موانع پیش رو و توانایی های نظام

نظام جمهوری اسلامی ایران از بدو تولدش همواره با موانعی روبه رو بوده, موانعی برای شکل گیری و حادث شدن, موانعی برای تداوم و استمرار, موانعی برای تثبیت و استقرار و موانعی برای پیشرفت و انسجام

نظام جمهوری اسلامی ایران از بدو تولدش همواره با موانعی روبه‌رو بوده، موانعی برای شکل‌گیری و حادث شدن، موانعی برای تداوم و استمرار، موانعی برای تثبیت و استقرار و موانعی برای پیشرفت و انسجام.

با توجه به این‌که شکست‌ها و ناکامی‌ها در عرصه داخلی و خارجی عمدتا به تحلیل نادرست از معادله فرصت و تهدید از یک سو و ضعف و قوت‌های نظام از سوی دیگر برمی‌گردد، شناخت دقیق و صحیح تهدیدات و موانع فراروی نظام جمهوری اسلامی ایران، توانایی لازم را برای حفظ و افزایش منافع و اهداف ملی و بالا بردن توان امنیت ملی فراهم می‌کند.

موانع پیش‌روی نظام در واقع چالش‌هایی هستند که ما را از رسیدن به هدف واداشته یا باعث کاهش سرعت ما در دستیابی به آن می‌گردد، بنابراین می‌توان گفت که شناخت موانع، فرصت‌ها و تهدیدات با کارآمدی نظام سیاسی رابطه‌ای مستقیم دارد. نظام سیاسی مانند پدیده‌های دیگر برای تحقق اهداف خود نیازمند آن است که بر موانع خارجی فایق آید. موانع خارجی نظام سیاسی را در یک نگاه کلی می‌توان به ۶ دسته تقسیم کرد:

الف) موانع اندیشه‌ای: جهان‌بینی‌ها و نظام‌های ارزشی مخالف و مهاجم

ب) موانع فرهنگی: فرهنگ‌های متفاوت، مخالف و مهاجم

ج) موانع سیاسی: اهداف، رویکردها، روش‌ها و رفتارهای سیاسی مخالف و مهاجم

د) موانع اقتصادی: حصر، بایکوت اقتصادی و...

هـ) موانع نظامی: حمله و تهدید نظامی

و) موانع مربوط به قوانین و مقررات: قوانین، مقررات و کنوانسیون‌های مخالف

در عرصه سیاست داخلی نیز درگیری جناح‌ها و گروه‌های سیاسی و تخریب وجهه روحانیت می‌تواند مانعی پیش‌روی نظام باشد. جناح‌های سیاسی داخل نظام در کنار قوای سه‌گانه و نهادهای رسمی می‌توانند بازوهای توانمند یک نظام سیاسی باشند و بالطبع درگیری و نزاع میان آنها می‌تواند در روند کارآمدی نظام اخلال ایجاد کند.

این امور اهم مواردی هستند که افزون بر فشار اقتصادی، معمولا در سخنان صاحب‌نظران سیاسی به عنوان موانع پیش روی نظام به آنها اشاره و در قبال آنها راهکار پیشنهاد شده است.حجت‌الاسلام سیدرضا اکرمی، نماینده اصولگرای مجلس هشتم درباره موانع پیش روی نظام می‌گوید: هر چیزی آسیب و آفتی دارد. جمهوری اسلامی ایران که الان سی و دومین سال تاسیس خود را می‌گذراند در طول این ۳۲ سال بدون مانع نبوده است. این موانع همیشه یا داخلی بوده‌اند یا خارجی. البته جمهوری اسلامی در این سال‌ها نشان داده که خارجی‌ها هر چه مانع درست کنند و تهدید، تحریم و تبلیغ ناروا روا دارند، در اراده مصمم جمهوری اسلامی ایران و مردم آن نمی‌توانند خللی ایجاد کنند، چرا که مردم ایران راه خود را با بصیرت انتخاب کرده و با استقامت پیش می‌برند لذا در این راه باید بکوشیم که به دست خودمان مانع به وجود نیاوریم یا زمینه مانع‌سازی را فراهم نکنیم.

