سه شنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۴ / 13 May, 2025
مجله ویستا

حساسیت به پوشک، پیشگیری و درمان


تحریكات پوستی پوشک در میان نوزادان و كودكان نوپا بسیار رایج است و معمولاً در اثر رطوبت و خیسی مداوم و خشك‌ كردن پوست‌های نازك و حساس به وجود می‌آید. برخی كودكان بیشتر در معرض جوش‌ها و تحریكات پوستی هستند و هر‌چقدر پوشك آنها عوض شود و او را تمیز نگه دارید، فایده‌ای ندارد.
پوشک و عوامل محرک
برخی عوامل محرك كه منجر به تحریكات پوستی به هنگام بستن پوشك می‌شوند، عبارتند از:
ادرار، مدفوع، باكتری‌های مربوط به ادرار و مدفوع، پاك‌كننده‌ها و صابون‌های قوی، مواد معطر، مواد پلاستیكی دور پوشك.
 
برخی از انواع تحریكات پوستی كه در اثر بستن پوشك ایجاد می‌شوند و بسیار هم متداول هستند، عبارتند از: خراش‌هایی كه در اثر بستن پوشك به وجود می‌آیند و آماس پوست،خیس بودن پوشك نوزاد برای مدت طولانی یا حساسیت‌هایی كه خود پوشك در برخی نوزادان ایجاد می‌كند.  نواحی حساس بین پا‌ها، خصوصاً بالای ران‌ها كه خیلی سریع‌ قرمز می‌شوند و ورم می‌كنند.
اگزمای کشاله ران نوزاد 
در اثر مواد حساسیت‌زا، سوزش‌آور، عوامل محیطی و عوامل وراثتی ایجاد می‌شود.  اگزما، اغلب در نوزادان 6-12 ماهه شایع است.  ممكن است ابتدا در سایر قسمت‌های بدن به وجود آید و بعد پای نوزادان را نیز درگیر كند.  اگزما با قرمز شدن پوست و زبر شدن و پوسته‌پوسته شدن آن در ناحیه كشاله ران‌ها همراه است.  اگزما را می‌توان به راحتی با برخی پماد‌های دارویی برطرف كرد.
جوش های پوستی با عفونت مخمر
اغلب در دوران مصرف آنتی‌بیوتیك و یا پس از مصرف آن ایجاد می‌شود. این جوش‌ها بسیار ظریف و البته دردناك هستند و اغلب در نواحی اطراف اندام‌های تناسلی و ران‌ها ظاهر می‌شوند.
با نقاط بسیار ریز قرمز شروع می‌شود و كم‌كم با افزایش تعداد نقاط، رنگشان نیز روشن‌تر می‌شود.  با كرم یا پماد دارویی كه توسط پزشك تجویز می‌شود، كاملاً درمان می‌شود.
ایجاد جوش در اثر مدفوع
كودكان بسیاری از این نوع جوش‌ها اذیت می‌شوند؛ خصوصاً وقتی كه كم‌كم مدفوع‌شان سفت‌تر می‌شود و رژیم غذایی‌شان مثل بزرگ‌تر‌ها می‌شود. پوست نواحی اطراف مقعد معمولاً كمی تیره‌تر و قرمز‌تر از قسمت‌های دیگر بدن می‌شود.
عفونت ها و باكتری‌های میكروبی  
در اثر باكتری‌های استرپتوككسی و استافیلوككسی به وجود می‌آیند. ممكن است سایر قسمت‌های بدن نیز منتقل شوند؛ مثل: كپل‌ها، مقعد‌، ران‌ها و...  اغلب به صورت زخم‌های پوسته پوسته شده به رنگ زرد و قهوه‌ای، جوش‌های چركی و تاول‌هایی كه اطراف‌شان قرمز است، خود را نشان می‌دهند.  با بروز این نوع جوش‌ها، فوراً به پزشك مراجعه كنید؛ چرا كه احتمالاً باید آنتی‌بیوتیك مصرف كنید.
وقتی كه پوشك سفت و محكم بسته و سطح پوست بدن دچار سائیدگی می‌شود.  پوست قرمز شده و دچار التهاب و سوزش می‌شود.  در قسمت‌های چین خورده بالای ران‌ها ظاهر می‌شوند. در اثر گرما و رطوبت بیشتر تحریك شده و بدتر می‌شوند. معمولاً در برخی از نواحی كه پوست بیشتر تا می‌خورد، مثل كشاله ران‌ها و حتی زیر بغل ایجاد می‌شوند.
معمولاً با پودر و كرم‌های مخصوص به راحتی معالجه می‌شوند. با وجود رعایت تمام نكات بهداشتی، ممكن است كودك شما جزء آن دسته از كودكانی باشد كه دچار تحریكات پوستی پوشك می‌شود.
پیشگیری از تحریکات پوستی:
پوشك نوزاد خود را مرتب عوض كنید. از پماد‌هایی مثل دستینا، اسرینا، زینك اكساید استفاده كرده و آنها را به میان كشاله ران‌ها و اطراف نواحی تناسلی بمالید. اجازه دهید كه كودك‌تان زمان بیشتری را بدون پوشك بگذراند. گاهی اوقات برخی از انواع پوشك‌ها ایجاد تحریكات پوستی می‌كنند، بهتر است نوع پوشك او را عوض كنید.
مصرف مواد شوینده مثل صابون‌ها را محدود كنید و در هفته 2-3 بار كودك خود را با صابون بشویید. اگر با رعایت تمام نكات فوق، بهبودی حاصل نشد، بهتر است او را نزد پزشك ببرید.