چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا
بلیت عدالت کجا می فروشند؟!
با توجه به گستردگی شهرها و مشکلات حمل و نقل نظیر ترافیک، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، استفاده از سیستم حمل و نقل مترو برای شهروندان بهتر از سایر وسایل نقلیه است. زیرا هم از نظر اقتصادی به صرفه بوده و هم از نظر زمانی به نفع شهروندان است. تهران نیز همانند سایر شهرهای بزرگ جهان، از هفت سال پیش تاکنون از مترو در سیستم حمل و نقل خود استفاده کرده است. متروی تهران از بدو شروع به کار با استقبال شهروندان روبرو شد. زیرا در شهری که اکثر خیابان‌ها و بزرگراه‌های آن دارای ترافیک سنگین و هوایی آلوده است، سفرهای شهری با مترو مغتنم است. در طول این مدت، شهروندان تهرانی با هدف بهره‌گیری از مظاهر زندگی مدرن شهرنشینی و آسایش بیشتر، مترو را جایگزین وسایل نقلیه شخصی و عمومی کردند و ترجیح دادند برای عبور و مرور در سطح شهر از سیستم حمل و نقل راه‌آهن شهری تهران و حومه استفاده کنند.
● مصایب مترو
شاید در سال‌های نخست آغاز به کار مترو، وجود مشکلات و نواقص در این سیستم طبیعی به نظر می‌رسید اما اکنون پس از گذشت ۷ سال از کار مترو، این مشکلات نه تنها حل نشده بلکه چند برابر هم شده‌اند و شهروندان تهرانی را با مصایب و مشکلات فراوانی روبرو ساخته‌اند. یکی از مشکلاتی که طی سال‌های اخیر مسافران مترو بیشتر از آن گلایه دارند، شلوغی بیش از حد واگن‌های مترو، عدم وجود تهویه مناسب و همچنین ازدحام جلوی باجه‌های فروش بلیت است.
این در حالی است که از دو ماه پیش تاکنون مشکل تازه‌یی به سیل مصایب مسافران مترو افزوده شده و آن بحث عادلانه کردن قیمت بلیت مترو است.
این طرح که توسط شورای اسلامی شهر تهران در تاریخ ۱۵/۱۱/۸۳ به تصویب رسید به این شرح است: «در راستای سیاست‌های شهری مبنی بر عادلانه کردن و تثبیت قیمت‌ها در بخش حمل و نقل عمومی، شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) موظف است، همزمان با تکمیل عملیات نصب سیستم فروش و کنترل خودکار (هوشمند) بلیت در کلیه ایستگاه‌های مترو، سیستم قیمت‌گذاری بر مبنای مسافت طی شده را به شرط عدم افزایش متوسط قیمت بلیت نسبت به قیمت تک فروشی سال ۱۳۸۳ به مورد اجرا بگذارد.»
از دو ماه پیش مسئولان این شرکت به منظور آشنایی و آماده‌سازی مسافران برای عادلانه کردن قیمت بلیت مترو، اقدام به نصب تجهیزات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در ایستگاه‌ها کردند. یکی از اقدامات صورت گرفته نصب دروازه‌های ورود و خروج بود که مسافران برای تردد از آنها باید کارت بلیت خود را به دستگاه ارایه کرده تا اجازه ورود یا خروج می‌یافتند. اجرای این طرح آموزشی مشکلات فراوانی همانند ازدحام باجه‌های فروش بلیت و دروازه‌های عبور را فراهم کرد. به گفته مسئولان شرکت مترو طی مدت یاد شده این مشکلات بتدریج حل شد و در نیمه اول بهمن ماه کمتر مسافری برای خرید بلیت و عبور از دروازه‌ها معطل می‌شد. اما واقعیت چیز دیگری است و همچنان ازدحام مسافران در ایستگاه‌ها به چشم می‌خورد.
● طرح بلیت مسافتی
به گفته مسئولان شرکت مترو، به دلیل اینکه سیستم قبلی تعیین قیمت بلیت عادلانه نبوده، سیستم تعیین قیمت مسافتی جایگزین آن شده است. طبق سیستم قبلی مسافرانی که حتی برای تردد در فاصله میان یک ایستگاه تا مقصد مورد نظرشان از مترو استفاده می‌کردند، مجبور بودند همان ۶۵۰ ریالی را بابت خرید بلیت بپردازند که سایر مسافران از ابتدا تا انتهای خطوط مترو می‌پرداختند و این به ضرر این دسته از مسافران بود. از این رو مسئولان این شرکت با استناد به مصوبه شورای شهر و با صرف بالغ بر ۸ میلیارد تومان اقدام به خرید و نصب تجهیزات هوشمند برای استفاده از این سیستم کردند.