نماینده مردم تهران در گفتگو با «جام‌جم» تصریح می‌کند باید از تشنج و تنش یا اظهاراتی که بیان آن خیلی به صلاح نیست، پرهیز کرده و بهانه به دست دشمن ندهیم؛ چون دشمن، دشمن است و طبیعت او مانع‌سازی، اشکال‌تراشی و بهانه‌گیری است لذا ما نباید فرصت بهانه‌گیری به دشمن بدهیم. وی به مانعی دیگر که می‌تواند پیش‌روی نظام قرار گیرد، اشاره می‌کند و از آن به عنوان کاهش وجهه روحانیت یاد می‌کند و می‌گوید: قبل، بعد و حین پیروزی انقلاب شاهد بودیم که عده‌ای می‌گفتند ممکن است روحانیت انقلاب‌ساز باشد، اما انقلاب‌دار نخواهد بود و نمی‌تواند آن را مدیریت کند. در حالی که روحانیت آگاه و دانا، از امام تا رهبری و دیگر شخصیت‌ها، کفایت خود را در دانایی، مدیریت و... نشان داده‌اند، ولی عده‌ای می‌کوشند تا مردم را از مدیریت روحانیت بی‌بهره کنند. اکرمی در این خصوص لزوم پشتیبانی از روحانیت را یادآور می‌شود.

ابوالقاسم رئوفیان، دبیرکل حزب اسلامی ایران‌زمین نیز با اشاره به کلام حضرت امام (نقل به مضمون) مبنی بر این‌که آنچه من از آن می‌ترسم دعوای بین دو طلبه است، می‌گوید: می‌توانیم این سخن را بین مسوولان تعمیم دهیم. به این معنا که امام هیچ گاه از آمریکا و اسرائیل و انگلیس و قدرت‌های بیگانه هراسی نداشتند و این سخن ایشان کنایه از آن است که آنچه به عنوان یک تهدید جدی برای نظام به شمار می‌رود، اختلافات داخلی و بگومگو بین کسانی است که باید برای همه جامعه الگو باشند چرا که کمترین برخورد بین آنها، آسیب‌های جدی به نظام وارد می‌کند.

به گفته وی، البته در مورد تحریم‌ها و تهدیدهایی که از ناحیه قدرت‌های نظام مسلط بر جهان مثل آمریکا صورت می‌گیرد، نمی‌توان گفت که همه پوشالی و توخالی هستند، اما آسیب‌پذیری نظام بیشتر از ناحیه برخورد بین مسوولان و اصطکاک بین الگوها در داخل کشور است.

وی در گفتگو با «جام‌جم» معتقد است که مسوولان باید برای برون‌رفت از این مانع، خویشتنداری کنند و ادب و نزاکت را در گفتمان بین حاکمیتی رعایت کنند، چراکه اگر بر استمرار همین سبک که پیش گرفته شده اصرار و پافشاری کنند، راه به ناکجاآباد خواهند برد.

وی تاکید دارد برای آن که مردم و جامعه در مقابل تهدیدات خارجی احساس کنند که آمادگی لازم برای مقابله و خنثی‌سازی توطئه‌ها را دارند، باید احساس کنند که در داخل کشور اختلاف نیست. این در حالی است که متاسفانه امروز دولت و مجلس با هم اختلاف پیدا کرده‌اند و با این وضع که در پیش گرفته‌اند به نظر می‌رسد زاویه و شکاف عمیق‌تر می‌شود و این تهدیدی جدی است که بر بدنه جامعه تاثیر می‌گذارد. رئوفیان با بیان این‌که جبهه‌بندی‌ها و رویارویی‌ها بین طیفی با طیف دیگر از همین جا نشات می‌گیرد، می‌افزاید: یکدفعه شاهدیم که در مقابل مجلس، به دستگاه قانونگذاری کشور و چهره‌ها و شخصیت‌های اثرگذار کشور اهانت می‌شود و بعضی که خود را وکیل‌المله می‌دانند، در پارلمان به اینها جایزه می‌دهند و کف می‌زنند. اینها استخوان در گلوست.

