غیبت امام زمان عج و رازآن

از ویژگیهای امام دوازدهم عجل الله فرجه الشریف که در روایات وارده از اهل بیت علیهم السلام, مورد تاکید واقع شده غیبت آن حضرت است

از ویژگیهای امام دوازدهم - عجل الله فرجه الشریف - که در روایات وارده از اهل بیت علیهم السلام، مورد تاکید واقع شده غیبت آن حضرت است. و از جمله، عبدالعظیم حسنی از امام محمد تقی از پدرش امیر مؤمنان علیهم السلام نقل کرده است که فرمود: قائم ما غیبتی دراز مدت دارد، و گویا شیعیان را می‏بینیم که در زمان غیبت او همانند حیوان گرسنه‏ای که دنبال چراگاه می‏گردد در جستجوی اویند ولی او را نمی‏یابند. آگاه باشید که هر کس از ایشان که بر دینش ثابت بماند و در اثر طول غیبت امامش دچار قساوت قلب نگردد در روز قیامت با من در درجه من خواهد بود. سپس فرمود: هنگامی که قائم ما قیام می‏کند بیعتی از هیچکس بر گردن او نخواهد بود (و هیچ حاکم ستمگری تسلطی بر او نخواهد داشت) و بدین منظور، مخفیانه متولد می‏شود و از چشم مردم، غایب می‏گردد.

و از امام سجاد از پدرش از امیر مؤمنان علیه السلام روایت‏شده که فرمود: قائم ما دو غیبت دارد که یکی طولانی‏تر از دیگری است، و تنها کسانی که یقین قوی و معرفت صحیح داشته باشند بر امامت او ثابت می‏مانند.

برای روشن شدن راز غیبت، باید نظری به سرگذشت ائمه اطهار علیه السلام بیفکنیم. چنانکه می‏دانیم بعد از رسول خدا (ص) اکثریت مردم با ابوبکر و بعد با عمر و سپس با عثمان بیعت کردند، و در اواخر حکومت وی که نابسامانیهای فراوانی در اثر تبعیضات ناروا پدید آمد دست به شورش زده او را به قتل رسانیدند و با امیر مؤمنان علی(ع) بیعت کردند.

آن حضرت که خلیفه منصوب از طرف خدا و رسول(ص) بود در طول حکومت‏خلفاء سه گانه برای رعایت مصالح جامعه نو بنیاد اسلامی دم فرو بست و جز از سر اتمام حجت، سخنی نگفت و در عین حال، از هیچ اقدامی به نفع اسلام و مسلمین دریغ نورزید. اما دوران حکومت چند ساله خودش به جنگ با اصحاب جمل و معاویه و خوارج، سپری شد و سرانجام بدست‏یکی از خوارج به شهادت رسید.

امام حسن مجتبی (ع) نیز به دستور معاویه مسموم شد. و پس از مرگ معاویه فرزندش یزید که اعتنایی به ظواهر اسلام هم نداشت بر اریکه سلطنت اموی تکیه زد. و با این روند نزولی می‏رفت که نام و نشانی از اسلام باقی نماند. از این روی، امام حسین (ع) چاره‏ای جز قیام ندید و با شهادت مظلومانه‏اش مسلمانان را تا اندازه‏ای هشیار و بیدار کرد و اسلام را از نابودی، نجات داد. ولی شرایط اجتماعی برای تشکیل حکومت عدل اسلامی فراهم نگردید. و از این جهت‏سایر ائمه اطهار (ع) به تحکیم مبانی عقیدتی و نشر معارف و احکام اسلام و تربیت و تهذیب نفوس مستعد پرداختند و در حدودی که شرایط، اجازه می‏داد مخفیانه مردم را به مبارزه با ظالمان و جباران، دعوت می‏کردند و ایشان را به تحقق حکومت الهی جهانی، امیدوار می‏ساختند. و بالاخره یکی پس از دیگری به شهادت رسیدند.

بهر حال، ائمه اطهار علیهم السلام در مدت دو قرن و نیم توانستند با تحمل مشکلات و فشارهای فوق العاده حقایق اسلام را برای مردم بیان کنند: بخشی را بصورت عمومی، و بخشی را بطور خصوصی برای شیعیان و اصحاب خاص خودشان. و بدین ترتیب، معارف اسلامی در ابعاد گوناگونش در جامعه، انتشار یافت و بقاء شریعت محمدی، تضمین شد. و ضمنا در گوشه و کنار کشورهای اسلامی گروه‏هایی برای مبارزه با حاکمان ستمگر تشکیل گردید و دست کم توانستند تا حدودی جلو ستمها و خودسریهای جباران را بگیرند.

ولی آنچه وحشت و اضطراب حاکمان خود کامه را بر می‏انگیخت وعده ظهور حضرت مهدی (عج) بود که هستی آنان را تهدید می‏کرد. از این روی معاصرین امام حسن عسگری (ع) بشدت ایشان را تحت نظر قرار دادند که اگر فرزندی برای آن حضرت متولد شود او را به قتل برسانند و خود آن بزرگوار را در عنفوان جوانی به شهادت رساندند. ولی اراده خدای متعال بر این، قرار گرفته بود که حضرت مهدی(عج) متولد و برای نجات جامه بشری، ذخیره شوند. و به همین جهت بود که در زمان حیات پدرشان تا سن پنج‏سالگی جز افراد معدودی از خواص شیعه، کسی آن حضرت را زیارت نمی‏کرد و بعد از وفات پدر بزرگوارشان تماس امام با مردم بوسیله چهار نفر که یکی پس از دیگری به سمت نیابت‏خاص مفتخر می‏شدند برقرار می‏گردید. و از آن پس، برای مدت نامعلومی «غیبت کبری‏» واقع شد تا روزی که جامعه بشری، آماده پذیرش حکومت الهی جهانی شود و به امر خدای متعال ظهور فرماید.

بنابراین، راز اصلی غیبت آن حضرت این است که از شر جباران و ستمگران محفوظ بماند. و در بعضی از روایات به حکمتهای دیگری نیز اشاره شده که از جمله آنها آزمایش مردم است که بعد از اتمام حجت، چه اندازه پایدار و استوار می‏مانند.

البته در زمان غیبت هم مردم بکلی از فیوضات آن حضرت بی‏بهره نیستند و به تعبیری که در روایات آمده همانند خورشیدی که پشت ابر باشد. کما بیش از نور او استفاده می‏کنند چنانکه افراد بی‏شماری هر چند بصورت ناشناس به زیارت ایشان مشرف شده و برای رفع گرفتاریهای مادی و معنوی، از آن بزرگوار، بهره‏مند شده‏اند. و اساسا حیات آن حضرت، عامل مهمی برای دلگرمی و امیدواری مردم است تا خود را اصلاح و آماده ظهور کنند