نگاهی به نمایشگاه بین‏المللی خودرو دیترویت ۱۰۰ سال در شهر موتور

۹۹ سال قبل وقتی ۳۳ اتومبیل نونوار در بلربیر گاردن در ریورساید پارک دیترویت به معرض نمایش درآمدند، هنوز صنعت خودروسازی در دنیا در اختیار کمپانی‏های محدودی بود و کمتر کسی تصور می‏کرد که این نمایشگاه روزی به بزرگترین محل عرضه خودروهای آمریکایی بدل شود.
نمایشگاه اتومبیل دیترویت در حالی صدمین سال تولدش را جشن می‏گیرد که در اولین دوره تنها ۱۷ کمپانی خودروساز یا قطعه‏ساز در این نمایشگاه حاضر بودند. جالب است که اولین دوره نمایشگاه دیترویت در سال ۱۹۰۷، اولین نمایشگاه خودرو در آمریکا نبود. در سال ۱۹۰۰ در سالن مشهور نیویورک یعنی مدیسون اسکوئر گاردن ۳۴ خودرو به نمایش گذاشته شد اما این نمایشگاه به اندازه همتایش در میشیگان قوام نیافت و رفته رفته نگاهها به دیترویت چرخید، شهری که به خاطر تمرکز کمپانی‏های صنعت خودرو به »موتورسیتی« شهرت یافت. و امروز صدمین دوره نمایشگاه دیترویت در مرکز نمایشگاهی »کوبو« در حال سپری شدن است. از سال ۱۹۶۵ تا به حال تمام ادوار نمایشگاه خودرو در همین مجموعه برگزار شده و بازدیدکنندگان و خبرنگاران حالا با گوشه و کنار آن آشنا هستند. سال گذشته بیش از ۶۶۰۰ نفر از خبرنگاران از ۶۲ کشور به دیترویت آمدند تا در کنار خبرنگاران ۴۰ عنوان روزنامه، مجله و بولتن تخصصی و ۲۶۴ شبکه تلویزیونی حال و هوای نمایشگاه را به سمع و نظر علاقمندان خودرو در سراسر جهان برسانند. نگاه بین‏المللی به نمایشگاه دیترویت از سال ۱۹۸۹ که عنوان بین‏المللی را هم به دست آورد، جهانی‏تر شد. در سال ۱۹۸۹ بعد از آنکه پای خودروسازان خارجی به دیترویت باز شد، ناگهان تعداد شرکت‏کنندگان و غرفه‏داران به ۸۵۳ عنوان رسید و سال به سال نیز به آن افزوده شد.
جالب است که پانزده سال قبل شرکت‏کنندگان در نمایشگاه در مدت ۴ روز یا حداکثر یک هفته غرفه‏هایشان را می‏ساختند و می‏آراستند اما حالا حداقل ۱۰ هفته کار مداوم لازم است تا ایده‏های فوق‏العاده طراحان به واقعیت مبدل شود. از هفته‏ها قبل هزاران نفر ساعت در فضایی به وسعت ۲۱۳/۳۶۰ مترمربع مشغول به کار بودند تا در روز موعود چشم‏ها بیشتر خیره بماند. چهارده تریلر بزرگ پر از توپهای موکت لازم است تا قسمتهای موردنیاز مفروش شوند و میزان الکتریسیته‏ای که در دو هفته برگزاری نمایشگاه به نور یا حرکت تبدیل می‏شود معادل مصرف ۱۸۰ منزل مسکونی برای یک سال است.
به این اعداد هم توجه کنید: ۱۵۰۰ نفر کارگر و تکنسین اجرای دکور، ۱۷۰۰ نفر مسئول غرفه، ۲۰۰ نفر سرایدار و دربان، ۵۰۰ تا ۷۰۰ نفر برای پذیرایی و سور و سات، ۶۵ نفر برای پولیش و برق انداختن به اتومبیل‏ها، ۱۳۵ نفر برای حمل بار با خودروهای کاری و ۴۵۰ نفر نگهبان و مسئول حراست. به این ترتیب و با اضافه شدن هزینه‏ها و درآمدهای مربوط به جلب بازدیدکنندگان عمومی و متخصص چیزی حدود ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه‏گذاری در جنوب شرقی ایالت میشیگان صورت می‏گیرد که از این عدد ۱۰۰ میلیون دلار آن مستقیما در اقتصاد شهر دیترویت به گردش درمی‏آید.
