تاثیر آداب، رسوم و فرهنگ ایرانی در استفاده از ابزارهای تجارت الکترونیکی

● ایده های نو برای تجارت نو
با توجه به پیشرفت سریع علم و تکنولوژی و ابزارهای ارتباطی، تاثیر آداب و رسوم کشورها در استفاده از تکنولوژی به عنوان یکی از اساسی‌ترین عوامل جهت پیشرفت و نفوذ آن ابزار در جوامع مطرح است.
در کشورهای آسیایی که نقش فرهنگ و رسوم سنتی در زندگی مردم بسیار چشمگیر است این مورد به شدت حس می‌شود. براساس تجربه ثابت شده است که جوامع سنتی به راحتی ورود یک تکنولوژی جدید را در مجموعه خود قبول نمی‌کنند و در مقابل آن مقاومت‌هایی را نشان می‌دهند.
در این مقاله سعی بر این است‌عوامل مختلفی که در این زمینه دخیل هستند را شناسایی کرده و به دنبال راهکاری برای آنها باشیم.
در دنیای پیشرفته امروز علیرغم انتظار تجار و ارائه‌کنندگان تکنولوژی‌های جدید و ابزارهای پیشرفته که در جهت تسهیل در روند زندگی ابداع شده‌اند، مردم علاقه زیادی نسبت به استفاده از این ابزار در ابتدای امر نشان نمی‌دهند و با ورود آن تکنولوژی به محدوده تحت قدرت خود مخالفت می‌کنند.
البته دلیل این امر موارد بسیار متعددی می‌تواند باشد که از آن جمله به سرفصل‌های زیر اشاره می‌شود:
۱) فرهنگ و آداب رسوم
۲) هزینه‌های مادی ورود یک تکنولوژی
۳) سرعت پیشرفت یک تکنولوژی و لزوم تغییر سریع در ابزارهای مورد استفاده و تحمل هزینه‌های سربار مداوم
۴) ترس مردم جهت استفاده از تکنولوژی‌های جدید و عدم یادگیری سریع استفاده از آنها
۵) عدم اطلاع کافی از مزایای استفاده از تکنولوژی‌های جدید
و ...
از مواردی که در بالا ذکر شد هر کدام در جوامع مختلف دارای شدت متفاوتی هستند که البته در کشور ما، بحث فرهنگ و آداب و رسوم بعضی باورها باعث شده است که مردم نسبت به بسیاری از تکنولوژی‌های روز و جدید واکنش نشان داده و از ورود آنها به حیطه خانواده خود جلوگیری کنند.
تجارت الکترونیکی به عنوان یکی از ایده‌های بسیار جدید و جذاب حوزه فناوری اطلاعات نیز نتوانسته است نظر خانواده‌های سنتی ایرانی را به خود جلب کند و همانند کشورهای پیشرفته اروپایی حجم بالایی از معاملات تجاری را به خود اختصاص دهد.
تجارت الکترونیکی که استفاده از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات در امر تجارت سنتی است هنوز نتوانسته به جایگاه مناسبی در امر تجارت در کشور برسد. علیرغم مزایای بسیار زیادی که تجارت الکترونیکی نسبت به تجارت سنتی برای دو گروه تاجر و مشتری دارد اما بنا به مشکلات متعددی که در ایران وجود دارد تاکنون به صورت عملیاتی و قابل استفاده عمومی در خانواده‌ها و مشتریان و حتی تجار نفوذ نکرده است.
هر کدام از این دو قشر برای عدم استفاده از این ابزار فناوری دلایل متعددی را بیان می‌کنند.
مشتریان به عنوان رکن اصلی تجارت الکترونیکی با توجه به خریدهای حضور و چهره به چهره‌ای که در سالیان متمادی داشته‌اند به سختی حاضر به خرید از یک فروشگاه مجازی هستند که فقط اسم و عکسی از کالا را می‌بینند و حتی اگر قیمت ارائه شده در فروشگاه اینترنتی کمتر از قیمت خرید حضوری هم باشد باز هم به سختی به چنین روشی اعتماد می‌کنند.
معمولا مشتریان ایرانی به چند عامل در خرید کالا یا خدمات خود دقت زیادی دارند:
۱) حتما باید کالای مربوطه را به دقت بررسی کرده و از نظر رنگ، اندازه، کیفیت، مارک تجاری، جنس و ... به اطمینان کامل برسند.
۲) در مورد بعضی کالاها مثلا پوشاک به سختی می‌توان یک خریدار ایرانی را وادار کرد که یک پیراهن یا کفش را از طریق اینترنت خریداری کند.
۳) اغلب مشتریان ایرانی بعد از انتخاب کالا و با مشاهده نحوه ارتباط فروشنده با خود علاقه زیادی به چانه‌زنی و گرفتن تخفیف روی کالای موردنظر خود دارند. جالب اینکه حتی اگر کالای موردنظر از لحاظ قیمت نیز بسیار مناسب باشد در صورتیکه فروشنده نتواند ارتباط خوبی با مشتری برقرار کند، ممکن است که به یک خرید نهایی منجر نشود.
پس بهتر است برای این مسئله و امکان استفاده از ابزار فناوری اطلاعات جهت حل این مشکلات نیز راه‌حل‌هایی ارائه شود.
