در میانهٔ اجبار و علاقه

احمد نیکرو از سی و پنج سال پیش و پس از اتمام تحصیلات وارد عرصه تولید پوشاک شده است. البته در این راه دنباله‌روی پدر خود که سال‌ها در این عرصه فعالیت داشته، بوده است. عمده تولیدات این شرکت بافندگی تریکو و تی‌شرت بوده و البته این تولید را تا به امروز نیز ادامه داده‌اند اما نه در کارگاه خودشان بلکه به دلیل مشکلات، کار را به کارگاه دیگری محول کرده‌اند تا با نام نیک محصولات را تولید کند. وی عمده‌ترین مسئله تأثیرگذار در تعطیلی کارگاه را مسائل و مشکلات کارگران می‌داند و این‌که سازمان تأمین اجتماعی با گره‌هائی که بر سر راه کارفرما به وجود می‌آورد. در واقع از اشتغالزائی کارگران جلوگیری می‌کند. مورد بعدی نیز از دیدگاه وی واردات اجناس چینی به بازار ایران است که در نهایت سبب شده تا تولید تی‌شرت را متوقف کنند. این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:
▪ پارچه‌های تریکو اغلب از چه کشورهائی وارد می‌شود؟
ـ تریکو بیشتر از ترکیه وارد کشور می‌شود. از لحاظ کیفیت پارچه‌های ترکیه با تولید داخل تفاوتی ندارد اما تولیدات داخلی را مغازه‌دارها با یک سود مشخصی می‌توانند بفروشند. اما محصولات کشور ترکیه را به هر قیمتی که بخواهند به دست مصرف‌کننده می‌رسانند و به دلیل تنوع در طرح و مدل و رنگ مصرف‌کننده از خرید خود راضی است. در صورتی‌که ما در داخل نیز همان جنس را تولید می‌کنیم و در صورت حمایت می‌توانیم با همان طرح و مدل به تولید بپردازیم.
▪ پرداخت قیمت‌های بالا برای خرید یک محصول در توان طبقه‌ای خاص از جامعه است آیا محصولات داخلی نمی‌توانند بازار مصرف خاص خود را داشته باشند؟
ـ طبقه‌ای که اغلب تولیدکنندگان داخل به تولید برای آن می‌پردازند به دلیل این‌که قدرت بالائی برای خرید ندارند بنابر وضعیت مالی خود خرید می‌کنند و ممکن است در طول سال این وضعیت چندان طولانی نباشد در صورتی‌که برای محصولات ترک افرادی که توان بالاتری برای خرید دارند بیشتر به خرید می‌پردازند.
مشکل دیگر، پخش محصولات است. بنکدار به‌صورت امانت و با چک‌های مدت‌دار اجناس را از ما تحویل می‌گیرد اگر هم اجناس را نفروشد تا دانه آخر باز می‌گرداند.
ما از اوایل بهمن شروع به تولید می‌کنیم و این روند تا اواخر شهریور ادامه دارد و با سودی که در انتها برایمان می‌ماند و وضعیت چک‌های مدت‌دار، تولید برای ما مقرون ‌به‌صرفه نیست اما از آن‌جائی‌که با کار دیگری آشنائی نداریم به اجبار ادامه می‌دهیم.
▪ به نظر شما به چه دلیل این شیوه فروش بین تولیدکننده‌ها و بنکدارها رایج شد؟
ـ به دلیل این‌که بازار رقابتی است و تولید زیاد است و از طرفی ورود اجناس خارجی نیز وضعیت بازار را رقابتی کرده است. بنکدار نیز به دلیل تنوع در محصولات هر آن‌چه که به سودش باشد انجام می‌دهد. پس این شیوه انتخاب تولیدکنندگان نبوده بلکه شرایط این‌طور شده که ما مجبور به فروش محصولاتمان به هر نحوی هستیم محصولات ما نیز به‌صورت فصلی فروش می‌رود و مد نیز بسیار در آن اهمیت دارد بنابراین فروش به موقع آن ضروری است. تولیدی‌هائی که در خانه‌ها و به وسیله اعضاء خانواده‌شان به کار می‌پردازند نیز قدری در کاهش قیمت‌ها مؤثر بودند زیرا آنها هزینه‌هائی مانند مالیات و بیمه و دستمزد را نمی‌پردازند.
