاین نوشته است که پیش بینی مارکس مبنی بر تامین برابری کامل انسانها از طریق انقلاب طبقه زحمتکش ممکن است در یک و یا چند کشور عملی شود ، ولی احتمال دارد که به پیروزی نهایی نرسد ؛ زیرا قدرت تخریب یک انقلاب پرولتاریا چنان آنی و زیر و رو کننده است که ممکن است فرصت ساخت یک جامعه سوسیالیستی را ، دیگر به دست ندهد و کشور که وضع گذشته را از دست داده به آینده مورد نظر هم نرسد و با دشواری و ابهام رو به رو شود و احیانا فرو پاشد.
برنشتاین برای این که یک جامعه برای رسیدن به سوسیالیسم (برابری نسبی مردم ) با چنان وضعیتی رو به رو نشود ، فرمول سوسیال دمکراسی ــ پیشروی به سوی سوسیالیسم با شتابی کم و گامهای منطقی و آهسته و مرحله به مرحله ــ را به دست داده است.
برپایه عقاید برنشتاین ، سوسیال دمکراسی نظامی است که نسبت به لیبرالیسم در چپ و نسبت به مارکسیسم در راست قرار گرفته است . با وجود این ، هدف نهایی همانا رسیدن به سوسیالیسم و تامین برابری اجتماعی ــ اقتصادی مردم است . بنابراین ، سوسیال دمکراسی این نظریه رایج کاپیتالیسم را که جهان جای دادن « ناهار رایگان » نیست و هر کس برای ادامه بقاء مکلف و مجبور به تامین معاش خویش است و نباید تحمیل بر دیگران ( جامعه ) شود رد می کند و این اتهام کاپیتالیسم را که یک جامعه سوسیالیست ؛ کشور رفاه رایگان و بهشت تنبلان و مفت خورهاست سفسطه می خواند. سوسیال دمکراسی تامین رفاه عمومی ، بازنشستگی عمومی ، تامین معیشت بیکاران و از کار افتادگان ، بهداشت و آموزش و پرورش عمومی و رایگان را نخستین گام و تکلیف هر دولت می داند.
ویلی برانت فقید معروفترین شخصیت از همفکران برنشتاین که گفته است سوسیال دمکراسی از پدیده های قرن ۲۰ و تازه ترین «ایسم» برای نجات بشر از بدبختی ها است در تفسیر کتاب «سوسیالیسم از راه تحول» نوشته است: تا آنجا که لازم است باید در کنار کاپیتالیسم گام برداشت و در فرصت کاملا مناسب به راه اصلی قدم نهاد.
برانت اضافه کرده است که سوسیال دمکراسی باید از حمایت روزنامه نگاران و نویسندگان ماهری برخوردار باشد تا به محض برخورد با یک عیب و یا گاف کاپیتالیسم آن را برای مردم بشکافند و آنان را آماده عبور از کاپیتالیسم کنند.
ویلی برانت صدر اعظم اسبق آلمان ، رهبر سابق سوسیال دمکراتهای آلمانی و رئیس پیشین اتحادیه سوسیال دمکراتهای اروپا توصیه کرده است که مبادا برای توزیع عادلانه ثروت و تامین برابری اقتصادی افراد یک جامعه « مهلت » تعیین کنید که اگر در مهلت معین موفق نشوند ، مردم مایوس و منفعل خواهند شد. نخست ، کنترل ثروت باید از راه وضع مالیاتهای تصاعدی بر آن صورت گیرد. وی سوسیال دمکراسی را از سوسیال لیبراسم جدا می داند و تاکید کرده است که این جدایی باید برای مردم روشن شود.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز