چگونگی تشکیل بند ناف جنین

بند ناف رابط خونی بین جنین و مادر است که به جفت وصل می باشد. نوع عروق خونی آن متفاوت است به طوری که سیاهرگ بند ناف خون روشن و سرخرگ آن خون تیره دارد. بند ناف که جنین را به جفت وصل می کند، شامل ۳ رگ است: دو تا شریان که خون را از جنین به جفت می رساند و یک ورید که  خون را به جنین بر می گرداند. جریان خون در شریان ها شامل مواد مضر و اضافی است از جمله دی اکسید کربن، که از متابولیسم و سوخت و ساز در بدن جنین حاصل شده است. دی اکسید کربن از راه جفت وارد جریان خون شما می شود و در ادامه به ریه ها می رسد که با بازدم خارج می شود. اکسیژن از راه گلبول های قرمز منتقل می شود. علاوه بر اکسیژن ورید نافی هم ریز مغذی ها را از جفت به جنین می رساند. رگ های طناب نافی پوشش محافظی به نام وارتون دارند.  این پوشش معمولا در هفته ی ۹ ام ایجاد می شود. طناب نافی معمولا به مرکز جفت چسبیده است در حالی که در برخی موارد به نزدیک لبه  آن وصل است.

بند ناف معمولا قطر ۱ تا ۲ سانتی متر و طول ۶۰ سانتی متر دارد. پس از وضع حمل، عروق خونی بند ناف خود بخود بسته می شوند. در ابتدا شریان ها بسته می شوند، که این کار توسط عضلات ضخیم تر دیواره ای انجام می شود. این وضعیت جلوی از دست رفتن خون را می گیرد. ورید های بند ناف کمی دیرتر و آرام تر بسته می شود، این روند در ۱۵ ثانیه شروع می شود ولی پس از ۳ تا ۴ دقیقه کامل می شود.

در ابتدای دوران لقاح و پس از روز ۱۴ ام که تخمک گذاری انجام می شود، به دنبال ترشح هورمون های استروژن و پروژسترون از جسم زرد، که شبیه به یک غده ی درون ریز عمل می کند، دیواره ی رحم ضخیم تر می شود، پیچ و خم های سرخرگ های جداره رحم بیشتر شده و بلاستوسیست  جایگزینی کرده در دیواره ی رحم تغذیه می شود. هر چه در طول دوران بارداری به جلو پیش می رویم و در واقع تا حدود چند هفته، جسم زرد این هورمون ها را ترشح می کند و به بقای بارداری کمک می کند، در ادامه جای خود را به جفت می دهد. در واقع جفت رابط غذایی بین مادر و جنین است که از این راه هم غذا از بدن مادر به جنین می رسد و هم از راه آن مواد دفعی بدن جنین وارد بدن مادر می شود تا با مکانیسم های مشخصی دفع شود.

بندناف رابط خونی و عروقی در این بین است. خود جفت از دیواره ی رحم و پرده ی بیرونی پوشاننده ی بدن جنین ساخته شده است، که پرده ی کوریون نام دارد. در مواردی دیده می شود وقتی که جنین RH مثبت و مادر RH منفی دارد، بر علیه این آنتی ژن های RH در بدن مادر پادتن هایی ساخته می شود که از بارداری های دوم به بعد وارد بدن جنین می شود و در صورت تکرار این وضعیت رسوب خون در بدن جنین و مرگ وی ایجاد می شود. این اختلال با آمپول رگام که به مادر تزریق می شود قابل پیشگیری است. باید توجه کرد که تمام داروها و موادی که مادر در دوران بارداری مصرف می کند می تواند از راه جفت وارد بدن جنین شود، لذا می بایست به داروهای مصرفی در این دوران توجه کرد. در ضمن استعمال دخانیات در دوران بارداری، می تواند باعث کمبود اکسیژن در بدن جنین و حتی سقط و مرده زایی شود.