موارد بسیار متعددی وجود دارد که در صورت استفاده کامل و به جا از این راه‌حل‌ها می‌توان بازدیدکنندگانی را که جهت بازدید به فروشگاه مراجعه می‌کنند، به یک خریدار نهایی تبدیل کرد که اجمالا به تعدادی از آنها اشاره می‌شود:
۱) در مورد کالاهایی که دارای رنگ‌ها و اندازه‌های متنوعی هستند باید از عکس‌هایی استفاده کرد که مربوط به همان اندازه یا رنگ باشد. مثلا در مورد کفش در صورتیکه مشتری سایز ۴۰ و رنگ قهوه‌ای را انتخاب کند به هیچ‌وجه از عکس‌ یک کفش مشکی استفاده نکنید و حتما عکسی با همان اندازه و رنگ را در کنار اطلاعات این کالا نمایش دهید. شاید حجم چنین کاری بسیار بزرگ باشد و زمان زیادی را جهت ورود اطلاعات بگیرد، اما به خاطر داشته باشید زمانی که چیدمان دکوراسیون یک فروشگاه به هنگام خرید اجناس جدید از شما می‌گیرد نیز کمتر از این زمان نیست.
۲) حتما از کالایی که در حال ارائه آن هستید یک فیلم یا یک عکس ۳۶۰ درجه تهیه کنید که خریدار بتواند به صورت سه‌بعدی کالای مربوطه را بازدید کند.
۳) سعی کنید کالاهای مشابه کالای ارائه شده را نیز در قسمتی از صفحه به نمایش بگذارید تا مشتری امکان بیشتری برای انتخاب آزادانه‌تر داشته باشد.
۴) اغلب مشتریان برای خرید یک کالا مبلغ مشخصی را مدنظر دارند شما نیز می‌توانید با یک سوال میزان بودجه موردنظر مشتری را از وی پرسیده و براساس آن بهترین گزینه را به مشتری پیشنهاد دهید. البته این امکان با کمک ابزار جستجوی محدوده و قیمت نیز قابل حصول است، اما معمولا مشتریان، کالای موردنظر خود را جهت استفاده خاصی نیاز دارند که با این وجود شما نیز می‌توانید یکی از اقلام اطلاعاتی کالای فروشگاه را "کاربرد" آن قرار دهید تا براساس آن بتوانید انتخاب بهتری را به مشتری پیشنهاد کنند. امروزه بیشتر تولیدکنندگان کالا، سعی می‌کنند کالاهای خود را با کاربردهای مختلف تولید کنید. مثلا پیراهن‌هایی جهت استفاده در محیط کار یا مهمانی و ...
۵) در مورد پوشاک بهتر است از عکس یک مانکن متناسب با جنسیت، وزن و قد خریدار استفاده کنید تا مشتری بتواند حالت مورد دلخواه خود را ملاحظه کند.
۶) در ارتباط با کالاهایی مانند عطر و ادکلن که براساس بوی آنها خریداری می‌شود بهتر است از تکنیک‌های روانشناسی جهت ارائه بو استفاده کنید. در تکنیک‌های جدید با استفاده از یک طیف رنگ می‌توان بو را به ذهن فرد منتقل کرد.
۷) براساس خریدهای قبلی می‌توان سلایق مشتری را شناسایی کرده و پیشنهادهای مناسب‌تری ارائه کنید.
۸) سعی کنید از تخفیف‌های به جا و نیمه‌هوشمندانه در ارائه کالای خود استفاده کنید. مثلا می‌توانید به مناسبت‌های مختلف تحفیف‌هایی را در نظر بگیرید یا اینکه براساس الگوریتم پیشنهادی زیر عمل کنید:
▪ براساس قیمت خرید کالا حداقل قیمتی را که می‌توانید ارائه کنید در نظر بگیرید.
▪ به صورت Random عددی بین صفر و «حداقل قیمت فروش- قیمت فروش» تولید کنید.
▪ عدد به دست آمده را از قیمت فروش کسر کنید، این عدد همان قیمت نهایی است که می‌توانید براساس آن، کالا را به خریدار بفروشید. البته برای جذابیت بیشتر کار می‌توانید این عملیات را بعد از طی چند مرحله و طرح کردن چند سوال مرتبط و اخذ جواب از خریدار (با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توان سوالات مرتبط بسیار خوبی را طرح کرد) به قیمت نهایی و میزان تخفیف مدنظر برسید.
۹) می‌توان با شناسایی منطقه جغرافیایی بازدیدکنندگان فروشگاه از زبان‌های محلی هر منطقه جهت نمایش صفحات فروشگاه استفاده کرد، مثلا در مناطق شمال غربی کشور کالاها به زبان ترکی ارائه شوند یا در بعضی از مناطق جنوب غربی به زبان عربی و ...
۱۰) حتما مشخصات محل استقرار فیزیکی صاحبان فروشگاه در سایت درج شوند که این امکان می‌تواند باعث اطمینان بیشتر خریداران شود.
البته اکثر مواردی که مطرح شد در مورد خریدهای B۲C بوده و قابلیت کاربرد در ارتباط B۲B را ندارند. در مورد خریدهای عمده یا B۲B به دلیل اینکه خریدار از کالای فروشنده شناخت کافی دارد، اکثر مشکلاتی که طرح شد وجود ندارند و مشکلات اصلی در این بخش از تجارت الکترونیکی در کشور بیشتر به زیرساخت‌های فنی و مالی برمی‌گردد که از مجال این مقاله خارج است.
● نتیجه‌گیری
در پایان می‌توان به این نتیجه‌گیری رسید که به دلیل استفاده از فناوری اطلاعات در تجارت و تسهیل و سرعت روند تبدیل ایده به عمل در تجارت الکترونیکی، تجار به راحتی می‌توانند ایده‌های نو و جدیدی را جهت ارائه کالاهای خود مطرح کنند و با شناسایی و تحقیق در مورد علایق، فرهنگ و رسوم مشتریان، فروش کالاهای تولیدی خود را افزایش دهند.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران