بارداری خارج از رحم، نکات مهم

بارداری و حاملگی خارج از رحم

به حالتی گفته می شود که تخمک لقاح یافته در جایی به غیر از دیواره داخلی رحم مستقر می شود و شروع به رشد می کند. 98 درصد از حاملگی های خارج از رحم درون لوله های فالوپ (لوله رحمی) اتفاق می افتد، با این حال امکان دارد در نقاط دیگری مثل تخمدان، گردن رحم و حفره شکمی نیز رخ دهد.

بارداری خارج از رحم چیست؟

اگر تخمك لقاح يافته در هر جاي ديگري غير از داخل رحم جايگزين شود، بارداري نابجا يا خارج از رحم اتفاق مي افتد. حدود 50 درصد حاملگي ها به اينصورت پايان مي يابند.

در حالت عادي بعد از اينكه تخمك بارور مي شود به حركت خود كه از تخمدان شروع شده بود ادامه مي دهد تا از لوله به رحم برسد و بر روي ديواره حفره رحمي جايگزين شود. اگر به دلايل مختلف مثل تنگي لوله هاي رحمي بر اثر چسبندگي ناشي از عفونت يا جراحي هاي شكمي اين حركت متوقف شود، تخم لقاح يافته ممكن است در محل تنگي لانه گزيني كرده و به رشد خود ادامه دهد.

از آنجا كه اكثر بارداريهاي خارج رحمي در يكي از لوله هاي رحم رخ مي دهند آنرا بارداري لوله اي نيز مي نامند. با احتمال بسيار كم ممكن است بارداري خارج رحمي در محلهاي ديگري نيز ديده شود.

ساير مكان هاي احتمالي جايگزيني عبارتند از : تخمدان، دهانه رحم و يا بخش هاي ديگر شكم، در موارد نادر همراه با يك بارداري رحمي يك تخم ديگر نيز در جايي خارج از رحم جايگزين مي شود؛ البته اين اتفاق در IVF كه تخمكها بطور مصنوعي لقاح يافته و به داخل رحم تزريق مي شوند ديده مي شود.

اصلی ترین خطری که توسط حاملگی خارج از رحم ایجاد می شود، پارگی است که به خونریزی داخلی منجر می شود. قبل از قرن 19 احتمال مرگ ناشی از حاملگی خارج از رحم از 50% هم تجاوز می کرد.

در پایان قرن 19 به علت پیشرفت های حاصله در حوزه جراحی این رقم به 5% کاهش یافت. مطالعات اخیر نشان می دهد که امروزه احتمال مرگ ناشی از حاملگی خارج از رحم به کمتر از پنج مورد از هر 10000 مورد کاهش یافته است. بنابراین امروزه علیرغم افزایش نرخ حاملگی های خارج از رحم، درصد مرگ مادر هر چه بیشتر و بیشتر رو به کاهش است.

اصلی ترین دلیل شکست در نجات جان مادر عدم موفقیت برای ارایه به موقع مراقبت های پزشکی است. حاملگی خارج از رحم به عنوان اصلی ترین دلیل مرگ و میر مادران باردار در سه ماهه اول بارداری به شمار می آید.

در موارد بسیار نادر امکان دارد حاملگی خارج از رحم همزمان با حاملگی نرمال (درون رحمی) رخ دهد. که به آن حاملگی هتروتوپیک (heterotopic) اطلاق می شود. در سال های اخیر وقوع این نوع حاملگی به علت افزایش استفاده از روش آی.وی.اف و سایر تکنولوژی های باروری کمکی افزایش یافته است.

در بارداری خارج از رحم هيچ راهي براي جابجايي محل تخم و انتقال و كاشتن آن در رحم وجود ندارد بنابراين تنها راه درمان ختم حاملگي است. اگر بارداري خارج رحمي به موقع تشخيص داده نشود و مورد درمان قرار نگيرد، با رشد سلولي و بزرگ شدن جنين احتمال پارگي لوله هاي رحمي وجود دارد.

اين واقعه با درد شديد و خونريزي همراه است و يك اورژانس پزشكي محسوب مي شود. متاسفانه در چنين حالتي آسيب جدي يا از دست دادن كامل لوله رحمي اتفاق مي افتد. در اين شرايط اگر درمان سريع مقدور نباشد خونريزي شديد داخلي حتي منجر به مرگ نيز خواهد شد.