عوامل موثر بر ناباروری، کدامند؟

مشکل ناباروري زوجين از جمله مسائلي است که فاکتورهاي متعددي مي‌تواند در بروز آن دخيل باشد اما برخي از عوامل مهم و تاثيرگذار کمتر شناخته شده‌ و مورد توجه هستند. ناباروري هم بر زنان و هم بر مردان در همه كشورهاي جهان تاثير دارد. در واقع ناباروري اغلب اثرات ژرف در كوتاه مدت يا دراز مدت بر افراد درگير با اين مسئله دارد و آنان را در معرض فشارهاي خانوادگي و اجتماعي قرار مي دهد.

 

محمدرضا نوروزي - فلوشيپ تخصصي سرطان دستگاه ادراري و تناسلي (اروانکولوژي) در خصوص برخي هزينه هاي ناباروري مي گويد:"هزينه پوشش درمان ناباروري در مراکز دولتي براي يک دوره درمان در حدود يک ميليون و 700 هزار است که هزينه آن را وزارت بهداشت مي‌پردازد.بيمه‌ها نيز فقط 50 درصد هزينه داروها را تحت پوشش قرار داده‌اند ولي با وجود اين، کافي نيست زيرا اين سوبسيدها فقط براي مراکز درمان ناباروري دولتي است.مادر شدن، حسي است که در تمامي زنان وجود دارد اما برخي از زنان به طور طبيعي از مادر شدن محروم هستند و بايستي با کمک پزشکان و متخصصان مراحل درماني را انجام دهند تا بتوانند مادر شوند.

 

ناباروري مي‌تواند دلايل مختلفي داشته باشد و در بسياري از مواقع از سوي مردان است و هميشه ناباروري از سوي زنان نيست، اما در اين مطلب به دلايلي پرداخته مي‌شود که از سوي زنان رخ مي‌دهد.محمد حسين قرباني، عضو کميسيون بهداشت و درمان مي‌گويد:"با توجه به اينکه جمعيت قابل توجهي در کشور نابارور هستند و هزينه‌هاي درمان ناباروري مشکلاتي براي اين افراد به وجود آورده است در قالب سند تحول سلامت خدمات ناباروري با فرانشيز 10 درصد در مراکز دولتي انجام مي‌شود. همچنين اين خدمات در مراکز خصوصي با فرانشيز 30 درصد لحاظ مي‌شود.با توجه به اينکه خدمات بيمه‌اي پوششي براي درمان ناباروري به ويژه در مورد درمان‌ها و جراحي‌هاي پيشرفته نداشته است اين طرح گام مهمي در زمينه باروري و افزايش جمعيت است.

 

خدمات درمان ناباروري با فرانشيز 10 درصد در مراکز دولتي براي همه انواع درمان‌هاست.در صورتي که تجميع بيمه‌ها در قالب يک صندوق با عنوان بيمه ايرانيان تشکيل شود شرايط بهتر نيز خواهد شد. در حال حاضر برخي نهادها و سازمان‌ها حمايت‌هاي خاصي از پرسنل و خانواده‌هاي تحت تکفل آنها دارند و وظيفه دولت و مجلس است که از ساير مردم حمايت کند."يکي از مهم‌ترين و اصلي‌ترين علت‌هاي ناباروري را مي‌توان در سن خانم‌ها دانست. بدين معنا که افزايش سن با باردار شدن رابطه عکس دارد. بهترين سن خانم‌ها براي بارداري بين 20 تا 31 سال اعلام شده اما زماني که سن مادر به 40 سالگي برسد‌، باردار شدن سخت‌تر خواهد بود زيرا عدم وجود فوليکول‌هاي تخمداني را مي‌توان يکي از اصلي‌ترين دلايل ناباروري در سن بالا دانست.

 

به زناني که قصد باردار شدن دارند، توصيه مي‌شود که از مصرف دخانيات و الکل پرهيز کنند زيرا هر دو مورد مي‌تواند با کاهش قدرت باروري در زنان و مردان پاسخ داده شود. اين موضوع تا جايي حائز اهميت است که پزشکان معتقدند، در صورتي که يکي از والدين دخانيات يا الکل مصرف مي‌کنند بايستي فاصله زماني طولاني بين ترک اين موارد و قصد باردار شدن وجود داشته باشد.يکي ديگر از علل ناباروري استرس است.

 

دکتر مصطفي حمديه روانپزشک در خصوص تأثير استرس در ناباروري مردان مي گويد:" توليد اسپرم، توليد تخمک، سيکل قاعدگي در خانم‌ها، بسيار تحت تأثير استرس قرار مي‌گيرد و خانم‌هايي که داراي استرس هستند بيشتر مواقع دچارعادت ماهانه‌هاي نا منظم مي‌شوند.ثابت شده در مردان هم به اين صورت است و همانطور که عوامل استرس زا در زنان موجب اختلال مي‌شود در مردان هم در ناباروري تأثير گذاربوده و توليد اسپرم و تعداد اسپرم وقتي تحت تأثير استرس قرار مي‌گيرد باعث ناباروري شده و در اين کنگره سعي شده بيشتر به ناباروري مردان از نگاه استرس پرداخت.همچنين ثابت شده استرس و اضطراب و عوامل محيطي در مردان بر روابط زناشويي تأثير گذار است و باعث کاهش اسپرم مي‌گردد و برخي از مرداني که در معرض استرس رواني قرار مي‌گيرند نابارور هستند.سبک زندگي، تغذيه مناسب، آب و هوا، انواع استرس‌هاي رواني که روزانه با آنها مواجه هستيم و در معرض انواع و اقسام آنها قرار داريم، بايد در مواجهه با آنها مديريت خوبي داشته باشيم تا درصد ناباروري در مردان را کاهش دهيم.

 

بعضي از بيماران رواني که بيماري آنها حاد است اين افراد به خاطر عوامل ژنتيک خيلي راحت بيماري خود را از طريق ژن به نسل بعدي منتقل مي‌کنند و نزديک به 50 درصد نيز ممکن است بيماري خود را به فرزندانشان منتقل کنند و از لحاظ بهداشت رواني اگر مزدوج شدند حتي الامکان نبايد بچه دار شوند و بايد حتما قبل از ازدواج مشاوره داشته باشند تا در صورت بچه دار شدن کودکي با کمترين عارضه متولد شود."متاسفانه جامعه اصلا توصيه‌هاي بهداشتي و رواني را جدي نمي‌گيرد و فرهنگ سازي نشده و خانواده‌ها به خيال اينکه اگر ازدواج صورت گيرد با بچه دار شدن مشکل حل خواهد شد اقدام به اين کار مي‌کنند در صورتي که ژن معيوب را منتقل کرده و کودکي با اختلالات رواني متولد مي‌شود که اين به ضرر خانواده و جامعه است.