چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا
نگاهی به فیلم «تله» ساخته سیروس الوند
چند وقت پیش «سیروس الوند» در یك برنامه تلویزیونی در جمله ای كنایه آمیز از ساختن فیلم موفق و درخور توجه «یك بار برای همیشه» اظهار پشیمانی كرد و گفت: «با ساخت این فیلم كار من خیلی سخت شد. چون هر فیلمی می سازم، منتقدان آن را با فیلم «یك بار برای همیشه» مقایسه می كنند و نتیجه می گیرند كه الوند در روند فیلمسازی اش افت كرده است.
تیتر می زنند كه آن فیلم «یك بار برای همیشه» بود و...».واقعیت هم همین است، چرا كه الوند در كارنامه سی و چند ساله اش هیچ گاه نتوانسته است خاطره خوش آن فیلم دوست داشتنی را، یك بار دیگر تكرار كند. بیشتر فیلم های او در طول چند دهه اخیر، واجد چند مشخصه كلی بوده اند. وی غالبا با استفاده از ستارگان محبوب و با نزدیك شدن به سلیقه مخاطبان عام، تمایل شدیدی برای فتح گیشه ها داشته و در بیشتر مواقع نیز تیرش به هدف خورده است.
وی همچنین سعی كرده است با نیم نگاهی به مضامین اجتماعی، ملودرام های تجاری خوش ساختی بسازد، كه نسبت به فیلم های هم ردیفش از كیفیت بالاتری برخوردار باشد. «تله» هفدهمین فیلم الوند، همچنان خبر از تداوم مسیر فیلمسازی مورد علاقه این كارگردان می دهد. «تله» با دستمایه قرار دادن یك ایده گیشه پسند (ایجاد حس شك و تردید در یك زن نسبت به همسرش و سست شدن پایه های یك زندگی)، سعی دارد درامی پركشش و پرتعلیق را تدارك ببیند. نخستین نكته قابل توجه درباره «تله»، مضمون كلیشه ای و نخ نما شده آن است.
موضوع خیانت (یا توهم آن از سوی زن یا مرد) موضوعی است كه بارها در فیلم های چند ساله اخیر همچون «شیفته»، «دوزن»، «قرمز»، «مارال»، «چهارشنبه سوری»، «اقلیما» و... تكرار شده است. اما آنچه «تله» را از همه این فیلم ها متفاوت جلوه می دهد، جنس نگاه «ضدزنی» است كه الوند در این فیلم دارد.معمولا در این گونه فیلم ها زن ها در هاله ای از قداست قرار گرفته و در قالب شخصیت های مظلوم و بی گناه، وارد ماجرا شده اند.
در نهایت نیز مردها، به عنوان مقصران اصلی بحران پیش آمده، معرفی می شوند.اما «تله» از این منظر، رویكرد نامتعارفی در پیش گرفته است چرا كه در فیلمنامه آن سهم زیادی از بار اشتباهات بر دوش زنان است. به عنوان مثال دقت كنید به رفتار ندا (سحر زكریا) كه در شب عروسی با گفته هایش درباره گذشته مشكوك دكتر فرشاد (محمدرضا گلزار) اولین جرقه های تردید را، در ذهن همسرش ایجاد می كند. بنفشه (پرستو مقدم) نیز دومین نفری است كه با تلفن زدن نابجا به فرشاد در شب عروسی اش و رفتن به نزد همسر او، نقش زیادی در بدبین كردن مژگان (ماه چهره خلیلی) دارد. دیگر داستان های فرعی فیلمنامه نیز همگی با این هدف طراحی شده اند.
زنی كه با نزدیك شدن به مردان از آنها اخاذی می كند. توطئه چینی های «ندا» كه یك بازی نمایشی را برای فرشاد طراحی می كند و از نازنین (مهناز افشار) می خواهد با او طرح دوستی بریزد. رابطه خصمانه زنان با یكدیگر كه منجر به درگیری فیزیكی بین آنها می شود و تاكید فیلمساز بر بی گناه بودن فرشاد و اظهار علاقه شدید او به همسرش، همگی گویای این واقعیت است كه كارگردان شخصیت های زن فیلم را در جایگاه متهمان می نشاند و اعتقاد چندانی به مقوله هایی چون «دفاع از حقوق زنان» و... ندارد.
فیلمنامه «تله» برای ایجاد كشش و جذابیت، با اتكا بر رخدادهای متعدد و پرشمار پی ریزی شده است. اتفاقاتی كه در لابلای اوج و فرودهای پشت سرهم رخ می دهد و فرصت تمركز و فكر كردن بر حواشی قصه را، از تماشاگر می گیرد. در واقع ترسیم چندین موقعیت داستانی، مانع انسجام در ساختار روایی داستان شده است. روایت «تله» به جای تشریح موقعیت های داستانی پرتعدادش (عشق نادر به نازنین، تلاش مژگان برای ایجاد ثبات در خانواده اش، دلبستگی نازنین به فرشاد، اظهار علاقه بنفشه به فرشادو رابطه مبهم فرشاد و نازنین)، می توانست با تاكید بر خط اصلی قصه (از بین رفتن آرامش خانواده مژگان) فضای یك دست و روان تری برای قصه گویی به وجود آورد.
این گونه پرداخت داستانی منجر به خلق شخصیت های اضافی شده و امكان شخصیت پردازی منطقی و باورپذیر را، از فیلمنامه سلب كرده است.مخاطب «تله» دست كم با ٣ شخصیت محوری روبروست، كه همه آنها می توانند به نوعی قهرمان اصلی داستان محسوب شوند (مژگان، فرشاد و نازنین)، شخصیت هایی كه برای تماشاگر تا آخر داستان، مبهم و سردرگمند و تكلیف مخاطب با آنها روشن نیست.
در مجموع سیروس الوند فروش نسبتا قابل قبول «تله» را باید مدیون نام ستارگان كاغذی و پرطرفداری باشد، كه حضورشان در هر فیلمی می تواند توفیق تجاری آن را تضمین كند. ستارگانی كه فقط به صرف نام های پرآوازه شان حضور یافته بودند و نتوانستند بازی درخور توجهی را در «تله» ارائه دهند.
منبع : فیلم نگار
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست