حذف صدای خواننده از آهنگ

حذف صدای خواننده از آهنگ ، یكی از جالبترین مباحث میان دوستداران موسیقی بوده است . هر روزه افرادی به فروشندگان نرم افزار مراجعه كرده و درخواست چنین نرم افزاری را می كنند . ولی آیا اصلاً چنین چیزی ممكن است ؟
آثا می توان به وسیله ـ سخت افزار یا نرم افزار – صدای خواننده را از آهنگ جدا ساخت ؟
سالهاست كه مجلات در زمینه صدا و موسیقی ، دستگاه هایی را تبلیغ می كنند كه ادعا می شود ، قادرند صدای خواننده را از موسیقی حذف كنند . با ورود رایانه و نرم افزارهای ویرایش صوت به عرصه موسیقی ، نرم افزارهایی نیز برای این كار عرضه شده اند . در ادامه مقاله می خواهی تا آنجا كه ممكن است به زبانی ساده توضیح دهیم كه حذف صدا از موسیقی چگونه انجام می شود و این كار در عمل ، تا چه حد موفقیت آمیز است ؟
برای درك این موضوع باید به نحوه ضبط موسیقی و صدا در استودیو بپردازیم . در ذخیره سازی موسیقی به صورت استریو ، اطلاعات صوتی در دو كانال راست و چپ ذخیره می شوند كه در هنگام پخش ، اطلاعات كانال راست از بلندگوی سمت راست و اطلاعات كانال چپ از بلندگوی سمت چپ پخش می شوند . توجه داشته باشید كه اطلاعات این دو كانال یكسان نیستند .
در ذخیره سازی استریو ، معمولاً صداهای آلات موسیقی مختلف ، در دو كانال با شدت های مختلف ذخیره می شوند ، یعنی مثلاً صدای گیتار در یكی از كانال های راست یا چپ خیلی بلندتر و واضح تر شنیده می شود . نكته قابل توجهی كه باعث می شود ، به صورت تئوری بتوان صدای خواننده را از آهنگ جدا ساخت ، آن است كه صدای خواننده معمولاً در وسط طیف صوتی استریو ذخیره می شود ، یا به زبان ساده ر صدای خواننده به صورت مساوی در هر دو كانال استریو وجود دارد .
بنابراین اگر دو كانال راست و چپ با هم مقایسه شده و صداهای مشترك در دو كانال ذف شود ، صدای خواننده از آهنگ حذف خواهد شد . اگر تخصصی تر صحبت كنیم ، اگر شكل موج سیگنال صوتی یكی از كانال ها را معكوس كرده و با شكل موج سیگنال صوتی كانال دیگر تركیب كنیم ، صدای خواننده حذف خواهد شد .
مشكلاتی كه بر سر راه این كار وجود دارد ، آن است كه در ذخیره سازی های مدرن ، معمولاً به صدای خواننده افكت هایی مانند Echo و Reverb اضافه می شوند كه باعث می شود صدای خواننده قابل حذف نباشد . همچنین بعضی از سازه های موسیقی در هر دو كانال صوتی وجود دارند و در صورت حذف صدای خوانند ، صدای این سازه ها نیز تضعیف خواهد شد .
نكته جالب توجه دیگر است كه اگر فایل موسیقی به صورت MP۳ باشد ، حذف صدای خواننده در آن عملاً امكان پذیر نیست ، زیرا وقتی فایلی به MP۳ تبدیل می شود ، در پروسه كد شدن (یا فشرده شدن) كانال های راست و چپ هر كدام به صورت جداگانه پردازش و تبدیل می شوند ، بنابراین در فایل نهایی حاصل ، صدای خواننده در دو كانال اندازه كافی یكسان نیست .
● نرم افزار تضعیف صدای خواننده
با توجه به مطالب گفته شده ، حذف صدای خواننده با كیفیت خوب امكان پذیر نیست و اگر هم امكان پذیر باشد ، باعث از بین رفتن صدای بعضی از سازهای موسیقی خواهد شد . ولی می توان صدای خواننده را تا حد قابل قبولی تضعیف كرد و اگر روی فایل حاصل ، آهنگی خوانده شود ، تقریباً صدای ضعیف خواننده اصلی پوشش داده خواهد شد .
عمل تضعیف صدا با هر نرم افزار ویرایش صوت مانند Sound Forge ، Cool Edit و ... امكان پذیر است . ولی چندین نرم افزار مخصوص این كار نوشته شده اند . Analogx Vocal Remover و Yogen Vocal Remover نمونه هایی از این نرم افزارها هستند .
طرز كار با این نرم افزار ها بسیار راحت است ، زیرا تقریباً هیچ گزینه ای ندارند و تمامی كارها را خود انجام می دهند ، فقط كافی است فایل آهنگ مورد نظر را توسط این نرم افزارها باز كرده و نتیجه كار را گوش كنیم .
نرم افزار YoGen Vocal Remover بصورت مستقل كار می كند ، اما نرم ازار دوم یعنی ، Analogx Vocal Remover در دو نسخه و بصورت دو نرم افزار افزودنی یا Plugin متفاوت عرضه می شود . یكی از نسخه های این نرم افزار به عنوان نرم افزار افزودنی Winamp ارائه شده است و كاربران آن می توانند همزمان با پخش موسیقی با Winamp با فعال كردن این Plugin ، صدای خواننده را از موسیقی در حال پخش تفكیك كنند .
نسخه دیگر این نرم افزار ، در قالب نرم افزار افزودنی یا Plugin استاندارد DX (یا همان DirectX) ارائه می‌شود كه در اكثر نرم افزارهای ویرایش صوت معروف مانند Soundforge یا Cooledit قابل اجرا است.

منبع : مرکز اطلاع‌رسانی خانواده شمیم