سه شنبه, ۱۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 4 February, 2025
اقتصاد غریب اقتصاد دان خودسر
استیون لویت، اقتصاددان دانشگاه شیكاگو و سردبیر ژورنال اقتصاد سیاسی بخاطر آنكه اقتصاد و مشخصاص آمار را هیجان انگیز ساخته، هم در امریكا و هم در اروپا به شهرت رسیده و تمجید شده است. در كتابش با عنوان «اقتصاد، غریب اقتصاددانی خود سر» جنبه پنهان هر چیز را می‌كاود، اثری از شاخاهای بورس نیست، در عوض آقای لویت اقتصاد را در زندگی روزمره به كار می‌گیرد. كتابش كه رویكردی نسبتاص سوررئالیستی به آمار دارد، اعداد و ارقام را تجزیه و تحلیل می‌كند تا پاسخ پرسش‌هایی التقاطی را بیابد، از جمله چرا فروشندگان كوكایین در نهایت با مادرشان زندگی می‌كنند؟ چرا بخت شغل‌یابی مردی كه دوشان نامیده می‌شود، با مردی دیگر به نام جیك تفاوت دارد؟ جنجال برانگیزترین پرسش این كتاب این است: آیا تعداد فزاینده سقط جنین با كاهش میزان جرم بستگی دارد؟ اگر برای دانستن پاسخ همه این سوال‌ها بی‌تاب شده‌اید، غصه نخورید، تا لحظاتی دیگر همه را خواهید خواند.
ایندیانا جونز اقتصاد
كتاب اقتصاد غریب جنجال به راه انداخته، در دنیا پر فروش شده و برای خود پیروانی گردآوری كرده است. این كتاب درصدر كتاب‌های پر خریدار روزنامه نیویورك تایمز و جدول كتاب‌های غیر تخیلی كانادا قرار گرفته و حتی روزنامه معمولاص خشك وال‌استریت ژورنال، آقای لویت را ایندیانا جونز علم اقتصاد لقب داده است. وی در جریان سفر گذرا و طاقت‌فرسای خود به لندن برای تبلیغ این كتاب به بی‌بی‌سی گفته است: كاری كه انجام داده‌ام، واقعاص ساده است. كتابم نشان می‌دهد كه می‌توان به كمك آمار، دنیای مدرنی را كه فوق‌العاده پیچیده به نظر می‌آید، درك كرد. اگر به برخی از ابزارهای اقتصاد و نیز آمار مجهز باشید، می‌توانید در درك جهان و پدیده‌های غریبش قدری پیشرفت كنید. حالا به سراغ سه پرسشی می‌رویم كه در ابتدا مطرح شد. لویت با تحلیل آماری قاچاقچیان مواد مخدر دریافت دلیل زندگی فروشندگان كوكایین با مادرشان این است كه طبق كم هزینه‌ترین یافته‌های وی كه باندهای قاچاق كوكایین معمولا سازمانی هرمی شكل و كاملا بی‌رحم دارند. كسانی كه در راس هرم نشسته‌اند، پول هنگفتی به جیب می‌زنند ولی كسانی كه این ماده سفید افیونی را در گوشه خیابان‌ها توزیع می‌كنند، معمولاص كمتر از میانگین دستمزد امریكا به دست می‌آورند. لویت، همچنین آمار بازار كار را تجزیه كرد تا نشان دهد كسانی كه نام سیاه دارند كه موردپسند خانواده‌های امریكایی آفریقایی تبار است، احتمالا بدتر از كسانی كه نام سفید دارند، مانند جیك، كار می‌یابند، چرا? وی در كتاب اقتصاد غریب می‌نویسد والدینی كه پسرشان را جیك می‌نامند، اغلب در همان محله‌یی زندگی نمی‌كنند كه پدر و مادر كودكی به نام دوشان ساكن هستند و همان شرایط اقتصادی را ندارند. فردی به نام دوشان احتمالا از درآمد اندك و تحصیلات پایین رنج برده و سایه فقط پدر یا مادر را بالای سرداشته است. نام وی شاخص بازده‌اش است، نه علت آن.
