یکشنبه, ۲۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 9 February, 2025
مجله ویستا

سلامت مردان، اورژانس‌ های اورولوژی


اورژانس‌های اورولوژی
اورژانس تعریف مشخصی دارد؛ یعنی عارضه‌ای که باید به فوریت و در کوتاه‌ترین زمان ممکن به آن رسیدگی شود اما متأسفانه اکثریت مردم از موارد اورژانسی خبر ندارند و نمی‌دانند چه بیماری‌هایی اورژانسی است؛ البته گاهی که با یک بیماری مانند سنگ کلیه مواجه می‌شوند چون درد زیادی دارد و بیماری پر سر و صدایی است، (درد سنگ کلیه مثل درد زایمان است) به همین خاطر فرد بلافاصله به پزشک و اورژانس مراجعه می‌کند.
 
ولی اورژانسی که من می‌خواهم به آن اشاره کنم، چیز دیگری است که درمان آن کاملاً وابسته به زمان است، زمان طلایی یا دارد و اگر بعد از زمان طلایی مراجعه شود، متأسفانه هیچ کاری برای آن نمی‌توان انجام داد.
 
از لحاظ فرهنگی برای ما مشکل است که خیلی راحت این بیماری‌ها را در رسانه‌ها مطرح کنیم اما از طرفی تعهد پزشکی ما ایجاب می‌کند با کلماتی که مطابق فرهنگ و شئون جامعه ما باشد، این مسائل را مطرح کنیم.
بیضه ناحیه‌ای از بدن مردان است که برای تولید‌مثل، نطفه تولید می‌کند که برای پدر شدن یک مرد هنگامی که با نطفه همسرش به اشتراک گذاشته می‌شود، منجر به تولید مثل می‌شود؛ بنابراین باید سالم باشد و بتواند اسپرم یا نطفه مردانه تولید کند.
در دوران بلوغ مردان ممکن است بیضه دور طنابی که عروق بیضه را تامین می‌کند، بپیچد و یک حالت گردش پیدا کند،این هیچ ربطی به حالت فرد یا شکل خوابیدن ندارد. خودبه‌خود اتفاق می‌افتد و«تورسیون» بیضه نام دارد، اگر چنین حالتی اتفاق بیفتد فرد باید حداکثر ظرف 6 ساعت به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کند تا با یک جراحی ساده، بیضه را سر جایش برگرداند. در غیر این صورت بعد از گذشت 6 ساعت بیضه دچار خون مردگی می‌شود و می‌میرد که دیگر هیچ کاری برای درمان آن نمی‌توان انجام داد.
علامت آن درد شدید در ناحیه بیضه است که به‌صورت ناگهانی به‌وجود می‌آید، ممکن است بیضه دچار بادکردگی هم بشود.اگر چنین علائمی دیده شد، فرد باید به سرعت ظرف 2 یا 3 ساعت خود را به یک متخصص اورولوژی برساند،حتی فرصت برای مراجعه به پزشک عمومی هم نیست و نیابد وقت را تلف کرد.
درد شدید بیضه البته ممکن است به‌علت ضربه خوردن حین بازی فوتبال یا عفونت باشد.اگر عفونت باشد به راحتی با آنتی بیوتیک درمان می‌شود ولی تورسیون یا گردش بیضه خطرناک است و حتماً باید در زمان طلایی 6 ساعته، در هر ساعت از شبانه‌روز که باشد بلافاصله درمان شود.
 
«پریاپیسم» بیماری اورژانسی دیگری است که آن هم بسیار مهم است و اگر در زمان طلایی مراجعه نشود ممکن است منجر به ناتوانی جنسی دائمی فرد و از دست دادن قدرت زناشویی در مردها می شود.
علتش به آناتومیک بیضه مربوط است.ممکن است به‌صورت مادرزادی یک طرف بیضه سنگین‌تر یا سبک‌تر باشد و کمتر از یک درصد پسران 10تا 20 ساله ممکن است با این عارضه مواجه شوند. در این صورت، یک بیضه از بین می‌رود و باید از بدن خارج شود ولی ممکن است به‌علت تغییراتی که در بدن ایجاد می‌کند،سیستم ایمنی بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد.
 
در این صورت ممکن است از طریق خون و عکس‌العمل بدن،به بیضه طرف مقابل هم آسیب وارد شود در غیر این صورت ممکن است فرد برای بچه دار شدن دچار مشکل شود یا حتی عقیم شود. کمتر از نیم درصد مردان ممکن است به این عارضه مبتلا شوند.
 
بیماری اورژانسی دیگری که آن هم بسیار مهم است و اگر در زمان طلایی مراجعه نشود ممکن است منجر به ناتوانی جنسی دائمی فرد بشود به‌نحوی که مرد قدرت زناشویی خود را برای همیشه از دست بدهد، «پریاپیسم» است.
 
به‌طور طبیعی مردان در زمان‌های مشخصی که صلاح می‌دانند، زناشویی می‌کنند.مدت زناشویی در افراد مختلف متفاوت است اما به‌طور کلی بعد از ارتباط جنسی آلت تناسلی مرد به حالت طبیعی قبل از این حالت برمی‌گردد اما اگر حالت نعوظ بیش از یک ساعت طول بکشد،شروع زنگ خطر است و اگر این اتفاق افتاد فرد باید حداکثر ظرف 6 ساعت به پزشک مراجعه کند.
 
اگر بعد از این مدت وضعیت به حالت طبیعی برنگردد منجر به ناتوانی جنسی تا آخر عمر می‌شود و هیچ درمانی نیز نخواهد داشت. متأسفانه کمتر از یک درصد مردان از این مسئله مهم اطلاع دارند؛ به همین علت این بیماران معمولاً بعد از 24 ساعت به پزشک مراجعه می‌کنند که دیگر دیر است و کاری نمی‌توان انجام داد.
علت آن هم به جز نا آگاهی از اهمیت این مسئله، مقداری هم به خاطر خجالت فرهنگی است. به همین خاطر سعی می‌کنند به اتفاق خانواده، خودشان مشکل را حل کنند که امکان ندارد و فقط یک متخصص می‌تواند مشکل را حل کند. دلیل دیگر آن امکان مصرف داروهای اعصاب و روان است.
 
علت برخی بیماریهای تناسلی بجز ناآگاهی از اهمیت این مسئله، مقداری هم به خاطر خجالت فرهنگی است. به همین خاطر افراد سعی می‌کنند به اتفاق خانواده، خودشان مشکل را حل کنند که اثری در بهبود ندارد.
علل دیگری هم دارد، بعضی بیماری‌های خونی ممکن است عامل بروز این بیماری باشد. افرادی که مبتلا به بیماری گلبول‌های قرمز هستند،مستعد آن هستند. اما گاهی هم بدون هیچ علتی به‌صورت خودبه‌خودی اتفاق می‌افتد.مصرف کم یا زیاد مایعات هم ممکن است این حالت را ایجاد کند.