خودروی هزاره سوم

از کنسول راننده گرفته تا تایرها, همه چیز در خودروی X متفاوت خواهد بود

خودروهای آینده لزوما چه تفاوت‌هایی با خودروهای امروزی خواهند داشت؟ اینجا صحبت از آینده است، آینده‌ای که شاید ۲۰ تا ۳۰ سال آینده مدنظر باشد و گرچه نظرات و ایده‌های مختلف و متنوعی در این زمینه ارائه می‌شود، با این حال یک نکته را می‌توان در تمامی‌ آنها مشترک دید: خودروهای آینده برمبنای انرژی الکتریسیته و با حداکثر انعطاف‌پذیری ممکن در جاده‌ها و خیابان‌ها به حرکت درمی‌آیند.

تنها باید یک یا ۲ دهه دیگر و حتی به عقیده برخی کارشناسان خوش‌باور خودرو در جهان، تنها کمتر از یک دهه دیگر باید صبر کرد تا شاهد استفاده انبوه و همه‌جانبه از طیف گسترده‌ای از فناوری‌های نوین در صنایع خودرو باشیم. بدین ترتیب می‌توان گفت رانندگی در آینده با تکیه بر فناوری‌هایی نظیر سیستم‌های ردیابی و حرکت و تشخیص مسیر خودکار بسیار متفاوت از زمان حاضر خواهد بود. خودروی مفهومی ‌X را می‌توان به عنوان یکی از ایده‌های برتر در این زمینه مطرح کرد. این خودرو که در تازه‌ترین شماره نشریه علمی‌ پاپیولارساینس معرفی شده و فعلا با عنوان X شناخته می‌شود ممکن است در نگاه نخست به عنوان یک خودروی شخصی به نظر نیاید، اما حقیقت بسیار ساده است.

این خودرو برای آینده و رانندگی در خیابان‌ها و جاده‌ها ساخته می‌شود. با این حال عمده استفاده آن در امور امدادرسانی و نجات خواهد بود. شاید بارزترین نکته‌ای که در این خودرو دیده می‌شود را بتوان به انعطاف‌پذیری قابل توجه آن مربوط دانست. مهندسان و طراحان آن را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که براحتی و تنها در عرض چند ثانیه از وضعیت یک خودروی شخصی و خیابانگرد به خودروی امداد و نجات تبدیل می‌شود. این یک امتیاز بزرگ برای خودرویی است که قسمت‌های مختلف آن و از جمله تایرها با خودروهای فوق مدرن امروزی نیز بسیار متفاوت است. این خودرو برای شرکت خودروسازی فورد آمریکا طراحی شده است و از این رو می‌توان چشم‌اندازی را متصور شد که در آن دیگر خبری از خودروهای بزرگ و کشیده با جلوپنجره وسیع خودروهای فورد در آینده نبوده و در عوض این شرکت با محصولی ماورای تصور شناخته شود.

در خودروهای آینده، تایرها یکی از تعیین‌کننده‌ترین بخش‌ها به شمار می‌آیند. خودروی X نیز از این قاعده مستثنا نخواهد بود. تایرهای این خودرو بر مبنای فناوری‌ای ساخته می‌شود که از آن به تایرهای بدون هوا یاد می‌شود. در حقیقت درون این تایرها خبری از هوا نیست. در حال حاضر شرکت میشلن که یکی از شناخته‌شده‌ترین شرکت‌ها در زمینه تولید انواع تایر به شمار می‌آید نمونه ابتدایی تایرهایی را ارائه کرده است که بر اساس این فناوری عمل می‌کنند. بر اساس طرح کلی که برای خودروی X ارائه شده است، تایرها با استفاده از ماده‌ای موسوم به پلی‌تران و با ساختاری مشابه کندوی زنبور عسل ساخته می‌شوند.