بنا بر اظهارات مسئولان شرکت مترو در اکثر شهرهای بزرگ دنیا همانند سنگاپور، سئول، دهلی، کوالالامپور، واشنگتن و سیدنی سیستم مسافتی مبنای محاسبه قیمت بلیت مترو است و به دلیل اینکه متروی تهران به لحاظ استفاده از تجهیزات و تکنولوژی همسان با متروهای کشورهای پیشرفته جهان است، سیستم توزیع و فروش بلیت در شبکه متروی تهران نیز دستخوش تغییر شده و از ۲۳ بهمن ماه طرح بلیت مسافتی در این شبکه اجرا شد.
به منظور اجرای طرح سیستم بلیت مسافتی، طول سفر مسافران به ۵ ناحیه تقسیم شده است. از صفر تا ۶۵/۱۰ کیلومتر ناحیه یک، از ۶۵/۱۰ تا ۲۰ کیلومتر ناحیه دو، از ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر ناحیه سه، از ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر ناحیه چهار و از ۴۰ کیلومتر بیشتر ناحیه پنج محسوب می‌شود. شهروندان برای استفاده از مترو باید به هنگام خرید بلیت ناحیه سفری خود را مشخص کرده و بنا بر مسافت موجود، مبلغ تعیین شده را جهت خرید بلیت خریداری کنند. طبق این طرح اگر مسافری خارج از ناحیه تعیین شده از مترو پیاده شود، دروازه‌های هوشمند اجازه خروج به وی را نمی‌دهند و این مسافر از سوی ماموران کنترل بلیت مستقر در ایستگاه مبلغ ۲ هزار ریال جریمه می‌شود.● بلیت‌های جدید شرکت مترو
شرکت مترو برای استفاده مسافران خود سه نوع بلیت را در قالب مدت‌دار، مبلغ‌دار و سفری تهیه کرده است که بلیت‌های سفری در این میان بدترین نوع بلیت هستند. زیرا از نظر قیمت هم برای مسافر گران است و هم برای شرکت مترو به صرفه نیست.
به گفته کارشناسان مترو بلیت‌های مدت‌دار بهترین نوع بلیت است. زیرا در این نوع بلیت‌ها مبنای محاسبه اعتبار زمانی بلیت است نه تعداد سفرهای انجام شده و مسافتی که مسافر طی می‌کند. بلیت‌های مبلغ‌دار دارای اعتبار خاص و بر اساس خواست مسافر بوده که قابل شارژ است و از اعتبار ریالی این بلیت‌ها با توجه به تعداد سفرهای انجام شده و مسافت‌های طی شده کسر می‌شود.
در نتیجه طبق طرح جدید عادلانه کردن قیمت بلیت مترو، مسافران برای مسیرهای کوتاهتر، قیمت کمتر و برای مسیرهای طولانی، قیمت بیشتری می‌پردازند.
شرکت مترو برای ترغیب و تشویق مسافران به خرید و استفاده از بلیت‌های مبلغ‌دار، تسهیلاتی را به صورت تخفیف‌های ۴۰، ۴۵ و ۵۰ درصدی در نظر گرفته است.
این شرکت همچنین بلیت‌های مدت‌دار خود را در قالب یک روزه ۳ هزار ریال، سه روزه ۷ هزار ریال، هفتگی ۱۳ هزار ریال، ماهانه ۴۳ هزار ریال، فصلی ۱۱۰ هزار ریال، شش ماهه ۱۸۰ هزار ریال و یک ساله ۲۸۰ هزار ریال عرضه کرده که فقط برای مسافران دایمی مترو سودمند است.
● مردم چه می‌گویند؟
طی چند روز گذشته و با اجرای طرح بلیت مسافتی، مسافران مترو با مشکلات فراوانی روبرو شده‌اند. عده زیادی از مسافران که از بلیت‌های سفری استفاده می‌کنند مجبورند هر روز صبح مدت‌زمان طولانی را جهت خرید بلیت در صف معطل شوند. بطوری که صف خرید این بلیت‌ها به دلیل عدم آشنایی شهروندان با ناحیه‌های پنجگانه و چگونگی تعیین قیمت آنها گاهی به قدری طویل می‌شود که از محوطه جلوی باجه فروش بلیت به خارج از محوطه ایستگاه امتداد می‌یابد.
علیرضا سرحدی در این باره می‌گوید: «هر روز صبح مجبورم حداقل ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در صف خرید معطل بمانم که علت اصلی آن کمبود کارمندان و متصدیان بخش فروش بلیت است که با تعداد مراجعه‌کنندگان همخوانی ندارد.»
سعیده توسلی درباره طرح بلیت مسافتی اظهار می‌کند: این طرح برای مسافران هر روزه و دایمی مترو خوب است و برای کسانی امثال من که هفته‌یی یکی دو روز از مترو استفاده می‌کنم جز اتلاف وقت سود دیگری ندارد. زیرا از نظر اقتصادی برایم به صرفه نیست که بلیت‌های مدت‌دار و مبلغ‌دار تهیه کنم. بنابراین مجبورم برای خرید بلیت‌های سفری، زمان طولانی در ایستگاه منتظر شوم.
وی با شکایت از افزایش قیمت بلیت‌ها می‌گوید: قرار بود قیمت‌ها افزایش پیدا نکند اما بلیت ۶۵۰ ریالی تبدیل به ۷۵۰ ریال شده است. این اگر افزایش قیمت نیست، پس به آن چه می‌توان گفت؟
مشکلات متروی شهری تهران تنها به نحوه خرید بلیت‌ها ختم نمی‌شود، بلکه کنترل بلیت‌ها به هنگام خروج از ایستگاه نیز مشکلات مضاعفی را برای مسافران به وجود آورده است.
هر چند مهندس ربیعی، معاون پشتیبانی شرکت مترو درباره کنترل بلیت‌ها به هنگام خروج از ایستگاه‌ها می‌گوید: این کنترل‌ها تصادفی خواهد بود و هیچ اتلاف وقتی برای مسافران به وجود نمی‌آورد.
● اما آیا واقعا هیچ اتلاف وقتی صورت نمی‌گیرد؟
محمدرضا جعفری توضیح می‌دهد: چند روز گذشته در ایستگاه متروی مصلی کنترل بلیت‌ها به هنگام خروج از ایستگاه صورت گرفت که متاسفانه چند دقیقه‌یی را پشت دروازه‌های خروجی معطل شدم. هر چند انتظار می‌رود با تجهیزاتی که در ایستگاه‌ها نصب شده این کنترل‌ها با سرعت بیشتری انجام شود.
هر چند مسئولان متروی تهران درصدد آنند که با اجرای سیستم بلیت مسافتی، قیمت بلیت را عادلانه کرده و از حقوق مسافران حمایت کنند اما با گذشت چند روز از اجرای این طرح نارضایتی‌هایی نیز از سوی شهروندان ابراز شده است. دکتر وحید پارسازاده کارشناس اقتصادی درباره تاثیرات اجتماعی این طرح می‌گوید: قیمت پیشین بلیت‌های مترو ۶۵ و ۱۳۰ تومان بود اما در قیمت‌های مصوب جدید که براساس مسافت تعیین می‌شود حداقل مبلغ پرداختی برای بلیت ۷۵ تومان است. این افزایش قیمت به نوعی طرح تثبیت قیمت‌ها را نقض می‌کند. از سوی دیگر مترو به دلیل ارزان بودن و راحتی یکی از پرمصرف‌ترین وسایل حمل و نقل عمومی است اما این کار می‌تواند عده‌یی از شهروندان را که به دلیل ارزانی از آن استفاده می‌کردند از این کار باز دارد.
وی درباره فرهنگ‌سازی تهیه بلیت اعتباری و مدت‌دار توسط مردم بیان می‌کند: زمانی می‌توان مردم را به استفاده از یک سیستم معتبر جهانی که همان تهیه کارت‌های هوشمند است، ترغیب کرد که سیستم سرویس‌دهی به بالاترین حد و برابر استانداردهای جهانی باشد. اما سیستم متروی ما دارای این خصوصیات نیست. البته در اینکه مترو توانسته بخشی از ترافیک تهران را کم کند، شکی نیست اما ارایه این طرح نباید به گونه‌یی باشد که مردم به اجبار به تهیه کارت‌های اعتباری و مدت‌دار تن در دهند.
پارسازاده با اشاره به ناعادلانه خواندن این طرح برای کسانی که فقط در یک مسیر کوتاه آن هم به صورت اتفاقی از مترو استفاده می‌کنند، می‌گوید: شما در نظر بگیرید فردی در ماه یک یا دوبار از مترو استفاده می‌کند. این افزایش قیمت برای مسیرهای کوتاه به نوعی اجحاف به این افراد است. اگر قرار است سیستم عادلانه باشد و براساس مسافت قیمت بلیت‌ها محاسبه شود پس باید به این بعد قضیه نیز نگریسته شود.
همچنین علیرغم هماهنگی با مهندس ربیعی، معاون پشتیبانی مترو جهت انجام مصاحبه، وی تلفن همراه خود را پاسخگو نبود.
فرمهر آریا
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست