مراسم عروسی ، استان سیستان وبلوچستان

ازدواج و جشن و سرورهای مربوط به عروسی مهم‌ترین مراسم شادی‌آور مردم سیستان و بلوچستان است. ازدواج تحكیم بخشنده روابط خویشاوندی و گسترش‌دهنده تیره و طایفه است و معمولاً در داخل تیره‌ها و طوایف و مبتنی بر روابط خویشاوندی صورت می‌‌گیرد. خواستگاری، متضمن آشنائی قبلی والدین دختر و پسر یا آشنایی بستگان با یكدیگر است، معمولاً دختر و پسر در این گزینش نقشی ندارند. سن ازدواج برای پسران حدود 15 الی 18 و برای دختران 13 تا 14 سال است.
برای خواستگاری رئیس خانواده پسر به خانه پدر دختر می‌رود و پس از صرف چای و انجام صحبتهای متفرقه، موضوع را با والدین دختر در میان می‌گذارد و چند روز به انتظار پاسخ می‌مانند. از طرفی، مادر دختر موضوع را با دختر در میان می‌گذارد.
سرپرست دختر در موعد مقرر به اطلاع خانواده پسر می‌رساند كه با خواست آنها مثلاً موافق یا مخالف است. اگر كار به توافق بیانجامد، بر سر تعیین مهریه و غیره دو سرپرست وارد مذاكره می‌شوند و قرار و مدارهای مراسم مربوط به عروسی گذاشت می‌شود.
اولین مرحله عروسی بعد از مراسم خواستگاری، مراسم شیرینی‌خوران است. در این مراسم لباس‌های عروسی تحویل می‌شود، مهمانان با شیرینی، نقل، چای و خرما پذیرایی می‌شوند و از آن پس، دختر برای پسر نامزد می‌شود.
در دوران نامزدی در عید فطر، قربان و عید نوروز، اگر داماد در موطن خود باشد پدر عروس او را دعوت می‌كند و داماد پس از مهمانی مبلغی به عنوان عیدی به همراه گوسفندی به خانواده عروس پیشكش می‌نماید. دروان نامزدی گاهی دو سال طول می‌كشد.
بعد از این كه داماد توانست هزینه‌های عروسی را فراهم كند، مقداری سوغاتی برای عروس و خانواده‌اش تهیه كرده و تحویل خانواده دختر می‌دهد. آنگاه به فكر تأمین مایحتاج غذا برای پذیرایی از مهمانان از قبیل برنج، نخود، عدس، روغن، شكر، آرد و چای می‌افتد و بعد از مهیا شدن اقلام فوق، زن‌ها آن را روی سر می‌گذارند و به همراه نوای‌ ساز و دهل و رقص شادی‌كنان به خانه دختر می‌برند.
خانواده عروس همه زن‌ها را به ناهار دعوت می‌كند. آنگاه خیاط را می‌آورند و لباس عروسی را می‌دوزند. پس از دوخته شدن لباس عروس، در اتاقی پرده‌ای می‌زنند و عروس را پس از غسل دادن به آنجا می‌برند. عروس به مدت دو روز در آنجا می‌ماند، در این مدت دست و پای عروس را حنا می‌بندند و زنان شروع به خواندن شعر و آواز می‌كنند. عروس فقط به هنگام تاریكی شب و دور از چشم دیگران می‌تواند از این اتاق كه به منزله حجله است، خارج شود.
در این دو یا سه روز بستگان خیلی نزدیك عروس حق دارند نزد او بروند. روز سوم و چهارم عده‌ای به شام دعوت می‌شوند. مجلس عروسی همراه با ساز، دهل، آواز و هلهله و شادی است. در اواخر شب تختی را به وسط مجلس می‌آورند و روی آن تشك و بالش می‌‌گذارند و داماد را روی تخت می‌نشانند و دست و پای او را حنا می‌بندند. ساز و دهل در این موقع با هیجان هرچه بیش‌تر نواخته می‌شود. پیشِ رویِ داماد ظرفی قرار می‌دهند كه مهمانان حاضر در مجلس به تناسب وضع مالی خود، در آن مبلغی می‌گذارند. این پول به آرایشگر (دلاك) و مأمور حنابندان داماد تعلق دارد.
فردای آن شب در حدود ساعت 8 الی 9 صبح همان مدعوین شب قبل را به صبحانه دعوت می‌كنند. پس از صرف صبحانه هر كس به اندازه قدرت مالی مبلغی شاباش (شادباش) می‌‌دهد. در ساعت 11 تا 12 همان روز، عروس را آرایش و آماده می‌كنند و داماد را بر شتری یا اسبی كه پتوهای نو بر آن انداخته‌اند،‌ سوار می‌كنند و ساز و دهل نواخته می‌شود و رقص و پایكوبی می‌كنند.
داماد را به نقطه‌ای كه آب باشد می‌برند، لباس‌های كهنه داماد را از تنش خارج می‌كنند و پس از غسل دادن و پوشاندن لباس نو، وی را سوار شتر كرده به خانه عروس می‌برند و سر و صورت داماد را در خانه عروس می‌تراشند. عاقد در حضور پدر و مادر بدون حضور عروس (پدر وكالت از دختر دارد) صیغه عقد را جاری می‌كند و داماد را نزد عروس می‌برند و در كنار عروس می‌نشانند. در این موقع روی سر عروس و داماد سكه و نقل می‌ریزند و سر عروس و داماد را به هم می‌زنند كه یعنی این دو همسر شده‌اند.
پس از مراسم عقد، عروس و داماد را تنها می‌گذارند. برخلاف نقاط دیگر كه عروس را به خانه داماد می‌برند، در بلوچستان داماد را به خانه عروس می‌برند. پس از گذشت حدود یك ماه، عروس و داماد به خانه داماد می‌‌آیند و زندگی مشترك زناشویی را آغاز می‌كنند.