چهارشنبه, ۲۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 12 February, 2025
مجله ویستا

زمان تزریق واکسن آنفولانزا


 دریافت واكسن آنفلوآنزا در فصلی كه بیماری بیشتر رواج دارد، باعث می‌شود بدن ایمنی بالاتری در برابر بیماری داشته باشد. بهترین و ایده‌آل‌ترین زمان برای تزریق واكسن اواخر شهریور تا اواخر آبان است. حتی اگر در ماه دی نیز اقدام به واكسن زدن كنید، باز هم مؤثر خواهد بود؛ چرا كه ویروس آنفلوآنزا تقریباً تا ماه فروردین هنوز شایع است.
 چه كسانی باید واكسن آنفلوآنزا را دریافت كنند؟
افرادی كه بیشتر از پنجاه سال سن دارند و تمام کودکان شش ماهه تا نوجوانان هجده ساله، به‌خصوص کودکان شش ماهه تا پنج ساله باید حتماً این واكسن را دریافت كنند. سایر افرادی كه درمعرض ابتلا به بیماری هستند، شامل موارد زیر می باشند:
 - خانم‌هایی كه در دوران شیوع ویروس آنفلوآنزا باردار هستند.
- افرادی كه با نوزادان زیر شش ماه سر و کار دارند.
 - پرستاران و افرادی كه با بیماران در تماس مستقیم هستند.
- بزرگسالان و كودكانی كه شرایط خاص پزشكی، مثل آسم دارند.
- كودكان شش‌ماهه تا نوجوانان هجده ساله كه برای مدت طولانی آسپرین مصرف کرده‌‌اند.
به‌طور ایده‌آل كودكان و بزرگسالان (افراد پیر) باید در ماه مهر، ایمنی‌سازی شوند. نوزادان زیر نه ماه این واكسن را در دو مرحله جداگانه دریافت می‌كنند. یک تا دو هفته طول می‌كشد تا این واكسن مؤثر واقع گردد؛ بنابراین بهتر است هر چه زودتر واكسن آنفلوآنزا دریافت شود.
 چه افرادی نباید واكسن آنفلوآنزا را دریافت كنند؟
- افرادی كه به تخم‌مرغ و كلیه محصولات تخم‌مرغی حساسیت شدید دارند (اجزای تشكیل‌دهنده واكسن آنفلوآنزا در تخم‌مرغ رشد می‌كنند). بنابراین موضوع را از پزشك خود پنهان نكنید تا در صورت وجود هرگونه حساسیت، این واكسن به كودک شما تزریق نشود. افرادی كه به تخم‌مرغ حساسیت دارند، می‌توانند این واكسن را در دو مرحله مجزا با دوز كمتر دریافت كنند.
- افرادی كه نسبت به دریافت واكسن آنفلوآنزا واكنش شدید نشان می‌دهند.
-  افرادی كه دچار سندرم (GBS) هستند؛ چرا كه شرایط آنها روی اعصاب و سیستم ایمنی بدن‌شان اثر می‌گذارد. افرادی كه تب دارند.
 آیا كودك من حتماً به واكسن آنفلوآنزا نیاز دارد؟
بله. البته انتخاب با خودتان است؛ اما مركز پیشگیری و كنترل بیماری‌ها توصیه می‌كند كه تمام كودكان شش ماهه تا نوجوانان هجده ساله سالی یك بار این واکسن را دریافت کنند.
واكسن آنفلوآنزا در كودكان به دو صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد:
آمپول: كه با كمی درد، قرمز و تورم محل تزریق واكسن، تب خفیف، سرفه، درد عضلانی، خارش و احساس خستگی همراه است. این علائم ظرف یکی دو روز برطرف می‌شوند.
اسپری بینی: این اسپری به كودكان بالای دو سال داده می‌شود. عوارض جانبی آن شامل آبریزش بینی، خس‌خس سینه، سردرد، كمی حالت تهوع، درد عضلانی و تب است. این اسپری برای كودكان دو تا چهارساله‌ای كه سابقه آسم دارند، استفاده نمی‌شود. كودكانی هم كه در شرایط خاص پزشكی هستند و اختلالات عصبی و عضلانی دارند و یا سیستم دفاعی بدن‌شان ضعیف است نیز نمی‌توانند از این اسپری استفاده ‌كنند.
به خاطر داشته باشید كه كودكان زیر هشت سال كه برای اولین بار واكسن آنفلوآنزا دریافت می‌كنند و یا سال گذشته واكسن آنفلوآنزا دریافت نكرده‌اند، باید این واكسن را در دو نوبت و با فاصله زمانی یك ماه بزنند. اگر كودك شما نیاز به دو نوبت واكسن آنفلوآنزا دارد، این فرآیند را هرچه زودتر شروع كنید. كودكانی كه باید در دو نوبت واكسن دریافت كنند، اگر فقط یك دوره این كار را انجام دهند، در برابر این بیماری مصونیتی نخواهند داشت.
برای كودكان بزرگ‌تر از دو سال، حتماً نباید نوبت دوم به همان شیوه نوبت اول باشد؛ مثلاً می‌توانید در نوبت اول از آمپول و در نوبت دوم از اسپری استفاده كنید. اگر كودك شما با هر یك از موارد زیر روبه‌رو بود، قبل از استفاده از واكسن حتماً موضوع را با پزشك او در میان بگذارید:
- در اثر بیماری تب كرده است.
- در طول چهار هفته گذشته، واكسن دیگری دریافت كرده است.
-  وضعیت خاص پزشكی دارد.
- نسبت به واكسن آنفلوآنزا در دوره‌های قبلی، واكنش شدیدی نشان داده است.
 آیا تزریق واكسن آنفلوآنزا عوارضی هم دارد؟
بیشتر افراد بعد از تزریق واكسن مشکلی نخواهند داشت؛ ولی برخی دچار درد، تورم محل تزریق واكسن، كمی سردرد و مقداری تب می‌شوند.
 آیا واكسن H1N1 نیز همین مزایا را دارد؟
با واكسن فصلی آنفلوآنزا (2010-2011)، كودكان هم در برابر آنفلوآنزای خوكی یا H1N1 و هم آنفولانزای فصلی مصون می‌مانند و به‌طور كلی كودكان زیر هشت سال باید این واكسن را در دو مرحله دریافت كنند.
 چرا واكسن آنفلوآنزا هر سال تغییر می‌كند؟
هر سال، دانشمندان یك نوع واكسن جدید را كشف می‌كنند که بر اساس ویروس‌های هر دوره ساخته می‌شود. هر واكسن می‌تواند از كودك شما در برابر سه نوع ویروس آنفلوآنزای مختلف محافظت كند. اما خوشبختانه واكسن آنفلوآنزا در برابر انواع ویروس‌های آن نیز تا حدودی محافظت می‌كند.
بنابراین اگر كودك شما در اثر یك نوع ویروس آنفلوآنزا كه واكسن آن‌را دریافت نكرده است، دچار بیماری شود، بیماری او بسیار سطحی‌تر خواهد بود. برخی از واكسن‌های آنفلوآنزا از «تیمروسال» (Thimerosal) ساخته می‌شوند که نوعی ماده نگهدارنده و حاوی شكلی از جیوه است.
آنزا) تیمروسال ندارد. هنوز مدركی دال بر خطرناك بودن تیمروسال ارائه نشده است.
اگر می‌خواهید واكسن آنفلوآنزای كودك شما تیمروسال نداشته باشد، می‌توانید از انواع بدون تیمروسال استفاده كنید. 
 
تزریق واكسن آنفلوآنزا و زنان باردار
بیماری آنفلوآنزا در زنان باردار با خطرات بیشتری همراه است. تغییرات به وجود آمده در بدن زن باردار باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی او و ابتلای سریع‌تر به بیماری‌ها می‌شود. اگر یك زن باردار دچار آنفلوآنزا شود، بیشتر در معرض سایر مشكلات، مثل ذات‌الریه قرار دارد.
زایمان زودهنگام نیز از سایر عوارض ابتلا به این بیماری در زنان باردار است. واكسن آنفلوآنزا در مقایسه با اسپری بینی آن، ایمنی بیشتری دارد.
 
مزیت استفاده از واكسن آنفلوآنزا در كودكان
این واكسن از كودكان در برابر بیماری جدی و حتی مرگ محافظت می‌كند. خردسالان بیشتر در معرض ابتلا به ویروس‌های آنفلوآنزا هستند. هرساله در آمریكا، بیست هزار كودك زیر پنج سال در اثر ابتلا به آنفلوآنزا در بیمارستان بستری می‌شوند و بیش از 340 كودك جان خود را از دست می‌دهند. كودكان زیر پنج سال كه دچار آنفلوآنزا شده‌اند، بیشتر در معرض ذات‌الریه هستند.
 
برخی عوارض جانبی و احتمالی واكسن آنفلوآنزا
مهم‌ترین عارضه این واكسن در كودكان، درد در ناحیه تزریق است. كمتر از 1 درصد از كودكانی كه واكسن آنفلوآنزا دریافت كرده‌اند، با تب و لرز و دردهای شدید عضلانی مواجه بوده‌اند. سایر علائم، مثل تب، درد، سردرد، استفراغ و سرفه بسیار كوتاه‌مدت هستند.
 چرا كودكان واكسن آنفلوآنزا را در دو مرحله دریافت می‌كنند؟
كودكان زیر نُه سال كه قبلاً هم واكسن آنفلوآنزا دریافت نكرده‌اند، در دو مرحله این واكسن را دریافت می‌كنند؛ زیرا در مرحله اول تزریق، به سطح متناسب آنتی‌بادی در بدن دست نمی‌یابند.