تحلیل محتوای کتب پرورشی دوره‌ی راهنمایی ازبعد تقویت مهارتهای زندگی

این مقاله، به «تحلیل محتوای» برخی کتاب های پرورشی دوره ی راهنمایی ازبعد تقویت «مهارت های زندگی» می پردازد.در این پژوهش ازروش تحلیل محتوابه عنوان یکی ازروشهای توصیفی تحقیق درعلوم انسانی، استفاده شده است.جامعه آماری پژوهش، سه کتاب پرورشی دوره ی راهنمایی دوستی ودوست یابی،روابط اجتماعی،بلوغ ونوجوانی است که اهداف درسی آن به عنوان نمونه موردبررسی قرارگرفته اند.ابزارمورداستفاده در این مقاله چک لیست محقق ساخته بوده که] مهارت ارتباط فردی-اجتماعی،مهارت حل مساله- تصمیم گیری، مهارت سلامت جسمانی – روانی،مهارت هویت یابی[ به عنوان شاخص های مهارت های اجتماعی درنظرگرفته شده است.یافته های این پژوهش پس ازتحلیل محتواحاکی ازآن است که تفاوت معنی داری درمیزان به کار گیری شاخص های مهارت های اجتماعی در کتاب های پرورشی دوره ی راهنمایی وجود دارد.همچنین از مهارت سلامت جسمانی وروانی به میزان بسیار کمی در کتاب های پرورشی دوره ی راهنمایی بهره گرفته شده است.
امروزه ،به رغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی وتغییردر شیوه های زندگی ،بسیاری از افراد در رویاروی با مسایل زندگی ، فاقد توانایی های لازم واساسی هستند وهمین امر آنان را در مواجهه با مسائل ومشکلات زندگی روزمره ومقتضیات آن آسیب پذیر کرده است .تاکنون نهادهای سنتی آموزش مانند مدرسه وسایر نهادها ی فرهنگی ،برای ایجاد ورشد چنین کارکرد هایی ،در کودکان ونوجوانان چندان موفق نبوده اند .در اگوست ۱۹۹۳یونیسف، برنامه ای با عنوان آموزش مهارت های زندگی تدارک دید. از آن زمان ،تا کنون این برنامه در بسیاری از کشورها آزمون وتجربه شده است . عوامل گوناگون ،از جمله رسانه ها ی گروهی،موقعیت های اجتماعی واخلاقی،تغییرات اجتماعی ،انتظارات وارزش ها،بین کودکان ونوجوانان ووالدین آن ها شکاف عظیمی ایجاد کرده است .
در نتیجه ضروری است فرصت هایی فراهم شود تا کودکان ونوجوانان ،علاوه بر کسب توانایی های خواندن، نوشتن،ریاضی و...مهارت های زندگی را نیز فرا گیرند . آموزش مهارت های زندگی می تواند زمینه سازگاری ورفتار مثبت ومفید را فراهم آورد .این توانایی ها فرد را قادر می سازند ،مسئولیت های نقش اجتماعی خود را بپذیرد وبدون لطمه زدن به خود ودیگران ،با خواست ها ،نیازها ،انتظارات ومشکلات روزانه ،به ویژه در روابط بین فردی ،به مشکل مؤثری روبه رو شود( سنجانی،۱۳۸۴: ۵۶).

پری مسلمی پور لالمی