وی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر وحدت میان مسوولان، جدی نگرفتن موضوع وحدت و انسجام مسوولان را موجب از دست دادن فرصت‌ها، یکی پس از دیگری می‌داند و به تنگنای مردم به لحاظ اقتصادی و معیشتی به عنوان یک مانع نگاه می‌کند و در ادامه می‌افزاید: از نظر دیپلماسی و گفتمان برون‌مرزی به نظر می‌رسد که فرصت‌ها را از دست می‌دهیم و در واقع بجای فرصت‌سازی، فرصت‌سوزی می‌شود. به گفته وی، از نظر مدیریت داخلی کشور اگر اقدامات بموقع و سخنان حکیمانه و هشدارهای جدی و بجای رهبر معظم انقلاب نباشد، برخی مواقع انسان احساس می‌کند که کار به جاهایی باریک کشیده می‌شود. این در حالی است که نباید اینقدر از رهبری هزینه شود و مسوولان باید حواسشان را جمع کنند.

● سلطه جهانی و استکبار

برخی صاحب‌نظران تحدیدها و تهدیدات را فرصتی برای پیشرفت کشور و نیز بیداری جوامع می‌دانند. از آن میان حجت‌الاسلام سالک، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز هم با دسته‌بندی موانع پیش‌روی نظام، وجود سلطه جهانی و استکبار به محوریت آمریکا و صهیونیسم را از موانع پیش‌روی نظام و مانع رشد اسلام می‌داند و می‌گوید البته گاه فشارهایی که اینها در سطح جهانی به اسلام می‌آورند موجب بیداری مردم می‌شود. به گفته وی، راهکارهای مقابله با این مانع، گسترش بیداری امت‌ها و ملت‌ها با استفاده از اطلاع‌رسانی دقیق به مردم جهان است.

وی در گفتگو با «جام‌جم»، وجود جریانات سیاسی که در راستای دشمنان اسلام در داخل و خارج با تشکیل اتاق فرمان فعالیت می‌کنند را از دیگر موانع پیش‌روی نظام می‌داند و می‌گوید: کسانی مثل کدیور، مهاجرانی و سروش... که در خارج از کشور اتاق فرمان تشکیل دادند و جریان سیاسی به وجود آوردند یا جریانی مثل نهضت آزادی، حزب توده و بعضا مشارکتی‌ها و کارگزاران یا سران فتنه که در اینجا خواسته‌های دشمن را رقم می‌زنند موانعی هستند که راهکار مقابله با آنها، هدایت آنهاست به سوی منافع اسلام و منافع ملی و بازگشت آنها به سیر حرکتی مردمی که حول محور ولایت حرکت می‌کنند.

سالک سوءاستفاده از ناآگاهی‌های توده مردم را موانع دیگر در برابر نظام می‌داند که توسط دشمنان از طریق رسانه‌های گروهی صورت می‌گیرد و می‌افزاید: باید در برابر این مانع اطلاع‌رسانی دقیق به مردم و توده‌هایی که تحت تاثیر هستند، صورت گیرد و با جنگ نرمی که استکبار راه‌اندازی کرده، مقابله کرد.