● تقویم جالب
نمایشگاه بین‏المللی دیترویت تقویم خاصی دارد. ۳ روز اول مخصوص بازدید خبرنگاران است، ۲ روز بعدی متعلق به صنعتگران و صاحبان تولیدی‏است، یک روز به فعالیت موسسات خیریه سپرده می‏شود و در نهایت ۹ روز پایانی به بازدید عمومی اختصاص می‏یابد. جالب است که استقبال مردم در روز مخصوص به امور خیریه بسیار جالب است. سال ۱۹۷۶ جمع کمک‏های جلب شده ۱۵ هزار دلار بود اما در سال ۲۰۰۵ این عدد به ۷ میلیون دلار رسید و پیش‏بینی می‏شد که امسال هم ترقی کند. دکور غرفه‏ها در روزهایی که به خبرنگاران اختصاص دارد تفاوتهایی با روزهای استقبال عمومی دارد و سکوها و صحنه‏های نمایش خودروها بیشتر در دسترس هستند و قابلیت تفسیر شکل و حرکت در آنها لحاظ شده است. در این روزها کمپانی‏ها با دقت و وسواس بسیاری سعی می‏کنند همه لوازم جلب توجه را برای تاثیر گذاشتن بر ذهن خبرنگاران به کار گیرند و سعی می‏کنند ارکستراسیون دقیقی برای تمام نیروهایشان تعریف کنند. خودروهای جدید در فضای زیبایی قرار داده می‏شوند، مراسم ویژه‏ای برای رونمایی و پرده‏برداری از آنها ترتیب داده می‏شود و بلافاصله کنفرانسهای خبری برای به دست آوردن نظر و آراء خبرنگاران، برپا می‏شود.
شرکت‏ها تلاش زیادی به خرج می‏دهند تا خبرنگاران بیشترین زمان را در غرفه آنها سپری کنند. وسایل پذیرایی به قدر کفایت وجود دارد و صندلی برای استراحت. البته برای جلب توجه ابزار مدرن‏تری هم وجود دارد مثل آتش‏بازی، برف مصنوعی، دعوت از ستاره‏های موسیقی، سینما و ورزش و تقدیم هدایای مرتبط با محصولات تولیدی هر شرکت.● روش‏های متفاوت نمایش
دیتر لچه مدیر جدید گروه کرایسلر که اصالتا آلمانی است امسال توانست نگاه بسیاری از بازدیدکنندگان را به خود و سالن نمایش کرایسلر جلب کند. دیتر لچه با آن سبیل پرپشت و بلندش ابتدا از یک کارتن شیک و جالب که کارمندان غرفه کرایسلر آن را به روی صحنه می‏آوردند بیرون آمد در حین خوشامدگویی و توضیح درباره محصولات کرایسلر پشت جیپ رانگلر ۲۰۰۶ نشست و ناگهان آن را به یک دیوار شیشه‏ای کوبید. چند دقیقه بعد هم بازدیدکنندگان او را با لباس سرآشپزها در قسمت دیگر غرفه دیدند که مشغول سرو نوشیدنی‏های گرم و کیک‏های خوشمزه به بعضی از بازدیدکنندگان است. البته نمایش هنوز هم ادامه داشت، تام لاسوردا از دیگر مدیران ارشد کرایسلر یکی دیگر از نمونه‏های جیپ رانگلر جدید را سوار شد و از یک تپه مصنوعی ناهموار در بیرون از سالن بالا رفت تا گوشه‏هایی از قابلیت‏های جیپ جدید به معرض تماشای بدون واسطه گذاشته شود. این ابتکار مسئولان کرایسلر توانست توجه بسیاری را به سوی خود جلب کند. در عین حال هر یک از کمپانی‏ها سعی دارند تاکتیک‏های خاصی را برای جلب توجه عمومی برگزینند. مثلا شورلت برای نمایش مدل آینده کامارو از بازی نورهای الوان کمک گرفته است و البته شیوه جالبی برای عکس گرفتن با این خودروی اصیل و زیبا. در روزهای بازدید عمومی هم پذیرایی با مواد غذایی ساده مثل چیپس، شکلات، قهوه، کاپوچینو و آب معدنی بسیاری از بازدیدکنندگان را به غرفه‏ها جلب کرد. بعضی از غرفه‏ها مثل مینی هم میوه‏های تازه را به مردم تعارف می‏کردند و نوشابه‏های گازدار هم در غرفه مرکوری به فراوانی یافت می‏شد. درواقع با این روش بعضی از کمپانی‏ها سعی کردند فضایی شبیه به فضای منزل مسکونی بازدیدکنندگان را تداعی کنند و این یکی از تفاوتهای آشکار نمایشگاه دیترویت با نمایشگاههای مشابه در آمریکای شمالی است. به طور مثال در نمایشگاه تورنتو که در فوریه هر سال برگزار می‏شود تنها آب معدنی یا نوشیدنی‏های سبک در انتظار بازدیدکنندگان است.
به هر حال شرکت‏کنندگان در نمایشگاه دیترویت سعی دارند ارتباط بیشتری با بازدیدکنندگان برقرار کنند. نمایشگاه دیترویت کلید ورود به بازار آمریکای شمالی یعنی بزرگترین بازار خودروی جهان است و این موضوع برای همه خودروسازان به یک اصل بدل شده است. مثل همیشه تازه‏واردها هم سعی دارند چیزی فراتر از انتظار باشند و قدیمی‏ها هم روی خودروهای مفهومی (Concept) که پایه اتومبیل‏های آینده آنها تلقی می‏شود برنامه ویژه‏ای دارند. معمولا بیشترین هنرمندی‏ها صرف نمایش مدل‏های مفهومی می‏شود. جالب است که اولین بار در سال ۱۹۳۹ هارلی رارل طراح و سازنده مشهور کمپانی بیوک مدل Y-Job را به عنوان مدل مفهومی در نمایشگاه دیترویت به نمایش گذاشت و بعد از آن این موضوع باب شد. بیوک Y-job با طراحی آینده‏نگرانه‏ای در حد سقف جمع‏شونده، شیشه‏های جانبی برقی، دستگیره دری که همسطح با بدنه اتومبیل است و چراغهای مخفی‏شونده جلو عرضه شد اما امروزه مدلهای مفهومی با ایده‏های حیرت‏انگیزی به نمایش درمی‏آیند که قابل قیاس با افکار هارلی رارل نیست.
● ۱۰ نکته از دیترویت ۲۰۰۶
۱ - سال ۲۰۰۵ حدود ۶۸۰۰ خبرنگار از ۶۳ کشور جهان برای پوشش اخبار نمایشگاه به دیترویت آمدند. تعداد کثیری از خبرنگاران آمریکایی هم به این جمع اضافه شدند تا تعداد خبرنگاران به حدود ۲۰/۰۰۰ نفر برسد.
۲ - مرکز نمایشگاهی دیترویت یا کوبوسنتر (Cobo Center) حدود ۷۰۰ هزار مترمربع وسعت دارد که تمام فضای آن مورد استفاده قرار می‏گیرد اما شکل سازه‏های به کار گرفته شده برای سالن‏ها فضای قابل استفاده را به یک میلیون مترمربع می‏رساند.
۳ - نمایشگاه مشهور دیترویت یا اختصارا ۵۰۰ NAIAS میلیون دلار گردش مالی را نصیب ایالت میشیگان می‏کند که ۱۰۰ میلیون دلار آن به صورت خالص به اهالی دیترویت می‏رسد. این بزرگترین برخورد و اتفاق اقتصادی در این ناحیه است.
۴ - برای مفروش کردن فضاهای موردنیاز نمایشگاه ۱۴ تریلر فرش با الیاف مصنوعی تهیه می‏شود که طول آن به ۷۵/۰۰۰ یارد می‏رسد. این مقدار فرش برای پوشاندن ۷۵۰ زمین فوتبال کافی است.
۵ - حجم برق مصرفی نمایشگاه اعم از نورپردازی‏ها و سیستم‏های صوتی و تصویری معادل مصرف برق ۱۸۰ منزل مسکونی در یک سال است.
۶ - ۱۵۰۰ نجار، تکنسین برق، دکوراتور، آهنگر و دستیار برای آماده ساختن سالن‏ها و غرفه‏ها به طور متوسط ۱۲ تا ۱۴ ساعت در روز کار می‏کنند تا فضای مناسبی برای نمایش حدود ۲۰۰ میلیون دلار خودرو فراهم شود. بیش از ۷۰۰ خودرو در این نمایشگاه به معرض دید گذاشته می‏شود.
۷ - در طول برگزاری نمایشگاه ۱۱۱ میلیون صفحه اطلاعات در سایت‏های رسمی خبری ورق زده و به معرض دید کاربران گذاشته می‏شود و ۲ میلیون نفر مستقیما سایت رسمی نمایشگاه را بازدید می‏کنند.
۸ - تا به حال دو نفر از روسای جمهور آمریکا نمایشگاه دیترویت را از نزدیک دیده‏اند، در سال ۱۹۶۱ دوایت آیزنهاور پا به نمایشگاه دیترویت گذاشت و بیل کلینتون هم در سال ۱۹۹۹ از خودروهای به نمایش درآمده بازدید کرد.
۹ - نمایشگاه دیترویت از سال ۱۹۰۷ آغاز شده و فقط در سالهای جنگ جهانی دوم فعالیت نداشته است. این نمایشگاه از سال ۱۹۸۹ عنوان بین‏المللی را هم به دست آورد.
۱۰ - یکی از روزهای نمایشگاه به فعالیت بنیادهای خیریه اختصاص دارد. سال ۱۹۶۷ که این حرکت ابتکاری آغاز شد ۱۵ هزار دلار برای افراد بی‏سرپرست و نیازمند فراهم شد و سال ۲۰۰۵ این رقم به ۷ میلیون دلار رسید.

آرش راهبر

منبع : مجله گسترش صنعت