دوشنبه, ۲۸ خرداد, ۱۴۰۳ / 17 June, 2024
مجله ویستا

علل ناباروری در زنان چیست؟


تعریف ناباروری
ناباروري را اين طور تعريف كرده اند: «ناتواني يك زوج در باردار شدن پس از يك سال رابطه جنسي بدون جلوگیری از بارداری».
علل ناباروري مي تواند مربوط به زن يا مرد يا هر دو باشد. حدود40 % از مشکلات ناباروری مربوط به مردان، 40 درصد مربوط به زنان و 10 درصد مربوط به هر دو است. در حدود 10 درصد از زوجین نیز علت ناباروری مشخص نیست.
به عبارت ديگر در اين زوج ها هر دو نفر با توجه به انجام آزمايش هاي موجود مشکلي ندارند ولي به علل نامشخصي بچه دار نمي شوند. ناباروري علل مختلفي دارد و در بسياري از بيماران، ناباروري ممکن است بيش از يك علت داشته باشد.لذا نياز به ارزيابي كامل دارند. علل شايع ناباروري عبارتند از غيرطبيعي بودن اسپرم( 35 درصد ) ، نارسايي تخمك و تخمدان ( 25 درصد)، چسبندگي هاي لگن، آندومتريوز، نارسايي لوله هاي فالوپ (لوله های رحمی ) و مشکلات رحمي(25 درصد) ، در 10 تا 15 درصد زوجين عامل بخصوصي را نمي توان به عنوان علت ناباروري تشخيص داد. اغلب آزمايش هاي مورد نياز براي ارزيابي ناباروري را بايد در زمان هاي معيني در طول سيکل قاعدگي انجام داد و تا نتيجه آزمايش ها مورد بررسي قرار نگيرند، درمان به ندرت موثر واقع مي شود. نکته مهم تر اين كه لازمه موفقيت در انجام حاملگي همکاري نزديك بين زوجين و تيم پزشکي است.
شرایط لازم براي باروري طبيعي چيست؟
مرد بايد به اندازه كافي اسپرم هاي طبيعي و متحرک توليد كند.
اسپرم بايد در واژن زن ذخيره شود تا در زمان مناسب در طي سيکل قاعدگي يعني وقتي كه اسپرم ها قادرند، در مخاط رحم نفوذ كرده به درون رحم و لوله هاي فالوپ (لوله های رحم) صعود و تخمك را بارور كنند.
زن بايد تخمك سالم و رسيده را توليد و از تخمدان ها آزاد كند. پس از رها سازي تخمك از تخمدان، تخمك بايد از لوله هاي فالوپ به سمت داخل رحم حركت كند تا بتواند با اسپرم مواجه شده و بارور شود.
تخمك بارور شده بايد به درون رحم حركت كرده و در درون آندومتر آماده قرار گيرد (در درون لايه هاي رحم) تابتواند براي رشد يشتر، تغذيه شود.
علل ناباروري در زنان
اختلال در تخمک گذاری
اختلال در تخمك گذاري، علت عمده ناباروري در زنان است. بدون عمل تخمك گذاري لقاح انجام نمي شود و بنابراين زن باردار نمي شود. بعضي از زن ها ممکن است تخمك گذاري نکنند و يا به طور نامنظم و كم تخمك گذاري كنند و بنابراين ممکن است يا عادت ماهيانه نداشته باشند و يا عادت ماهيانه آنها كم و نامنظم باشد و حتي بعضي خانم ها با آن كه داراي عادت ماهيانه منظم هستند، داراي اختلال در تخمك گذاري باشند.
اختلال در لوله های رحمی
در بعضي زنان، لوله هاي رحمي به طور كامل و يا ناقص بسته است. در نتيجه اسپرم به تخمك نمي رسد. بسته بودن لوله هاي رحمي مي تواند به دليل عفونت، آندومتريوز و يا چسبندگي هايي پس ازعمل جراحي باشد. هم چنين ممکن است اين لوله ها پس از يك حاملگي خارج رحمي بسته شوند. در كشورهاي در حال توسعه نسبت به كشورهاي توسعه يافته به علت شيوع بيماري هاي عفوني دستگاه توليدمثلي، ميزان اختلال در لوله هاي رحمي بيشتر است.
آندومتریوز
آندومتريوز، حالتي است كه در آن سنگفرش رحم (آندومتر) رشد م یكند و از رحم هم فراتر مي رود و لوله هاي رحمي را نيز مي پوشاند و حتي آنها را مي بندد و در عمل تخمك گذاري اختلال بهوجود می آید.
اختلال در گردن رحم و رحم
ناهنجاري هاي گردن رحم مي تواند سبب ناباروري شود كه از آن جمله مي توان به مشکلات مربوط به ساختمان بدن، عفونت هاي گردن رحم و يا كيفيت نامناسب ترشحات رحم اشاره كرد. از طرفي تومورهاي بدخيم رحم و يا بعضي جاي زخم هاي موجود در ديواره رحم مسبب ناباروري است.
مشکلات دستگاه ایمنی
مشکلات مربوط به دستگاه ايمني بدن و عوامل ايمونولوژيك نقش مهمي در ايجاد ناباروري دارند. تشخيص و درمان اين گونه بيماران مشکل است. در بعضي خانم ها، عليه اسپرم مرد ماده اي بنام آنتي بادي ترشح مي شود كه اسپرم ها را از بين مي برد و يا آنها را غيرفعال مي كند و يا حتي سبب سقط خود به خود در بعضي از آبستني ها مي شود.
علل ناباروری ژنتيکی
علل ناباروری اعم از مشکلات هورمونی و چاقی تا غير طبيعی بودن سلول های جنسی ( تخمک و اسپرم ) همگی می تواند به نوعی تحت تأثير عوامل ژنتيکی باشد. برای مثالا استعداد چاقی، ابتلا به عفونت و حتی لزوم انجام يك جراحی كه به ناباروری می انجامد، همگی هر چند كوچك می توانند به عوامل ژنتيکی مربوط باشند. امروزه مطالعات بر روی ژن های خاص در انسان و مدل های آزمايشگاهی تا حدودی تاثير عوامل ژنتيکی بر ناباروری را آشکار ساخته اند.
عوامل ناشناخته
گاه ممکن است پس از يك معاينه دقيق پزشکي، زن و شوهر كاملا سالم تشخيص داده شوند ولي به علل ناشناخته بارور نشوند. اگرچه معمولا بعد از دو سال تعداد زيادي از اين زوج ها بچه دار مي شوند، اما تعدادي از آنها حتي بعد از گذشت سه سال بدون استفاده از روش هاي پيشگيري بچه دار نمي شوند، در اين صورت بايد تحت درمان قرار بگيرند.
درمان نازایی
بر حسب علل نازايي در حال حاضر درمان هاي متعددي در دسترس است، از جمله واريکوسلکتومي، بازسازي لوله اي، باروري آزمايشگاهي، انتقال رویان ( IVF )،
انتقال سلول جنسی به درون لوله، تزريق داخل سيتوپلاسم اسپرم،تلقیح داخل رحمی ( IUI ) ، درمان آنتي بادي هاي ضد اسپرم، ميومکتومي، بروموكريپتين و....
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.