وی با بیان این‌که اگر به مردم اطلاع‌رسانی دقیق صورت گیرد، مطمئنا آنها حرکت و راه انقلاب را انتخاب خواهند کرد نه آنچه را که دشمن می‌خواهد، تصریح می‌کند: همچنین فشارهای اقتصادی از موانع پیش‌روی نظام است، دولت باید در جریان اقتصادی به مجموعه فعالیت‌هایی که بتواند برای معیشت مردم ایجاد سهولت کند، اقدام کند. وی می‌افزاید: تلاش دشمنان انقلاب اسلامی برای ایجاد اختلاف و رشد تفرقه بین اقوام و بویژه شیعه و سنی در داخل کشور جهت برهم زدن وحدت که نمونه آن را در جریان تروریستی مسجد جامع زاهدان شاهد بودیم از دیگر موانع پیش‌روی نظام است که در این راستا باید همگان بر وحدت و انسجام درون تشکیلاتی مردم پیرامون ولایت تاکید داشته باشیم.

● وحدت داخلی توطئه‌های خارجی را خنثی می‌کند

فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در گفتگو با «جام‌جم»، با اشاره به تجربه ۳۱ ساله نظام جمهوری اسلامی که طی آن همواره با چالش‌های خارجی مواجه بوده‌ایم، این چالش‌ها را در مقابله با سه امر می‌داند و می‌گوید: در یک مرحله مقابله با اصل نظام جمهوری اسلامی شکل گرفت چرا که برای قدرت‌های روز دنیا شکل‌گیری کودتا و مشغله‌های مرزی در مواجهه با اصل نظام بود. در مرحله بعد از سال ۶۱ به بعد در مقابله با قدرت‌گیری جمهوری اسلامی ایران، در حالی که دشمن احساس می‌کرد ایران با پیروزی در جنگ، به سمت تبدیل شدن به یک قدرت منطقه‌ای حرکت می‌کند، با جمعی از حامیان صدام متشکل از ۳۶ کشور منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای وارد جنگ علیه ایران شدند تا مانع پیروزی ایران در جنگ شوند.

به گفته وی، مرحله بعد جلوگیری از پیشرفت و سازندگی ایران بعد از جنگ بود، یعنی در حالی که ایرانیان از ورود به میدان‌های بحران‌ساز خودداری می‌کردند و عزم خود را برای پیشرفت جزم کرده بودند، دشمن در جهت مقابله با پیشرفت ایران شروع به مانع‌سازی کرد که اوج آن مقابله با فناوری هسته‌ای است. وی می‌افزاید: در این راستا پرونده ایران را به شورای امنیت بردند و آن را تهدیدی علیه امنیت دنیا مطرح کردند و تحریم‌هایی علیه ما شکل دادند.

وی با بیان این‌که بیشترین موانع از خارج علیه جمهوری اسلامی شکل گرفت می‌گوید: یکی از دلایلی که ایرانی‌ها به‌رغم صعب‌العبور بودن راه توانستند از این موانع عبور کنند و پیشرفت را پیوسته ادامه دادند، نوعی وحدت داخلی و همسویی بین سیاست‌های دولت و ملت در زمینه اصول اساسی کشور و سیاست‌های مقابله با هجمه بیگانگان بوده است. فلاحت‌پیشه با بیان این‌که تا زمانی که در داخل این وحدت و همسویی ادامه دارد توطئه‌های بیرونی به نتیجه لازم نمی‌رسد، خاطرنشان می‌کند: در شرایط کنونی شماری از افراطیون در کشور اعم از چپ و راست وجود دارند که ملاحظات مربوط به مصالح و منافع و شاخص‌های امنیت ملی را در نظر نمی‌گیرند و تنها اهداف آشوب‌ساز خود را در نظر می‌گیرند.

به گفته وی، این در حالی است که مملکت نیاز به اعتدال و آرامش دارد و ما در عین افراط به وحدت نمی‌رسیم. اگر یک گروه بخواهد خود را به گروه دیگر تحمیل کند اعم از آن که برخاسته از چپ باشد یا راست، اگر چه محکوم به شکست است ولی به وحدت کشور آسیب می‌زنند.

محمد کشفی