دانش آموزان چگونه از کتاب های مرجع استفاده کنند؟

کتابک: كتاب‌ های مرجع ابزار اولیه‌ ی پژوهش‌ اند. دانش‌آموزان باید چگونگی استفاده از آن ‌ها را بیاموزند و به این كار خو بگیرند. برای گیراتر شدن كتاب ‌های مرجع و بهره ‌گیری از آن ‌ها:

    * آموزگار یا مروج انواع كتاب‌ های مرجع: فرهنگنامه ‌ها، واژه‌نامه‌ های تك زبانه ـ دو زبانه و اطلس‌ ها را سركلاس می‌ برد.

    * از هر یك از دانش ‌آموزان می‌ پرسد كه می‌ خواهند درباره‌ ی چه چیز یا چه كسی بدانند یا بیشتر بدانند.

    * پرسش‌ های دانش‌ آموزان را روی تخته می‌ نویسد و به كمك خود آن ‌ها دسته‌ بندی می‌ كند.

    * درباره ‌ی معنای لغوی كتاب‌ های مرجع به دانش‌ آموزان توضیح می‌ دهد و انواع آن‌ ها را نام می‌ برد.

    * سپس درباره‌ ی فرهنگنامه و ویژگی ‌ها و چگونگی كاربرد آن ‌ها سخن می ‌گوید و سپس دانش‌ آموزان را با واژه‌نامه ‌ها (لغت‌نامه‌ ها) و ویژگی‌ ها و چگونگی استفاده از آن‌ ها آشنا می ‌كند.

    * آن گاه نوبت به اطلس‌ ها می ‌رسد كه آموزگار یا مروج باید درباره‌ ی ویژگی‌ ها و چگونگی‌ بهره‌ گیری از آن‌ ها به دانش ‌آموزان توضیح دهد.

    * پس از آن آموزگار یا مروج از هر دانش ‌آموزی می‌ پرسد كه با توجه به گروه‌ بندی پرسش خود، حدس می ‌زند باید به كدام‌ یك از این كتاب‌ های مرجع مراجعه كند.

پس از راهنمایی دانش‌ آموز و احتمالاً اصلاح اشتباه او، آموزگار از دانش آموز می‌ خواهد پاسخ پرسش خود را با توجه به آنچه آموخته است، در كتاب مرجع مربوط به آن بیابد.

    * ترتیب دادن مسابقه‌ هایی همچون سرعت بیشتر برای یافتن پاسخ ها، طرح پرسشی از سوی آموزگار برای یافتن پاسخ آن و... می‌تواند كار ترویج كتاب ‌های مرجع را گیراتر كند.

پس از آشنایی كامل و درست دانش‌ آموزان با كتاب ‌های مرجع، دانش ‌آموزان می‌توانند به گروه‌ های مختلف تقسیم شوند، موضوعی برای پژوهش انتخاب كنند و از كتاب‌ های مرجع در پژوهش خود بهره‌ بگیرند.

می ‌توان از دانش ‌آموزان خواست زادگاه خود، ‌پدر و مادر، محل زندگی خود، زادگاه بزرگان ایران و جهان، رخداد جنگ ‌ها، مكان ‌های دیدنی و جاهایی را كه در اخبار روز مطرح‌ اند، روی نقشه‌ ها مشخص كنند.