کودکم اصلا غذا نمی خورد و مدام مریض می شود

پرسش: من کودکی دارم 9 ماهه با وزن 8800، وزن زمان تولد 4190 بود اصلا غذا نمی خورد و مدام مریض می شود هر راهی را برای غذا خوردن استفاده کرده ام نشده. شما می گویید چه کار کنم؟ چرا اینقدر مریض می شود؟
پاسخ: دوست عزیز وزن کودک تان تقریبا مناسب است. در یک سالگی وزن کودک باید سه برابر وزن تولدش باشد.
بهترین زمان شروع غذای كمكی در بچه های سالم پایان 6 ماهگی، یعنی ابتدای هفت ماهگی است و رعایت ترتیب مصرف در غذاهای كمكی از اهمیت خاصی برخوردار است كه در مطلب قبل طبق جدول زیر توضیح داده شده است.
فرنی با آرد برنج هفته اول ماه هفتم
حریره بادام هفته دوم ماه هفتم
سوپ دو هفته آخر ماه هفتم
* در دو هفته اول ماه هشتم ضمن ادامه برنامه غذایی قبل، زرده
تخم مرغ به رژیم غذایی شیرخوار اضافه و دفعات تغذیه او 5 بار در روز می شود.
تخم مرغ را در آب به مدت 20 دقیقه بجوشانید تا كاملاً سفت شود، سپس زرده سفت شده را از سفیده آن جدا كرده و روز اول به اندازه یك نخود از زرده تخم مرغ را در كمی آب جوشیده یا شیرمادر حل و نرم كرده، سپس به شیرخوار بدهید.هر روز صبح همراه با فرنی زرده تخم مرغ را اضافه كرده تا در مدت 10 روز به یك زرده كامل برسد. از آن به بعد می توانید هر روز نصف زرده تخم مرغ را همراه با 3 قاشق مرباخوری فرنی یا( حریره) به كودك بدهید یا یك روز در میان یك زرده كامل تخم مرغ به او داده و روز بعد 5 تا6 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام داده شود.
* در این زمان كم كم می توان ازسبزی های نشاسته ای مثل سیب زمینی، كدو حلوایی و نخود فرنگی( نخود سبز) نیز به فاصله هر 3 روز به سوپ كودك اضافه كرد و دلیل آن این است كه اگر كودك به سبزی خاصی بی علاقه است یا حساسیت دارد مادر متوجه شود . بهتر است غلظت سوپ به اندازه حلیم باشد.
توجه:
- سیب زمینی را بعد از شستن باید پخت، سپس پوست آن را جدا كرد و سیب زمینی پخته شده را به سوپ اضافه كرد.
- بعد از پوست كندن سیب زمینی اگر بخشی از آن سبز رنگ بود، باید آن را جدا كرد و دورانداخت و بقیه سیب زمینی را كه سالم و زرد رنگ است به سوپ كودك اضافه كرد.
- معمولاً یك چهارم سیب زمینی برای هر وعده سوپ و یك سیب زمینی متوسط برای سوپ تمام روز كافی است.
- یك تكه كوچك از كدو حلوایی به اندازه یك قوطی كبریت برای سوپ تمام روز كفایت می كند.
- استفاده از گوجه فرنگی به سوپ به فاصله سه روز از اضافه كردن یك نوع سبزی اشكالی ندارد.
- بعد از سوپ ظهر و شب می توان یك قاشق مرباخوری ماست هم به كودك داد و مقدار آن را به تدریج و برحسب تمایل او اضافه كرد.
- بهتر است ماست با سوپ مخلوط نشود تا شیرخوار، با طعم خود ماست آشنا شود. ولی اگر شیرخوار مخلوط ماست با سوپ را دوست داشت این كار بالامانع است.
به عنوان مثال 3 نوع سوپ كه تنوع موادغذایی در محتویات آن رعایت شده است ذكر می شود.
1- گوشت مرغ، هویج، برنج، جعفری و سیب زمینی.
2- گوشت گوسفند، لوبیا سبز، برنج، گشنیز، گوجه فرنگی.
3- گوشت گوساله، كدو حلوایی، جعفری، سیب زمینی و گوجه فرنگی.
اضافه كردن كمی پیاز رنده شده یا خرد شده به سوپ برای از بین بردن بوی مرغ یا گوشت اشكالی ندارد. هم چنین افزودن چند قطره آب لیموترش تازه یا آب نارنج تازه به سوپ و غذای كمكی، هم آن را خوش طعم می كند و هم جذب آهن را افزایش می دهد.
دو هفته آخر ماه هشتم
برنامه غذایی كودك در دو هفته آخر ماه هشتم زندگی:
صبح : 3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره + نصف زرده تخم مرغ
10 صبح :3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره و یا پوره
ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست
عصر: 3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره و یا پوره
شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست.
طرز تهیه پوره سیب زمینی:
یك سیب زمینی متوسط را بعد از شستن كامل با پوست می پزیم. بعد از پخته شدن، پوست آن را جدا و سپس سیب زمینی را همراه با یك قاشق مرباخوری كره یا روغن مایع نرم می كنیم، كم كم به آن شیر پاستوریزه ای كه قبلاً جوشانده شده باشد اضافه كرده تا به نرمی و غلظت دل خواه برسد.
طرز تهیه پوره هویج:
پوره هویج هم مثل پوره سیب زمینی تهیه می شود با این تفاوت كه اول یك هویج متوسط را به طور كامل شسته و پوسته كنده و آن گاه با كمی آب می پزند و بعد از آن، كره یا روغن و شیر را اضافه می كنند.
برای تنوع بخشیدن به غذای كودك، باید هر چند روز یك بار، مواد تشكیل دهنده سوپ را تغییر داد. هر سه روز یك بار می توان جو، بلغور گندم و رشته فرنگی را كه قبلاً پخته و نرم شده است، به اندازه یك قاشق مرباخوری به سوپ اضافه كرد.
بعد از اضافه كردن جو، گندم و... بهتر است به اندازه یك قاشق مرباخوری كره یا روغن مایع به سوپ اضافه نمود. افزودن كره یا روغن مایع به غذای شیرخوار به ویژه شیرخوارانی كه رشد كافی ندارند به رشد آنان كمك می كند.
از سبزیهای نشاسته ای و یا سایر سبزی ها می توان پوره تهیه كرد و به جای یك وعده فرنی، صبح یا عصر از پوره استفاده نمود.
تغذیه کودک در ماه نهم
دو هفته اول ماه نهم
در این زمان می توانحبوبات را نیز به سوپ شیرخوار اضافه كرد.
به طور معمول تغذیه حبوبات از عدس و ماش كه هضم آسان تری دارند شروع می شود.
- در صورت امكان می توان جوانه عدس یا ماش را به محتویات سوپ افزود.
- در مورد سایر حبوبات مثل لوبیا چیتی، لوبیا قرمز و... بهتر است قبلاً آن ها را خیسانده، سپس پوستشان را جدا كرده و بعد از پختن، به سوپ افزود.
- هر سه روز یك بار می توان نوع حبوبات را تغییر داد.
- اگر از آرد حبوبات استفاده می شود، یك قاشق مرباخوری سرصاف كافی است.
- اضافه كردن كره یا روغن مایع به سوپ، به اندازه یك قاشق مرباخوری، برای شیرخوارانی كه خوب وزن نمی گیرند توصیه می شود.
دو هفته آخر ماه نهم
در این دو هفته، بایدمیوه را به صورت آب میوه تازه و در منزل، تهیه كرد، هم چنین باید از میوه های فصل باشد.
در ابتدا و در روز اول، تغذیه شیرخوار را با یك قاشق مرباخوری آب میوه، همراه با یك قاشق مرباخوری آب سالم و ساده شروع كرده و كم كم به 6 قاشق مرباخوری آب میوه خالص در روزهای بعد رسانید. آب میوه را می توان روزانه، بعد از فرنی یا حریره در ساعت 10 صبح به شیرخوار داد.
برنامه غذای شیرخوار در اواخر ماه نهم
صبح: 3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره + نصف زرده تخم مرغ
10 صبح: 3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره یا پوره + 6 قاشق مرباخوری آب میوه فصل
ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست
عصر: 3 قاشق مرباخوری پوره یا فرنی و یا حریره
شب: 3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ +2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست
توجه:
تا یك سالگی استفاده از كیوی، انواع توت( توت سفید، توت فرنگی و تمشك)، خربزه آلبالو و گیلاس به علت ایجاد حساسیت در شیرخوار توصیه نمی شود.
تغذیه تکمیلی شیرخوار در ماه دهم، یازدهم و دوازدهم
دو هفته اول ماه دهم
مادر گرامی،
برای تغذیه تکمیلی نوزاد خود در این دوره می توانید در ساعت 10 صبح، به جای آب میوه از خود میوه های مجاز استفاده کنید. به طور مثال از یک قاشق مرباخوری هلو، سیب، موز و... شروع کنید و به سه قاشق مرباخوری برسانید.
نکات لازم :
- میوه مورد نظر بایستی کاملاً رسیده باشد. میوه را به دقت شسته و بعد از جدا کردن پوست و هسته ، آن را با پشت قاشق به طور کامل نرم کرده، سپس به شیرخوار بدهید.
- مقدار میوه را به تدریج زیاد کرده و در ساعت 10 صبح، به جای فرنی 5 تا 6 قاشق مرباخوری میوه به کودک بدهید.
