سایکوز پس از زایمان، چیست؟

سايکوز بعد از زايمان نوعي روان‌پريشي است که بعد از زايمان به وجود مي‌آيد. در اين حالت ممکن است علايم افسردگي وجود داشته باشد و علايم بيماري‌هاي روان‌پريشي ديگر را هم بروز دهد. به طور مثال علايم و نشانه‌هاي نوعي ديگر از افسردگي به نام مانيا که به صورت سرخوشي و شيدايي بروز مي‌کند.

مادر ممکن است علايم بيماري اسکيزوفرني را از خود نشان دهد که علايم آن به شکل توهم، هذيان و رفتارهاي آشفته بروز مي‌کند. در هر صورت، هر يک از علايم و نشانه‌هاي بيماري که نوعي سايکوز بعد از زايمان محسوب مي‌شود بايد طي سه يا چهار ماه با دارو و مراقبت‌هاي پزشکي و حمايت و توجه اطرافيان بهبود يابد.

در چنين شرايطي بيمار حتما بايد دارو مصرف کند و نوزاد بايد از مادر جدا شود و فرد مطمئني از او مراقبت کند. اين کار به دو دليل بايد صورت گيرد؛ نخست اينکه مادر در دوره استفاده از دارو نمي‌تواند و نبايد به نوزادش شير بدهد، دوم اينکه بيمار روان‌پريشي متوجه اعمال و رفتار خود نيست که در اين صورت ممکن است براي نوزاد خطرآفرين باشد.

در صورتي که علايم بيماري بعد از دوره درمان از بين رفت يا کاهش يافت، فرد مي‌تواند به زندگي عادي خود بازگردد و از نوزادش مراقبت کند. البته بايد به او گوشزد کنيم که ممکن است در زايمان‌هاي بعدي نيز چنين حالتي تکرار شود.
اما نوعي ديگري از روان‌پريشي نيز وجود دارد که بعد از سه يا چهار ماه از بين نمي‌رود و ادامه پيدا مي‌کند. در اين صورت اگر زمان بيماري تا شش ماه طول بکشد، مي‌توان گفت که اين علايم حاکي از يک بيماري روان‌پريشي است که قرار بوده اتفاق بيفتد و حالا بعد از زايمان بروز کرده است و معالجه خاص همان بيماري را مي‌طلبد، بنابراين نبايد اشتباه کنيم و توجه داشته باشيم که سايکوز بعد از زايمان بايد طي سه يا چهار ماه درمان برطرف شود.
بارداري دوره حساسي است و زنان باردار به افراد بسيار حساسي تبديل مي‌شوند که بسياري از رفتارهاي اطرافيان و آنچه دور و برشان مي‌گذرد، مي‌تواند برايشان آزاردهنده باشد. به همين دليل رعايت بهداشت رواني زن باردار بسيار مهم است. زن باردار پس از زايمان و گذراندن دوره سخت بارداري و نگراني‌هايي که در اين مدت تحمل کرده است، انتظار دارد اطرافيان و به ويژه همسرش به او توجه خاصي داشته باشد و به گونه‌اي مي‌خواهد به ديگران بگويد که دوره بسيار پرمشقتي را سپري کرده است و حالا احتياج دارد که کمک‌هاي لازم را به او برسانند. پس بارداري دوره بسيار مهمي در زندگي يک خانم به شمار مي‌آيد و تاثير رواني وضعيت مادر در اين دوره بر حالات روحي او بعد از زايمان و همچنين روي فرزندش ادامه مي‌يابد.

آنها از چيزي لذت نمي‌برند، بيش از حد به فرزندشان توجه مي‌کنند و مي‌ترسند، به ويژه خانم‌هايي که براي نخستين بار مادر شده‌اند، غم مادري را بيشتر بروز مي‌دهند. البته در اين وضعيت هيچ نيازي به پزشک و مصرف دارو نيست ولي چنين افرادي بايد به شدت تحت حمايت اطرافيان قرار بگيرند. بايد اطراف اين افراد شلوغ باشد، با کساني که او را دوست دارند و او هم به آنها علاقه‌مند است بيشتر در ارتباط باشند و اين غم مادري پس از يک دوره کوتاه و با توجه و اقدامات مثبت اطرافيان برطرف خواهد شد اما بعضي از مادران دچار حالت افسردگي مي‌شوند.

اين افسردگي نيز ممکن است شديد نباشد و نيازي به مراجعه به پزشک نداشته باشد، در اين صورت هم بايد ببينيم که شرايط اين خانم‌ها چگونه است و چه کساني در اطرافش هستند و چه صحبت‌هايي رد و بدل مي‌شود و آيا کمک‌هاي لازم را دريافت مي‌کند؟ آيا به اندازه کافي استراحت مي‌کند؟ آيا توانسته خود را با وضعيت جديد وفق دهد؟ به اين ترتيب براي رفع افسردگي بايد شرايط آن خانم مورد توجه قرار بگيرد.