بدترین سن دوپینگ ۲۰ تا ۳۰ سالگی است

قدرت باروری مردان ناشی از هورمون‌‌هایی است که در بدن آنها ترشح می‌شود. در این بین، هورمون مردانه یا همان تستوسترون، محرک ساخته شدن اسپرم در بدن است که تحت تاثیر هورمون‌هایی …

قدرت باروری مردان ناشی از هورمون‌‌هایی است که در بدن آنها ترشح می‌شود. در این بین، هورمون مردانه یا همان تستوسترون، محرک ساخته شدن اسپرم در بدن است که تحت تاثیر هورمون‌هایی که از هیپوفیز ترشح می‌شود (LH) به وجود می‌آید.

این هورمون وظیفه ساخت اسپرم در مردان را برعهده دارد و در ایجاد صفات ثانویه مردانه مانند ریش و سبیل و اندام مردانه نیز تاثیرگذار است.

بسیاری از جوانان مشتاق به ورزش بدنسازی و پرورش اندام، برای رسیدن به وزن ایده‌آل و داشتن عضلات تنومند از هورمون تستوسترون مصنوعی در غالب داروهای نیروزا و مکمل‌های تقویت‌کننده استفاده می‌کنند. مصرف این هورمون در کوتاه‌مدت افزایش کاذب حجم عضلات را به همراه دارد اما در عین حال، موجب توقف ترشح ‌LH از هیپوفیز و به دنبال آن توقف ترشح تستوسترون در بیضه‌ها می‌شود. به عبارت دیگر، مصرف این هورومون‌های مصنوعی، نطفه‌سازی را در بدن مرد متوقف می‌کند و قدرت باروری وی را کاهش می‌دهد.

در سال‌های اخیر، بسیاری از مراجعه‌کنندگان ما را جوانانی تشکیل می‌دهند که در باشگاه‌های ورزشی برای رشد سریع عضلات خود از هورمون‌های مصنوعی تستوسترون به صورت داروی نیروزا، مکمل غذایی و... استفاده کرده‌اند و بعد از اقدام به بارداری متوجه شده‌اند که قدرت باروری ندارند. گاهی نیز آزمایش‌های این افراد نشان می‌دهد که بر اثر مصرف این داروها نطفه‌سازی به صفر رسیده است.

در بسیاری از موارد، این نوع ناباروری‌ها پس از قطع مصرف داروها و طی روند درمان، قابل برگشت است اما متاسفانه در موارد معدودی نیز این ناباروری پایدار است و راه درمانی برای آن وجود ندارد چرا که نطفه‌سازی به صفر رسیده و راه برگشتی وجود ندارد. البته علاوه بر داروهای نیروزا که از ترکیبات هورمونی خطرناک تشکیل شده‌اند، مکمل‌هایی تحت‌عنوان مکمل‌های تقویت‌کننده هم در بسیاری از فروشگاه‌های ورزشی و حتی باشگاه‌های بدنسازی وجود دارد که در ترکیب آنها نیز از هورمون‌های مصنوعی تستوسترون استفاده شده است و بر باروری مردان تاثیر منفی دارد.»

بیشترین تاثیر منفی داروهای نیروزا روی جوانانی است که در محدوده سنی ۲۰ تا ۳۰ سال قرار دارند زیرا در این سنین هم نطفه‌سازی در بهترین وضعیت ممکن است و هم افراد میل به تشکیل خانواده و داشتن فرزند دارند و با مصرف داروهای عضلانی و برآورده شدن رویای داشتن هیکلی مردانه و جذاب، با آرزوی شیرین پدرشدن برای همیشه خداحافظی می‌کنند. به همین دلیل به همه جوانان توصیه می‌شود که قبل از مصرف هر نوع مکمل یا دارو به منظور افزایش وزن، رشد عضلانی و... از یک مشاور تغذیه کمک بگیرند تا ترکیب آنها توسط متخصص تغذیه مورد ارزیابی قرار گیرد. چنانچه این دارو‌ها حاوی هورمون‌های مصنوعی تستوسترون بودند باید از مصرف آنها خودداری شود. البته تاثیر منفی داروهای نیروزا و تقویت‌کننده‌های هورمونی تنها ناباروری مردان نیست بلکه عوارض خطرناک دیگری را نیز به همراه دارد که از حوصله این بحث خارج است. افراد ورزشکار برای رسیدن به اندام ایده‌آل باید زحمت بکشند و بدانند که با مصرف داروهای هورمونی اگر چه به خواسته خود که داشتن اندامی جذاب است، می‌رسند اما در بسیاری از مواقع نیز باید تاوان سنگینی را بپردازند و حسرت داشتن فرزند از مهم‌ترین این تاوان‌هااست.

دکتر محمدرضا نوروزی

جراح و متخصص کلیه و مجاری ادرار و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران