دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا
هارولد پینتر مبتکر کمدی آزارنده
هارولد پینتر تنها فرزند پدر و مادری یهودی در اكتبر ۱۹۳۰ در محله هاكنی شمال لندن متولد شد. پدرش خیاط بود. او در فضایی سرشار از اظهارات یهود ستیزی بزرگ شد كه اهمیت بسزایی در نمایشنامه‌نویس شدنش داشت. در شروع جنگ بین‌المللی دوم، در ۹ سالگی مجبور به ترك لندن شد و در دوازده سالگی به لندن بازگشت. پینتر می‌گوید تجربه بمباران‌های جنگ هیچ‌وقت او را رها نكرده است.
در لندن به مدرسه گرامر هاكنی رفت و در آنجا با گروهی از معلمان و دانش‌آموزان خوشفكر، پرانرژی و به لحاظ عقلی ماجراجو، آشنا شد. همین باعث شد تئاتر و ضدفاشیسم مهم‌ترین تاثیر را روی او بگذارد. فضای سال‌های بلافاصله بعدازجنگ لندن سرشار از خشونت‌های ضد یهود بود كه صدای تئاتری پرشور و حرارت و ارعابی كه بتدریج رخنه می‌كند و در واقع نمایشنامه‌های اولیه‌اش را شكل می‌بخشد، چیزی از این فضا در خود دارد.
در این مدرسه نقش مكبث و رومئو و چند نقش دیگر را به كارگردانی ژوزف بررلی بازی كرد كه در انتخاب حرفه هنرپیشگی ترغیبش كرد. در سال ۱۹۴۸ بعداز مدرسه به آكادمی سلطنتی هنرهای نمایشی رفت كه به دلیل نارضایتی پس از دو ترم تحصیل، آنجا را ترك كرد. در سال ۱۹۴۹ دو بار به دلیل سرپیچی از خدمت نظام‌وظیفه جریمه شد كه اشارات زود هنگامی بر عزم مقاومت و مخالفت‌گرایی‌اش دارد كه در جهت‌گیری كلی و شكل‌گیری بسیاری از نمایشنامه‌هایش اثر گذاشته است.
در سال ۱۹۵۰ اولین اشعارش را منتشركرد و بخاطر اجراهای شكسپیر مشهور شد. از سال۱۹۵۱ تا ۱۹۵۷ با تورهای تئاتر سنتی سفر و نقش‌های تاریخی و عمدتا شكسپیر را بازی كرد. در این سال‌ها با نام دیوید بارون بازی می‌كرد. هارولد پینتر در سال ۱۹۵۷ با نوشتن نمایشنامه اتاق كه توسط دپارتمان هنرهای نمایشی دانشگاه بریستول چاپ شد، خود را به عنوان نویسنده تثبیت كرد. اولین نمایشنامه‌اش، جشن تولد ۱۹۵۷، در ۱۹۵۸ در تئاتر لیریك لندن به روی صحنه رفت و به دلیل ابعاد افسانه‌یی‌اش با شكست فاحشی مواجه شد و فقط یك هفته روی صحنه بود. اما بعدها بیشتر از دیگر نمایشنامه‌هایش به روی صحنه رفت.
از ابتدای دهه شصت پینتر به عنوان نمایشنامه‌نویس مشهور شد گرچه هنرپیشگی و كارگردانی تئاتر را هم همزمان ادامه می‌داد.هارولد پینتر نماینده تئاتر بریتانیا در نیمه دوم قرن بیستم است و احتمالا بیش از هر نمایشنامه‌نویس زنده دیگری موضوع گزارشات آكادمیك است.
او را به عنوان مبتكر سبك نمایش جدیدی به نام كمدی آزارنده می‌شناسند و نامش، پینترسك، برای توصیف فضایی خاص به صورت صفت وارد زبان انگلیسی شده است. تئاتر پینترسك در ابتدا روایتی از تئاتر پوچی تلقی می‌شد اما صحیح‌تر آن است كه به عنوان چیزی منحصربه‌فرد تلقی شود. همان كه نوعی نمایش روانشناسی است كه درآن فاصله‌های مشخصی را بگومگوی شخصیت‌ها پر می‌كنند كه ممكن است تجسم ترس‌های یكدیگر، احساس ناامنی یا تمایلات جنسی پنهان باشند یا نباشند.
این كمدی ژانری است كه در آن نویسنده، تسلط و اطاعت پنهان را در پیش پا افتاده‌ترین گفت‌وگوها نشان می‌دهد.
مجموعه آثار پینتر ناهمگن است. تقریبا نمایش‌هایی كه در اوایل كارش نوشته پینترسك است مثل كه بیش از همه به روی صحنه رفته و در برنامه درسی دپارتمان‌های زبان گنجانده شده‌اند.
پینتر تئاتر را به عوامل بنیادی‌اش بازگرداند: فضای بسته و گفت‌وگوی غیرقابل پیش‌بینی كه در آن آدم‌ها اسیر دست یكدیگرند و از هم پاشیده شدن را بهانه می‌كنند. با حداقل طرح، نمایشنامه از كش‌مكشی نیرومند و قایم‌موشك‌بازی بیان متقابل شكل می‌گیرد.