- در اواخر هفته دوم ماه دهم، می توانید خرمای رسیده ای را که پوست و هسته آن را جدا کرده اید، بعد از غذای ظهر به عنوان دسر به کودک خود بدهید.
- می توانید به تدریج و بر حسب اشتهای کودک، ظهر و شب و هر بار حداکثر 6 تا 10 قاشق مرباخوری سوپ به کودک خود بدهید.
- اگر سوپ را در حجم زیاد و بیش از 10 قاشق مرباخوری در هر وعده غذایی به کودک بدهید، اشتهای کودک را برای وعده بعد نسبت به شیر مادر که هنوز غذای اصلی اوست، کم می کند.
- در این زمان باید شیرخوار را با غذاهایی مثل نان، بیسکویت ساده، ماکارونی پخته شده، تکه هایی از سیب زمینی یا هویج پخته شده، کوفته قلقلی و... که خود می تواند با دست بردارد و به دهان ببرد، آشنا کنید.
برنامه غذایی شیرخوار در دو هفته اول ماه دهم:
شب عصر ظهر 10 صبح صبح
6 تا 10 قاشق مرباخوری سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست
3 قاشق مرباخوری پوره یا فرنی یا حریره بادام + تکه های بیسکویت یا تکه های نان
6 تا 10 قاشق مرباخوری سوپ +2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست
5 تا 6 قاشق مرباخوری از میوه رسیده و نرم شده
3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام + نصف زرده تخم مرغ
برنامه غذایی شیرخوار در دو هفته دوم ماه دهم:
در این زمان ضمن تنوع بخشیدن به سوپ شیرخوار، می توانید از کته نرم که در آب گوشت یا آب مرغ پخته شده، همراه با خود گوشت استفاده کنید. برای تنوع غذا بهتر است هر بار یک نوع از سبزی ها یا حبوبات را به کته نرم اضافه کنید. می توانید با استفاده از گوشت ماهی( تیغ های آن را به طور کامل جدا کنید) به همراه کته نرم و سبزی، بر تنوع غذایی کودک بیفزایید.
ماه یازدهم و دوازدهم
در این دو ماه ، تنوع غذا را در تهیه سوپ، کته، پوره و... رعایت کنید. همچنین با توجه به اشتهای کودک می توانید به مقدارغذای هر وعده او اضافه کنید. توصیه می کنیم که بهتر است در این دو ماه هم از دادن غذاهای سفره خانواده به کودک خود، به علت داشتن نمک و چاشنی، خودداری کنید.
* توجه
از شش ماهگی و هم زمان با شروع غذای کمکی تا پایان 12 ماهگی، غذای اصلی شیرخوار هنوز شیرمادر است، لذا تغذیه با شیر خود را باید به طور مکرر و بر حسب تقاضا و تمایل شیرخوار در تمام مدت شب و روز، به ویژه قبل از هر وعده غذای کمکی باید مورد توجه قرار دهید.
مواد غذایی غیر مجاز تا یک سالگی :
باید از دادن موادغذایی زیر به کودک خود تا پایان یک سالگی باید اجتناب کنید، چون گروهی ایجاد حساسیت می کنند، برخی باعث خفگی شیرخوار شده و تعدادی نیز مشکلات دیگری به وجود می آورند:
1- مواد غذایی ای که ممکن است در شیرخوار زیر یک سال ایجاد حساسیت کنند. مانند:
- شیرگاو( جوشاندن شیر در تهیه فرنی، مقدار ماده حساسیت زای موجود در شیر را کمتر می کند.)
- سفیده تخم مرغ
- انواع توت، کیوی، آلبالو، گیلاس و خربزه.
- بادام زمینی
2- مواد غذایی که در دوره شیرخوارگی مجاز نیست و ممکن است باعث خفگی شیرخوار شود. مانند:
کشمش، حبه انگور، ذرت، تکه های سوسیس، آجیل، تکه های سفت و خام سبزی ها مثل هویج و... و تکه های گوشت.
3- مواد غذایی ای که ممکن است مشکلات دیگری ایجاد کنند. مانند:
- قهوه یا چای پررنگ که سبب بیقراری کودک می شود.
- عسل که باعث مسمومیت می شود (بوتولیسم)، ولی استفاده از عسل پاستوریزه اشکالی ندارد.
به طور کلی تا پایان یک سالگی باید از دادن عسل غیر پاستوریزه، شیرپاستوریزه، پنیر، سفیده تخم مرغ، شکلات، میگو، فلفل و ادویه جات، ترشی ها، نمک، نوشابه های گازدار، آب میوه های صنعتی، خربزه، کیوی، انواع توت (توت سفید، توت فرنگی، تمشک) ، آلبالو، گیلاس، لپه و نخود، اسفناج و کلم به کودک خودداری کنید.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.
براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي است يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.