چهارشنبه, ۱۴ آذر, ۱۴۰۳ / 4 December, 2024
مجله ویستا

روز جشن - Jour De Fete


روز جشن - Jour De Fete
سال تولید : ۱۹۴۹
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : کادی فیلم
کارگردان : ژاک تاتی
فیلمنامه‌نویس : رنه ویلر، هانری مارکه و تاتی
فیلمبردار : ژاک مرکانتون
آهنگساز(موسیقی متن) : ژان یاتوو
هنرپیشگان : تاتی، گی دوکومبل، پل فرانکور، سانتا رلی، روژه رافال، دلکاسان و من واله.
نوع فیلم : سیاه و سفید و رنگی، ۸۷ دقیقه.


برای برگزاری مراسمی سالیانه، جشنی در شهری کوچک برپاست. در جریان تماشای فیلم، اهالی به "فرانسوا" (تاتی)، پستچی محل، سرکوفت می‌زنند که چرا این‌قدر عقب‌افتاده است. پستچی نیز تصمیم می‌گیرد که از آن پس دیگر به روش آمریکائی‌ها عمل کند...
٭ تاتی یکی از استثناهای تاریخ سینما و طبعاً سینمای فرانسه است. او کمال‌گرائی بود که در طی ربع قرن، پنج‌ فیلم بیشتر نساخت و با همین پنج فیلم، بزرگ‌ترین کمدین سینمای ناطق فرانسه، تا به‌حال شناخته می‌شود. تاتی را دنبال روی سنت باستر کیتن می‌توان به‌شمار آورد؛ در نوع خلق لحظه‌های کمدی، نوع نگاه به دنیا و اصلاً آن نوع آزادی که در اختیار تماشاگر می‌گذارد تا فرصت بدهد که همراه فیلم‌ساز بخندد و بیندیشد. روز جشن نخستین فیلم بلند تاتی و تنها اثر او است که در آن زا "آقای اولو" (شخصیتی که تاتی با فیلم تعطیلات آقای اولو، ۱۹۵۳، پدید آورد و تا آخر عمر به او وفادار ماند) نشانی نمی‌بینیم. اگر نگران وجود پیام در آثار هنری باشیم، در روز جشن پیام‌های بسیاری خواهیم یافت. مهمترین آن‌ها ضدیت با تکنولوژی است و این‌که با آموختن صنعت زیستن، هنر زیستن را از یاد خواهیم برد: "فرانسوا" با رساندن نامه‌ها به روش آمریکائی‌ها، از برقرار کردن رابطه‌های انسانی با اهالی محروم می‌ماند در صورتی که تاتی، فراتر از ارائه پیام‌های چند خطی، چشم‌اندازی جدید از دنیای آشنای دور و بر می‌گشاید که با آن‌چه می‌شناختیم متفاوت است: در چارچوب یک نمای دور، با صدای زنبوری متوجه می‌شویم که در عقب‌نما، "فرانسوا" درگیر یک زنبور است. در جلوهی نما، کشاورزی که از ماجرا خبر ندارد (صدای زنبور را نمی‌شنود؟) خیره به حرکت‌های "فرانسوا" می‌نگرد. صدای زنبور قطع می‌شود و دوباره که از سرگرفته می‌شود کشاورز را می‌بینیم که درگیر زنبور شده است. و حالا "فرانسوا" با تعجب به حرکت‌های کشاورز را می‌بینیم که درگیر زنبور شده است. و حالا "فرانسوا" با تعجب به حرکت‌های کشاورز نگاه می‌کند. تاتی در واقع مثل هنرمند نقاش فیلم است که در حاشیه داستان سر می‌کند. تاتی در حاشیه دنیا به ظواهری از آن رنگ و بوئی خاص می‌بخشد: نقاش فیلم از لحظه‌ای که جشن را نقاشی می‌کند، نماها پر می‌شوند از لکه‌های رنگی پرچم‌ها، لیوان و....