كشتن مجرم در رحم
سپس نوبت به تحلیل اقتصادی آقای لویت درباره سقط جنین و میزان بیكاری می‌رسد كه امریكا را بهت‌زده كرده است. وی ادعا می‌كند هشدار آخرالزمان گونه بیل كلینتون، رییس جمهور سابق امریكا، درباره موج جنایت در دهه ۱۹۹۰ به دلیل حكم تاریخی سال ۱۹۷۳ دیوان عالی این كشور كه سقط جنین را در ایالات متحده قانونی اعلام كرد، تحقق نیافت.این نویسنده استدلال می‌كند كه زنانی كه احتمالاص بیشتر از بقیه از قانون بهره گرفتند، زنانی فقیر و مجرد بودند كه فرزندانشان ، چنانچه به دنیا می‌آمدند، چه بسا زندگی غمبار و احتمالاص مجرمانه می‌داشتند. متوجه هستید این استدلال به كجا ختم می‌شود؟ كوتاه سخن اینكه كتاب اقتصاد غریب با اتكا به آماری كه نشان می‌دهد ۲۰ سال بعد از تصویب آن قانون، میزان جرم در امریكا كاهش یافته، ادعا می‌كند سقط جنین قانونی، بسیاری از تبهكاران آینده را كشت .این ادعایی نامطبوع است و خشم بسیاری را در امریكا برانگیخته است اما آقای لویت پای حرف خود ایستاده است. وی به بی‌بی‌سی گفته است: ما صرفا از آماری پیروی كردیم و به این نتایج رسیدیم كه كتاب من از نظر سیاسی بسیار ناپسند است، ولی ما فقط با اعداد كار كردیم، بدون توجه به اینكه نتایج ما ممكن است توهین‌آمیز تلقی شود. این مساله مضمون مشترك كتاب لویت است در حقیقت وی می‌گوید كه اتكا به آمار برای درك چیزهای عجیب و غریب تنها مضمون اتحاد بخش میان مسائل این كتاب است.
بازی اعداد
اما آیا ما واقعاصمی‌توانیم امیدوار باشیم كه دنیا را از طریق آمار، اعداد، درصد و جداول درك كنیم؟ آیا می‌توان درك كردن جامعه و رفتار مردم را به بازی اعداد تقلیل دهیم؟ آیا این خطر وجود ندارد كه آقای لویت نیروهای سیاسی و اجتماعی و این واقعیت را نادیده گرفته باشد كه مردم می‌توانند تقدیرشان را به گونه‌یی شكل بخشند كه بشریت را به چیزی تبدیل كرد كه بتوان زیر میكروسكوپ مطالعه‌شان كرد؟
این نویسنده به بی‌بی‌سی گفته است: هیچ فردی نمی‌تواند امیدوار به توضیح كلیه اتفاقات دنیای مدرن باشد، ولی ما می‌توانیم این تصویر را ارایه دهیم كه چرا برخی رویدادها رخ می‌دهند. آمار می‌تواند خیلی چیزها را درباره مردم و زندگی‌شان فاش كند.این اتكا به آمار هم نقطه قوت و هم نقطه ضعف كتاب آقای لویت است. همین مساله است كه كتاب وی را جذاب و عجیب می‌سازد و راه‌های تازه‌یی برای بررسی مشكلات قدیمی ارایه می‌دهد اما در عین حال اتكا به اعداد بدین مفهوم است كه پدیده‌های اجتماعی، به جای آنكه تحلیل یا در نهایت حل شوند، صرفا توصیف می‌شوند، آن هم از منظر باریك ارقام. در حقیقت وقتی به لویت می‌گوییم كه برخی از مسائل كتابش را می‌توان تحلیل سیاسی كرد و گاهی اوقات دوشان شغلی به خوبی جیك می‌گیرد، وی پاسخ می‌دهد بله، ما نمی‌توانیم طرحی نو برای جامعه در اندازیم، زیرا از نظر سیاسی بی‌ثبات و بسیار پر هزینه خواهد بود. شاید یكی با هوش‌تر از من، یكی از همان دانشوران كار بلد، بتواند به شما بگوید كه دنیا باید چگونه باشد ولی من در مقام اقتصاددان علاقه دارم مهارت‌هایم را برای توصیف دنیا به كار گیرم.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست