رویش دندان شیری، لحظه به لحظه با نوپا

پدیده رویش دندان (Teething) یک روند فیزیولوژیک و طبیعی است که در کودکان و غالباً در‌حین رویش دندان‌های شیری ایجاد می‌شود‌. در کودکان از ۵‌ماهگی تا ۲/۵سالگی (البته ‌می‌تواند متغیر باشد) دیده‌می‌شود.

نشانه‌های آن شامل هستند بر:

• افزایش بزاق

• راش و سرخی صورت

• سایش لثه

• افزایش انگشت مکیدن

• تب با درجه پایین

• اختلال در روند طبیعی خواب و خوراک

• تحریک پذیری

• مدفوع شل

• لثه سرخ با مختصری پارگی

• لثه دچار خونریزی

• التهاب

خارش در لثه و لثه دردناک و حساس به لمس نیز با نشانه‌های فوق همراه است.

در ابتدا از والدین در‌مورد مدت و شدت این نشانه‌ها پرسش شود.تشخیص افتراقی بین سایر بیماری‌های سیستمیک داده شود به‌ویژه اگر حرارت بدن بیش‌از ۳۷/۵درجه سانتی‌گراد بوده و یا نشانه‌ها بیش‌از ۲۴ساعت تداوم داشته باشند.

تشخیص افتراقی:

• Eruption cyst تورم نسج نرم احاطه‌کننده دندان می‌باشد که معمولاً دردناک نبوده و خودبخود از‌بین‌می‌رود.تورم یک تا دو ماه باقی می‌ماند زیرا کیست محتوی مایع است.

•Eruption hematoma معمولاً در دومین مولر شیری دیده‌می‌شود یا در ناحیه رویش اولین مولر دائمی. در‌مواردی‌که مولر شیری موجود و نیش شیری در‌حال رویش است نیز دیده‌شده.باعث ایجاد التهاب قرمز از ناحیه لاترال تا مولرشده و می‌تواند دردناک باشد بخصوص اگر هر‌چهار دندان نیش به‌طور همزمان در‌حال رویش باشند.

•Eruption sequestrum  بقایای تیز و برآمده از نسج سخت دندانی یا استئوژن محبوس‌شده در نسج نرم پوشاننده فوسای مرکزی دندان مولر دائمی‌ می‌باشد که فاقد اهمیت بالینی است.

دندانپزشک آن را درصورت تحریک‌ می‌تواند به‌راحتی با مختصری بی‌‌حسی موضعی  خارج نماید.

•Riga-Fede disease زخمی ‌شدن فرنوم لینگوال در‌حین رویش دندان شیری قدامی فک پایین در نوزادان ناشی‌از سایش این نسج با لبه دندان شیری تازه رویش یافته است.

• شرایط سیستمیک (تب‌، اسهال، عفونت دستگاه‌گوارشی، اختلال در خواب و ژنژیواستوماتیت هرپتیک اولیه‌)مربوط به دندان درآوردن نمی‌باشد.

درمان شامل کاربرد استامینوفن یا مسکن‌هایی غیر‌ازASA برای تسکین درد یا تب است. ژل‌های موضعی Teething تجویز‌نشود و نیازی به خارج‌کردن نسج پوشاننده دندان به‌صورت جراحی نمی‌باشد.

توصیه به والدین:

• دندان در‌حال رویش را با آرامی با مسواک تمیز نمایید تا باعث ژنژیویت ثانویه ناشی‌از تجمع پلاک نشود.

• به کودک اسباب‌بازی سرد مخصوص در‌آوردن دندان بدهید یا پارچه‌ای را خنک‌کنید تا به ناحیه بمالد. اسباب بازی‌ها فاقد سرب، تمیز و قبل‌از استعمال در یخچال قرار‌داده شده باشند.

• در‌صورت تداوم نشانه‌ها بیش‌از 24‌ساعت، از‌نظر احتمال وجود عفونت سیستم تنفس فوقانی و شرایط محتمل دیگر به پزشک مراجعه شود.

• اولین مراجعه به دندانپزشکی باید 6ماه بعداز رویش اولین دندان یا در یک سالگی باشد.