هارولد پینتر می‌گوید به دنبال دوره اولیه رئالیسم روانشناسی، مرحله دوم را كه تغزلی‌تر بود با نمایشنامه‌هایی از قبیل چشم انداز ۱۹۶۷ و سكوت ۱۹۶۸ ادامه داده است و بالاخره به مرحله سیاسی رسیده است. با كارهایی چون یكی برای جاده ۱۹۸۴، زبان كوهستان ۱۹۸۸، نظم نوین جهانی. ۱۹۹۱ ولی این تقسیم‌بندی به صورت دوره‌یی به نظر ساده كردن موضوع می‌رسد زیرا بعضی نوشته‌های پرقدرتش را نادیده گرفته است. مثلا ناكجاآباد.
از سال ۱۹۷۴ در كنار نویسندگی فعالیت‌هایی در زمینه حقوق بشر داشته است و اغلب مواضع جنجالی اتخاذ می‌كند.
پینتر در سال ۲۰۰۲ به سرطان مبتلا شد؛ با این حال از تلاش نایستاد و در سال ۲۰۰۵ كاندیدای جایزه نوبل ادبیات شد. رقیبان او نویسنده ترك «اوران پاموك» و شاعر سوری «آدونیس» بودند كه به نظر از او جلوتر می‌آمدند زیرا در ۱۰سال اخیر ۹ جایزه ادبیات نوبل به اروپا تعلق گرفته بود و از طرفی اگر جایزه به ادیبی انگلیسی اهدا می‌شد دومین جایزه نوبل ادبیات برای انگلستان ظرف ۵ سال بود.
بنابراین از آكادمی سوئد انتظار می‌رفت كه به قاره دیگری بخصوص آسیا توجه كند. پینتر با بردن جایزه ادبیات نوبل باعث درگیری بحث‌های گوناگونی شد كه تصمیم آكادمی را از جهاتی انتخابی گریزناپذیر از عوامل سیاسی می‌دانستند زیرا این‌طور گمان می‌رود كه جایزه نوبل اغلب به كسانی مثل «الكساندر سولژینیتس» از شوروی و «گونترگراس» نویسنده صریح‌الهجه آلمانی تعلق می‌گیرد كه در زمانی مشخص موضع سیاسی دلسوزانه‌یی گرفته باشند.
با این حال گرچه ممكن است عقاید سیاسی پینتر عاملی به شمار آمده باشد، اما این جایزه از نظر هنری بسیار موجه است و دستاوردهای نمایشی و ادبی پینتر، یك سروگردن بالاتر از سایر نویسندگان انگلیسی است.
در هر حال، انتقاد صریح پینتر از سیاست خارجی امریكا و مخالفتش با جنگ عراق، بدون شك او را از جنجالی‌ترین برندگان جایزه افتخارآمیز نوبل ادبیات كرده است.پینتر فردای روزی كه مطلع شد برنده جایزه نوبل شده در مصاحبه‌یی تلفنی با روزنامه‌نگاری سوئدی گفت كه نمی‌تواند حرف بزند و این خبر او را از پای درآورده است و برای دریافت جایزه و سخنرانی به استكهلم خواهد رفت. اما حالش رو به وخامت گذاشت و سخنرانی خود را با عنوان «هنر، حقیقت، سیاست» ضبط كرد و به آكادمی فرستاد كه همزمان در دنیا پخش شد.
پینتر سخنرانی‌اش را این طور شروع می‌كند: «در سال ۱۹۵۸ نوشتم:«تشخیص بین اینكه چه چیز واقعی و چه چیز غیرواقعی است سخت نیست، همین‌طور بین چیزی كه درست است و چیزی كه غلط است. لازم نیست چیزی درست باشد یا غلط، می‌تواند هم درست باشد هم غلط. اعتقاد دارم كه این تاكیدها هنوز هم در كشف واقعیت از طریق هنر، كاربرد دارد. بنابراین به عنوان یك نویسنده از این تاكیدها حمایت می‌كنم ولی به عنوان یك شهروند باید بپرسم:«درست چیست؟ غلط چیست؟»پینتر نمایشنامه‌ها و فیلمنامه‌هایی هم برای رادیو، تلویزیون و سینما نوشته است. از جمله فیلمنامه‌هایش می‌توان به مشهورترین آنها اشاره كرد:
● پیشخدمت (۱۹۶۳) ، حادثه (۱۹۶۷)، بینابین رفتن (۱۹۷۱) و زن ستوان فرانسوی (۱۹۸۱) (كه براساس رمان «پیچ در پیچ» جان فولز نوشته است.)
● جوایز:
▪ CBE) Commander of the British Empire)
▪ جایزه شكسپیر (هامبورگ)
▪ جایزه اروپایی برای ادبیات (وین)
▪ جایزه پیراندلو (پالرمو)
▪ جایزه بریتانیایی ادبیات دیوید كوهن
▪ جایزه لورنس الیویر
▪ جایزه ویلفرد اوئن برای شعرجنگ كه علیه امریكا است
▪ جایزه یك عمر دستاوردهنری به افتخار مولیر
▪ جایزه نوبل ادبیات
● پینتر دوبار ازدواج كرده است:
▪ ۱۹۵۶ با «ویوین مرچنت» هنرپیشه
▪ ۱۹۸۰ با «لیدی آنتونیا فریزر»
مهرشید متولی
نقل از سایت دیباچه
نقل از سایت دیباچه
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست