چهارشنبه, ۸ اسفند, ۱۴۰۳ / 26 February, 2025
مجله ویستا

پاهای بی قرار زنان در بارداری


علم پیشرفت زیادی كرده و بسیاری از مشكلات سلامت و بهداشتی حل شده است، اما هنوز بسیاری از مشكلات، حتی مسائلی كه بسیار ساده به نظر می‌رسند، راه‌حل مناسبی نیافته‌اند و هنوز شاید علت برخی از آ‌ن‌ها هم پیدا نشده است. یكی از این مسائل بسیار شایع، گرفتگی پا و كرامپ پاست كه به‌طور معمول طی شب رخ می‌دهد و برای همین به آن «كرامپ‌ های شبانه پا» می‌گویند. این مشكل هم دردناك است و هم باعث اختلال خواب شبانه می‌شود.
مشكلی كه كم‌خوابی و اعتیاد دارویی می‌آورد بسیاری از زنان و خانم‌های جوان گرفتگی پا، به‌خصوص در زمان خواب را تجربه كرده‌اند و می‌دانند این حالت چقدر دردناك است. گرفتگی پا ناشی از انقباض شدید و ناگهانی یك،‌ یا گروهی از عضلات پاست. این حالت عموما در عضله پشت پا یا گاهی در عضلات روی پا و ساق رخ می‌دهد. به‌طور معمول این حالت با فاصله زیاد در افراد رخ می‌دهد و اكثریت افراد هم فكر می‌كنند، این مشكل پزشكی نیست و ناشی از خستگی پاست اما برخی افراد بعضی شب‌ها، حتی هرشب چندبار پای‌شان می‌گیرد. در این افراد حالت كم‌خوابی مزمن مشكل شایعی است ضمن این‌كه دردهای شدید پا باعث می‌شود، برخی از این افراد به مصرف داروهای مسكن و حتی مخدر روی بیاورند.
این مشكل نسبتا شایع است
به‌طور معمول با ماساژ دادن یا در برخی موارد تحریك دردناك مثل نیشگون، حالت گرفتگی عضله برطرف می‌شود اما گاهی هم افراد مجبور می‌شوند، بنشینند یا بایستند تا مشكل گرفتگی حل شود. به‌طور معمول با بالا رفتن سن میزان رخ دادن این مشكل بیشتر می‌‌شود. برای مثال خانم جوانی كه ممكن است هر هفته یك‌بار پایش بگیرد با افزایش سن ممكن است طی هفته 2 یا 3 شب، یا هرشب هم چندبار پایش بگیرد. مطالعات نشان داده، یك‌سوم زنان بالای 60 سال و نیمی از زنان بالای 80 سال دچار گرفتگی پا طی یك ماه می‌شوند. در خانم‌های جوان بین 20 تا 35 سال میزان شیوع این حالت، یك بار درماه، بین 6 تا 9 درصد است.
وقتی پای‌تان بی‌قرار است
در برخی موارد گرفتگی پا با مشكل پای بی‌قرار اشتباه گرفته می‌شود اما این 2 مشكل كاملا با هم متفاوت هستند. زنانی كه دچار مشكل پای بی‌قرار (یا بیماری RLS) هستند به طور معمول دچار احساس ناراحتی و درد به صورت مزمن و تدریجی‌اند و گرفتگی پا در آن‌ها ناگهانی نیست. درضمن این حالت برای ساعت‌ها در پا می‌ماند و در صورتی كه پا را ماساژ بدهید تنها برای چند دقیقه احساس بهبود و برطرف شدن درد دارید و دوباره حالت ناراحتی و درد پا به سراغ شما خواهد آمد. به‌طور معمول كسانی كه دچار حالت پای بی‌قرار هستند، صبح‌ها احساس خستگی زیاد در پاهای خودشان دارند درحالی كه كسانی كه دچار گرگرفتگی پا شده‌اند این مشكل را ندارند. البته دربرخی موارد به‌خصوص در افراد مسن ممكن است فرد به هر 2 حالت دچار باشند.
دیابتی‌ها بیشتر مواظب باشند
برخی وضعیت‌های پزشكی هستند كه افراد را مستعد ابتلا به گرفتگی پا می‌كنند، برای مثال بیماری دیابت یا بیماری‌های عروق محیطی،‌ برخی از این مشكلات هستند. در ضمن خانم‌های جوان باید بدانند كه یكی از عوارض قرص‌های ضدبارداری خوراكی گرفتگی پاهاست. درضمن در حدود 40درصد زنان باردار هم طی دوران بارداری حداقل یك‌بار گرفتگی پاها برای‌شان اتفاق می‌افتد كه گاه ممكن است برای چند ساعت هم باقی بماند. درحدود 5درصد از این زنان باردار،‌ گرفتگی پاها آن‌قدر حالت تكرار شونده پیدا می‌كند كه نیاز به مداخله پزشكی است البته تقریبا تمامی موارد پس از زایمان حل می‌‌شود.
قبل از به خواب رفتن موز بخورید
یكی از اصلی‌ترین تئوری‌ها در مورد گرفتگی پا این است كه این مشكل ناشی از تعادل نداشتن الكترولیت‌ها به‌خصوص منیزیم و پتاسیم است اما مطالعات در مورد تاثیر تجویز مكمل‌های حاوی پتاسیم و منیزیم برای برطرف كردن این مشكل فعلا بی‌نتیجه بوده است. در مطالعه‌ای كه در دانشگاه هاروارد انجام شد، تجویز مكمل‌های حاوی پتاسیم و منیزیم به زنان باردار دچار مشكل گرفتگی پای منفرد از میزان بروز این حالت‌هاست اما به‌طور معمول و براساس تجربیات طب سنتی دیده شده است كه در مورد برخی از افراد مبتلا، خوردن یك موز قبل از به تختخواب رفتن از بروز گرفتگی پا می‌كاهد كه این می‌تواند به دلیل میزان بالای پتاسیم در موز باشد. برخی افراد هم می‌گویند، دراز كشیدن در وان حاوی آب به همراه نمك دریایی باعث می‌شود كه دچار گرفتگی پا نشوند.
چه موقع به پزشك مراجعه كنید
اگر مشكل گرفتگی پای شما حالت تكراری پیدا كرده یا اگر درد آن بسیار شدید بود و با ماساژ یا گذشت زمان درد كاهش پیدا نكرد، باید حتما برای بررسی پزشكی آن اقدام كنید. پزشك شما در صورتی كه این اتفاق به صورت مكرر و بسیار دردناك برای شما بیفتد باید حالت مهمی مثل مشكلات عصبی، رشته‌های عصبی محیطی، مشكلات موسوم به میلوپاتی و برهم خوردن تعادل كلسیم در بدن را مورد بررسی قرار دهد.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.