دلایل بدخطی کودکان، از کی آموزش را شروع کنیم؟ - قسمت دوم

رادیو سلامت: خط خوب یکی از مهارت‌هایی است که باید از سن کم یعنی از دوره پیش‌دبستانی به دانش‌آموزان آموخته شود درغیر این صورت بخشی از فرایند یاددهی و یادگیری دچار نقص خواهد شد. آموزش خط باید از خردسالی شروع شود زیرا پایدارتر خواهد بود. از این رو درک صحیح مکانیسم‌ها و عواملی که می‌توانند باعث مشکلات دست‌خط شوند ضروری به نظر می‌رسد. در بسیاری موارد دیده شده که مشکلات خوانایی دست‌خط بدون مداخلات درمانی برطرف نمی‌شود.

 

 

عوامل مربوط به معلمان

مساله آماده‌سازی معلمان برای کاری که برعهده دارند در همه کشورها به ویژه کشورهای در حال رشد از  اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اهمیت نه نیازی به اثبات دارد و نه تأکید. از طرفی همیشه گفته می‌شود که مدرسه یک قدم از اجتماع عقب‌تر است زیرا تحولات اجتماعی سریع‌تر از آن رخ می‌دهند که مدرسه و معلم بتوانند خود را با آن تطبیق دهند. در این صورت معلم چه باید بکند؟

اگر معلم، خط خوبی داشته باشد، حروف را هم به خوبی آموزش دهد و در این رابطه با استفاده از بازی و تمرین عضلات بچه‌ها را تقویت کند بیشترین تأثیر را در خوب‌نویسی و خوانانویسی دارد. گاهی اوقات کتاب‌های درسی هم اشکالاتی در این زمینه دارند که معلم باید آن‌ها را به خوبی ببیند و با تذکر به موقع اجازه ندهد در شاگردان‌اش دوگانگی ایجاد شود. بدخطی و خوانا نبودن خط آموزگار و بی‌توجهی او به خط شاگردان نیز عاملی در ایجاد بد‌خطی و اختلال خط است. پس بهتر است معلمان از دادن تکالیف زیاد در منزل خودداری کنند.

مواجه شدن دانش‌آموزان با حجم زیاد تکالیف نیز باعث بد‌خطی آن‌ها می‌شود. صبر و حوصله و دادن مقدار معینی تمرینات عضلانی در مقدمه کار ضروری است تا شاگرد قادر شود عضلات دست را کنترل کند. تکنیک‌های متعددی از جمله مچاله‌کردن کاغذ یا استفاده از خمیرهای بازی و ... وجود دارد تا عضلات دست را آماده کند تا به حروف الفبا شکل بدهد.

 همچنین برای آموزش مهارت خط‌نویسی به کودکان معلمان باید به این مولفه‌ها توجه داشته باشند.

1. - وضعیت نشستن دانش‌آموز 
2. - وضعیت قلم به دست‌گرفتن دانش‌آموز
3. - وضعیت دست آزاد بچه‌های راست دست و چپ دست
4. - حالت قرارگرفتن سر
5. - تابش نور و مقدار آن در هنگام نوشتن
6. - حالت قرارگرفتن پاها در هنگام نوشتن و طرز قرار دادن
7. - فیزیک ایستادن پای تخته برای نوشتن و رعایت حاشیه در دفتر   
8.                     

دقت به این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا آموزگار بتواند دانش‌آموزان را به درستی هدایت کند. معلمانی که با دانش‌آموزانی که مشکلات رفتاری دارند، کار می‌کنند در این زمینه آسیب‌پذیری بیشتری دارند. بیشتر معلمان رغبتی به آموزش این‌گونه از دانش‌آموزان نشان نمی‌دهند.

معلمان باید به این باور برسند که نوشتن کودکان از طریق تمرینات بیشتر پیشرفت می‌کند و آن‌ها باید در پذیرش تلاش‌های کودکان حوصله بیشتری به خرج دهند. واکنش مثبت معلم و برانگیختن کودک به سمت تلاش بیشتر در ایجاد یک کلاس نوشتن راه حل این مشکل است.

نگرش مثبت معلم نسبت به تلاش‌های نوشتاری کودک به اندازه فراهم‌کردن زمان، فضا و مطالب نوشتاری مناسب حائز اهمیت است. خط‌ خطی‌کردن و نقاشی‌، سطوح آغازین نوشتن هستند که در پیشرفت مهارت نوشتن کودک در مراحل بعدی مهم هستند. بنابراین این تلاش‌ها باید مورد تشویق معلمان قرار گیرد.

معلم و نقش او در ایجاد زمینه‌های تجربی و عملی اهمیت خاصی دارد. او می‌تواند فضایی را به وجود آورد که احساس وحشت از کارها را برطرف کند و دانش‌آموز را به انجام کار بهتر در نوشتن حساس‌تر کند. پس معلمان باید اساس کار خود را به کاهش تنش قرار دهند و در هنگام نوشتن مشق، بچه‌ها را توبیخ نکنند و خود از نظر خطی الگوی خوبی برای دانش‌آموزان باشند.