استفاده از چنین ساختاری این مزیت را دارد که انواع شوک و ضربات ناگهانی را به خود جذب می‌کند و در نتیجه رانندگی با کمترین لغزش و حرکت اضافی جانبی صورت می‌گیرد. نکته مهم دیگر، استفاده راحت از این خودرو در نواحی و جاده‌های صعب‌العبور است. این تایرها به خودرو امکان می‌دهند بدون مشکلی روی انواع صخره‌های کوچک و بزرگ و حتی سطح مملو از خرده شیشه حرکت کنند، درحالی که راننده هیچ نگرانی بابت پنچر شدن خودرو نخواهد داشت. استفاده از پلی‌تران نه‌تنها ضریب انعطاف‌پذیری ساختار کندویی تایرها را افزایش می‌دهد، بلکه نقش قابل توجهی نیز در کاهش وزن کلی خودرو دارد. ایده چنین تایرهایی به طور عملی حدود ۲ سال پیش از سوی گروهی از محققان جوان در اروپا ارائه شد و اکنون به نظر می‌رسد در آستانه تبدیل شدن به بخشی تفکیک‌ناپذیر از خودروهای آینده باشد.

از آنجا که این خودرو براحتی به خودرویی مخصوص امداد و نجات تبدیل می‌شود می‌توان حساب ویژه‌ای روی آن و قابلیت‌هایش باز کرد. طراح آلمانی خودرو آن را به گونه‌‌ای ارائه کرده است که بتوان در مواقع ضروری با افزودن بخش‌ها و تجهیزات مختلف به آن، به خودرویی مناسب و تأثیرگذار در فعالیت‌های امداد و نجات تبدیلش کرد. خودرو از موتور دیزلی نیز بهره می‌برد که در چنین شرایطی می‌تواند به عنوان قلب فعالیت‌های امداد و نجات به کار گرفته شود. این موتور به گونه‌ای طراحی شده است که می‌توان آن را به عنوان ژنراتور ۳۰ کیلووات ساعتی نیز به کار گرفت تا بدین ترتیب نیروی لازم برای راه اندازی تجهیزات امداد و نجات فراهم شود.

این نکته که بتوان خودرویی شخصی ساخت که در عین حال قابلیت استفاده به عنوان یک خودروی امداد و نجات را نیز داشته باشد در کمتر ایده‌ای از خودروهای آینده دیده شده است و دقیقا همین مزیت عمده موجب شده محققان و کارشناسان امور خودرو نگاه متفاوتی به آن داشته باشند. خودرو از ساختار کلی پایداری بهره‌مند است و بیننده هرگز نمی‌تواند تصور کند خودروی X واژگون شود!

لحظاتی را تصور کنید که در این خودرو در حال رانندگی هستید و در سرعت‌های بالا و حتی در زمان عبور از پیچ‌های تند کوچک‌ترین لرزش و ارتعاشی را در خودرو متوجه نمی‌شوید.

بهره‌گیری از سیستم رانندگی خودکار در مواقعی که خودرو به عنوان یک وسیله حمل و نقل امداد و نجات مورد استفاده قرار می‌گیرد خیال راننده را از مسیرهای پیش‌رو و نبود فرصت کافی برای رساندن مجروحان به اولین بیمارستان آسوده می‌کند. در خودرو، انبوهی از فناوری‌های نوین مسیریابی از جمله حسگرهای مختلف و کیت GPS نصب شده است. این مجموعه، خودرو را در بهترین مسیر ممکن از نظر مصرف سوخت و کمترین مصرف سوخت هدایت می‌کند، در حالی که عملا نیازی به تصمیمات انسانی نخواهد بود و در عوض راننده می‌تواند تمام انرژی و تمرکز خود را صرف امدادرسانی به مجروحان کند.

سیستم تأمین قدرت مورد نیاز برای حرکت خودرو با تکیه بر دیزل و الکتریسیته عمل می‌کند. موتور دیزلی خودرو، موتورهای الکتریکی آن را قدرتمند می‌سازد که با استفاده از آن محورها براحتی می‌چرخند. بدین ترتیب می‌توان امیدوار بود که دیگر از بخش‌های حجیم و سنگین مورد نیاز موتوری بخصوص برای رسیدن به سرعت توان بالا خبری نخواهد بود.

