اردوغان و هنر بهره جستن از لحظه‌ها

۱) داووس شهر کوچکی در دامنه کوههای آلپ سوییس که روزهای پایانی هفته گذشته شاهد یکی از رویدادهای نادر بین‌المللی بود، ۳۹ سال است که در چنین روزهایی جمع بزرگی از رهبران سیاسی، نخبگان اقتصادی و شخصیتهای بزرگ جهان در داووس جمع می‌شوند تا در خصوص مهمترین مسائل اقتصادی و بین‌المللی به تبادل نظر بپردازند. اجلاس سالانه <مجمع جهانی اقتصاد> که همه ساله در این منطقه سرد و کوهستانی سوییس برگزار می‌شود برگرفته از نام همین شهر کوچک به اجلاس داووس شهرت یافته و اکنون یکی از مهمترین گردهمایی‌های بین‌المللی است. مجمع جهانی اقتصاد بنیادی غیردولتی است که در سال ۱۹۷۱ توسط <کلاوس شواب> یکی از اساتید تجارت و بازرگانی بین‌المللی پایه‌گذاری شد. فارغ از اینکه با داووس موافق باشیم و یا با آن مخالفت کنیم، باید بپذیریم که این یکی از مهمترین نشستهای بین‌المللی بخصوص در حوزه اقتصاد جهانی است که نمایندگان قویترین کمپانیهای جهان، سازمانهای اقتصادی و با نفوذترین نهادهای سیاسی جهان در نشست‌های سالانه آن حضور می‌یابند و یکی از کانونهای تاثیرگذار در جهان است.
۲) تردید نباید کرد کاری که رجب طیب اردوغان در اجلاس اخیر داووس انجام داد کاری بود کارستان. کسانیکه با طبیعت اینگونه اجلاس‌ها آشنایند می‌دانند که رهبران جهان در هر اندازه‌ای که باشند، معمولا قواعد و آداب نوشته و یا نانوشته اینگونه نشست‌ها را رعایت می‌کنند و حرفهای ولو تند سیاسی در لفافه‌های خوشرنگی از زبان دیپلماتیک بر زبان آنان جاری می‌شود. شاید طراحان این نشست که طی جلسات متعدد در مورد چیدمان شخصیتهایی که باید در آن حضور یابند بحث کرده و نهایتا آن چند نفر را در نشست مربوط به تحولات خاورمیانه انتخاب کرده بودند، هرگز در مخیله‌شان هم نمی‌آمد که نخست وزیر کشوری که از روابط دیپلماتیک نیرومندی با رژیم صهیونیستی برخوردار و ارتش آن بخش بزرگی از پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است در مقابل صدها دوربین که به شکار لحظات این نشست می‌پردازند، اینگونه در مقابل سخنان توجیه‌گرانه رئیس رژیم صهیونیستی برای لشکرکشی به باریکه کوچک غزه و قتل‌عام دسته جمعی کودکان و زنان فلسطینی قد علم کرده و فریادگر گلو‌های در خون تپیده زنان و کودکان غزه گردد. ارزش کاری که اردوغان کرد را با هیچ چیزی نمی‌توان سنجید.
۳) جنایات که اقدام شجاعانه اردوغان در تشریح ارتش رژیم‌صهیونیستی و بیان آلام و زخمهای پیکر خونین غزه، علیرغم سیطره صهیونیستها بر گلوگاه‌های رسانه‌های جمعی جهان با بازتابی فراتر از انتظار در سطح جهان روبرو شده و خشم مقامات رژیم صهیونیستی و حامیان آن را در پی داشته است. سخنانی که اردوغان، محکم، منطقی و با آرامش در مقابل یاوه‌سراییهای شیمون پرز گفت، فریاد خونین زنان و کودکان مظلوم غزه در یک تریبون بین‌المللی بود که دل صدها میلیون انسان حق‌طلب در اقصی نقاط جهان را شاد کرد. اردوغان به تمامی معنای کلمه شیمون پرز و حاکمان صهیونیست را رسوا کرد. استناد اردوغان به سخنان دو تن از نخست‌وزیران رژیم صهیونیستی در اینکه چگونه سوار بر تانک از له کردن کودکان فلسطینی لذت می‌برند، کوه را به لرزه درمی‌آورد تا چه رسد به وجدان و ضمیر انسانهای پاکی که در جهان به وفور یافت می‌شوند. تروریست هاگانا که خالق قتل‌عام دیر یاسین بود و امروز در کسوت سیاستمدار در داووس نشسته بود، هرگز تصورش را هم نمی‌کرد که اینگونه در مقابل سخنان نخست وزیر کشوری که متحد و هم‌پیمان رژیم صهیونیستی است، کیش و مات شود.‌