▪ اغلب تولیدکنندگان داخلی برای مصرف‌کنندگان طبقه متوسط تولید انجام می‌دهند و از آن‌جائی که اجناس وارداتی نیز اغلب برای این قشر است تولیدکنندگان داخلی با مشکل مواجه شده‌اند اگر تولیدکنندگان قشر خاصی از جامعه را انتخاب کنند با کم شدن تعداد، فضای بهتری به وجود خواهد آمد؟
ـ اگر از ابتدا این سیاست‌ها انجام می‌گرفت، طبیعتاً مشکلات امروز را نداشتیم. زیرا در ابتدای انقلاب اسلامی به دلیل مشکلاتی که از بابت جنگ تحمیلی در کشور به وجود آمده بود و نبود اجناس خارجی، بازار از لحاظ فروش وضعیت مناسبی داشت بنابراین همه فقط به فکر تولید و فروش بودند.
▪ شما یکی از دلایل فروش بیشتر اجناس ترک را طرح و مدل آنها عنوان نمودید. به چه دلیل تولیدکنندگان ایرانی نسبت به این قضیه بی‌توجه بودند؟
ـ ما در داخل با محدودیت در رنگ و نوع نخ مواجه‌ایم در ترکیه انواع نخ‌ها موجود است اما در کشور ما در نهایت پنج نوع نخ وجود دارد. با این نخ‌ها نیز هر نوع مدلی را نمی‌توان یافت. دست تولیدکننده نیز از طرح‌ها و مدل‌های جدید کوتاه است. اکریل‌هائی که در داخل موجود است کیفیت خوبی ندارد و پس از استفاده پرز می‌گیرد. کارخانه‌های تولید نخ هم بسیار در کشور محدود است و فضای رقابتی برایشان وجود ندارد تا نخ‌های بهتری تولید کنند و با هر نوع کیفیتی که بخواهند نخ را وارد بازار می‌کنند مقدار نخ تولیدیشان نیز تا حدی کفاف بازار داخل را می‌دهد و ما هم به دلیل نبود نخ‌های مرغوب، حق انتخاب در خرید نخ‌ها نداریم و به اجبار همین نخ‌های بی‌کیفیت تولید داخل را تهیه می‌کنیم.
▪ البته تولیدکنندگان نخ نیز با مشکلات دیگر تولیدکننده‌ها در تأمین مواد اولیه روبه‌روهستند.
ـ بله درست است. در هر صورت آنها هم برای این‌که نخ را با قیمت مناسب ارائه دهند به اجبار پنبه‌های بی‌کیفیت وارد می‌کنند و این شرایط به ضرر مصرف‌کننده است. زیرا پوشاک امروزه دوام چندانی ندارند و یکبار مصرف شده‌اند. در کشور ترکیه هر چه‌قدر بر روی یک محصول کار شود در نهایت قیمت آن افزایش می‌یابد و دست تولیدکننده در تعیین قیمت باز است. اما ما مجبوریم تا از مواد اولیه بی‌کیفیت استفاده کنیم تا محصول نهائی ارزان‌تر باشد و بتوانیم با محصولات وارداتی رقابت کنیم که البته در نهایت باز هم نمی‌ةوان با قیمت آنها محصول را به بازار رساند. هم‌چنین نبود شرایط مناسب برای صادرات نیز به ما اجازه تولید بیشتر برای کاهش هزینه‌ها را نمی‌دهد.
برخی از تولیدکنندگان بر روی خرید و فروش زمین سرمایه‌گذاری کردند و درآمد بیشتری نیز کسب نمودند. اما از آن‌جائی که اغلب، به کار تولید علاقه دارند با چنین شرایطی نیز به کار خود ادامه می‌دهند. نسل جدید هم با دیدن این شرایط به واردات روی آوردند و بدون زحمت ظرف ۲۰ روز به اندازه تمام تولید من خرید می‌کنند و وارد کشور می‌نمایند. دولت باید حداقل یک استانداردی برای ورود اجناس به کشور تعیین کند تا با هر کیفیتی محصولات وارد کشور نشوند. امروز باربری‌های بازار نیز واردکننده پوشاک شده‌اند!
▪ بیشتر در چه رده سنی پوشاک‌های وارداتی در کشور ما وجود دارد؟
ـ بچه‌گانه. به جرأت بگویم که حدود ۷۰ درصد پوشاک بچه‌گانه از چین وارد می‌شود و از انواع و اقسام مارک‌های معتبر نیز استفاده می‌کنند و با قیمت‌های بالا می‌فروشند.
▪ چرا از طرح برای پوشاک خود استفاده نمی‌کنید؟
ـ از زمانی‌که محصولات ترک وارد کشور شد سلیقه مردم نیز به سمت این محصولات گرایش پیدا کرد. ما نیز به دلیل استقبال مردم از طرح‌های آنها برای تولیداتمان استفاده می‌کنیم. برخی از طرح‌ها نیز براساس سلیقه خودمان صورت می‌گیرد.

منبع : ماهنامه نساجی امروز