لحظاتی را تصور کنید که در این خودرو در حال رانندگی هستید و در سرعت‌های بالا و حتی در زمان عبور از پیچ‌های تند، کوچک‌ترین لرزش و ارتعاشی را در خودرو متوجه نمی‌شوید. این راحتی دلنشین عمدتا به فناوری پیشرفته تعلیق جاده‌ای باز می‌گردد که در قسمت اتصال شاسی به چرخ‌ها به کار گرفته شده است تا به نوعی تکمیل‌کننده ویژگی منحصر به فرد تایرهای بدون هوا باشد. بهره‌گیری از این فناوری بخصوص در زمانی که از خودرو برای حمل بیماران و مجروحان آسیب‌دیده استخوانی استفاده می‌شود بیش از هر زمانی به چشم می‌آید.

● نسخه‌ای دیگر از خودروی X

نسخه دیگر و صرفا شخصی خودروی X به همراه فناوری‌هایی ارائه می‌شود که تک‌تک آنها برای بسیاری از افراد و علاقه‌مندان به خودروهای مدرن شناخته شده است. با این حال ترکیب آنها به خلق مجموعه‌ای منجر شده که برای بسیاری هیجان‌برانگیز است.

در این خودرو با کنسول مقابل راننده که همواره مملو از شاسی‌های مختلف بوده و شباهت زیادی نیز به یک امپراتوری کوچک دارد خداحافظی تاریخی شده است و در عوض هر آنچه را راننده نیاز به مشاهده دارد از جمله سرعت، سوخت خودرو و نظایر آنها را در نمایشگر نیمه‌شفاف مقابل صورت خود می‌بیند. همچنین اطلاعات راهنمای مورد نیاز استفاده از سیستم مسیریاب خودرو نیز در بخشی از شیشه جلوی خودرو نمایش داده می‌شود.

این خودرو کاملا الکتریکی است و از این رو ضریب آلایندگی آن صفر است. همین برگ برنده موجب شده به عنوان یکی از خودروهای قابل تحقق به واقعیت برای حدود ۲۰ سال آینده در نظر گرفته شود. هر ۴ چرخ این خودرو دارای موتورهای الکتریکی هستند. این همان فناوری‌ای است که نمونه آن پیشتر در برخی خودروهای مفهومی ‌شرکت آئودی ارائه شده است. استفاده از این تکنیک در کاهش وزن کلی خودرو تأثیر قابل توجهی دارد.

ابتکار عمل دیگری که در این خودروی مفهومی‌ دیده می‌شود به کارگیری سرامیک در درهای خودروست. در حقیقت درها و شیشه‌های کناری خودرو از اکسی نیتراد آلومینیوم که نوعی سرامیک بسیار نازک (در حد چند میلی‌متر) به حساب می‌آید، ساخته شده‌اند. این همان فناوری‌ای است که در امور نظامی ‌به عنوان مبنای اصلی ساخت خودروهای ضدگلوله به کار گرفته می‌شود و اکنون می‌توان نمود بارز آن را در خودروهای شخصی آینده دید.

به این خودرو به عنوان سیستم حمل و نقل سرعتی نگاه می‌شود. پس باید توجه خاصی به کاهش وزن کلی آن شده باشد. نگاهی دقیق به بدنه خودرو این نگرش را بخوبی ثابت می‌کند. بدنه از منیزیم ساخته شده است.

این بدان معنی است که نسبت وزن به قدرت خودرو بخوبی رعایت شده و عدد طلایی به دست آمده است. در این خودرو فضای درونی به اندازه کافی بزرگ است. یکی از عواملی که موجب شده چنین فضایی در اختیار راننده و سرنشینان آن قرار بگیرد قرار گرفتن مجموعه باتری زیر کف خودروست.

باتری‌ها از نوع لیتیوم یونی بوده و در ساختار آنها از ابرخازن‌های گرافنی استفاده شده است. این همان ساختاری است که هم‌اکنون در آزمایشگاه‌های پیشرفته بسیاری از دانشگاه‌های جهان دیده می‌شود. این ساختار متشکل از ورقه‌های بسیار نازک کربنی است که ضخامت هر یک تنها یک اتم است و در نتیجه در مقایسه با سیستم‌های امروزی ذخیره‌سازی می‌توان تا ۲ برابر الکتریسیته بیشتری در باتری‌ها ذخیره کرد.

مجله popular science

مترجم: مهدی پیرگزی