به فرزندتان فرصت دهید

در رشد و شکوفایی خلاقیت افراد عوامل مختلف و متعددی موثرند. به طور مثال اگر در محیط خانواده فرصت های لازم را برای سؤال کردن، کنجکاوی و کشف محیط به داده شود و هرگز با آنها بدرفتاری …

در رشد و شکوفایی خلاقیت افراد عوامل مختلف و متعددی موثرند. به طور مثال اگر در محیط خانواده فرصت های لازم را برای سؤال کردن، کنجکاوی و کشف محیط به داده شود و هرگز با آنها بدرفتاری نکنند، زمینه رشد خلاقیت فراهم می شود.

تنبیه و تهدیدهای مکرر، آفت خلاقیت های ذهنی است، فرزندان خلاق به آرامش درونی و اطمینان خاطر واعتماد به نفس قوی نیاز دارند.

محیط مدرسه و دانشگاه هم دقیقا همین نقش را برای نوجوان و جوان ایفا می کند.

در واقع عواملی همچون تکالیف زیاد، تاکید بر محفوظات، اجرای برنامه های هماهنگ و انتظار رفتارهای یکسان از فرزندتان، عدم توجه به تفاوت های فردی، وجود کلاس های پرجمعیت، اعمال انضباط و مقررات فوق العاده شدید، تشویق و کسب نمره های بالا و ایجاد جوی توأم با رقابت های فردی برای ممتاز شدن و سرانجام عدم شناخت و یا بی توجهی به ویژگی های کودکان، نوجوانان و جوانان خلاق سبب می شود که قدرت خلاقیت آنان به تدریج کاهش یابد.

در جامعه که بزرگترین محیط زندگی ماست هم فضایی که باعث فراهم سازی زمینه خلاقیت می شود باید از سه عنصر اساسی برخوردار باشد. که عبارتند از عامل فیزیکی- عامل عقلانی و عامل عاطفی منظور از محیط فیزیکی، یعنی اینکه امکانات و گنجایش وسایل در حد مناسبی باشد تا فرد بتواند با استفاده از آنها کارهای خود را در معرض دید قرار دهد.

عامل عقلانی مطلوب را هم می توان به طور کلی به شرایطی نسبت داد که فرد را به رغبت آورد، میل برانگیزاند و به تلاش وادار کند.

شرایطی هم که شخص بتواند احساس امنیت کند و قادر باشد نسبت به محرک های فیزیکی عقلانی ارائه شده از طرف معلم، مربیان، والدین و یا همکاران و همسالان، واکنش مطلوب از خود نشان دهد شرایط مناسب عاطفی است. چنین محیطی از اعتماد و اطمینان سرشار است و تحقیر، تنبیه و سرزنش در آن وجود ندارد.

برخی از مهمترین عوامل موثر در خلاقیت را چنین می توان فهرست کرد: انگیزش، غریزه، الهام، علاقه مندی به تجربه و آزمایش، استقلال، اعتماد به نفس، میل به ریسک کردن، شوخی و بذله گویی، حساسیت، احساس امنیت، شجاعت فردی، ابتکار، انعطاف، گرایش به کارهای پیچیده، پشتکار، کنجکاوی، اظهار وجود، رفتار نامتعارف، تخیل مثبت و تشویق دیگران.

از جمله مهمترین موانع خلاقیت را هم می توان به عوامل زیر اشاره کرد.

عدم اعتماد به نفس و بی توجهی به سرمایه های حقیقی خود

ترس از حرف و انتقاد در مراحل عمل و یا نتیجه خصوصا وقتی با شکست مواجه شود.

ترس از انگشت نما شدن

ترس از حرف و انتقاد در مراحل عمل و یا نتیجه آن

تمایل به همرنگی با جماعت

تنبلی ذهنی و عدم تمرکز

از جمله دلایل مهم رشد و پرورش خلاقیت هم می توان به عوامل زیر اشاره کرد

اختلاف عقیده را تحمیل کنید

تاکید کنید که هر فرد در زمینه خاص توان و صلاحیت خلاقیت دارد

محرکی برای ایجاد تفکر خلاق فرزندتان باشید

گرایش های مساعد نسبت به فعالیت خلاق را رشد دهید

بیان خلاق را تشویق کنید و بپرورانید

به پرسش های غیرمعمول احترام بگذارید

به افکار و تفکرات ابتکاری و نو احترام بگذارید

عملا به فرزند خود نشان دهید که افکار و عقایدشان ارزش دارد

به دانش آموزان فرصت دهید که بدون ترس از ارزشیابی به فعالیت بپردازند.

سزاوار