قصد بارداری دارید؟ تست تیروئید دهید

فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم درخصوص اهمیت توجه به کم‌کاری تیروئید در بارداری گفت: در سه ماه اول بارداری، جنین ازنظر تأمین هورمون‌های تیروئیدی کاملاً وابسته به مادر است؛ چراکه تیروئید جنین به حد لازم رشد نکرده است تا بتواند هورمون‌های موردنیاز برای بدن را تهیه و استفاده کند.

دکتر مژگان اسدی در گفتگو با خبرنگار مهرخانه، بابیان این مطلب ادامه داد: جنین در سه ماه اول بارداری برای رشد مغزی و جسمی خود وابسته به مادر است. در سه ماه دوم و سوم کم‌کم تیروئید جنین ساخته می‌شود و به‌تنهایی قادر به تولید هورمون است، اما با این‌حال یُدی که برای تشکیل تیروئید احتیاج است را از بدن مادر می‌گیرد. بنابراین ضروری است که مادر یُد مورد نیاز را مصرف کند تا یُد بدن جنین نیز تأمین شود.
وی تأکید کرد: طبق توصیه‌ سازمان بهداشت جهانی مصرف 200 میکروگرم یُد در روز، برای تأمین میزان کافی تیروئید در طی بارداری ضروری است.
در بارداری‌های نرمال تغییرات در بافت تیروئید ایجاد می‌شود
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران بابیان این مطلب که در بارداری‌های نرمال نیز تغییرات فیزیولوژیک در بافت تیروئید ایجاد می‌شود، گفت: این تغییرات به‌صورت طبیعی در زنان بارداری ایجاد و باعث می‌شود جواب تست‌های یک خانم بارداری با یک فرد غیرباردار متفاوت باشد. ترشح هورمون اچ. سی. جی از جفت در هنگام بارداری که برای تشخیص بارداری فرد از آن استفاده می‌شود، ازنظر مولکولی به مقدار زیادی شبیه به هورمون محرکه تیروئید است که از غده‌ هیپوفیز ترشح می‌شود. بنابراین بافت تیروئید در این دوران، از حد عادی فعال‌تر می‌شود و این تغییر نباید غیرنرمال تلقی گردد.
بارداری میزان پروتئین‌هایی که هورمون تیروئید به آن مربوط را افزایش می‌دهد
وی ادامه داد: از طرف دیگر بارداری، میزان هورمون‌های‌ خون را افزایش می‌دهد که مهم‌ترین آن استروژن است. زمانی‌که مقدار این هورمون در بدن بالا می‌رود، یکسری پروتئین‌ها، ازجمله پروتئین‌هایی که هورمون‌های تیروئید به آن‌ها مربوط است، داخل خون افزایش می‌یابد و جواب آزمایش نشان می‌دهد که هورمون‌های تیروئید بالاست؛ درصورتی‌که این افزایش هورمون تیروئید، به دلیل مقدار پروتئینی است که در خون افزایش‌ یافته است و وقتی تعداد هورمون‌های آزاد در نظر گرفته شود، هورمون‌های بدن فرد نرمال است.
بررسی تست‌های مربوط به تیروئید بارداری حتماً توسط یک فرد متخصص انجام شود
این فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم تأکید کرد: تغییرات هورمونی طبیعی بدن در طول بارداری، باعث می‌شود که تفسیر هورمون‌های تیروئید در دوران بارداری و غیربارداری تفاوت داشته باشد. بنابراین بررسی تست‌های آزمایشگاهی باید توسط یک فرد متخصص انجام شود؛ در غیر این صورت ممکن است به ‌اشتباه، بیماری تلقی شود؛ درصورتی‌که یک‌سری از تغییرات بدن در این دوران کاملاً طبیعی است.
وی افزود: در هنگام بارداری بافت تیروئید که در گردن قرار دارد در حدود 10 تا 15 درصد نسبت به قبل بزرگ می‌شود که شاید طی یک معاینه عادی به نظر نیاید.و تنها با انجام سونوگرافی بزرگ شدن بافت تیروئید قابل‌تشخیص باشد که جای نگرانی نیست و این‌یک تغییر طبیعی است.
تیروئیدیت هاشیموتو؛ بیشترین علت کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری
عضو هیئت‌علمی ‌پژوهشکده غدد و متابولیسم در خصوص شایع‌ترین علت کم‌کاری تیروئید در دوره‌ بارداری گفت: نوعی بیماری خودایمنی به نام تیروئیدیت هاشیموتو بیشترین علت کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری است، اما به علل دیگری هم ممکن است فرد دچار کم‌کاری تیروئید شود. برای نمونه فردی که از قبل از بارداری دچار کم‌کاری تیروئید بوده و در طول بارداری میزان دارو به‌اندازه کافی نیست، فردی که قبل از بارداری دچار پرکاری تیروئید شده یا جراحی کرده است، زنانی که ید رادیواکتیو گرفته‌اند و درمان شده، ولی باگذشت زمان دچار کم‌کاری تیروئید شده‌اند؛ که هرکدام از این علت‌ها می‌توانند کم‌کاری تیروئید را در دوران بارداری ایجاد کنند.
وی در ادامه تشریح کرد: کم‌کاری تیروئید ممکن است به‌صورت اولیه در زمان بارداری ایجادشده باشد؛ مثل فردی که دچار تیروئیدیت هاشیموتو شده باشد و یا اینکه بیمار از قبل دچار کم‌کاری تیروئید بوده یا در قبل پرکار بود و تحت درمان قرارگرفته و به‌مرورزمان دچار کم‌کاری شده است که در بارداری خود را بیشتر نشان می‌دهد.
کم‌کاری شدید تیروئید برای مادر چه عوارضی دارد؟
اسدی با بیان این‌که در زمان بارداری سلامت از دو جنبه‌ مادر و جنین باید در نظر گرفته شود، ادامه داد: کم‌کاری شدید تیروئید عوارض زیادی برای خود مادر ایجاد می‌کند، مثل؛ کم‌خونی، درد و ضعف عضلانی، نارسایی قلبی، مسمومیت حاملگی، خونریزی‌های بعد از زایمان، به دنیا آوردن نوزادان با وزن کم، ولی اگر کم‌کاری تیروئید خفیف باشد، ممکن است اصلاً خانم طی بارداری متوجه نشود و علائم شدیدی هم نداشته باشد.
وی افزود: زنانی که سابقه بیماری تیروئید یا گواتر واضح به‌صورت برجستگی در ناحیه گردن خود دارند، بیشتر احتمال دارد که دچار مشکل تیروئید در دوران بارداری شود. زنانی که از قبل، کم‌کاری تیروئید داشته‌اند در هنگام بارداری احتیاج به هورمون تیروئیدشان 25 تا 50 درصد افزایش می‌یابد. بنابراین لازم است دوز مناسب برای آنان تعیین شود. همچنین فردی که کم‌کاری تیروئید دارد، بهتر است در طی بارداری هر 6 یا 8 هفته آزمایش تیروئید دهد. اگر دوز دارو تغییر داده شد، 4 هفته بعد هم برای اطمینان از کافی‌بودن میزان دارو، لازم است آزمایش مجدد انجام شود.
قرص تیروئید با یک‌فاصله زمانی از قرص‌های مولتی‌ویتامین مصرف شود
این فوق تخصص غدد در خصوص طریقه‌ مصرف قرص تیروئید گفت: اکثراً زنان در دوران بارداری یک‌سری قرص‌های مولتی‌ویتامین برای کم‌خونی و جلوگیری از کمبود انواع ویتامین‌ها استفاده می‌کنند که اگر هم‌زمان با قرص تیروئید مصرف شود، ممکن است از جذب قرص تیروئید جلوگیری کند. بنابراین بهتر است این قرص‌ها با یک‌فاصله زمانی از هم استفاده شوند. برای مثال صبح ناشتا قرص تیروئید و شب مولتی‌ویتامین‌ها مصرف شود.
کم‌کاری تیروئید موجب اختلال در رشد جنین می‌شود
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار داشت: کم‌کاری تیروئید موجب ایجاد اختلالاتی در رشد جنین می‌شود؛ چراکه هورمون‌های تیروئید برای تکامل مغزی جنین و نوزاد ضروری است. به دلیل اهمیت این موضوع، تست غربالگری روی نوزادان صورت می‌گیرد. رشد مغزی نوزاد وابسته به این هورمون‌ها است و اگر دیر تشخیص داده شود، ممکن است نوزاد را دچار اختلالات شدید تکاملی و عصبی و شناختی کند.
مادرانی که قصد بارداری دارند قبل از حاملگی تست تیروئید دهند
مژگان اسدی درنهایت توصیه کرد: بهتر است مادرانی که قصد بارداری دارند قبل از حاملگی تست تیروئید دهند و یا به‌محض اینکه متوجه بارداری شدند، تست دهند تا اگر مشکل تیروئید دارند از ابتدا تشخیص داده شده و با تجویز داروهای لازم، از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.