۴) این از حوادث نادر روزگار ماست که حوادث خونین غزه در آغازین روزهای محرم روی می‌دهد. براساس آنچه که در خبرها آمده بود، اردوغان چند روز قبل در مراسم سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) در کشورش، حوادث خونین غزه را به عاشورا تشبیه می‌کند و اگر این نقل قول از او درست باشد (و در استفاده از این تشبیه بر من خرده گرفته نشود) خود او پیام‌آور حوادث خونبار غزه و رسواگر یزید و ابن‌سعد زمان و قاتلان کودکان فلسطینی می‌شود. حماس با تمجید از اردوغان، سخنان او را در رسواکردن پرز، پیروزی قربانیان رژیم صهیونیستی در غزه توصیف کرد. عربها مثلی دارند که ذکر آن در این مناسبت خالی از لطف نیست. آنها می‌گویند <با برادرت علیه پسر عمویت و با پسرعمویت علیه دیگران.> این اوج تعصب عربی است که در جنگ ظالمانه عراق علیه انقلاب نوپای اسلامی، آن را به عیان مشاهده کردیم. ولی نمی‌دانم چرا در ماجرای غزه آنان برادر عرب فلسطینی خود در غزه را تنها گذاشته و برخی به لشکر ابن‌سعد پیوستند و برخی دیگر مصداق <سمعت بذلک فرضیت به> شدند و این بار <دیگران> یعنی مسلمانان غیرتمند غیر عرب بودند که به کمک کودکان و زنان مظلوم عرب غزه شتافتند در حالیکه اعراب برادر همصدا و همراه با لشکر ابن سعد زمان آب را هم بر کودکان و زنان محاصره‌شده مظلوم غزه بسته بودند.
۵) به فراز اول این سخن برگردیم. امروز صحنه بین‌المللی واقعیتی است انکارناپذیر. هنر بهره جستن از اینگونه نشستها نیازمند احترام به افکار و عقاید دیگران و با به زبانی ناآشنا زبان <جادلهم بالتی هی احسن> سخن گفتن است. بکارگیری زبان استهزاء و کنایه و تحقیر دیگران و یا به زبانی آشنا نامربوط سخن گفتن، هنری نیست که نیازمند طی دوره‌های سیاستمداری و دیپلماتیک باشد. نفی مجامع بین‌المللی آنهم با زبان ناکارآمد و الکن پرخاشگرانه به یقین از اهمیت این مجامع نمی‌کاهد و ای‌بسا که موجب تحقیر خود گردد. دفاع جانانه اردوغان در اجلاس داووس نشان داد که هنر نسل جدید رهبران مسلمان ترکیه لائیک آتاتورکی،‌ تنها در عبور از عقبه‌های نفس‌گیر داخلی، مانند موانع قانونی آتاتورکی و سیاستمدارانه پنجه در پنجه ارتش حافظ سکولاریسم، چالش‌های حجاب و عفت عمومی و سامان‌دهی اقتصاد ورشکسته ترکیه به اقتصادی شکوفا نیست. آنان تعامل با جامعه جهانی را در بالاترین حد خود بخوبی درک می‌کنند که رویداد غرورآفرین داووس از نمونه‌های این کیاست نسل جدید رهبری اسلامی ترکیه است. کسانی که توانسته‌اند بین قوانین اسلامی و زندگی در شرایط نوین جهانی پیوندی منطقی ایجاد نمایند هرچند که ممکن است این راهی طولانی باشد.
این کلام مولایمان علی(ع) است که می‌فرماید: <خذالحکمه انی کانت.> چنین باد.‌

جاوید قربان‌اوغلی‌

منبع : روزنامه اطلاعات