حقوق خویشان

در احادیث معتبره بسیار وارد شده است که رحم (۱) در روز قیامت چنگ در عرش الهی می‏زند و می ‏گوید :
پروردگارا هر که مرا در دنیا صله کرده است (گرامی داشتن) ، تو امروز او را به رحمت‏ خود وصل کن و هر که مرا قطع کرده است، در دنیا تو امروز او را از رحمت‏ خود قطع کن.
در احادیث‏ بسیار منقول است که نیکی با خویشان کردن باعث قبولی اعمال است و مال را زیاد می ‏کند ، بلاها را دفع می‏کند، عمر را دراز می‏کند و حساب قیامت را آسان می‏کند.
در حدیث ‏حسن از حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم منقول است که دو طرف صراط امانت و صله رحم است. پس کسی که در امانت مردم خیانت نکرده است [و] با خویشان خود نیکی کرده ، از صراط به آسانی می‏گذرد [و] زود به بهشت می ‏رود و کسی که خیانت در امانت ‏ها کرده و قطع صله رحم کرده است ، عمل دیگر او را نفع نمی‏ دهد و صراط ، او را در آتش می ‏افکند.
حضرت صادق علیه‏السلام فرمود : صله رحم کردن و با همسایگان نیکو سلوک کردن خانه ‏ها را آبادان می‏کند ، عمرها را زیاد می ‏کند.
از حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم منقول است که هیچ عملی ثوابش زودتر از صله رحم نمی‏رسد.
در حدیث ‏حسن از حضرت صادق علیه‏السلام منقول است که ما چیزی را نمی‏دانیم که عمر را زیاد کند مانند صله رحم تا آن که گاه است که شخصی سه سال از عمرش مانده است، به سبب صله رحم سی و سه سال می ‏شود ، گاه هست که کسی از عمرش سی و سه سال مانده است، به سبب قطع صله رحم سه سال می‏شود.
در حدیث موثق منقول است که شخصی از آن حضرت سؤال کرد:
خویشان دارم که شیعه نیستند، آیا ایشان را بر من حقی هست؟
فرمود: بلی، حق رحم را هیچ چیز قطع نمی‏کند. اگر شیعه باشند دو حق دارند : یکی رحم و یکی حق اسلام.
و فرمود : صله رحم و نیکی با برادران مؤمن حساب قیامت را آسان می‏کند ، از گناهان نگاه می‏دارد، پس صله رحم و نیکی با برادران را ترک مکنید، اگر چه به سلام کردن و نیکو جواب سلام دادن باشد.
حضرت امیر المؤمنین علیه‏السلام فرمود: هر گاه خویشان با یکدیگر بدی کنند ، مالشان به دست ‏بدکاران می‏ افتد.
حدیث صحیح از حضرت امام محمد باقر علیه‏السلام منقول است که سه چیز است هر که مرتکب آن‏ها شود پیش از مردن عقوبت آن‏ها را می ‏یابد: ظلم و قطع رحم و قسم دروغ. و بسیار است که جماعتی بدکردارند، به سبب صله رحم مال و فرزندان ایشان بسیار می‏ شود. قسم دروغ و قطع صله رحم خانه ‏ها را از اهلش خالی می‏کند، نسل را منقطع می‏کند.
از حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم منقول است که هر که به پای خود برود به خانه خویشان به دیدن ایشان یا برای آن که مالی به ایشان برساند، حق تعالی ثواب صد شهید او را کرامت فرماید به عدد هر گامی که بردارد، چهل هزار حسنه در نامه اعمالش نوشته شود و چهل هزار گناه محو شود و چهل هزار درجه برای او در بهشت ‏بلند شود و چنان باشد که صد سال عبادت خدا به اخلاص کرده باشد.
در حدیث دیگر فرمود: سه کس‏اند که داخل بهشت نمی‏ شوند:
کسی که همیشه شراب بخورد یا همیشه سحر کند ، یا قطع صله رحم کند.
فرمود : هر که رعایت‏ حق خویشان کند ، حق تعالی در بهشت ‏به او هزار درجه کرامت کند، که از هر درجه ‏ای تا درجه دیگر صد ساله راه باشد : یک درجه از نقره ، دیگری از طلا، دیگری از مروارید، دیگری از زمرد ، دیگری از زبرجد، دیگری از مشک، دیگری از عنبر و دیگری از کافور و همچنین از سایر چیزهایی که خدای تعالی در بهشت‏ خلق کرده است.
در حدیث صحیح از آن حضرت منقول است که در شب معراج دیدم رحمی به عرش آویخته و از رحم دیگر شکایت می‏کند به پروردگار خود. پرسیدم: در چند پشت نسبت تو و او به هم می‏رسد. گفت: در چهل پشت.
(یعنی تا چند پشت ، نسبت فامیلی برقرار است)
در حدیث معتبر دیگر فرمود: من ضامنم برای کسی که صله رحم کند: آن که خدا او را دوست دارد و روزی‏اش را فراخ کند و عمرش را زیاد کند و او را داخل بهشت کند.
فرمود: بوی بهشت از هزار ساله راه شنیده می‏ شود. آن را نمی‏ شنود عاق پدر و مادر و قطع کننده صله رحم و مرد پیر زناکار.

کتاب : گزیده حلیهٔ المتقین، ص ۱۰۵
نویسنده: علامه محمد باقر مجلسی
پی ‏نوشت :
۱. خویشاوند.

منبع : سایت مناجات